Η ιστορία του Hilton, του μοντέρνου μνημείου της Αθήνας
- 4 ΦΕΒ 2022
Πώς είναι δυνατόν ένα κτίριο να έχει χαρίσει (έστω άτυπα) το όνομά του σε μία ολόκληρη περιοχή και πιο συγκεκριμένα σε μία πόλη με ιστορία που πηγαίνει πίσω στη δεύτερη χιλιετία προ Χριστού; Η απάντηση δεν είναι τόσο απλή και δείχνει τη σημασία του αθηναϊκού Hilton για την εικόνα της μεταπολεμικής Ελλάδας. Ή αλλιώς το πώς ένα πολυόροφο ξενοδοχείο μεταμορφώθηκε σε ένα από τα πιο σημαντικά τοπόσημα της πρωτεύουσας.
Η αλήθεια είναι ότι κάποια πράγματα θεωρούνται δεδομένα, τουλάχιστον για όσους γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Αθήνα. Την ίδια ώρα που χιλιάδες τουρίστες κάνουν τα αδύνατα-δυνατά για να επισκεφτούν τον Ιερό Βράχο, η Ακρόπολη αποτελεί μία ζωντανή καρτ-ποστάλ για τους Αθηναίους – όλοι τη χαζεύουν, κανείς όμως δεν πάει μία βόλτα μέχρι εκεί.
Αντίστοιχα, περπατάμε βιαστικοί στην Πλατεία Συντάγματος χωρίς ποτέ να αναλογιζόμαστε τους τόνους ιστορίας που κουβαλά η πιο παλιά πλατεία της πόλης. Όσο για Μοναστηράκι; Ειλικρινά, ποιος γνωρίζει ότι πήρε το όνομά του από την ιδιόκτητη μονή ενός Φράγκου ευγενή από την περίοδο του Μεσαίωνα;
Είναι εντυπωσιακό το πως το μοντέρνο Hilton κατάφερε να μπει σφήνα ανάμεσα σε δεκάδες μνημεία και τοπόσημα με χιλιάδες χρόνια ιστορία. Το γεγονός ότι εκτός των αρχιτεκτόνων γνωρίζουμε ελάχιστα για την ιστορία του αποτελεί μία μικρή απόδειξη για μία μεγάλη αλήθεια: μιλάμε για ένα ξενοδοχείο που απέκτησε -κυριολεκτικά- μνημειώδη υπόσταση μέσα στον αστικό ιστό της πιο άστατα δομημένης ευρωπαϊκής πρωτεύουσας.
Hilton, 59 χρόνια μοντέρνας ιστορίας
Τώρα, όμως, βρίσκεται μπροστά στην πιο μεγάλη αλλαγή της ιστορίας του: το Hilton της Αθήνας έκλεισε τις πόρτες του οριστικά τη Δευτέρα 31 Ιανουαρίου, αλλάζει όνομα και ετοιμάζεται α εμφανιστεί ξανά το 2024 ως Conrad Hotels & Resorts. Μάλιστα, εκτός από τα κλασικά πολυτελή δωμάτια, η νέα εποχή του κτιρίου φέρνει μαζί της και 50 ιδιωτικές κατοικίες στα πλαίσια των Conrad Residences και Waldorf Astoria Residences. (Όπως, βέβαια, φαίνεται να φέρνει και αρκετές απολύσεις, σύμφωνα με τα όσα καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι).
Πριν όμως φτάσουμε στην επόμενη μέρα, υπάρχουν 59 χρόνια ιστορίας που έχουν μεσολαβήσει στο ενδιάμεσο. Το ίσως πιο διάσημο ξενοδοχείο της Αθήνας (μαζί με τη Μεγάλη Βρετάνια) έζησε μεγάλες δόξες – και δε μιλάμε μόνο για ξέφρενα πάρτι των celebrities και τις δεξιώσεις όπου παρευρέθηκαν μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα της εποχής. «Το Hilton της Αθήνας είναι το πιο όμορφο Hilton στο κόσμο» είχε δηλώσει χαρακτηριστικά ο Conrad Hilton, ιδιοκτήτης της αλυσίδας, για το lux ξενοδοχείο που έγινε αθηναϊκό τοπόσημο.
Για να κατασκευαστεί χρειάστηκαν συνολικά πέντε χρόνια. Ο σχεδιασμός και η επίβλεψη ανήκε σε κορυφαία ονόματα της ελληνικής αρχιτεκτονικής (Εμμανουλήλ Βουρέκας, Προκόπης Βασιλειάδης, Σπύρος Στάικος, Αντώνης Γεωργιάδης) ενώ οι ανάγλυφες συνθέσεις του παγκοσμίου φήμης Γιάννη Μόραλη του χάρισαν μία πινελιά που το κάνει να ξεχωρίσει μέχρι σήμερα. Η μοντέρνα αρχιτεκτονική συνάντησε τις εικαστικές συνθέσεις που εμπνευστήκαν από την αρχαιότητα, και κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα με τον εφοπλιστή και τραπεζίτη Στρατή Ανδρέαδη να είναι ο πρώτος ιδιοκτήτης.
Το έτος μηδέν, λοιπόν, για το ξενοδοχείο ήταν η χρονιά του 1963· μία εποχή, δηλαδή, που ενώ η Ελλάδα αποκτούσε οικονομικό βηματισμό μετά τα δύσκολα μεταπολεμικά χρόνια, την ίδια στιγμή ταλανιζόταν από βίαια πολιτικά πάθη που θα την οδηγούσαν μέχρι τη στρατιωτική δικτατορία. Το Hilton με έναν παράξενο τρόπο συμβόλιζε τη διπλή φύση μίας νέας πόλης. Από τη μία υπήρχαν τα κλασικά στοιχεία, τα οποία τιμούσε -εκτός από το γεγονός ότι συναγωνιζόταν σε ανάστημα την Ακρόπολη- και από την άλλη ο αθηναϊκός μοντερνισμός.
Υπήρχε το παλιό, υπήρχε και το νέο, και στο ενδιάμεσο πολιτικές συγκρούσεις που έφτασαν μέχρι τη Βουλή· για το κατά πόσο αποτελεί ένα μοντέρνο στολίδι ή μία βίαιη καταπάτηση ενός αστικού τοπίου που ως τότε χαρακτηριζόταν από το κτίρια χαμηλού ύψους. Το 15όροφο ξενοδοχείο έμοιαζε εκείνη την εποχή με ουρανοξύστη ή αλλιώς με γίγαντα ανάμεσα σε νάνους.
Οι αντιθέσεις συνεχίζονταν σε κάθε επίπεδο, αφού η τρομερή πολυτέλεια που το έβαζε ανάμεσα στα places to be για το διεθνές jet set συνηπήρχε μαζί με υπάλληλους που αφού τελείωναν τη βάρδιά τους γύριζαν πίσω σε γειτονιές που θύμιζαν τη «συνοικία, το όνειρο».
Από την πρώτη κιόλας στιγμή, το Hilton ήταν κάτι το ιδιαίτερο, το διαφορετικό. Πώς αλλιώς μπορεί άλλωστε να περιγραφεί ένα πολυτελές ξενοδοχείο το οποίο αντί για opening διοργανώνει εορταστικές εκδηλώσεις που διαρκούν τρεις ολόκληρες ημέρες και την κορδέλα κόβει ο τότε Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής; Ο πολιτικός κόσμος, η υψηλή κοινωνία, οι Έλληνες μεγιστάνες, όλοι είχαν στραμμένο το βλέμμα τους εκεί.
Πολύ γρήγορα, άρχισαν να συρρέουν και τα διάσημα ονόματα: Από την Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ μέχρι τον Frank Sinatra, τον Marlon Brando, τον Anthony Quinn, την Ingrid Bergman, τον Jean-Paul Belmondo αλλά και πραγματικούς ογκόλιθους της τέχνης του 20ου αιώνα, όπως ο Igor Stravinsky. Αν, βέβαια, κάποιος έπρεπε να διεκδικήσει τον τίτλο του πιο διάσημου επισκέπτη του ξενοδοχείου, αυτός δεν ήταν άλλος από τον Αριστοτέλη Ωνάση.
Cocktail parties, δεξιώσεις, σημαντικές συναντήσεις αλλά και διαπραγματεύσεις έχουν λάβει χώρα στους χώρους, τα cafe, τα εστιατόρια, την πισίνα αλλά και τα δωμάτια του αθηναϊκού Hilton. Άλλωστε, κατά κάποιον τρόπο, για αρκετούς μήνες κατά της διάρκεια της Ελληνικής Οικονομικής Κρίσης είχε μετατραπεί στο κέντρο του νέου ελληνικού κράτους: εκεί είχε καταλύσει η περίφημη Τρόικα, με αποτέλεσμα τα τηλεοπτικά συνεργεία να ξημεροβραδιάζονται στα σκαλιά του.
Τελικά, ακόμα και αν αλλάξει όνομα το Hilton θα είναι πάντα το Hilton. Κάτι πολύ περισσότερο από ένα εντυπωσιακό ξενοδοχείο – ένα μοντέρνο μνημείο και ένα τοπόσημο που μπορεί από μόνο του να αφηγηθεί την ιστορία της μεταπολεμικής Ελλάδας με τα καλά της αλλά και με τα κακά της. Άλλωστε, η ιστορική αλήθεια δεν είναι ποτέ ασπρόμαυρη, αφού πάντα φλερτάρει με το γκρι.
