Πότε θα παραδοθεί και πώς θα είναι το νέο Τατόι
- 8 ΦΕΒ 2024
Η πυρκαγιά τον Αύγουστο του 2021 ήταν το τελευταίο από τα χτυπήματα που έχει υποστεί το πρώην βασιλικό κτήμα Τατοΐου, σε ένα χρονολόγιο το οποίο πηγαίνει δεκαετίες πίσω και μετράει λεηλασίες, κρατική αδιαφορία και ολιγωρία, μελέτες που ματαιώθηκαν και παραινέσεις από ιδιωτικούς παράγοντες με στόχο την κερδοφορία. Το κουβάρι φαίνεται να έχει μπει πια σε τάξη, με την προσπάθεια που έχει ξεκινήσει από το 2019 και παραμένει σε εξέλιξη σε πολλά παράλληλα επίπεδα, από την προστασία-αναδάσωση του δασικού τοπίου μέχρι την καταγραφή-τεκμηρίωση του πλούσιου υλικού που βρέθηκε στους χώρους, όπως και την εκπόνηση και εφαρμογή των απαραίτητων μελετών.
Οι λεπτομέρειες των μελετών παρουσιάστηκαν από τα αρμόδια υπουργεία, το Υπουργεία Πολιτισμού και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο αμφιθέατρο της Εθνικής Πινακοθήκης.
Όπως αναφέρθηκε από την υπουργό Λίνα Μενδώνη, ο γενικότερος στόχος για την έκταση των 442.000 στρεμ. είναι να δημιουργηθεί «ένας ενιαίος και πολυθεματικός περιαστικός χώρος πρασίνου, πολιτισμού και αναψυχής», που θα σέβεται και θα αναδεικνύει το παρελθόν του. Ένας νέος πολυδύναμος χώρος πολιτισμού, ιστορικής μνήμης, αναψυχής, εκπαίδευσης, περιβαλλοντικής αγωγής και γνώσης, μια ανάσα από το κέντρο. Ορίζοντας παράδοσης του πολυσύνθετου αυτού έργου στο Τατόι είναι το 2025.
Ειδικότερα, τα σχέδια αποκατάστασης της έκτασης στους πρόποδες της Πάρνηθας περιλαμβάνουν τα παρακάτω κομμάτια:
Αποκατάσταση δασικού τοπίου
Στη μεγάλη δασική έκταση όπου βρίσκονται τα κτίρια της πρώην βασιλικής οικογένειας, μια έκταση με σπουδαία δυναμική φυσικού κάλλους εφόσον ανακάμψει από το πέρασμα της πυρκαγιάς, υλοποιούνται εργασίες προστασίας και αποκατάστασης, με γνώμονα πάντα τη διαχειριστική μελέτη Εθνικού Δρυμού-Πάρνηθας 2015-2024. Συγκεκριμένα, υλοποιούνται αντιδιαβρωτικά έργα, έργα συντήρησης οδικού δικτύου, έργα αντιπυρικής προστασίας και τεχνητές αναδασώσεις όπου κρίθηκε αναγκαίο.
Αποκατάσταση ανακτορικών κήπων
Νότια του κτιριακού συνόλου εκτείνονταν οι περίφημοι ανακτορικοί κήποι (34 στρεμ.), που αποκαθίστανται με βάση αφενός την ιστορική τεκμηρίωση και αφετέρου τις αρχές της βιωσιμότητας. «Οι κήποι αποτελούσαν ένα ιδιαίτερο φυσικό μνημείο το οποίο ακολουθούσε τη λογική ενός παραγωγικού κτήματος, παρότι ανήκαν σε ένα ανάκτορο», επεσήμανε η επικεφαλής για τη μελέτη αρχιτεκτόνισσα Έλλη Μπατζάλου.
Δρομολογείται η φύτευση 450 δέντρων, προσαρμοσμένων στο μικροκλίμα και τα τοπογραφικά χαρακτηριστικά της περιοχής, ενώ παράλληλα το γενικό τοπογραφικό σχέδιο ακολουθεί τις χαράξεις των μονοπατιών που υπήρχαν την εποχή της βασιλικής οικογένειας.
Αποκατάσταση ναού Αναστάσεως και κοιμητηρίου
Δύο ξεχωριστές μελέτες αφορούν στον κοιμητηριακό ναό της Αναστάσεως που βρίσκεται εντός του κτήματος (όπου έγινε και η ταφή του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου, πρόσφατα), από τη μία σε επίπεδο αναστήλωσης και από την άλλη σε επίπεδο βλάστησης του περιβάλλοντος χώρου και ανάδειξης αυτού του νεοβυζαντινού μνημείου.
Αποκατάσταση κτιρίων
Από το σύνολο των κτιριακών υποδομών στο Τατόι, έχει ολοκληρωθεί η αποκατάσταση στο παλιό βουστάσιο (θα λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος για τις άμαξες), το νέο βουστάσιο (θα στεγάσει ένα νέο μουσείο αφιερωμένο στην αγροκτηνοτροφική παραγωγή του κτήματος), όπως και η αποκατάσταση εννιά ακόμη κτιρίων μέσα στο πρώην βασιλικό κτήμα (θα στεγάσουν διαφορετικά πράγματα, καλύπτοντας λειτουργικές και ενημερωτικές χρήσεις, όπως το γραφείο Προσκόπων, την πυροσβεστική υπηρεσία, επισκέψιμα εργαστήρια κ.ά.).
Τα κτίρια αυτά θα παραδίδονται σταδιακά σε χρήση, αλλά υπολείπονται αρκετά μέχρι να ολοκληρωθεί η ενεργοποίηση όλου του συγκροτήματος.