Οι νέες σήραγγες που αλλάζουν τον οδικό χάρτη της Αττικής
Πολλά οδικά έργα κρίνονται ως αναγκαία για το κυκλοφοριακό, για ελάχιστα όμως διαφαίνεται προοπτική υλοποίησης αυτή τη στιγμή.
- 6 ΜΑΡ 2025
Δεν είναι τωρινή είδηση ότι το Λεκανοπέδιο έχει ανάγκη από καίρια έργα υποδομής προς επίλυση του κυκλοφοριακού, αλλά πλέον η ανάγκη αυτή γίνεται επιτακτική: τα οχήματα πληθαίνουν, οι τουριστικές αφίξεις καταγράφουν απανωτά ρεκόρ και όλα αυτά ενώ ο χρόνος μετράει αντίστροφα για την εκκίνηση μιας νέας «πόλης» στο Ελληνικό που προβλέπει ραγδαία αύξηση της κινητικότητας στην ευρύτερη ακτογραμμή.
Συγκεκριμένα, έχουν περάσει σχεδόν δύο χρόνια απ’ όταν ο τότε υφυπουργός του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών Νίκος Ταχιάος είχε αναγνωρίσει ότι «η Αττική έχει φτάσει στα όριά της και απαιτούνται νέες υποδομές», όμως η πρόοδος παραμένει δυσανάλογα αργή ελλείψει πόρων – ως γνωστόν, από το 2021 η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε αλλαγή στρατηγικής με το τέλος χρηματοδότησης έργων επί των οδικών αξόνων, και έτσι το αρμόδιο υπουργείο έχει εστιάσει στην εναλλακτική των έργων ΣΔΙΤ με τη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, χωρίς όμως και αυτό να φαίνεται τελικά λειτουργικό για τα κρατικά ταμεία.
Εντός ολίγου αναμένεται το αναμορφωμένο σχέδιο για τις «Πρότυπες Προτάσεις» που ετοιμάζει το Υπουργείο.
Αλλά προς το παρόν το αποτέλεσμα είναι ότι πολλά ομολογουμένως κομβικά οδικά έργα παραμένουν στον αέρα, με κίνδυνο να επιστρέψουν στο ίδιο συρτάρι όπου δεκαετίες τώρα κρατιούνται, ενώ σε ένα μικρό μόνο ποσοστό έχουν εμφανιστεί (και σε ακόμη μικρότερο ποσοστό έχουν επιβεβαιωθεί με χρονοδιάγραμμα) οι ευνοϊκές συνθήκες για την υλοποίησή τους.
Μέρος αυτών των «σωτήριων», όπως τονίζεται από συγκοινωνιολόγους, έργων αφορούν ή περιλαμβάνουν την κατασκευή τούνελ (οδικές σήραγγες), όπου επικεντρωνόμαστε στη λίστα που ακολουθεί, παραθέτοντας επικαιροποιημένα στοιχεία για το κάθε έργο ξεχωριστά.
Υπογειοποίηση Ποσειδώνος στο Ελληνικό
Υπογειοποίηση Ποσειδώνος / © Lamda Development
Ενώ παραμένουν σε εξέλιξη οι φαραωνικού μεγέθους κατασκευαστικές εργασίες στην έκταση του Ελληνικού, βάσει χρονοδιαγράμματος προχωράει και το άμεσα συνδεδεμένο με το όλο πρότζεκτ έργο της υπογειοποίησης της λεωφόρου Ποσειδώνος με την κατασκευή μιας νέας, ευρωπαϊκών προτύπων σήραγγας μήκους περίπου 1,3 χλμ., από την παραλία Αλίμου μέχρι το ύψος της Μαρίνας Αγίου Κοσμά.
Με τρεις λωρίδες κυκλοφορίες ανά ρεύμα, το νέο αυτό τούνελ πρόκειται, εκτός από την ενοποίηση του νέου μητροπολιτικού πάρκου στην υπό ανάπλαση έκταση με το παραλιακό μέτωπο, να προσφέρει αισθητή μείωση στους χρόνους μετακίνησης κατά μήκος της ακτογραμμής, δεδομένου ότι αντικαθιστά έξι συνολικά διασταυρώσεις με φανάρια. Η παράδοση του έργου προβλέπεται στις αρχές του 2026, ενώ αυτή τη στιγμή οι εργασίες έχουν ξεπεράσει το 80%.
Αστική Σήραγγα Ηλιούπολης
Το τελευταίο διάστημα, όλο και περισσότερες ενδείξεις συγκλίνουν στο γεγονός ότι είναι ζήτημα χρόνου να ανακοινωθεί η κατασκευή της πολυσυζητημένης και κατοχυρωμένης από το Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας (2014) υπόγειας σήραγγας που θα συνδέει τη λεωφόρο Κατεχάκη με τη Βουλιαγμένης – και πάλι με μοχλό πίεσης την ανάπτυξη του Ελληνικού και την ανάγκη εύρεσης νέων βαλβίδων αποσυμπίεσης για το παράκτιο μέτωπο. Κρίσιμο ότι το αντικειμενικά απαραίτητο σήμερα έργο επανήλθε πρόσφατα στο προσκήνιο από τον δήμαρχο του Ελληνικού, Στάθη Ψυρρόπουλο.
Όπως δείχνουν οι σχετικές συγκοινωνιακές μελέτες, τα οφέλη του έργου θα είναι πολύ σημαντικά, τόσο σε τοπικό όσο και μητροπολιτικό επίπεδο.
Με μία σήραγγα η οποία (σύμφωνα με το πιθανότερο σενάριο) θα καλύπτει 2,5 χλμ κάτω από το έδαφος και στη συνέχεια θα προεκτείνεται κατά επιπλέον 1 χλμ. υπέργεια, ως επέκταση της Αττικής Οδού, εξασφαλίζεται μεγαλύτερη οδική ασφάλεια στις γειτονιές της Ηλιούπολης και παράλληλα επιτυγχάνεται δραστική μείωση στον χρόνο μετακίνησης ανάμεσα στα Νότια Προάστια και το Κέντρο, χρόνος που υπολογίζεται ότι θα φτάσει τα 10 λεπτά.
Οι σήραγγες «φαντάσματα» στου Σκαραμαγκά
Κατά κοινή ομολογία, ο Τριπλός Κόμβος Σκαραμαγκά αποτελεί το σημαντικότερο έργο στη Δυτική Αττική, ένα έργο που σχετίζεται άρρηκτα με το Θριάσιο Πεδίο και τις προοπτικές ανάπτυξης της περιοχής στον τομέα των logistics, παράλληλα με τη βιομηχανία. Πιο συγκεκριμένα, το έργο αυτό θα προσφέρει εναλλακτική διαδρομή για μετακινήσεις από Αττική Οδό προς Πειραιά αλλά και τα νοτιοδυτικά προάστια του λεκανοπεδίου, παράλληλα με τη σύνδεση του Σκαραμαγκά με τη λεωφόρο Αθηνών.
Στο πλαίσιο του έργου περιλαμβάνεται η ολοκλήρωση της Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Αιγάλεω στο τελευταίο τμήμα της μήκους 1,4 χλμ. (μέχρι την Εθνική Οδό Αθηνών), αλλά και η αποπεράτωση-ενεργοποίηση στις ξεχασμένες σήραγγες του Σκαραμαγκά που στέκουν κενές εδώ και δεκαετίες.
Το έργο έχει χαρακτηριστεί «εθνικής σημασίας» και πρόκειται να δημοπρατηθεί μέχρι τον Απρίλιο του 2025.
Πέρα των παραπάνω οδικών έργων, τα υπόλοιπα που σχετίζονται με σήραγγες παραμένουν στο στάδιο εξεύρεσης πόρων, παρά την επιβεβαιωμένη σημασία τους τόσο από το υπουργείο όσο και τους αρμόδιους φορείς.
Για παράδειγμα, σε πρόσφατη ημερίδα των συγκοινωνιολόγων, ανάμεσα στον «δεκάλογο» για την επίλυση του κυκλοφοριακού αναφέρθηκε η Σήραγγα της Αργυρούπολης (σύνδεση Νοτίων Προαστίων με Αεροδρόμιο), ενώ όλοι παραδέχονται ότι στα σημαντικότερα έργα του Λεκανοπεδίου ανήκει ο κόμβος της Κύμης (όπου περιλαμβάνεται σήραγγα υπόγειας εξόρυξης) – έργα για τα οποία, μαζί με άλλα, αναμένεται να βρεθεί διέξοδος χρηματοδότησης μέσω του νέου μοντέλου «Πρότυπων Προτάσεων» που ετοιμάζει το Υπουργείο.
