Πώς είναι να βλέπεις τους καλύτερους του ελληνικού stand up στην ίδια σκηνή;
Δίπλα στη θάλασσα, σε μια μεγάλη open air σκηνή, παρέλασαν όλοι οι γνωστοί επίλεκτοι της όρθιας κωμωδίας. Πάνω από 40 ονόματα με 2.500 κοινό. Ήταν το Athens Comedy Festival και ήμασταν εκεί.
- 19 ΣΕΠ 2022
Πόσους stand up κωμικούς έχει βγάλει η Ελλάδα μόλις την τελευταία δεκαετία; Με αυτό το ερώτημα αναμετρήθηκε έμμεσα το φετινό, τέταρτο κατά σειρά, Athens Comedy Festival, αφού οι απαρχές για την έκρηξη της «όρθιας κωμωδίας» εντός των συνόρων σημειώνονται τη χρονιά του 2012, τότε που ήρθαν οι Κατερίνα Βρανά και Λάμπρος Φισφής από σκηνές εκτός των συνόρων για να οργανώσουν το είδος σε νέες βάσεις, με τα πρώτα open mics στο Nueva Trova και μια ολόκληρη φουρνιά να βγαίνει από εκείνα τα ανεπίσημα φυτώρια.
Και οι απανωτές κρίσεις έκαναν απλώς πιο αισθητό το εφέ της εκτόξευσης: ενώ οι θεατρικές παραγωγές πέρασαν μια περίοδο ύφεσης και έκπτωσης, το είδος του stand up συνέχισε να πολλαπλασιάζεται ακμαία, χωρίς να απαιτεί ιδιαίτερα έξοδα, ούτε επιχειρηματικά ρίσκα. Μηδέν σκηνικά, μονομελής θίασος – τι πιο απλό;
Τους καρπούς αυτής της ιστορίας δρέπει από το 2017 το Athens Comedy Festival, το οποίο είναι και το μοναδικό φεστιβάλ stand up κωμωδίας στην πρωτεύουσα, γι’ αυτό και αποτελεί το πιο αξιόπιστο εργαλείο σφυγμομέτρησης: το πρόγραμμα για φέτος, πέρα από τα δορυφορικά σόου που έβγαιναν στο 2ο μέρος κάθε βραδιάς (πχ κωμικά battles, αυτοσχεδιασμός), ακολουθούσε πρακτικά το φορμά ενός διευρυμένου comedy club – κάθε μέρα του τριήμερου ξεκίναγε με 90 λεπτά stand up από 13 κωμικούς, με το μικρόφωνο να περνάει διαδοχικά από τον τελευταίο στον επόμενο.
Με άλλα λόγια, το συνολικό line up του φεστιβάλ περιελάμβανε περίπου 40 κωμικούς και λογική πίσω από κάθε mix bill δεν υπήρχε: ήταν σαν ένα αόρατο χέρι να είχε βουτήξει στη γυάλα της εγχώριας κωμωδίας, διαλέγοντας τυχαία τα ονόματα που θα «έτρεχαν» το ένα πίσω απ’ το άλλο. Αλλά αυτό είναι και το νόημα σε ένα φεστιβαλικό comedy club: να είναι τόσο καλό το επίπεδο σε οριζόντια κάλυψη, που ο θεατής να μην ενδιαφέρεται για τα ονόματα, αλλά για το vibe της κωμωδίας. Η δέσμευση είναι πως σε κάθε περίπτωση, θα περάσει υπέροχα.
Προσπαθώντας να εναρμονιστώ με αυτή την κουλτούρα που ανθεί στο εξωτερικό, δεν είδα πολλά-πολλά: έκλεισα απλά εισιτήριο για την πρώτη ημέρα του Athens Comedy Festival.
Τα καλά, τα κακά και οι δεύτερες σκέψεις
© Δημήτρης Μαόφης
Ήταν Παρασκευή και το Athens Comedy Festival σήκωνε αυλαία στο Faliro Summer Theater, ένα ευρύχωρο venue δίπλα στη θάλασσα που έκανε εκκίνηση μέσα στο καλοκαίρι. Ήταν η πρώτη φορά που σκέφτηκα πως η ήττα της Εθνικής πριν τους ημιτελικούς ίσως να έχει και κάτι θετικό, εάν η συγκυρία αυτή δώσει πίσω ένα κατάμεστο θέατρο που πάλλεται από τα γέλια. Αλλά ήμουν άτυχος, μάλλον.
Όπως αποδείχθηκε, η Παρασκευή ήταν η πιο άνευρη του τριήμερου: ενώ το σαββατοκύριακο συγκεντρώθηκαν 2.500-2.800 κόσμου κάτω απ’ τη σκηνή και στις κερκίδες, την Παρασκευή ήταν περίπου 1.800 – αριθμός διόλου μικρός για παράσταση, αλλά ήταν δυστυχώς εμφανή τα κενά στο «σώμα» του κοινού, αφού τα διαζώματα δεν απελευθερώθηκαν τμηματικά, ώστε να είμαστε συγκεντρωμένοι κοντά στη σκηνή. Κατά τα άλλα, το φόντο στόλιζε το στέγαστρο από το ΚΠΙΣΝ και ένα αεράκι φυσούσε ευχάριστα.
Ο ήχος, ικανοποιητικός σε ένταση και καθαρότητα, μόνο που ένα πρόβλημα στο σύστημα μετάδοσης προκαλούσε στιγμιαίες διακοπές, οπότε κόπηκε η φόρα στους πρώτους κωμικούς του ρόστερ, με αποτέλεσμα λίγοι να ροκάρουν πραγματικά όπως έπρεπε, παρότι τα κείμενά τους ήταν συνολικά κλάσεις ανώτερα από προηγούμενα έτη – κάθε κωμικός έχει κατασταλάξει στο ύφος του και το αναπτύσσει με συνέπεια.
Στα αυτιά μου, αυτός που πήρε απόλυτα το κοινό μαζί του ήταν ο Μιχάλης Σεβαστέρης με το αλύγιστο deadpan ύφος, μετά ο Κωνσταντίνος Μπούρας-Μπαϊμάκος και έπειτα η λιγότερο γνωστή Ειρήνη Ξυγκάκη – τρία ονόματα στα οποία πριν ξεκινήσει η παράσταση ελάχιστοι θα πόνταραν.
Περίμενα να ήταν περισσότερα αυτά τα «κρυμμένα διαμάντια», δεδομένου ότι η σκηνή διαθέτει ονόματα που ροκάρουν σε open mics, όπως ο Κωσταντής Μπίτσης και ο Billy G. Αλλά λείπει μάλλον η διαδικασία του scouting, οπότε επιστρέφει η ίδια δοκιμασμένη συνταγή κάθε χρόνο, χωρίς νεύρο για αλλαγές και νέα πράγματα.
Διότι το φεστιβάλ σπαταλά κυρίως την ενέργειά του για να διαχειριστεί τη βασική αλλαγή που συντελείται κάθε χρόνο: να βρει χώρο όπου να χωράνε οι χιλιάδες κόσμου που έχουν φτάσει να αποθεώνουν τους σταρ της όρθιας κωμωδίας, αποδεικνύοντας ότι το stand up δεν έχει φτάσει ακόμη στο απόλυτο σημείο κορύφωσης – διαθέτει τόσα έμπειρα ονόματα ώστε να φτιάξει 90λεπτα που διαπερνούν διαφορετικές γενιές, διαφορετικά κοινά και διαφορετικά είδη γραφής, έτσι που ο θεατής αισθάνεται σαν να μπήκε σε roller coaster.
Για να λέμε την αλήθεια, αυτό το κατάφερε το Athens Comedy Festival περισσότερο από κάθε άλλη χρονιά. Αλλά αυτό είναι επιτυχία των κωμικών, όχι του φεστιβάλ.
