Πόσα δρομολόγια λεωφορείων χάνονται καθημερινά ελλείψει οδηγών
Νέα οχήματα τίθενται σταδιακά σε κυκλοφορία εντός του Λεκανοπεδίου, αλλά το πρόβλημα θα παραμένει όσο δεν αυξάνονται οι οδηγοί.
- 5 ΦΕΒ 2025
Νιώθεις και εσύ το αίσθημα της απόλυτης ματαίωσης, όταν σε δρομολόγιο λεωφορείου ακούγεται από τα μεγάφωνα το προωθητικό μήνυμα για την έρευνα του ΟΑΣΑ που ζητάει τη γνώμη του επιβατικού κοινού για το νέο Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών Αττικής, ενώ ασφυκτιάς στριμωγμένος σε ένα επίφοβα κατάμεστο λεωφορείου, που για ακόμη μια φορά έφτασε καθυστερημένο;
Αίσθημα ματαίωσης, επειδή είναι ηλίου φαεινότερον το πού καταρχήν υστερεί το δίκτυο αστικών συγκοινωνιών στο Λεκανοπέδιο και με ποιον τρόπο θα μειωνόταν η καθημερινή ταλαιπωρία δεκάδων χιλιάδων κόσμου: με περισσότερα –και επομένως πιο πυκνά– δρομολόγια. Χωρίς αυτό, κανένα πρόγραμμα ψηφιοποίησης (βλ. υπηρεσία «Τap2ride» και «έξυπνες» στάσεις με τοποθέτηση QR κωδικών) δεν κάνει τις συνθήκες μετακίνησης βολικές, αξιόπιστες, αξιοπρεπείς και φιλικές στους επιβάτες, όπως θα συμφωνήσει όποιος χρησιμοποιεί καθημερινά τα υπέργεια Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Αυτός είναι ίσως ο βασικότερος λόγος για τον οποίον πολύ κόσμος εγκατέλειψε τη δημόσια συγκοινωνία μέσα στην πανδημία, αρχικά για λόγους προστασίας και αποφυγής του συνωστισμού, και τελικά δεν επέστρεψε ποτέ σε αυτήν, υιοθετώντας ως επιλογή το ιδιωτικό όχημα.
Όπως δείχνουν τα στοιχεία, παρά την προοδευτική αύξηση στους καταγεγραμμένους επιβάτες του δικτύου, τα επίπεδα της επιβατικής κίνησης του 2024 παραμένουν 21% πιο χαμηλά από εκείνα προ πανδημίας (486.803 το 2024 έναντι των 590.152 το 2019 για το σύνολο του δικτύου του ΟΣΥ και 232.582 έναντι των 282.988 συγκεκριμένα για τις γραμμές λεωφορείων και τρόλεϊ).
Και παρά ταύτα, παρά το μικρότερο επιβατικό φορτίο, ο συνωστισμός είναι αδιανόητος – πώς εξηγείται αυτό;
© Konstantinos Tsakalidis / SOOC
Τα στοιχεία τα οποία παρουσίασε πρόσφατα κατά τη διάρκεια ημερίδας η διευθύντρια συγκοινωνιακού σχεδιασμού του ΟΑΣΑ και γεν. γραμματέας του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, Νέλλη Τζιβέλου, αποτυπώνουν την τραγική πραγματικότητα στα μετόπισθεν του δικτύου και στα αμαξοστάσια, εκεί όπου παραμένουν ακινητοποιημένα εκατοντάδες οχήματα ελλείψει προσωπικού.
Όπως ανέφερε απ’ το βήμα, σήμερα η ΟΣΥ διαθέτει 1.500 οχήματα, συμπεριλαμβανομένων και των λεωφορείων των ιδιωτών που εκτελούν δρομολόγια για λογαριασμό του ΟΑΣΑ, κατόπιν της αμφιλεγόμενης σύμβασης που ξεκίνησε εσπευσμένα με απευθείας ανάθεση μέσα στην πανδημία και έκτοτε ανανεώνεται. Παράλληλα, όπως γνωρίζουμε, βρίσκονται σε εξέλιξη προγράμματα προμήθειας ηλεκτρικών λεωφορείων και λεωφορείων υδρογόνου, με στόχο μέχρι το 2027 η δύναμη του στόλου (συνυπολογίζοντας την απόσυρση των παλαιότερων οχημάτων) να έχει ανέβει στα 1.600 οχήματα.
Όμως, χωρίς οδηγούς το πρόβλημα δεν λύνεται.
Απόκλιση ανάμεσα στα προγραμματισμένα και τα πραγματικά δρομολόγια
Από τις εκθέσεις πεπραγμένων του ΟΑΣΑ, παρατηρούμε ότι η απόκλιση ανάμεσα στα προγραμματισμένα και τα εκτελούμενα δρομολόγια είναι κάθε άλλο παρά αμελητέα, εξηγώντας γιατί περίμενες άδικα όσες φορές εμπιστεύθηκες την εφαρμογή: είναι ενδεικτικό ότι το έτος 2023 (το οποίο είναι και το τελευταίο για το οποίο έχουν δημοσιευθεί στοιχεία) καταγράφηκε το μικρότερο ποσοστό εκτέλεσης δρομολογίων της περασμένης πενταετίας και συγκεκριμένα 85,3% για λεωφορεία και 69,6% για τρόλεϊ. Αυτό σημαίνει ότι πάνω από το 1/5 των προγραμματισμένων δρομολογίων δεν εκτελέστηκε ποτέ.
Πιο συγκεκριμένα, οι απώλειες του συγκοινωνιακού έργου για εκείνο το έτος υπολογίζονται σε 407.889 δρομολόγια, εκ των οποίων το 78,7% οφειλόταν σε έλλειψη οδηγού και 21,3% σε άλλες αιτίες όπως βλάβη οχήματος, αποκλεισμό οδών, στάσεις εργασίας κ.λπ. Την αμέσως προηγούμενη χρονιά, το 2022, είχαν χαθεί 301.594 δρομολόγια, ενώ το 2019 δεν πραγματοποιήθηκαν 351.718.
Αντίστοιχα κινείται και η συρρίκνωση του προσωπικού στον ΟΣΥ, επιβεβαιώνοντας τη βαθύτερη ρίζα του προβλήματος. Απ’ τους 4.020 εργαζόμενους του 2014, σήμερα στο τιμόνι κάθονται 3.060 οδηγοί, έχοντας καταγράψει μείωση σχεδόν 25%, όταν παράλληλα οι ανάγκες κάλυψης του δικτύου έχουν αυξηθεί στο ίδιο διάστημα.
Να επισημάνουμε ότι ο ΟΣΥ έχει δημοσιεύσει προκήρυξη για την πρόσληψη 190 οδηγών, μία προσθήκη η οποία κρίνεται αναγκαία αλλά όπως βλέπουμε όχι αρκετή.
