Εμβληματικά κτίρια του κέντρου αποκτούν δεύτερη ζωή

Γνωρίζετε ότι η διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη; Ότι υπάρχουν δύο ξεχωριστοί νόμοι σχετικοί με την προστασία και την ανάδειξη των διατηρητέων;

Και ότι υπήρξε Προεδρικό Διάταγμα του 1988 με το οποίο θεσμοθετήθηκε απόφαση σύμφωνα με την οποία τα διατηρητέα κτίρια κατατάσσονται στα δημόσια αγαθά και ότι το Δημόσιο φέρει υποχρέωση κάλυψη δαπάνης για την επισκευή τους;

Βέβαια, η ιστορία απέδειξε μια άλλη και σε βάρος της ιστορικής μνήμης πραγματικότητα, την οποία συνηθίζουμε να καταλογίζουμε ανερυθρίαστα στην οικονομική κρίση της περασμένης δεκαετίας, ξεχνώντας βεβαίως ότι πολλά από αυτά τα σπουδαία κτίρια ήταν εγκαταλελειμμένα και τις προηγούμενες δεκαετίες, παρότι είχαν κηρυχθεί διατηρητέα από πολύ παλιότερα.

Πλέον, έχουμε περάσει στην επόμενη φάση, μια φάση που το κέντρο αναδιαμορφώνει την ταυτότητά του, ανάβοντας τους προβολείς σε σημεία τα οποία παρέμεναν για χρόνια εγκαταλελειμμένα.

Μέγαρο Αθηνογένους

Δεν είναι και τόσο μακριά το έτος 2026 που αναφέρει το χρονοδιάγραμμα, ειδικά μπροστά στις δεκαετίες εγκατάλειψης και φθοράς που κατέστησαν τελικά αόρατο στο βλέμμα του περαστικού το σπουδαίο αυτό κτίριο ιστορίας 150+ ετών με την περίτεχνη πρόσοψη, ένα κτίριο που ανήκει στις πρώτες πολυτελείς κατοικίες μεγαλοαστών, ενώ στα ιδιαίτερα υφολογικά χαρακτηριστικά του αποτυπώνει τη στιγμή της μετάβασης από τον κλασικισμό στις εκλεκτικιστικές μορφές και τις επιρροές νεομπαρόκ.

Κηρυγμένο ως διατηρητέο από το 1995, το σύνολο του διώροφου Μεγάρου στην αρχή της Σταδίου πρόκειται να αποκατασταθεί στην αρχική του μορφή, αλλά ταυτόχρονα θα βρεθεί να συνδιαλέγεται με ένα δεύτερο, υπερσύγχρονο κτίριο οκτώ ορόφων στην πίσω πλευρά του οικοπέδου, το σύνολο του οποίου έχει περάσει στην ιδιοκτησία του εφοπλιστή Γιώργου Προκοπίου από το 2008 και με βάση την αρχιτεκτονική μελέτη του γραφείου Athens Creative παλιά και νέα κατασκευή θα συνδιαλέγονται, περιλαμβάνοντας γραφεία, χώρους εκπαίδευσης και περιορισμένες εμπορικές χρήσεις.

Απώτερος στόχος, όπως αναφέρεται από το αναγνωρισμένο γραφείο, να δημιουργηθεί ένα νέο σύνολο το οποίο θα σέβεται και θα αναδεικνύει το μνημείο, ενώ παράλληλα θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις.

Μέγαρο Σλήμαν-Μελά

Περιηγούμενοι λίγους μήνες πριν στην έκθεση σύγχρονης τέχνης που διοργάνωσε ο Κώστας Πράπογλου, διαπιστώσαμε ιδίοις όμμασι την αποκαρδιωτική εικόνα στην οποία έχει περιέλθει το κάποτε μεγαλειώδες μέγαρο της Σταδίου που είχε σχεδιάσει ο Ερνστ Τσίλλερ για την οικογένεια Σλήμαν και πρόκειται να μετατραπεί το επόμενο διάστημα σε ξενοδοχείο πέντε αστέρων από τον όμιλο Μήτση.

Η τελική πρόταση του ομίλου για το κηρυγμένο διατηρητέο μνημείο, όπως ενημέρωνε πίνακας ο οποίος είχε αναρτηθεί τότε, πρόκειται να υποβληθεί προς έγκριση στο Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής, αφορώντας σε ένα σύνολο που θα αποτυπώνει ένα «νέο περιβάλλον αστικής πολιτιστικής καθημερινότητας», μέρη του οποίου, εκτός από την ξενοδοχειακή μονάδα, θα είναι το ιστορικό εστιατόριο Ιντεάλ, εμπορικά καταστήματα, χώροι εικαστικών εκθέσεων, ψυχαγωγίας, αναψυχής, αλλά και ο ιστορικός κινηματογράφος του Ιντεάλ στο ισόγειο, για την τύχη του οποίου είχαν ξεσπάσει σφοδρές αντιδράσεις.

Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν νεότερα για το πότε θα ολοκληρωθεί η αποκατάσταση.

Ελληνικό Ωδείο Αθηνών

Έπειτα από μισό αιώνα πλήρους εγκατάλειψης, έπειτα από μια καταστροφική πυρκαγιά αλλά και την κατάρρευση μεγάλου τμήματος τοίχου σε αυτό το κτίριο που κανονικά θα έπρεπε να φυλάμε ως κόρη οφθαλμού, αυτή τη στιγμή βρίσκονται επιτέλους σε εξέλιξη εργασίες αποκατάστασης αλλά κι ένα ευρύτερα διαμορφωμένο πλάνο για το μέλλον του Ελληνικού Ωδείου Αθηνών, το οποίο έχει παραχωρηθεί στο Υπουργείο Πολιτισμού και, όπως έχει ανακοινωθεί, πρόκειται να στεγάσει το Αρχείο Χορού αλλά και τη βιβλιοθήκη της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης, αποκτώντας ξανά ζωή ως κύτταρο πολιτισμού.

Σημειωτέον, πρόκειται για ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα δείγματα από την πρώτη οθωνική περιόδου (1836), φέροντας στο DNA του την ιστορία της πρώτης αστικής οργάνωσης της πρωτεύουσας, ένα έργο του αρχιτέκτονα K. Roesner που σε πρώτη φάση αποτέλεσε την κατοικία του Αυστριακού πρεσβευτή Prokesch von Osten και αργότερα στέγασε το Ελληνικό Ωδείο όπου φοίτησαν ονόματα-μεγαθήρια όπως η Μαρία Κάλλας και η Νάνα Μούσχουρη.

Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο 2025.

Στοά Αρσακείου

©(ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ/ EUROKINISSI

Το πολυσυζητημένο όραμα της δημιουργίας ενός πολυδύναμου food hall στο κέντρο της πόλης, μιας πρωτεύουσας που χρόνια τώρα εξελίσσεται σε γαστρονομικό προορισμό, τελικά εκπληρώνεται: η εμβληματική στοά Αρσακείου εντός του ομώνυμου μεγάρου (γνωστή μέχρι πρότινος και ως στοά Βιβλίου) μετατρέπεται σε έναν ενιαίο πολυχώρο με το όνομα Στοά Agora, όπου στο επίκεντρο θα βρίσκεται μεν η εστίαση και τα ελληνικά προϊόντα από όλη την Ελλάδα, αλλά η συνολική εμπειρία θα περιλαμβάνει παράλληλα πολύ περισσότερα στοιχεία, που αντιστοιχούν σε περισσότερες ευκαιρίες επίσκεψη.

Τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό υπογράφουν από κοινού τα αναγνωρισμένα γραφεία Betaplan και Pila Architects. Στα συνολικά 13.000 τ.μ. όλου του χώρου (μαζί με τα ισόγεια καταστήματα και το αίθριο), θα πρωταγωνιστεί ένα μεγάλο delicatessen κατάστημα, ενώ περιμετρικά θα αναπτύσσονται μαγαζιά εστίασης, το καθένα με εξειδίκευση σε διαφορετικό φαγητό, ενθαρρύνοντας τις γευστικές δοκιμές και την επικοινωνία μεταξύ συνδαιτυμόνων. Παράλληλα, η γαστρονομική ταυτότητα του πρότζεκτ συμπληρώνεται από μερικά επιλεγμένα καταστήματα εμπορίου, αλλά και χώρους πολιτισμού.

Η έναρξη της λειτουργίας για τη Στοά Agora αναμένεται το καλοκαίρι του 2025.

Μέγαρο Σ. Αποστολίδου

Μια πρόσφατη δημοσίευση του λογαριασμού Athensville που διαχειρίζεται ο Τάσος Χαλκιόπουλος γέννησε ελπίδα: όπως μας διαβεβαίωσε ο ίδιος έχοντας έρθει σε επικοινωνία με τα συνεργεία που εργάζονται στο κτίριο, το επιβλητικό νεοκλασικό οικοδόμημα στη συμβολή Αθηνάς και Ευριπίδου, δίπλα ακριβώς στη Βαρβάκειο Αγορά, βρίσκεται σε διαδικασία αποκατάστασης.

Το κηρυγμένο διατηρητέο μνημείο το οποίο για πολλά χρόνια παρέμενε εγκαταλελειμμένο και καλυμμένο πίσω από λινάτσες, αποτελεί ένα από τα ελάχιστα κτίρια που κατασκευάστηκαν εξαρχής για ξενοδοχειακή χρήση (έτος οικοδόμησης: 1875) – και μάλιστα, ξενοδοχείο πρώτης κατηγορίας, εάν κρίνουν με από την κεντρική όψη του κτιρίου που φέρει ιδιαίτερα αξιόλογα αρχιτεκτονικά και διακοσμητικά χαρακτηριστικά. Πρόκειται για το σημείο όπου λειτούργησε το ξενοδοχείο Βενετία (μέχρι το 1935) και αμέσως μετά το ξενοδοχείο Λήμνος (μέχρι το 1965).

Περισσότερες λεπτομέρειες για την αποκατάσταση και τη μελλοντική του ταυτότητα δεν έχουν ανακοινωθεί.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ