Ένα απόγευμα στο ουτοπικό τουριστικό σύμπαν της Πλάκας
Προτομές του Δία, εικόνες της Παναγίας, αρχαία μνημεία, γραφικά σοκάκια, μεγάλα μπουκάλια ούζο και γαλανόλευκες φανέλες του Greek Freak: Ένα οδοιπορικό σε μια γειτονιά-πόλο έλξης για τους δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες που αναζητούν το δικό τους summer in Greece στην Αθήνα.
- 12 ΑΥΓ 2022
«Ο Αύγουστος είναι ο χειρότερος μήνας του καλοκαιριού για μας. Γιατί έρχονται οι Ευρωπαίοι, πηγαίνουν ψωνίζουν στα super market, και ύστερα κάθονται εδώ για να φάνε μια σαλάτα. Όταν, από την άλλη, έρχονται οι Αμερικάνοι ανοίγει η καρδιά μου» μας λέει ο Τάσος, ο οποίος εργάζεται στην υποδοχή σε ταβέρνες στην Πλάκα και τη Μακρυγιάννη εδώ και εννιά χρόνια.
Η συνομιλία μας είναι σύντομη, καθώς κάθε λίγο και λιγάκι περνάει από δίπλα κάποια παρέα τουριστών που γλυκοκοιτάζει τον κατάλογο. Οι περισσότεροι δεν κάθονται. Άλλωστε, η ώρα είναι ιδανική για μια βόλτα με τα πόδια κάτω από την Ακρόπολη.
Το ρολόι δείχνει λίγο πριν τις 7 το απόγευμα. Όλοι οι δρόμοι γύρω από το Μουσείο Ακρόπολης και την Πλάκα είναι γεμάτοι, κυρίως με τουρίστες οι οποίοι δε σταματούν να φωτογραφίζουν ούτε λεπτό τον αθηναϊκό απογευματινό ουρανό και τον Παρθενώνα. Η παρουσία τους, μάλιστα, είναι τόσο έντονη ώστε νιώθουμε έκπληξη όταν ακούμε μια παρέα περαστικών να μιλά Ελληνικά.
Αφήνουμε τον πεζόδρομο της Μακρυγιάννη και μπαίνουμε προς τα σοκάκια της Πλάκας. Η κίνηση είναι πολύ μεγάλη και δημιουργείται κυρίως από τους περαστικούς που στέκονται έξω από τα καταστήματα με τα σουβενίρ, χαζεύοντας προτομές του Δία, εικόνες της Παναγίας και γαλανόλευκες φανέλες του Γιάννη Αντετοκούνμπο.
Η παρουσία του Έλληνα σταρ του NBA στην περιοχή είναι πολύ έντονη, καθώς όπου κι αν στρίψεις το βλέμμα σου θα δεις αφίσες, μπλούζες ακόμη και κούπες με τη μορφή του. Ο Greek Freak πια έχει γίνει τουριστική ατραξιόν για τη χώρα· κάτι που καταλαβαίνουμε από διάφορους μπασκετόφιλους τουρίστες, από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, οι οποίοι περιμένουν πώς και πώς να τον δουν στο ερχόμενο Eurobasket στα γήπεδα της Γερμανίας.
Κατά τ’ άλλα, η Πλάκα όλα αυτά τα χρόνια παραμένει ίδια κι απαράλλαχτη. Τα καταστήματα με τα σουβενίρ δεν αλλάζουν ποτέ τις βιτρίνες τους και οι φιγούρες των εργαζομένων τους είναι πια οικείες σε όσους Αθηναίους επιλέγουν να κάνουν τις βόλτες τους στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Το μόνο που μεταβάλλεται είναι οι τουρίστες.
Συναντάμε μια παρέα κοριτσιών στο μικρό πάρκο που βρίσκεται ακριβώς κάτω από το μνημείο του Λυσικράτη. Όλες τους έχουν έρθει από την Αμερική και περιμένουν πώς και πώς να μπουν στο πλοίο για να κάνουν τον γύρο των ελληνικών νησιών. Η μία από αυτές, είχε έρθει ξανά στην Αθήνα και πριν από 10 χρόνια.
«Έχει αλλάξει πολύ η πόλη από τότε. Η περιοχή, όμως, που βρισκόμαστε έχει μείνει ίδια. Θέλω πολύ να ανέβω ξανά στην Ακρόπολη. Περιμένω πώς και πώς να το κάνω. Θεωρώ πως είναι ένα από τα πιο όμορφα μνημεία στον πλανήτη. Και η θέα από εκεί είναι εντυπωσιακή» μας λέει καθώς φεύγουν όλες μαζί για να βγάλουν εισιτήριο.
Η ουρά που δημιουργείται γύρω από το εκδοτήριο του αρχαιολογικού χώρου της Ακρόπολης μοιάζει πολύ με εκείνη των γηπέδων πριν ξεκινήσει το ματς. Η Αθήνα, όπως ακριβώς έκαναν και τα κορίτσια από τις ΗΠΑ που συναντήσαμε, αποτελεί αρκετές φορές ενδιάμεσο κόμβο για όλους εκείνους τους τουρίστες οι οποίοι θέλουν να ζήσουν τον «ελληνικό μύθο» στο Αιγαίο Πέλαγος.
Φέτος, όπως μας εξηγούν διάφοροι εργαζόμενοι που δουλεύουν για χρόνια στην περιοχή, η εικόνα μοιάζει πολύ με εκείνη προ κορονοϊού. Οι υγειονομικοί περιορισμοί του καλοκαιριού του 2021 δεν ισχύουν, καθώς δεν απαιτείται πια κανένα πιστοποιητικό νόσησης ή εμβολιασμού για να εισέλθει κανείς στη χώρα.
Η αύξηση της ζήτησης αποτυπώνεται και στα νούμερα. Είναι χαρακτηριστικό πως -ύστερα από στοιχεία που έφερε στο φως ο Υπουργός Τουρισμού, Βασίλης Κικίλιας- ήδη από τον Ιούλιο, φτάνουν στην Ελλάδα ένα εκατομμύριο τουρίστες κάθε εβδομάδα.
Ανάμεσα, λοιπόν, στους εκατομμύρια επισκέπτες βρίσκεται και ένα ζευγάρι από την Αμερική που μόλις έφτασε στην Αθήνα· η Jane και ο Andrew (σ.σ: που βρίσκονται στην κεντρική φωτογραφία του οδοιπορικού) έχουν βγει στην Πλάκα για να κάνουν την πρώτη τους βόλτα.
Όπως ήταν αναμενόμενο έκαναν και μία στάση σε ένα από τα πολλά καταστήματα της περιοχής που πουλούν χειροποίητους πίνακες ζωγραφικής με θέμα τον Παρθενώνα, την Ακρόπολη και την Αθήνα.
«Είστε πολύ γλυκοί άνθρωποι εσείς οι Έλληνες» μας λέει κατευθείαν ο Andrew. «Είναι η πρώτη μας φορά στην Ελλάδα και είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι για αυτό το ταξίδι. Το περιμέναμε πολύ καιρό. Ελπίζουμε να καταφέρουμε να δούμε όσον τον δυνατόν περισσότερα πράγματα στην πόλη και ποιος ξέρει; Ίσως, ξανάρθουμε» συμπληρώνει η Jane και μπαίνει στο μικρό κατάστημα να αγοράσει το πρώτο της «λάφυρο» από το ταξίδι.
Το πλάνο, και στη δική τους περίπτωση, είναι να μείνουν στην πόλη για μερικές μέρες πριν μπουν ξανά στο αεροπλάνο με προορισμό τη Σαντορίνη. Το μόνο που τους φοβίζει είναι το μπάχαλο που επικρατεί σε ολόκληρο τον κόσμο με τις μεγάλες καθυστερήσεις και τις χαμένες αποσκευές στα αεροδρόμια.
Για την ώρα, όμως, δε νοιάζονται για αυτό αλλά προσπαθούν να διασκεδάσουν όσο περισσότερο γίνεται περπατώντας στην ίσως πιο γραφική γειτονιά της Αθήνας.
Η Πλάκα, πέραν όλων των άλλων, είναι μια από τις πιο ιστορικές συνοικίες της πόλης, ενώ σύμφωνα με τους αρχαιολόγους και τους ιστορικούς κατοικείται χωρίς καμία παύση από τις μέρες της αρχαιότητας έως σήμερα.
Είναι η μοναδική περιοχή στην Αθήνα, άλλωστε, που όλα τα δίκτυα (νερού, ρεύματος, τηλεπικοινωνιών) περνούν υπογείως. Ο λόγος; Να μην επηρεαστεί η αρχιτεκτονική της ομορφιά και ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της.
Όπως εξηγούν, όμως, οι ντόπιοι, ο υπερτουρισμός την έχει αλλοιώσει. Αρκετά από τα σπίτια έχουν μετατραπεί σε πανάκριβα Airbnb, στα οποία για να μείνει κανείς θα χρειαστεί να δώσει ακόμη και 500 ευρώ το βράδυ.
Το μεγαλύτερο, όμως, πρόβλημα είναι η τεράστια ηχορύπανση. Ο θόρυβος είναι τόσο έντονος ώστε οι μόνιμοι κάτοικοι κρατούν πολλές φορές κλειστά τα παράθυρά τους όλη μέρα, όσοι οι τουρίστες κάνουν ανενόχλητοι τις βόλτες τους σε μία από τις ιστορικότερες γειτονιές της πρωτεύουσας.
Πραγματικά, όσο περπατάμε στην Πλάκα, τα πάντα δείχνουν να είναι φτιαγμένα για τους τουρίστες: τουριστικές θεατρικές παραστάσεις, τουριστικά εστιατόρια, τουριστικοί μουσακάδες. Σαν μια κινούμενη καρτ ποστάλ. Οι άμεσοι πρωταγωνιστές, όμως, του σκηνικού δείχνουν να το διασκεδάζουν. Κι ας κάθονται στις ταβέρνες με μία σαλάτα.
