Πόσα και ποια είναι τα «πράσινα» λεωφορεία που έρχονται στην Αθήνα

Σε τεχνική έκθεση που δημοσιοποιήθηκε από τον ΟΑΣΑ αρχές του 2020, φάνηκαν σε νούμερα οι τραγικές ελλείψεις με τις οποίες έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι όσοι μετακινούνται με λεωφορεία και τρόλεϊ. Η μέση χρονοαπόσταση των δρομολογίων είναι σημαντικά μεγαλύτερη από εκείνη την οποία προβλέπει ο συγκοινωνιακός σχεδιασμός, ο στόλος είναι υπερβολικά γερασμένος (με μέσο όρο τα 19 έτη, όταν σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία τα μέγιστος χρόνος ζωής ενός τυπικού αστικού λεωφορείου είναι τα 18 έτη) αλλά και ελλιπή σε αριθμό.

Συγκεκριμένα, για να καλυφθούν οι τρέχουσες ανάγκες και να ελαχιστοποιηθούν οι αναμονές των επιβατών, θα έπρεπε να προστεθούν (στα δεδομένα του 2019, που έλαβε υπόψη η τεχνική έκθεση) περισσότερα από 500 οχήματα, με στόχο να φτάσει ο στόλος συνολικά τα 1.583 οχήματα. Όπως φάνηκε απ’ τα στοιχεία ανά έτος, είχε συμπληρωθεί μια δεκαετία αποεπένδυσης στις αστικές συγκοινωνίες, οδηγώντας σε οριακό σημείο από άποψη λειτουργικότητας – ακόμη και τα εν ενεργεία οχήματα κινδύνευαν ανά πάσα στιγμή να παραδώσουν.

Για να καλυφθεί το κενό, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ανήγγειλε το 2021 ένα γαλαντόμο σχέδιο ενίσχυσης του στόλου, που περιελάμβανε σειρά από παραγγελίες και συνολικά 1.200 νέα οχήματα για Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Ωστόσο, στο μεσοδιάστημα, οι διαγωνισμοί για τις προμήθειες περιπλέχτηκαν περισσότερο από το αναμενόμενο, κάποιοι κρίθηκαν άγονοι ελλείψει προσφοράς και ακυρώθηκαν, ενώ τα μόνα καινούργια οχήματα τα οποία έως σήμερα προστέθηκαν ήταν τα 293 λεωφορεία που εξασφαλίστηκαν μέσω leasing (δηλ. με υπενοικίαση από ιδιωτικές εταιρίες).

Οι τελευταίες ανακοινώσεις από το αρμόδιο Υπουργείο δείχνουν επιτέλους φως στο τούνελ για μερικές από τις πολυαναμενόμενες «παρτίδες», παρόλο που εγείρονται ερωτηματικά για το κατά πόσο πράσινα και οικολογικά είναι τα νέα λεωφορεία.

Οι επόμενες «παρτίδες» των νέων οχημάτων

Για να ανταποκρίνεται στις σημερινές απαιτήσεις, ένα όχημα αστικής συγκοινωνίας πρέπει να είναι ενεργειακά αποδοτικό, να μην επιβαρύνει με ρύπους το περιβάλλον και να προσφέρει πλήρη πρόσβαση σε άτομα με κινητικές δυσκολίες, μεταξύ άλλων. Με αυτές τις προδιαγραφές, το σχέδιο ανανέωσης περιελάμβανε διάφορους τύπους οχημάτων, κάποιους από τους οποίους θα δούμε προσεχώς στους δρόμους. Παρακάτω, παραθέτουμε τα νέα οχήματα και τα χαρακτηριστικά τους:

Πρώτα καταφθάνουν τα ηλεκτρικά λεωφορεία. Τον Απρίλιο αναμένονται τα 250 ηλεκτροκίνητα οχήματα κατασκευής της κινεζικής εταιρίας Yotung, τα 110 για Θεσσαλονίκη και τα 140 για Αθήνα. Βέβαια, για τη λειτουργία τους απαιτούνται νέες εγκαταστάσεις φορτιστών εντός (τεσσάρων, όπως αποφασίστηκε) αμαξοστασίων, για το οποίο τώρα ανακοινώθηκε ο διαγωνισμός.
Προχωράει η σύμβαση για την προμήθεια 100 αρθρωτών αστικών οχημάτων 18 μέτρων, συμπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG) κατηγορίας EURO VI, με ανάδοχο την ιταλογαλλική εταιρία IVECO. Η παράδοση αναμένεται το 2025, με άγνωστο ακόμη τον ακριβή αριθμό που θα χρησιμοποιηθεί στο δίκτυο της Αττικής.
Προχωράει η σύμβαση για την προμήθεια 200 αρθρωτών αστικών οχημάτων 12 μέτρων, συμπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG) με ανάδοχο την εταιρεία Industria Italiana Autobus. Η παράδοση αναμένεται το 2025, με άγνωστο ακόμη τον ακριβή αριθμό που θα χρησιμοποιηθεί στο δίκτυο της Αττικής.

Να επισημάνουμε ότι για τα –300 συνολικά– CNG οχήματα, η ΕΕ απέσυρε πέρσι τη χρηματοδότησή της, με το επιχείρημα ότι από το 2024 παύουν να θεωρούνται οικολογικά με φόντο την ενεργειακή κρίση αλλά και φιλικές στο περιβάλλον τεχνολογίες που είναι διαθέσιμες. Στην τωρινή τοποθέτησή της, η υφυπουργός Μεταφορών, Χριστίνα Αλεξοπούλου, επέμεινε στα οφέλη της επιλογής λεωφορείων CNG, λέγοντας ότι προσφέρουν περιβαλλοντικά οφέλη, καθώς «χαρακτηρίζονται ως καθαρά οχήματα και κατά συνέπεια, είναι απολύτως σύμφωνα με το κείμενο θεσμικό και νομικό πλαίσιο».

Για τη σωστή ένταξη των νέων οχημάτων στο δίκτυο, έχει προαναγγελθεί η εκπόνηση Στρατηγικού Σχεδίου Μεταφορών Αττικής από τον ΟΑΣΑ.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ