Ποιο είναι το σχέδιο της Περιφέρειας Αττικής για τους μεγάλους χώρους πρασίνου
Έχει ξεκινήσει η διαδικασία για τη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης Στρατηγικής Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης για τους χώρους πρασίνου, με ιδιαίτερη έμφαση στη διαδικασία της διαβούλευσης.
- 18 ΦΕΒ 2025
Πάρκο Τρίτση, Πεδίον του Άρεως, Λόφος Φινοπούλου και Αττικό Άλσος: Στο σύνολο, σχεδόν 13.000 στρέμματα τα οποία χάρη άλλοτε σε νομοθετικές ρυθμίσεις, άλλοτε σε κινητοποιήσεις πολιτών διασώθηκαν από την οικοδόμηση, αλλά όχι από τις παθογένειες που χαρακτήριζαν ανέκαθεν τη διαχείριση και την ανάπτυξη του δημόσιου χώρου από την Πολιτεία ειδικά στην πρωτεύουσα – περιπτώσεις εγκατάλειψης, κατάχρησης από αμφιβόλου ποιότητας διοργανώσεις, ηχορύπανσης αλλά και έλλειψη συντήρησης σε υποδομές αναφέρονται συχνά σε ρεπορτάζ, ανά περιόδους.
Το ακόμη σημαντικότερο, η έλλειψη μιας ενιαίας στρατηγικής που να καλλιεργεί τη γνωστή και εξαιρετικά διαδεδομένη σε πολλές πόλεις της Ευρώπης «κουλτούρα του πάρκου»: μεγάλοι ή μικροί, οι χώροι πρασίνου δεν είναι απαραίτητοι μόνο για τη βιοποικιλότητα, τη μείωση της ηχορύπανσης και των αέριων ρύπων στα αστικά κέντρα, αλλά και για την κοινωνική συνοχή. Είναι κατεξοχήν χώροι συνάντησης, επικοινωνίας, δράσης ανάμεσα στους κατοίκους, και έτσι ο σχεδιασμός τους οφείλει να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες τους, αντί να εξαντλείται σε αισθητικά κριτήρια.
Γι’ αυτό, το βήμα το οποίο γίνεται από την Περιφέρεια Αττικής είναι προς τη σωστή κατεύθυνση: όπως δήλωσε σε ανακοίνωση πριν λίγες μέρες ο Νίκος Χαρδαλιάς, έχει ξεκινήσει η διαδικασία για τη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης Στρατηγικής Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΣΒΑΑ) σε άμεση συνεργασία με την κοινωνία και τις ομάδες των πολιτών, για την ποιοτική και λειτουργική αναβάθμιση των μητροπολιτικά πάρκων του λεκανοπεδίου όπου η Περιφέρεια Αττικής έχει αρμοδιότητα ή συναρμοδιότητα, δηλαδή τους χώρους πρασίνου που αναφέραμε στην αρχή του κειμένου.
Τη βούληση για αναβάθμιση των μητροπολιτικών πάρκων είχε δηλώσει ο Περιφερειάρχης από τον Απρίλιο του περασμένου έτους, προαναγγέλλοντας ένα ολιστικό σχέδιο προϋπολογισμού 43 εκατ. ευρώ. Βέβαια, ως φορέας για την υλοποίηση ορίστηκε τελικά ο οργανισμός «Νέα Μητροπολιτική Αττική Α.Ε.», ένας οργανισμός ο οποίος είχε ξεκινήσει τη λειτουργία του τον Ιανουάριο του 2021 με στόχο να αποτελέσει αναπτυξιακό βραχίονα για την Περιφέρεια και ομολογουμένως δεν συνάδει η επιλογή με το αντικείμενο του χωρικού-περιβαλλοντικού σχεδιασμού, αλλά ας παραμείνουμε αισιόδοξοι.
Το σχέδιο διαβούλευσης για τα πάρκα
Σε συνάρτηση με την οδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για «Μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της», με πρακτικές οι οποίες βασίζονται στη συμμετρικότητα των πολιτών και των τοπικών αρχών, το πλάνο για την κατάρτιση μιας ολοκληρωμένης και συνεκτικής χωρικής στρατηγικής για τους χώρους πρασίνου από πλευράς της Περιφέρειας Αττικής περιλαμβάνει μια σειρά από στάδια, με πρώτο βήμα την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης.
Δηλαδή, τη συλλογή πολύτιμης γνώσης με τη διαδικασία της διαβούλευσης.
© ΚΩΣΤΑΣ ΤΖΟΥΜΑΣ/EUROKINISSI
Αυτή τη στιγμή έχει ενεργοποιηθεί η Β΄ φάση στη διαδικασία της διαβούλευσης (η Α΄ φάση είχε ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2022), όπου εντάσσεται τόσο το κομμάτι της ηλεκτρονικής διαβούλευσης, όσο και το κομμάτι της διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους που δραστηριοποιούνται στη ζώνη αναφοράς, όπως οι ομάδες πολιτών.
Όσον αφορά το πρώτο κομμάτι που απευθύνεται ανοιχτά προς όλους τους πολίτες, οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να συμπληρώσουν ηλεκτρονικά το ερωτηματολόγιο που έχει δημιουργηθεί, προς αξιολόγηση των κυριότερων παραμέτρων της Στρατηγικής ΒΑΑ (διαθέσιμο μέχρι 2 Μαρτίου).
Από τα αποτελέσματα των δύο παραπάνω διαδικασιών, θα προσδιοριστούν οι ανάγκες και το αναπτυξιακό όραμα για κάθε πάρκο ξεχωριστά, όπως σε δεύτερο χρόνο πρόκειται να αποτυπωθούν στη μελέτη ωρίμανσης της Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης μητροπολιτικών χώρων πρασίνου του πολεοδομικού συγκροτήματος του λεκανοπεδίου Αττικής από τη Νέα Μητροπολιτική Αττική Α.Ε.
Όπως έχει προσδιοριστεί σε γενικότερο πλαίσιο, στόχος είναι τα πάρκα να διαμορφωθούν με τέτοιο τρόπο ώστε να παρέχουν το μέγιστο δυνατό επίπεδο ωφελειών στους κατοίκους των όμορων περιοχών, να αυξάνουν τη ζώνη επιρροής τους εξυπηρετώντας μεγαλύτερο αριθμό κατοίκων, και να συνδέονται μεταξύ τους με τρόπους που να πολλαπλασιάζουν τη δυναμική τους.
Κατ’ επέκταση, οι άξονες που βρίσκονται σε προτεραιότητα είναι η αειφορία και ασφάλεια (περιβαλλοντικό αποτύπωμα), η ελκυστικότητα και εξωστρέφεια (παρεμβάσεις προσβασιμότητας, χωροθέτησης, αναβάθμισης υποδομών) και η διασύνδεση-προβολή (αύξηση επισκεψιμότητας).
«Τα αστικά Πάρκα είναι κάτι πολύ περισσότερο από απλοί πνεύμονες μίας πόλης», αναφέρει το κείμενο της Περιφέρειας Αττικής.
