Η Αθήνα ανάμεσα στις πόλεις με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση AirBnB στην Ευρώπη

Προς δυσάρεστη έκπληξη του κόσμου που περίμενε με ανυπομονησία ένα φως στο τούνελ της στεγαστικής κρίσης, στο πλαίσιο της ΔΕΘ ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε μέτρα που έμοιαζαν με ημίμετρα. Εκείνο που αναφερόταν στον μεγάλο βραχνά του AirBnB δεν περιελάμβανε το όριο των επιτρεπόμενων ημερών ενοικίασης (όπως είχε ακουστεί αρχικά και αποτελεί μια δοκιμασμένη «συνταγή» σε πόλεις όπως το Παρίσι, το Βερολίνο και η Βιέννη που πάσχουν από το ίδιο πρόβλημα), αλλά πάγωμα σε νέες άδειες και αποκλειστικά για μερικές περιοχές του Δήμου Αθηναίων.

Το μέτρο αυτό, μάλιστα, είχε ανακοινωθεί μήνες πριν, με αποτέλεσμα όσοι είχαν τη δυνατότητα να επισπεύσουν την καταχώρηση στη δημοφιλή πλατφόρμα βραχυχρόνιας μίσθωσης, προτού μπει το φρένο στις νέες άδειες. Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Μια πρωτεύουσα όπου ακόμη και στις πιο επιβαρυμένες από τον τουρισμό περιοχές, αντί να λύσει το πρόβλημα, το παγίωσε.

Την τρέχουσα κατάσταση αποτυπώνει σε πρόσφατο δημοσίευμα η εφημερίδα Neue Zurcher Zeitung. Αντλώντας στοιχεία από το Inside Airbnb (το πρότζεκτ που συγκεντρώνει δεδομένα και αποτυπώνει το αποτύπωμα του μοντέλου βραχυχρόνιας μίσθωσης στις κατοικημένες περιοχές), η δημοσιογραφική ομάδα έκανε μια ανάλυση δεδομένων για τα «hotspots της Airbnb στην Ευρώπη».

Με αφορμή τα μέτρα περιορισμού του AirBnB που έλαβε πρόσφατα η Ζυρίχη, η ομάδα κατέγραψε τις πόλεις οι οποίες έχουν υποστεί τη μεγαλύτερη πίεση από τον τουρισμό και τη δημοφιλή πλατφόρμα ενοικίασης. Μαντέψτε. Η Αθήνα βρέθηκε και πάλι στις θέσεις της κορυφής, αλλά όχι για καλό.

Η θέση της Αθήνας

Αλέξανδρος Μιχαηλίδης /SOOC

Σε πίνακα που αποτυπώνει συγκεντρωμένα τα δεδομένα της έρευνας, η Αθήνα εντοπίζεται στην 5η θέση απ’ την κορυφή, όσον αφορά την αναλογία μεταξύ κατοίκων και AirBnB. Είναι δηλαδή η πέμπτη κατά σειρά πόλη στην Ευρώπη με τις περισσότερες καταχωρήσεις AirBnB αναλογικά με τους κατοίκους της, μετά τη Φλωρεντία (26,5/1000), τη Βενετία (25,3/1000), το Παρίσι (22/1000) και την Κοπεγχάγη (18,4/1000). Σε όλες τις περιπτώσεις, οι περισσότερες από τις καταχωρήσεις είναι συγκεντρωμένες στα ιστορικά κέντρα των πόλεων, τα πιο «πολύτιμα» από άποψη παρακαταθήκης σημεία, τα οποία κινδυνεύουν όλο και περισσότερο να χάσουν την ταυτότητά τους απ’ τον ανεξέλεγκτο τουρισμού.

Όσον αφορά τα νούμερα που οδήγησαν τη δική μας πρωτεύουσα σε ακόμη μία «λαμπρή» διάκριση, έχουμε τα εξής: Αναφέρονται 10.487 καταλύματα στον Δήμο Αθηναίων (τα στοιχεία είναι από τον Ιανουάριο του 2024, τη στιγμή που στο peak της τουριστικής σεζόν υπολογίζονται σε κάτι περισσότερο από 12.500 καταλύματα), μέγεθος το οποίο σε συνάρτηση με τους κατοίκους οδηγεί στην αναλογία 15,8/1000 και τη δεύτερη χειρότερη από άποψη κρισιμότητας βαθμίδα (για λίγο γλιτώσαμε την κόκκινη).

Εντωμεταξύ, οι σχεδόν 16 καταχωρήσεις ανά 1000 κατοίκους δεν αποτυπώνουν ακριβώς την πραγματικότητα.

Διότι, είναι ένας μέσος όρος, ένα αποτέλεσμα μαθηματικής πράξης όπου προσμετρήθηκαν όλοι οι κάτοικοι και όλες οι καταχωρήσεις, χωρίς να διευκρινίζεται η περιοχή που αναφέρονται. Δεν φαίνεται, για παράδειγμα, ότι υπάρχουν περιοχές όπου έχει κυριαρχήσει η πρακτική του AirBnB και το «είδος» του ενοικιαστή τείνει στις μέρες μας να εξαφανιστεί ελλείψει διαθέσιμων μισθωμάτων. Δεν αποτυπώνεται δηλαδή η κορύφωση του προβλήματος σε επίπεδο γειτονιάς, που ουσιαστικά είναι και ο πυρήνας του προβλήματος.

Αρκεί να αναφέρουμε ότι (σύμφωνα με στοιχεία της Tourix το 2022), από το σύνολο των AirBnB καταλυμάτων, τα 2.145 (18%) εντοπίζονται στην περιοχή του Εμπορικού Τριγώνου και της Πλάκας, τα 1.167 (10%) στον Νέο Κόσμο και τα 968 (8%) στο Κουκάκι, όταν όλες τις υπόλοιπες γειτονιές του Δ.Α. είχαν να διαχειριστούν λιγότερο από το 5% του συνόλου των καταλυμάτων.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ