Η Αθήνα μέσα από τον φακό 10 Ελλήνων φωτογράφων

«Τι είναι η Αθήνα για σένα;». Μήπως είναι η ιστορία της; Οι γειτονιές της; Το πολύβουο κέντρο; Οι δρόμοι και τα στενά της; Η κίνηση; Οι άνθρωποι που έζησαν ή ζουν σε αυτήν και μας φουσκώνουν από υπερηφάνεια κάθε φορά στο άκουσμα του ονόματός τους; Και αν είναι οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας ή του απέναντι μπαλκονιού;

Δέκα διαφορετικούς ανθρώπους να ρωτήσεις, δέκα διαφορετικές, αυθόρμητες απαντήσεις θα πάρεις. Η Αθήνα είναι μία πόλη, μία πρωτεύουσα με αμέτρητα πρόσωπα, κάτι που επιβεβαιώνεται με εικόνα και λόγο από το ακόλουθο φωτογραφικό αφιέρωμα στο αστικό τοπίο.

Ζητήσαμε από 10 Έλληνες φωτογράφους να ξεχωρίσουν από το πλούσιο αρχείο τους την πιο αθηναϊκή τους φωτογραφία. Μία λήψη που τράβηξαν κάπου, κάποτε και αποτελεί τη δική τους στιγμή μέσα στην πόλη.

Θάλεια Γαλανοπούλου

Η φωτογραφία τραβήχτηκε την 8η Μαρτίου του 2019, στη φεμινιστική πορεία με αφορμή την Ημέρα της γυναίκας στην ιστορική πλατεία Κλαυθμώνος. Σε αυτήν απεικονίζεται ο drag καλλιτέχνης και ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ηλίας Γκιώνης aka Gingerella.

Σήμερα ο Ηλίας, εκτός άλλων σημαντικών δράσεων, είναι αυτός όπου μέσα από εκτεταμένη έρευνα έφερε καθοριστικά στοιχεία στη δημοσιότητα για τον βιασμό της νεαρής Γεωργίας στην Θεσσαλονίκη, λαμβάνοντας μάλιστα απειλές για την ίδια του τη ζωή. Ο αγώνας που γίνεται από τον ίδιο τον Ηλία αλλά και από όλο το σύγχρονο φεμινιστικό κίνημα, καθιστά για μένα αυτή την εικόνα ως μία προσπάθεια για σκιαγράφηση ενός σύγχρονου πολιτικού πορτραίτου της Αθήνας. Μία εσωτερική αλλά και συλλογική προσπάθεια για την προστασία των δικαιωμάτων της γυναίκας και των LGBTQI ατόμων στην Ελλάδα του σήμερα.

Πηνελόπη Γερασίμου

Μία βόλτα στα Τουρκοβούνια είναι πάντα μία καλή επιλογή για τις στιγμές που η πόλη με κουράζει. Ειδικά, όταν οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να με βοηθήσουν να τραβήξω εικόνες σαν αυτήν. Ο εικονιζόμενος άντρας, όχι μόνο προσφέρθηκε να ποζάρει, αλλά αποφάσισε να βγάλει την μπλούζα του «για την αλητεία της φάσης» όπως χαρακτηριστικά μου ανέφερε. Τι πιο αθηναϊκό από αυτό!

Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου-Watkinson

Στεκόμασταν στην πλατεία Κυψέλης λίγα μέτρα μακριά από το σπίτι του, εκεί όπου κτήρια με τις τέντες, το περίπτερο, τα ηλεκτροφόρα σύρματα από τα τρόλεϊ και το άναρχο παρκάρισμα των αυτοκινήτων συνθέτουν το πιο αθηναϊκό περιβάλλον, στην προσπάθειά μας να σταματήσουμε κάποιο ταξί που περνάει.

Περίπου 3,5 χρόνια μετά τη δολοφονία του Ζακ και τέσσερα από αυτή τη λήψη, η δίκη του ακόμα εκκρεμεί. Το κίνημα όμως που έχει δημιουργήσει και έχει επηρεάσει χιλιάδες ανθρώπους ολοένα και δυναμώνει και εκείνος, ολοένα και περισσότερο γίνεται ένα από τα πιο σημαντικά πρόσωπα που χαρακτηρίζουν την Αθήνα του σήμερα.

Πάνος Γιαννακόπουλος

Τα Εξάρχεια. Των τεχνών και των νιάτων. Των ζωγράφων, του Χαλεπά και των άλλων γλυπτών. Των κομμουνιστών. Των αναρχικών. Των στρατηγών. Των τουριστών. Των φοιτητών και των μεταναστατών. Των υπόγειων και των ρετιρέ. Της μπλε πολυκατοικίας και του βιβλιοπωλείου της Εστίας. Των γιαφκών, των πολιτικών, των λογοτεχνών και των λοιπών εικαστικών. Τα Εξάρχεια του Κώστα Ταχτσή και της Λίλης Ζωγράφου. Του Χορν, του Μινωτή, της Παξινού και της Σοφίας Βέμπο.

Λίγα στενά πιο πάνω από την αφγανική φωλιά με τα ξακουστά παραδοσιακά φαλάφελ, σχεδόν δίπλα από το σπίτι της Εμμανουέλας, της ξακουστότερης πόρνης των Αθηνών, σε ένα μικρό φτωχικό δυάρι ζούσε η ποιήτρια και μεταφράστρια Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ. Εκεί καρτερούσε τον έρωτα, εκεί έζησε τον έρωτα, εκεί λησμονούσε τον έρωτα. Εκεί έγραψε και ύμνησε τον έρωτα. Τον εκπληρωμένο έρωτα. Τον δικό της έρωτα. Τον παντοτινό.

Κάπου ανάμεσα στα όνειρα και τις ελπίδες μας, είχαμε συζητήσει για λίγο και για την Εμμανουέλα την πόρνη. Θυμάστε κυρία Ρουκ; Περίεργο που τα όνειρα και οι ελπίδες δεν έχουν ηλικία. Όπως περίεργο το γεγονός ότι μία τόσο ξακουστή πόρνη ξόδεψε τα χρήματά της σε φιλανθρωπίες. Και μετά πάλι συζητήσεις για τον έρωτα με τα μάτια σας να λάμπουν!

Ποτέ μου δε συμπάθησα τα Εξάρχεια κυρία Ρουκ. Αφήστε που δε βρίσκω ποτέ να παρκάρω. Αλλά και τι δε θα έδινα για ένα ακόμα ποτήρι τσάι στο παλιό ντιβάνι του σαλονιού σας. Να σας βλέπω έτσι μικροσκοπική να μοιάζετε σαν γίγαντας και το μικρό σας δυάρι με το ακριβότερο παλάτι.

Ήσασταν το καλύτερο παράδειγμα αστικού τοπίου που θα μπορούσα να σκεφτώ κυρία Ρουκ. Στα Εξάρχεια των αντιθέσεων. Γιατί οι άνθρωποι είναι εκείνοι που φτιάχνουν τα τοπία. Και εσείς αναδείξατε αυτό το τοπίο με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Μου λείπετε κυρία Ρουκ. Εύχομαι κάποια στιγμή να καταφέρω να σας μοιάσω. Να γίνω και εγώ σαν εσάς, ένας υπερήφανος αισθηματίας.

Θωμάς Γραβάνης

Έχω τραβήξει πάρα πολλές φωτογραφίες στην Αθήνα. Για μένα, για τη δουλειά μου και ξανά για μένα. Αν με ρωτήσεις τι είναι η Αθήνα, θα σου πω ότι είναι η πόλη που πρέπει να αγκαλιάσεις το χάος που την περιβάλλει, να γίνεις κομμάτι της, να περπατήσεις, να χαθείς και να την αφήσεις να σου δείξει τι κρύβει πίσω από κάθε της δρόμο.

Έτσι έγινε και με αυτή τη φωτογραφία, που θεωρώ ότι μετουσιώνει σε εικόνα όλα όσα νιώθω γι’αυτή την πόλη. Να βλέπεις ένα κρουαζιερόπλοιο να στρίβει σε ένα στενάκι στον Πειραιά. Expect the unexpected.

Νικόλας Κατσαρός

Η Αθήνα, αν θες να την ακούσεις, είναι μία πόλη που μιλάει πολύ. Δεν κρύβεται και αν μη τι άλλο δεν προσπαθεί να σε πείσει ότι είναι κάποια άλλη. Σου λέει τις ιστορίες της με συνθήματα στους τοίχους, δέντρα που κανείς δεν καταλαβαίνει πώς επιβιώνουν ανάμεσα στο τσιμέντο και γάτες που αράζουν πάνω στα καπό των αυτοκινήτων. Και φροντίζει να τις φωτίζει όλες με τον ίδιο τρόπο για να τις κάνει δώρο σε αυτ@ που την αγαπούν.

Νικολέτα Σαββάκη

Φτάνεις σταθμό. Άπειρος κόσμος που κατευθύνεται σε έναν κοινό προορισμό: το κέντρο. Μετρό, προαστιακός για να φτάσεις στην καρδιά της πόλης. Κέντρο, γέλια, μυρωδιές, γεύσεις σε πέντε τετράγωνα που θαρρείς χωράνε μιλιούνια κόσμου.

Κατηφορίζεις. Η Αθήνα απαιτεί να την περπατήσεις, για όλα εκείνα τα γραφικά στενά, τα τοπικά μικρά μαγαζάκια με τις vintage επιλογές, τα παλιατζίδικα, αλλά κυρίως τη θέα. Όπου κι αν στρέψεις το κεφάλι σου, αρχαία μνημεία που δεσπόζουν και περιμένουν καρτερικά το θαυμασμό όσων τα αντικρίζουν, που μαγεύουν πριν καν γίνει γνωστή η ιστορία τους.

Είναι ωραία αυτή η πόλη, αρκεί να μην ξεχνάς να τη χαζεύεις.

Ορέστης Σεφέρογλου

Κυψέλη, λίγο πριν την αρχή της άνοιξης, μία ηλιόλουστη ημέρα. Την Κυψέλη παρότι μεγάλωσα σε διπλανή περιοχή, την έμαθα σχετικά πρόσφατα. Ανέκαθεν όμως με συναρπάζει το πώς και το πόσο τα μπαλκόνια των πολυκατοικιών στους στενούς δρόμους της είναι πιο κοντά το ένα με το άλλο σε σχέση με άλλες περιοχές της πόλης. Πώς σχεδόν το ένα ακουμπάει το άλλο και λες και οι γείτονες δε χρειάζεται να χτυπήσουν το κουδούνι για να ζητήσουν «λίγη ζάχαρη» ή «κάνα κρεμμύδι για το φαγητό».

Όπως περίπου και στην εικόνα, που ο συμπαθής γείτονας της καλής φίλης που είχα επισκεφτεί, μας παρουσιάζει την επιλογή του για το μεσημεριανό.

Αθηναϊκά μπαλκόνια, χώροι χαράς, θυμού, λύπης, πανηγυρισμού, καλοκαιρινής γιορτής, τσιγάρου “για να μη μυρίσει το σπίτι”, μπάλας όταν έχει Μουντιάλ και καύσωνα, λουλουδιών, λίγου καθαρού αέρα όταν το πάρτι έχει ανάψει και άλλα τόσα ακόμα.

Ανδρέας Σιμόπουλος

Θεωρώ ότι η Αθήνα είναι μία «μπερδεμένη» γωνιά του κόσμου. Είναι μία πόλη, που ισορροπεί ανάμεσα στο όμορφο και στο άσχημο και ίσως αυτό να είναι και η γοητεία της. Το μόνο σίγουρο είναι ότι έχει μοναδικά σημεία που μπορείς να αποτυπώσεις ξεχωριστές εικόνες και «στιγμές», απόλυτα ταυτισμένες με την αύρα της πόλης.

Ένας θερινός κινηματογράφος σε μία ταράτσα μέσα στον αστικό ιστό νομίζω ότι είναι μία τέτοια μοναδική αθηναϊκή «στιγμή». Θερινός κινηματογράφος Παλάς, στο Παγκράτι το καλοκαίρι του 2011.

Σωτήρης Τρέχας (The Dreamer)

Δεκαετίες κυλάνε σαν νερό, κυβερνήσεις πέφτουν και σηκώνονται, το σουβλάκι ακριβαίνει ακανόνιστα. Μία μόνο σταθερά σε αυτή την πόλη: τα περιστέρια. Από τη Βίρνα τη Δράκου μέχρι το καπό του αυτοκινήτου σου, ή ενίοτε και το μπουφάν σου, οι φτερωτοί Αθηναίοι μάς θυμίζουν καθημερινά ότι μία ημέρα μπορεί να πάει όλο και χειρότερα. Αγαπάς να τα σιχαίνεσαι. Μας χλευάζουν από ψηλά. Χεσμένους μας έχουν, στην κυριολεξία. Δεν αγχώνονται για τη ΔΕΗ, δεν τρώνε κλήσεις, δεν κολλάνε και Όμικρον. Χαίρονται τη ζωάρα τους και εκτιμούν τι θα πει ελευθερία. Άσε που μένουν και στα καλύτερα τα σπίτια. Τα νεοκλασικά, αυτά που αφήσαμε να πέσουν.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ