Στη σκεπαστή αγορά της Καλλιθέας για χόρτα βουνού, όστρακα και μπαχάρια
Φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ψάρια και όστρακα, τυριά, κρέατα, μπαχαρικά και μέλια γεμίζουν τους πάγκους της αγοράς των Ποντίων.
- 15 ΦΕΒ 2024
Τα φασολάκια τσαουλιά μού έκλειναν το μάτι. Τελικά έφυγα με μία σακούλα για το φαγητό της επόμενης μέρας, που αποδείχτηκε τόσο νόστιμο όσο μου είχε υποσχεθεί ο κύριος που με εξυπηρέτησε. Αφού βέβαια προηγουμένως μου έκανε ένα σύντομο μάθημα για το καθάρισμα, τη συντήρηση και το μαγείρεμά τους.
Σακουλάκια με μαυροκούκι, αποξηραμένα λαχανικά για ενίσχυση γεύσης και ένα πολίτικο μείγμα μπαχαρικών (γκιουζέλ μπαχτσέ) γέμισαν την τσάντα μου με μεθυστικές μυρωδιές. Τα χόρτα του βουνού φαίνονταν λαχταριστά, έτοιμα για πίτες, στην κατσαρόλα με μαυρομάτικα ή να συνοδεύσουν το ψάρι.
Φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ψάρια και όστρακα, τυριά, κρέατα, μπαχαρικά και μέλια γεμίζουν τους πάγκους στην σκεπαστή αγορά της Καλλιθέας ή των Ποντίων, όπως είναι γνωστή στους κατοίκους. Θυμίζει λαϊκή όμως λειτουργεί καθημερινά και δεν είναι υπαίθρια. Σκεπασμένη με ελενίτ, δείγμα προσφυγικής αρχιτεκτονικής, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την αγορά της Καλλιθέας και των γύρω περιοχών.
Η σημασία της είναι κάτι πολύ περισσότερο από τις καθημερινές εμπορικές συναλλαγές. Είναι τόπος συνάντησης και κοινωνικοποίησης, είναι το μέρος όπου μπορείς να αγοράσεις προϊόντα χωρίς μεσάζοντες, να αποκτήσεις προσωπική σχέση με τον άνθρωπο που σου πουλάει πατάτες και καρότα, να νιώσεις τη μυρωδιά και την αίσθηση της τροφής, να μάθεις ακόμα και πώς καθαρίζονται τα φασολάκια αν δεν έχεις ιδέα.
Θα χρειαστεί να διαθέσεις παραπάνω χρόνο στις πρώτες σου επισκέψεις αλλά σταδιακά θα μάθεις τους πάγκους που σε ενδιαφέρουν και θα ξέρεις ακριβώς τι να διαλέξεις. Ακόμα και όταν παρεκλλίνεις όμως από την πορεία σου, να είσαι σίγουρος ότι μόνο για καλό είναι. Θα πάρεις ιδέες για μαγειρέματα, θα δοκιμάσεις νέες γεύσεις, θα καταλάβες περισσότερα για την εποχικότητα και όλα αυτά τα ωραία που συμβαίνουν όταν έρχεσαι σε επαφή με την πρώτη ύλη.
Θα τη βρεις απέναντι από την πλατεία Δαβάκη, με δύο είσοδους – Πλάτωνος και Γρυπάρη – δύο πολυσύχναστους δρόμους της Καλλιθέας. Ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1956, όταν οι Πόντιοι πρόσφυγες αγόρασαν το οικόπεδο και αφού το χώρισαν σε ισάριθμα κομμάτια, πήρε από ένα ο καθένας με κλήρο.
Η ιστορία της οικογένειας Μπατανιάν στην Ελλάδα ξεκινά το 1922 όταν μετανάστευσε από την Καισάρεια στην Κοκκινιά του Πειραιά. Εκεί, κατασκεύασε ένα μικρό εργαστήριο στην ταράτσα του σπιτιού της και ξεκίνησε να φτιάχνει με τέχνη τον παστουρμά της. Σήμερα, έχει εξελιχθεί σε μία σύγχρονη βιομηχανία που εμμένει στην ποιότητα και τις ελληνικές πρώτες ύλες. Το 1980, η τρίτη γενιά μετεγκατέστησε το κατάστημα στην αγορά της Καλλιθέας κι έκτοτε αποτελεί σημείο συνάντησης για παστουρμάδες, σουτζούκια, καβουρμά και πηχτή. Δεν λείπουν φυσικά τα παστά και το τουρσί για να φτιάξεις τσιπουρομεζέδες.
Δεν είναι λίγοι οι μάγειρες που θα κάνουν τη βόλτα τους στην αγορά για φρέσκα όστρακα, πηγαίνοντας χωρίς δεύτερη σκέψη στον «Λάμπρο». Πρόκειται για την εταιρεία Petropoulos Mare, η οποία ιδρύθηκε το 1988 και έχει σαν βάση το δικό της συσκευαστήριο οστράκων στην Νέα Πέραμο Αττικής. Έχουν στη διάθεσή τους δύο μονάδες μυδοκαλλιέργειας, μία στη Φθοιώτιδα και μία στη Νέα Πέραμο, αλλά θα βρεις επίσης κυδώνια, αχιβάδες και πολλούς ακόμα θησαυρούς του βυθού.
Η Φάρμα Νάξου φέρνει ελληνικά μοσχάρια, αρνιά, κατσίκια, κοκόρια ελεύθερης βοσκής, κοτόπουλα, χειροποίητα λουκάνικα και άλλα κρεατοσκευάσματα, ενώ βρίσκεις επίσης μεγάλη ποικιλία τυροκομικών προϊόντων από το νησί, όπως η γραβιέρα Νάξου, το ανθότυρο, η μυζήθρα, η ξινομυζήθρα, το ξυνοτύρι, το κεφαλοτύρι και το λευκό τυρί Νάξου.
Από το 1898 και την Κωνσταντινούπολη ξεκίνησε η ιστορία του καταστήματος Απέ την Πόλη που σήμερα βρίσκεται στα χέρια της πέμπτης γενιάς. Με έμπνευση από τα παζάρια της Πόλης, βότανα, μπαχαρικά, όσπρια και τσάι είναι προσεκτικά τοποθετημένα σε βαζάκια και σακουλάκια κι έτοιμα να μυήσουν όποιον κοντοσταθεί, στον μαγικό τους κόσμο.
Ο Νίκος Παλαιολόγος ετοιμάζει μόνος του διάφορα μείγματα, όπως το γκιουζέλ μπαχτσέ που δεν λείπει από την πολίτικη κουζίνα. Οι ετικέτες στα σακουλάκια των βοτάνων είναι ατελείωτες, αλλά όσες άγνωστες λέξεις κι αν έχει κανείς, έχει τη διάθεση να τις εξηγήσει όλες. «Η θέση του μαγαζιού είναι μέσα σε μία αγορά, έτσι ξεκίνησε άλλωστε η ιστορία του, από το παζάρι. Δεν συγκρίνεται βέβαια σε μέγεθος, αλλά είναι αυτή η αίσθηση», καταλήγει.
Ακριβώς δίπλα, στο Μελοπωλείο, βρίσκεις μέλι υψηλής διατροφικής αξίας, όπως το σκουρόχρωμο μέλι βελανιδιάς, κουμαριάς και ερείκης. Τρίτη γενιά μελισσοκόμων, έχουν ως κύριο μέλημά τους είναι να εξασφαλίσουν την υγεία του μελισσιού και να το φροντίσουν καθόλη τη διάρκεια του χρόνου. Εκτός από μέλι, μπορείς να προμηθευτείς γύρη, βασιλικό πολτό, πρόπολη και κηρήθρα.
Στον Φούρνο της Αγοράς βρίσκεις καρβέλι ζέας και μεγάλη ποικιλία σε παξιμάδια, κριτσίνια και κουλούρια, στον πάγκο της «Λίτσας» φιγουράρουν χορταρικά όπως αντίδια, πικροράδικα, βρούβες, ζοχοί και σταμγναγκάθι. Ό,τι κι αν θελήσεις, η αγορά της Καλλιθέας το έχει. Και με το παραπάνω.
