Σε ποιες περιοχές της Αθήνας παγώνουν οι μισθώσεις AirBnB

«Είναι ενδιαφέρον το πόσο γρήγορα η αγορά [ακινήτων] ανταποκρίνεται στα ρυθμιστικά μέτρα», είχε δηλώσει στο Eteron ο ακτιβιστής και ένας εκ των ιδρυτών του inside airbnb, Μurray Cox, ανατρέχοντας στα παραδείγματα πόλεων ανά τον κόσμο που μόλις επιβλήθηκαν μέτρα από τον νόμο εγκατέλειψαν τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης τύπου AirBnB, επειδή πολύ απλά κατέστησαν από το κράτος ασύμφορες για τους ιδιοκτήτες,

Τέτοιες περιπτώσεις είναι η Βιέννη που έθεσε το όριο των 90 ημερών ανά έτος για το επιτρεπόμενο διάστημα ενοικίασης καταλυμάτων σε τουρίστες, το Παρίσι που έθεσε το όριο των 120 ημερών για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις αλλά και το –από χρόνια αντιμέτωπο με τις συνέπειες του υπερτουρισμό– Άμστερνταμ που χαμήλωσε το ίδιο όριο στις μόλις 30 μέρες. Αντίστοιχα αυστηρά μέτρα περιορισμού του AirBnB έχει λάβει η Βαρκελώνη, όταν το 2021 απαγόρευσε πλήρως τις μισθώσεις δωματίων για λιγότερες των 31 ημερών, όπως και το Λονδίνο, το Βερολίνο και το Εδιμβούργο, μεταξύ άλλων.

Στη λίστα αυτή που όλο αυξάνεται και πληθαίνει, προστίθεται και η Αθήνα με τις ανακοινώσεις που έγιναν στη ΔΕΘ, όχι όμως ακριβώς με τον τρόπο και τη δραστικότητα που θα περιμέναμε σε μια εποχή που το στεγαστικό πρόβλημα απλώνεται σαν εφιάλτης πάνω από τον χάρτη της Αττικής.

Ενώ δηλαδή είχαν ακουστεί το σενάριο για εφαρμογή του ορίου των 90 ημερών και στην Αθήνα, όπως και σενάριο για οριζόντια μείωση της φορολογίας των ενοικίων, οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού κινήθηκαν σε πιο ήπια μονοπάτια, τα οποία φαίνεται να μην αρκούν για την αποκλιμάκωση της στεγαστικής κρίσης, όπως εκτιμούν οι ειδικοί.

Συγκεκριμένα, ανακοινώθηκε:

Πάγωμα των μισθώσεων AirBnB (για τουλάχιστον έναν χρόνο) σε συγκεκριμένα μόνο διαμερίσματα του Δήμου Αθηναίων
Απαλλαγή από τον φόρο ενοικίου (για τρία χρόνια) αποκλειστικά για ιδιοκτήτες που θα νοικιάσουν κλειστά ακίνητα
Απαλλαγή από τον φόρο ενοικίου (για τρία χρόνια) αποκλειστικά για ιδιοκτήτες που θα μετατρέψουν μια βραχυχρόνια μίσθωση σε μακροχρόνια

Πώς μπαίνει φρένο στο AirBnB

Γνωρίζουμε ότι το έτος 2019 υπήρξε σημείο αναφοράς για το AirBnB σε παγκόσμια κλίμακα, με την αύξηση στην περίπτωση της χώρας να περιγράφεται με την εκτόξευση από τις 117.300 (38,5 εκατ κλίνες) στις 192.300 (104,7 εκατ.). Γνωρίζουμε, επίσης, ότι σε επίπεδο περιφέρειας, τα περισσότερα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης συγκεντρώνει η Περιφέρεια Αττικής και, βέβαια, εστιάζοντας λίγο ακόμη στον χάρτη, βλέπουμε τα αλματώδη νούμερα στον Δήμο Αθηναίων, που έχουν ξεπεράσει τις 12.160 καταχωρήσεις στη δημοφιλή πλατφόρμα, με το 90% εξ αυτών να αποτελούν ολόκληρα σπίτια ή διαμερίσματα και όχι δωμάτια.

Όχι τυχαία, τα ίδια δημοτικά διαμερίσματα βρίσκονται πιο έντονα αντιμέτωπες με τις πιο ραγδαίες αυξήσεις ενοικίων. Διότι στο πλαίσιο της ελεύθερης αγοράς, η έλλειψη οδηγεί σε ανατιμήσεις. Ποια η κυβερνητική παρέμβαση, λοιπόν, σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή που μόνο μια επαναφορά πολιτικών κοινωνικής στέγασης (π.χ. οικοδόμηση νέων κατοικιών σε κρατικές ιδιοκτησίες) θα έπιανε τόπο, αλλάζοντας τις ισορροπίες της αγοράς; Πάγωμα των τωρινών αριθμών σε μια μερίδα μόνο του κέντρου.

Αναλυτικότερα, το φρένο σε πλατφόρμες τύπου AirBnB αφορά στο 1ο, το 2ο και το 3ο δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Αθηναίων, όπου περιλαμβάνονται οι εξής περιοχές: Κουκάκι, Πλάκα, Κολωνάκι, Σύνταγμα-Ομόνοια-Μοναστηράκι, Εξάρχεια, Ιλίσια, Νεάπολη, Μετς, Νέος Κόσμος, Άγιος Αρτέμιος, Παγκράτι, Βοτανικός, Μεταξουργείο, Γκάζι, Πετράλωνα, Ρουφ και Θησείο.

Σε αυτές τις γειτονιές του κέντρου, από εδώ και στο εξής, δεν θα δίνονται άδειες για νέες βραχυχρόνιες μισθώσεις, αλλά οι υπάρχουσες θα συνεχίσουν ως έχουν. Όπως απάντησε σε ερώτηση δημοσιογράφου κατά τη διάρκεια της ΔΕΘ ο πρωθυπουργός της χώρας, Κυριάκος Μητσοτάκης, «πιο δραστικές παρεμβάσεις ενδεχομένως να μην έχουν το όφελος που προσδοκούμε». Στήριξε την τοποθέτηση του στο ότι «ο αριθμός των κλειστών διαμερισμάτων είναι μεγαλύτερος», επισημαίνοντας ότι η διαδικασία παραμένει δυναμική.

Είναι όμως αρκετό ένα τέτοιο μέτρο για την τρέχουσα στιγμή; Όπως ανέφερε σε τηλεοπτική του τοποθέτηση ο Γιάννης Ρεβύθης, μέλος ΔΣ Ομοσπονδίας Μεσιτών Ελλάδος, «παρότι θα μπουν κάποια νέα σπίτια στην αγορά, δεν βλέπω μείωση των ενοικίων, θα έπρεπε κατά τη γνώμη μου να είχαν ανακοινωθεί και άλλες φορολογικές παροχές για τους ενοικιαστές», ώστε να είναι περισσότερο ωφέλιμο για τους να οδηγηθούν στην επιλογή της μακροχρόνιας μίσθωσης και σταδιακά η αγορά να φτάσει σε πιο βιώσιμες τιμές ενοικίων.

Προς το παρόν (και εν αναμονή των περαιτέρω διευκρινίσεων από τα αρμόδια υπουργεία), τα μέτρα κρίνονται περισσότερο ως ημίμετρα.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ