Ποια περιοχή κατέγραψε τη μεγαλύτερη αύξηση σε ενοίκια και τιμές κατοικιών
- 20 ΦΕΒ 2024
Σε πρόσφατη τηλεοπτική τοποθέτηση, ένα άτομο το οποίο γνωρίζει όσο ελάχιστοι το πρόβλημα της στεγαστικής κρίσης στη χώρα μέσα από νούμερα και όχι γενικόλογες θεωρίες, ο πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates Θεμιστοκλής Μπάκας, μετέφερε συνοπτικά την κατάσταση:
Για πέμπτη συνεχή χρονιά, η Ελλάδα στρέφεται πρωταθλήτρια στο κόστος στέγασης εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τους νέους 18-34 ετών να μένουν κατά πλειοψηφία (80 %) στο παιδικό τους δωμάτιο και περίπου τους μισούς συνανθρώπους (45 %) να δηλώνουν αδυναμία πληρωμών και να χρωστούν οφειλές που σχετίζονται με το σπίτι τους, είτε αυτό αφορά το ενοίκιο, είτε τη δόση του στεγαστικού δανείου ή λογαριασμούς ΔΕΚΟ.
Πώς πρόκειται να συνεχιστεί η κατάσταση που σφίγγει σαν βραχνάς σχεδόν όλους τους ενοικιαστές; «Όσον αφορά τα ζητούμενα μισθώματα, θεωρούμε ότι αν δεν υπάρξουν ολοκληρωμένες πολιτικές στεγαστικής πολιτικής με μέτρα αναχαίτισης του κόστους, δεν θα δούμε αποκλιμάκωση των τιμών ενοικίασης το προσεχές διάστημα, ειδικά σε περιοχές όπου υπάρχει έντονο ενδιαφέρον, έντονη τουριστική δυναμική και υψηλό ποσοστό βραχυχρόνιων μισθώσεων», όπως απάντησε ο ίδιος.
Ενδέχεται να υπάρξει σε έναν μικρό βαθμό αποκλιμάκωση (με τη μορφή του εξορθολογισμού), όπως συμπλήρωσε ο Θ. Μπάκας, αλλά καμία ουσιαστική αλλαγή δεν πρόκειται να επέλθει χωρίς στοχευμένα μέτρα που αφορούν κομβικούς παράγοντες, όπως η παροχή κοινωνικής στέγης που παραμένει μηδενική (μέχρι το καλοκαίρι αναμένεται να έχει ενεργοποιηθεί η πλατφόρμα της «Κοινωνικής αντιπαροχής» για 2.500 ακίνητα). Είναι χαρακτηριστικό ότι ακούσαμε πρόσφατα πρώτη φορά για αξιοποίηση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης για άσκηση στεγαστικής πολιτικής, όταν το επίμαχο πρόβλημα καλλιεργείται και απασχολεί τους κατοίκους τουλάχιστον την τελευταία δεκαετία.
Ποια είναι η κορύφωση αυτής της εξελικτικής πορεία που είχε διαπιστωθεί από νωρίς αλλά κανείς δεν έπραξε κάτι για να την αναχαιτίσει; Αύξηση έως και 52,1% την πενταετία 2018-2023, με τις αλματώδεις ανατιμήσεις να ξεπερνούν κάθε φαντασία σε μερικές περιπτώσεις. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία από τον δείκτη τιμών (SPI) που επιμελείται το δίκτυο ηλεκτρονικών αγγελιών Spitogatos.gr, η μεγαλύτερη αύξηση στις ζητούμενες τιμές πώλησης ακινήτων όπως και τα ενοίκια καταγράφηκε σε μια συγκεκριμένη περιοχή στο λεκανοπέδιο: στον Πειραιά και τα προάστιά του.
Όπως προκύπτει από το δείκτη του Spitogatos για το δ’ τρίμηνο του 2023, σε σχέση με το αντίστοιχο του προηγούμενου έτους, στον Πειραιά καταγράφηκε αύξηση 23,20% στις ζητούμενες τιμές πώλησης, καθώς και 17,40% στις ζητούμενες τιμές ενοικίου, ενώ τα προάστια του Πειραιά γνώρισαν αύξηση 25,60% και 9,70% αντίστοιχα, απέχοντας από τον μέσο όρο του λεκανοπεδίου ολόκληρες μονάδες.
Ένας παράγοντας φαίνεται να έπαιξε κρίσιμο ρόλο σε αυτή την απότομη αλλαγή.
Γιατί αυξήθηκαν παραπάνω οι τιμές ακινήτων στον Πειραιά
Στη μεγάλη εικόνα, οι τιμές της κτηματαγοράς καθορίζονται από ένα ευρύ και κατά βάση αδιόρατο πλέγμα παραγόντων, όπου ίσως περιλαμβάνονται έργα ανάπλασης που προσφέρουν υπεραξία, συνδεσιμότητα με τα μέσα σταθερής τροχιάς, ποιότητα ζωής, αυξημένη ζήτηση στη φοιτητική στέγη λόγω κοντινών πανεπιστημίων κ.ο.κ. – πολλά στοιχεία από τα οποία τυγχάνει πράγματι να απαντώνται στον Πειραιά με την πρόσφατη επέκταση της μπλε γραμμής μέχρι το λιμάνι και την παράδοση που έχει ως φοιτητούπολη.
Εντούτοις, κανένα από τα παραπάνω δεν ήταν εκείνο που καθόρισε την αλματώδη αύξηση.
Το φαινόμενο του Πειραιά εξηγείται από τις αλλαγές που έγιναν πέρυσι στο πρόγραμμα Golden Visa. Με το καθεστώς που είχε τεθεί σε ισχύ από αρχές του περασμένου Αυγούστου, ο Πειραιάς και τα προάστιά του ήταν απ’ τις εξαιρέσεις όπου δεν διπλασιάστηκε το ελάχιστο όριο επένδυσης για την απόκτηση της «χρυσής βίζας» από τα 250.000 στα 500.000 ευρώ. Έτσι, διατηρώντας το όριο στα 250.000 ευρώ, ο Πειραιάς εξελίχθηκε σε κύριο πόλο έλξης για επενδυτές τρίτων χωρών, μα μεγαλύτερο μερίδιο να αναλογεί στους Κινέζους.
Η αυξημένη ζήτηση έφερε και αυξημένες τιμές στην αγορά που ακολούθως παρέσυραν και τα ενοίκια. Το ίδιο ευνοϊκό καθεστώς για τους επενδυτές χαίρουν τα Δυτικά Προάστια (όπου καταγράφηκαν επίσης ανέλπιστες αυξήσεις σε ενοίκια και τιμές πώλησης). Να θυμίσουμε ότι το προσεχές διάστημα αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή σχετική ρύθμιση, θέτοντας το κατώτατο όριο για την απόκτηση της Golden Visa στα 500.000 ευρώ.
