Far from the End/©Karol Jarek
ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΘΗΝΩΝ

Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου 2025: Τα θεατρικά και μουσικά highlights

Το μεγαλύτερο πολιτιστικό φεστιβάλ της χώρας ξεκινά στις 28 Μαΐου από τον Λυκαβηττό και ξεχωρίζουμε όλα όσα θέλουμε να δούμε σε Πειραιώς 260 και Ηρώδειο, μεταξύ πολλών ακόμα χώρων.

70 χρόνια. Τόσα κλείνει φέτος το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου και το γιορτάζει με το βλέμμα στο μέλλον και στη νέα γενιά δημιουργών. Το φετινό πρόγραμμα σηκώνει αυλαία στις 30 Μαΐου και υπόσχεται ένα «Η επέτειος αυτή είναι ένας σταθμός περισυλλογής αλλά και ένα νέο κεφάλαιο. Η επετειακή στιγμή είναι η κατάλληλη αφορμή για να επανεξετάσουμε τη σχέση του Φεστιβάλ με το κοινό και τη σύγχρονη καλλιτεχνική σκηνή. 

Μπορούμε να λειτουργήσουμε ως πλατφόρμα νέων, ριζοσπαστικών προσεγγίσεων; Μπορεί το Φεστιβάλ να αγκαλιάσει ακόμα πιο ευρεία γκάμα καλλιτεχνικών φωνών, να γίνει σημείο συνάντησης διαφορετικών τεχνών και να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της εποχής μας; Και τι σηματοδοτεί μια επέτειος σε μια εποχή όπου η Τέχνη κινδυνεύει; Σε μια εποχή όπου προαιώνιες κατακτήσεις για την ελευθερία της έκφρασης τίθενται υπό αμφισβήτηση και ο φανατισμός της ρητορικής του μίσους κερδίζει έδαφος;», αναρωτιέται στο σημείωμά της, η καλλιτεχνική διευθύντρια Κατερίνα Ευαγγελάτου, που θα παρουσιάσει ξανά φέτος τον Ιππόλυτο του Ευριπίδη -αυτή τη φορά στο Ηρώδειο και όχι στην Επίδαυρο όπως πέρυσι), μετά την περιοδεία του σε σημαντικά θέατρα στην Ελλάδα και την Κύπρο και το ταξίδι του στο φημισμένο Hong Kong Arts Festival. 

Για να υπογραμμίσει: «Έχουμε την ευθύνη να παρουσιάζουμε έργα που μας βοηθούν να πλοηγηθούμε σε αφιλόξενες εποχές, που σκιαγραφούν τις προκλήσεις του μέλλοντος και μας προετοιμάζουν για όσα θα έρθουν. Έργα που τολμούν να ενοχλήσουν, έργα παρηγορητικά, έργα που αφυπνίζουν. 

Στο φετινό μας, επετειακό πρόγραμμα καλούμε μεγάλες μορφές της σύγχρονης Τέχνης, αλλά ταυτόχρονα στρέφουμε το βλέμμα προς το μέλλον, δίνοντας βήμα σε φωνές της νεότερης γενιάς – για πρώτη φορά σε τόσο ευρεία κλίμακα».

Παρακάτω επιχειρούμε μία πρώτη διαλογή με όλα όσα μας κέντρισαν το ενδιαφέρον και μπαίνουν στη δική μας must seen λίστα με τα highlights του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου 2025, που ανοίγει αυλαία στις 28 Μαΐου, όχι στο Ηρώδειο ή στην Πειραιώς 260 όπως μας έχει συνηθίσει τόσα χρόνια, αλλά στον Λυκαβηττό, επιστρέφοντας μετά από πολύ καιρό στο Δημοτικό Θέατρο σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων και την Τεχνόπολη.

Πειραιώς 260 

Εδώ έχει δράκους/©Lucile Cocito

Εδώ έχει δράκους: Η Ariane Mnouchkine και το Théâtre du Soleil -φέτος συμπληρώνονται 60 χρόνια από την ίδρυσή του- παρουσιάζουν μία ιστορική τοιχογραφία με σημείο εκκίνησης τον πόλεμο στην Ουκρανία και η οποία ξετυλίγεται προς τα πίσω σε ξεχωριστά μέρη-εποχές. Εμείς θα παρακολουθήσουμε την πρώτη με τίτλο Η νίκη ήταν στα χέρια μας, με τη συμμετοχή σαράντα περίπου ηθοποιών. (30-31/05 & 1, 3, 4, 5/06)

Καραγκιόζης Mad Max: Ο παραδοσιακός ήρωας του θεάτρου σκιών συναντά την κινηματογραφική αισθητική της μετα-αποκαλυπτικής ερήμου, αντιπαραθέτοντας τη σωματικότητα της σκιάς στην απεραντοσύνη της οθόνης, τη σάτιρα στην επιβίωση, το γκροτέσκο στο επικό. Κι όλα αυτά, στο Αυστραλιανό Μενίδι, το έτος 6047. Σκηνοθεσία: Σπύρος Αγγελόπουλος-Αντώνης Τσιοτσιόπουλος. Κείμενο: Αντώνης Τσιοτσιόπουλος. (30-31/06  & 1/06)

Ο κυνηγός πέφτει θύμα της σκιάς του: Αν η τεχνητή νοημοσύνη εξουσίαζε τον κόσμο, μήπως θα γινόμασταν όλοι αυτομάτως νοητικά ανάπηροι; Αυτό είναι το ερώτημα που θέτει η παράσταση Ο κυνηγός πέφτει θύμα της σκιάς του της καταξιωμένης αυστραλιανής ομάδας Back to Back Theatre – ερώτημα που καθίσταται ακόμα πιο καίριο όταν τίθεται από έναν θίασο αποτελούμενο εξολοκλήρου από διεθνούς κύρους επαγγελματίες ηθοποιούς με νοητική αναπηρία. (6,7,8/06)

Μητροφάγος: Βασισμένη στο βιβλίο του Ρόκε Λαρράκι, η Ιώ Βουλγαράκη φτιάχνει μια αλληγορία για την ανθρωπότητα σήμερα, μια σάτιρα της τοξικής αρρενωπότητας με λυρικές παρεκβάσεις. Μέσα από την ιστορία μιας ομάδας τρομερά γελοίων, αναπάντεχα επικίνδυνων αλλά και μέτριων επιστημόνων, επιχειρεί την ανατομία μιας απάθειας. Ανάμεσα σε αποκεφαλισμούς, φορεία, στύσεις, τσιγάρα, ψηφοφορίες, ανδρικές φαντασιώσεις, κάποιο θεμελιώδες εξάρτημα της ανθρώπινης φύσης καταστρέφεται ολοσχερώς. Αφήνει ίχνη άραγε αυτή η καταστροφή; (13-16/06)

Κατσούρμπος: Ο Γιάννος Περλέγκας επιλέγει ένα μικρό σχήμα ηθοποιών για να σπάσει τα όρια μιας κλασικότροπης αναπαράστασης του έργου του Χορτάτση και αναζητά μια συνομιλία του κειμένου με τη γλώσσα χορευτών και ακροβατών. Στο αισθητικό επίπεδο, τα σκηνικά και τα κοστούμια «κλείνουν το μάτι» στην Αναγέννηση υπονομεύοντάς την αδιόρατα, ενώ το ηχητικό περιβάλλον της παράστασης «πειράζει» με σύγχρονο τρόπο τα μαδριγάλια του Μοντεβέρντι αφενός και την κρητική μουσική παράδοση αφετέρου. (19/22/06)

Ο Φάουστ στην Αφρική!: Από τους σπουδαιότερους εικαστικούς και σκηνοθέτες της εποχής μας, ο γεννημένος στο Γιοχάνεσμπουργκ πολυσχιδής William Kentridge, που παντρεύει τη μαγεία του χειροποίητου, τη χαρακτική, τη λιθογραφία, τη φωτοχαρακτική με τις τέχνες του θεάματος, το animation, τη λογοτεχνία και τον πολιτικό στοχασμό, παρουσιάζει μια αλληγορία για την αποικιοκρατία και τον δυτικό ιμπεριαλισμό. (20-22/06)

Σαρμάντζα: Σκηνικός μονόλογος με αφετηρία διηγήματα του Κωνσταντίνου Δομηνίκ, που σκηνοθετεί η Έλενα Μαυρίδου και διαδραματίζεται σε έναν τελετουργικό χώρο, όπου το σώμα και η ύλη γίνονται φορείς μνήμης. Ο Γιάννης Τσορτέκης ενδύεται τα πάθη ενός ήρωα, που σκαλίζει σύμβολα στον τάφο της μάνας του, σε μια άκρη του νεκροταφείου, του λεγόμενου και Σαρμάντζα (η βρεφική κούνια στην τοπική διάλεκτο), λόγω του ότι βρίσκεται σε ελαφρώς επικλινές έδαφος. Παλιό και σχεδόν παρατημένο, έχει φάει τόση σάρκα και κόκαλα μέσα στα χρόνια που πλέον τα περισσευούμενα οστά καταλήγουν να γκρεμίζονται. (26,27,28/06)

Κακά σκηνικά: Ο Σίμος Κακάλας σκηνοθετεί την εφιαλτική ανασκόπηση της ελληνικής κωμωδίας που έγραψε ο Γιάννης Αποσκίτης. Μία παράσταση που μας προκαλεί να αναρωτηθούμε: πώς γίνεται σε μια χώρα όπου παρακολουθούμε καθημερινά παράδοξα, αλλόκοτα, πραγματικά κακά σκηνικά, η κωμωδία να μην είναι «μέχρι θανάτου»; (26/,27,28,29/06)

Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»: Η Βραζιλιάνα θεατρική σκηνοθέτις, συγγραφέας και περφόρμερ Carolina Bianchi, βραβευμένη με Αργυρό Λέοντα στη φετινή Μπιενάλε της Βενετίας, έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα με μια παράσταση-σοκ, όπως έχει χαρακτηριστεί, που έκανε πρεμιέρα στην Αβινιόν το 2023 δημιουργώντας τεράστια αίσθηση. Ο τίτλος της παράστασης αντικατοπτρίζει τα δύο χωριστά μέρη που την αποτελούν. Η Νύφη αναφέρεται στην ιστορία της Ιταλίδας περφόρμερ Πίπα Μπάκα, που το 2008 ξεκίνησε από το Μιλάνο ντυμένη νύφη με σκοπό να φτάσει στη Βηρυτό με οτοστόπ, σε μια καλλιτεχνική δράση υπέρ της ειρήνης και της συναδέλφωσης των λαών. Το δεύτερο στοιχείο του τίτλου παραπέμπει στην κυνική ονομασία που χρησιμοποιείται στη Βραζιλία για το «ναρκωτικό του βιασμού», μια ουσία που προκαλεί προσωρινή παράλυση και αμνησία. (5,6/07)

Η χορτοφάγος: Η Daria Deflorian μεταφέρει στο θέατρο τη Χορτοφάγο, το μυθιστόρημα της βραβευμένης με το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2024, Han Kang, το οποίο επιχειρεί μια χαρτογράφηση της βίας –φυσικής, ψυχολογικής, πολιτικής– μέσα από ένα οικογενειακό πορτρέτο. Πρόκειται για μια σκοτεινή αλληγορία για την εξουσία, την εμμονή και τον αγώνα μιας γυναίκας να απελευθερωθεί από τη βία που ασκείται τόσο έξω όσο και μέσα της. (13-15/07)

Hystory: Το νέο χορευτικό έργο της Πατρίσιας Απέργη, χορογράφου με έντονο αποτύπωμα τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή σκηνή, εστιάζει στις διεκδικήσεις των γυναικών μέσα στους αιώνες. Σύμφωνα με τη δημιουργό, «είναι μια περιπλάνηση σε τόπους πραγματικούς και ονειρικούς, σε όλες τις ταυτότητες που αποδόθηκαν στις γυναίκες ή που οι ίδιες αποδέχτηκαν, στην αποτυχία ή την επιτυχία της χειραγώγησης». (21-24/07)

Ωδείο Ηρώδου Αττικού

Raining Pleasure: Το πιο επιτυχημένο ελληνικό αγγλόφωνο συγκρότημα των τελευταίων δεκαετιών, μετά από μια περίοδο αποχής από την ενεργό δράση, ανακοίνωσε πέρυσι την επανασύνδεσή του και επιστρέφει για να μας θυμίσει τα τραγούδια που το καθιέρωσαν ως ένα από τα κορυφαία μουσικά σύνολα της ελληνικής ποπ και εναλλακτικής ροκ. (22/06)

Stranglers: Από τα κορυφαία συγκροτήματα που ανέδειξε η βρετανική rock ’n’ roll σκηνή, ξεκίνησαν τη διαδρομή τους το 1974 και αποτελούν μια από τις μακροβιότερες μπάντες στη σύγχρονη μουσική. Με τραγούδια-σταθμούς και άλμπουμ με εκατομμύρια πωλήσεις, έχουν επάξια κερδίσει τη θέση τους στο πάνθεον της παγκόσμιας punk-rock σκηνής. (23/06)

Michael Kiwanuka: Έχοντας ξεχωρίσει από νεαρή ηλικία για τη ζεστή χροιά της φωνής του και τις νοσταλγικές μελωδίες του, το παιδί-θαύμα της σόουλ εμφανίζεται για πρώτη φορά στο Ηρώδειο. (26/06)

Air: Το ηλεκτρονικό ντουέτο των Nicolas Godin και Jean-Benoît Dunckel από τη Γαλλία, που απασχολούν με τις πρωτοποριακές δημιουργίες τους το ευρωπαϊκό και όχι μόνο κοινό από τη δεκαετία του 1990, έρχεται για μια βραδιά στην Αθήνα, στο πλαίσιο της περιοδείας “Moon Safari”. (29/06)

Μεγάλες ταινίες, μεγάλες μουσικές: Ο συνθέτης που έχει σφραγίσει τον ιταλικό κινηματογράφο των τελευταίων 50 χρόνων, μαθητής και συνεχιστής της αισθητικής του Μάνου Χατζιδάκι, δημιουργός περισσότερων από 130 σάουντρακ, διάδοχος του Νίνο Ρότα στις τελευταίες ταινίες του Φελίνι και βραβευμένος με Όσκαρ (για τη μουσική της ταινίας Η ζωή είναι ωραία), ο  Nicola Piovani, ένας αληθινός μουσικός θρύλος του παγκόσμιου κινηματογράφου, ανεβαίνει στη σκηνή του Ηρώδειου, σε μια συνεργασία του Φεστιβάλ με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. (08/07)

Youssou N’Dour & Le Super étoile de Dakar: Κορυφαίος Αφρικανός καλλιτέχνης, ο Youssou N’Dour αποτελεί εδώ και δεκαετίες εμβληματική μορφή του μουσικού στερεώματος. Στη συναυλία του στο Ηρώδειο, θα πλαισιώνεται από τους αειθαλείς Le Super Étoile de Dakar, το σχήμα που τον συνοδεύει σταθερά από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 και ένας από τους πιο αυθεντικούς εκφραστές του mbalax ήχου της Σενεγάλης. (11/07)

Kismet: Εμβληματική μορφή της τζαζ με θρυλική πορεία, ο Βρετανός κοντραμπασίστας και συνθέτης Dave Holland έρχεται φέτος το καλοκαίρι στην Αθήνα, με τον στενό του συνεργάτη Chris Potter και το νέο τους κουαρτέτο Kismet (μαζί τους οι Kevin Eubanks και Obed Calvaire), για μια μοναδική βραδιά στο Ηρώδειο που αναμένεται να είναι μια πραγματική τζαζ μυσταγωγία. (17/07)

Ριγολέττος: Η τολμηρή σκηνοθετική ματιά της Κατερίνας Ευαγγελάτου ζωντανεύει την ιστορία και τον κύκλο βίας που περιγράφει ο Βέρντι στην ιταλική επαρχία της δεκαετίας του 1980. Η ίδια φωτίζει την αντιφατική, σκοτεινή προσωπικότητα του Ριγολέττου μέσα από μια κοινωνία που ασφυκτιά κάτω από το βάρος της θρησκοληψίας, του συντηρητισμού και των προκαταλήψεων, μια κοινωνία που υποτιμά βαθιά τις γυναίκες και στην οποία κυριαρχεί το οργανωμένο έγκλημα. Την Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής διευθύνει ο Derrick Inouye. (26,27,29,30/07)

Δημοτικό Θέατρο Λυκαβηττού

Spiritualized: Πέρα από την εξαιρετική τους δισκογραφία, έχουν καθιερωθεί για τις συναρπαστικές ζωντανές εμφανίσεις τους. Οι συναυλίες τους είναι γνωστές για την ατμοσφαιρική ένταση και το βαθύ συναισθηματικό τους φορτίο, προσφέροντας στο κοινό μια μοναδική, σχεδόν υπερβατική εμπειρία. Έρχονται για να μας παρουσιάσουν τη φασματική μουσική τους κάτω από τα βράχια του λατρεμένου θεάτρου, μετατρέποντάς το για μια νύχτα σε ένα θεραπευτήριο ψυχών μέσα από μια πρωτοφανή Λειτουργία του Ήχου, ώστε να αιωρηθούμε στο Διάστημα. (29/05)

Arca: Από τις πιο αντισυμβατικές και αινιγματικές μορφές της ηλεκτρονικής μουσικής σκηνής την τελευταία δεκαετία, η Arca (Αλεχάντρα Γκέρσι), γεννημένη στη Βενεζουέλα και με έδρα τη Βαρκελώνη, εξερευνά τα όρια της περφόρμανς και του ηχητικού σχεδιασμού αναδεικνύοντας θέματα ταυτότητας, σεξουαλικότητας και προσωπικής απελευθέρωσης στην απεραντοσύνη του πεδίου της καλλιτεχνικής έκφρασης. (31/05)

***

Αναλυτικά, ολόκληρο το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου εδώ.

Υπενθυμίζουμε ότι το φετινό πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου για όλα όσα θα δούμε το καλοκαίρι σε Αρχαίο και Μικρό Θέατρο Επιδαύρου είχε ανακοινωθεί τον Φεβρουάριο.

Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.