8 μικρά βιβλιοπωλεία που πρέπει να γνωρίσεις

Δεν είναι υπερβολικός ο φόβος που σε πιάνει, όταν βλέπεις κατεβασμένα ρολά σε συνοικιακό βιβλιοπωλείο των περιοχών του κέντρου και του AirBnB, μιας και είναι είδος υπό εξαφάνιση στην τρέχουσα πραγματικότητα. Ένα παράδειγμα είναι εκείνο στην πλατεία Μερκούρη των Άνω Πετραλώνων, το βιβλιοπωλείο Αμόνι, το οποίο αυτή τη στιγμή έχει βρεθεί υπό απειλή από το κύμα του gentrification, που πλέον ακουμπά δεκάδες περιοχές.

Σε αυτό το νέο κεφάλαιο της αθηναϊκής ιστορίας που έχουμε εισέλθει, η ανάπτυξη ορίζεται από τα δεδομένα του τουρισμού και της γρήγορης κατανάλωσης, χωρίς κανένα ανάχωμα για τους κατοίκους που διαμένουν σε αυτές τις περιοχές και τα μικρά στέκια που προσδιορίζουν τελικά τον χαρακτήρα τους. Μεταξύ αυτών και τα μικρά βιβλιοπωλεία, «ένα αναπόσπαστο κομμάτι του πολιτισμού και των κοινοτήτων μας», όπως αναφέρει το κείμενο της διοργάνωσης Little Bookstores, που απαντά συλλογικά σε αυτό το πρόβλημα των καιρών μας, συντονίζοντας πάνω από 100 επιχειρήσεις του κλάδου για λίγες μέρες.

Ο λόγος δεν είναι άλλος από την Εβδομάδα Μικρών Βιβλιοπωλείων, που τρέχει σταθερά από το 2019: σε όλη τη χώρα, από 22 έως 27 Μαΐου, βιβλιοπωλεία μικρού και μεσαίου βεληνεκούς, εστίες πολιτισμού σε επίπεδο γειτονιάς, ανοίγουν φιλόξενα τις πόρτες τους και καλούν τον κόσμο να συμμετάσχει σε αυτή τη συλλογική γιορτή, παρακολουθώντας κάποια από τις εκδηλώσεις που διοργανώνονται (οι περισσότερες με ελεύθερη είσοδο).

Για τι είδους δράσεις μιλάμε; Από ευφάνταστα κόνσεπτ για να αγοράσεις βιβλία παγκόσμιας λογοτεχνίας-έκπληξη μέχρι παρουσιάσεις και συμμετοχικές δράσεις που υμνούν τη συγκίνηση της ανάγνωσης. Παρακάτω, τα αγαπημένα μας βιβλιοπωλεία στην Αθήνα και οι δράσεις που ξεχωρίζουν από το πρόγραμμα της εβδομάδας.

Γάτος Μαουρίτσιο στο Παγκράτι

Ποιος είναι αυτός ο φουντωτός γάτος που κατοικοεδρεύει κοντά στο Άλσος Παγκρατίου; «Είναι η συντροφιά της παιδικής (μας) ηλικίας», απαντούν οι δύο υπέροχες γυναίκες, φανατικές αναγνώστριες και φαν των μοντεσσοριανών μεθόδων στην εκπαίδευση, που άνοιξαν αυτό το αμιγώς παιδικό βιβλιοπωλείο για να δώσουν μια εναλλακτική, ποιοτική πρόταση στα παιδιά της πυκνοδομημένης περιοχής.

Πέρα από προτάσεις έξω από τα τετριμμένα, βιβλία που ενεργοποιούν τις αισθήσεις και τη φαντασία, στον Γάτο Μαουρίτσιο (αυτή την εβδομάδα) θα έχει ένα workshop με Περήφανες Ιστορίες που καταρρίπτουν στερεότυπα και προκαταλήψεις: η ομάδα Τούμτσι παρουσιάζει τρία εκπαιδευτικά πρότζεκτ και ένα εργαστήριο παραγωγής καινούργιων σχεδιασμών για ενήλικες. Στις 27 Μαΐου.

Κόστος συμμετοχής 15€

Λεμόνι στο Θησείο

Πολύ πριν γίνει κουλ ο μποέμ κόσμος των παραγεμισμένων από βιβλία μαγαζιών, ο Σπύρος Ξένος και ο Αυγουστίνος Γαρουφαλλής χώρεσαν την ασίγαστη αγάπη τους να καταπίνουν (και να προτείνουν) βιβλία σε 18 τ.μ., στην οδό Ηρακλειδών στο Θησείο. Σήμερα, το μαγαζί τους αποτελεί ομολογουμένως ένα από τα κυριότερα σημεία αναφοράς στις σελίδες της πόλης, έχοντας επιδείξει συνέπεια όσον αφορά την ποιότητα των τίτλων που επιλέγουν.

Στο πλαίσιο της Εβδομάδας Μικρών Βιβλιοπωλείων, στις 27 Μαΐου, η Λέσχη Ανάγνωσης Συνάντηση συναντά τη Ρίτα Κολαΐτη, μεταφράστρια των βιβλίων της Annie Ernaux, νικήτριας του Νόμπελ Λογοτεχνίας την περσινή χρονιά.

Είσοδος ελεύθερη.

Αμόνι στα Άνω Πετράλωνα

Το 2001, η πλατεία Μερκούρη στα Άνω Πετράλωνα ήταν μια άγνωστη στον πολύ κόσμο συνοικία, ήσυχη, με ένα ανοίκιαστο ισόγειο κατάστημα, μεγέθους μόλις 13 τετραγωνικών μέτρων. Εκεί μια μικρή κολεκτίβα στέγασε το βιβλιοπωλείο της και μέχρι σήμερα έχει επιδείξει αξιοζήλευτη εξωστρέφεια, με όπλο το βιβλίο – «παρουσιάσεις ακόμη και πάνω στην πλατεία για να κοινωνικοποιήσει το βιβλίο στη γειτονιά», έχουν διοργανωθεί, όπως ανέφερε στο OneMan ο Γιάννης Μαραβελάκης.

Για την τρέχουσα εβδομάδα και συγκεκριμένα την Παρασκευή 26 Μαΐου, το βιβλιοπωλείο βουτάει στα νερά της Μεσογείου: φιλοξενεί έκθεση, διοργανώνει παρουσιάσεις ανάλογων λογοτεχνικών βιβλίων και κλείνει με μουσική από καλλιτέχνες της γειτονιάς και όχι μόνο.

Είσοδος ελεύθερη.

Zatopek στην Καλλιθέα

Άνοιξε μέσα στα χρόνια της πανδημίας, αλλά κανένα εμπόδιο δε θα μπορούσε να ανακόψει τον Τσεχοσλοβάκο δρομέα που αποτέλεσε την έμπνευση για το όνομα του υπέροχου αυτού βιβλιοκαφέ στην Καλλιθέα: αμέσως τράβηξε τα βλέμματα, κυρίως γιατί είναι ένα πολύ προσεγμένο μαγαζί, όπου ο χρόνος περνά τόσο ευχάριστα και οικεία, σαν το σπίτι σου. Έχει σημεία για να απομονωθείς, σημεία για να γνωρίσεις κόσμο, να συζητήσεις, να μοιραστείς ιδέες από τις σελίδες των βιβλίων που επιλεγμένα τοποθετεί στα ράφια του, όπως και να δεις ταινίες.

Αυτό είναι το πλάνο για την Εβδομάδα Μικρών Βιβλιοπωλείων: προβολή ταινιών μικρού μήκους με λογοτεχνικό και βιβλιοφιλικό περιεχόμενο, παρουσία των συντελεστών που θα ανοίξουν κουβέντα κατόπιν με το κοινό. Απαραίτητη η δήλωση συμμετοχής.

Κομπραί στη Διδότου

Το πιο νεαρό σε ηλικία από τα βιβλιοπωλεία της λίστας, το φρέσκο τόσο σε ατμόσφαιρα όσο και σε τίτλους Κομπραί στην οδό Διδότου παίζει μουσικές από πικάπ και σερβίρει κουλτούρα με άποψη. Το όνομά του προέρχεται από τις σελίδες του Marcel Proust (Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο) και εκείνο το οποίο αμέσως κάνει αίσθηση στον επισκέπτη είναι το design: ένας ψηλοτάβανος χώρος, με industrial στοιχεία, πολύ μοντέρνος και σύμφωνος με τις ανάγκες των δύο σταθερών ενοίκων, Δήμητρας Τσιούρβα και Βικτόριας Μποντουριάν.

Το ευφάνταστο που σκέφτηκαν για να συμμετέχουν στη γιορτή των μικρών βιβλιοπωλείων είναι το εξής: Δύο συντάκτες από το έντυπο περιοδικό Βλάβη (το οποίο ασχολείται με λογοτεχνία, τέχνες και πολιτισμό) γίνονται βιβλιοπώλες για μια μέρα. Το Σάββατο 27 Μαΐου.

Μονόκλ στη Φειδίου

Πίσω από την κίτρινη πόρτα στο δρομάκι της Φειδίου, σε περιμένει ένα μικρό «σαλόνι» με τη μυρωδιά του βιβλίου, ένα βιβλιοπωλείο που δημιουργήθηκε από τον ποιητή Αντώνη Τσόκο τον καιρό της πανδημίας. Στα ράφια του υπάρχουν επιλεγμένοι τίτλοι (ιδιαίτερη έμφαση σε πεζογραφία και ποίηση), όχι με το κριτήριο των ευπώλητων και τις επιλογές των ανάλογων στηλών σε περιοδικά και sites, αλλά με την κρίση τις προτάσεις αναγνωστών και φίλων από τον κύκλο του Μονόκλ.

Ανάμεσα στις δράσεις που ετοιμάζει για την τρέχουσα εβδομάδα, μια βραδιά αφιερωμένη σε νέους και νέες δημιουργούς στις 25 Μαΐου. Συμμετέχουν: Τόνια Τζιρίτα Ζαχαράτου, Τρία Επσιλον, Αναστασία Πούλου, Πατρίτσια Αϊβαλή και Βασιλεία Οικονόμου.

Hyper Hypo στο Εμπορικό Τρίγωνο

Το ακατανίκητο προσόν του Hyper Hypo είναι ότι διαθέτει περιοδικά και εκδόσεις που δε βρίσκεις αλλού – τέχνες, μόδα, φωτογραφία και design είναι οι τομείς που ειδικεύεται, και αυτό μεταφράζεται πολύ απλά σε σειρές από «σέξι» εξώφυλλα, στα οποία δύσκολα αντιστέκεσαι. Θες να τα ανοίξεις, να τα δεις, να τα μυρίσεις. Πρόκειται για το spot που δημιούργησαν ένας στυλίστας και ένας βραβευμένος γραφίστας, οι Ανδρέας Κόκκινος και Στάθης Μητρόπουλος, με όρεξη πάντα να προτείνουν εκδόσεις σε όποιον διψάει για διαφορετικά πράγματα.

Κάπως έτσι κινείται και για τη γιορτή: στις 25 Μαΐου, παρουσιάζεται το βιβλίο Yiayia, ένα τεκμήριο με συνταγές από Ελληνίδες γιαγιάδες όλης της χώρας, όπως το μεταφέρει από τα ταξίδια της η Anastasia Miari με τον φωτογράφο Marco Arguello. Η εκδήλωση θα γίνει στα αγγλικά.

Little Tree Books στο Κουκάκι

Λίγα μέτρα πιο δίπλα το κλίμα είναι μάλλον αγχωτικό, με τα γκρουπ των περιφερόμενων τουριστών και τους κράχτες των μαγαζιών, αλλά στη γωνιά αυτού του γνωστού κι αγαπημένου βιβλιο-καφέ κάτω απ’ την Ακρόπολη, οι ρυθμοί πέφτουν, βρίσκεις ξανά την ηρεμία του να βλέπεις μακριά και να σκέφτεσαι με άνεση τα κίνητρα του ήρωα που ζωντανεύει στα χέρια σου. Το Little Tree Books ξεκίνησε σαν παρεΐστικο εγχείρημα, αλλά γρήγορα εξελίχθηκε σε κανονικό σημείο αναφοράς για τους φίλους του βιβλίου στην πόλη.

Για την Εβδομάδα Μικρών Βιβλιοπωλείων, θα ανοίξει η κουβέντα για τα βιβλία που μας διαμόρφωσαν: συγγραφείς του εκδοτικού οίκοι Ο Μωβ Σκίουρος μιλούν για τα δικά τους ορόσημα. Το Σάββατο 24 Μαΐου.