Τα αυθόρμητα αθηναϊκά πορτραίτα του Θουκυδίδη Καρποδίνη
Μιλήσαμε με τον φωτογράφο που απαθανατίζει με τον πιο άβολα όμορφο τρόπο τους ανθρώπους της Αθήνας.
- 7 ΜΑΙ 2022
Η Αθήνα έχει αρχίσει να μπαίνει και πάλι σε κανονικούς ρυθμούς. Η πανδημία – ελπίζουμε πως – θα αποτελέσει σταδιακά παρελθόν και ο κόσμος κυκλοφορεί ελεύθερα στους δρόμους της χωρίς την υποχρέωση να φορά μάσκα. Ένας από τους ανθρώπους που κινείται στο κέντρο της πόλης είναι ο Θουκυδίδης Καρποδίνης.
Η μεγάλη του αγάπη είναι η φωτογραφία και κυρίως τα πορτραίτα. Έτσι, λοιπόν, παίρνει τη φωτογραφική του μηχανή και περνά ώρες στο Μοναστηράκι και την Ομόνοια, αναζητώντας πρόσωπα, βλέμματα και αυθόρμητες κινήσεις ανθρώπων.
Βλέποντας κανείς τις φωτογραφίες του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Instagram, παρατηρεί πως τα άτομα που απαθανατίζει τις περισσότερες φορές τον κοιτούν έκπληκτα και παγωμένα. Ο ίδιος λατρεύει αυτό το κενό βλέμμα του ανθρώπου που δεν έχει καταλάβει ακόμη καλά-καλά τι συμβαίνει μπροστά του.
Κι όταν τη βγάλει πάει παρακάτω, μέχρι να έρθει το επόμενο πορτραίτο. Η πρώτη μου ερώτηση σε εκείνον έχει να κάνει με το πού βρίσκει όλο αυτό το θάρρος να στέκεται μπροστά σε άγνωστους ανθρώπους και να μπαίνει έστω για μερικά δευτερόλεπτα στις ζωές τους. Η απάντησή του είναι άμεση: «Είναι μια συνήθεια. Είμαι πολύ ντροπαλός άνθρωπος στην καθημερινότητά μου. Αλλά πια έχω αποκτήσει ανόσια» προσθέτει γελώντας. Κάπως έτσι ξεκινά η κουβέντα μας.
Ασχολείσαι χρόνια με τη φωτογραφία;
Ναι, αρκετά, αλλά ερασιτεχνικά. Είμαι μάγειρας στο επάγγελμα και η φωτογραφία για μένα παραμένει χόμπι. Από μικρό παιδί, όμως, είχα μια κάμερα στο χέρι. Υπήρχε δηλαδή πάντα αυτό το μικρόβιο και η περιέργεια.
Γιατί επικεντρώθηκες στα πορτραίτα;
Μου άρεσαν πάντα τα πρόσωπα και τα έντονα βλέμματα. Όλα ξεκίνησαν όταν αγόρασα μια καινούργια κάμερα και άρχιζα να το βλέπω πιο ζεστά. Αφιέρωσα περισσότερο χρόνο, βγήκα πιο πολλές ώρες στον δρόμο και αντιλήφθηκα πως αυτό που με εκφράζει και με τραβάει είναι το πορτραίτο. Αυτό το καθημερινό πορτραίτο του δρόμου.
Και είναι αυθόρμητα, σωστά;
Ναι, ελάχιστα είναι στημένα από εμένα. Να σου πω την αλήθεια, όλη αυτή τη διαδικασία τη βλέπω και λίγο σατιρικά. Θέλω να μην ξέρει ο κόσμος πως εγώ υπάρχω και τραβάω γιατί έτσι χάνω το αυθόρμητο βλέμμα. Με το που δει κάποιος κάμερα να τον τραβάει, στήνεται, μαζεύεται. Εγώ, λοιπόν, παλεύω να είμαι πάντοτε απαρατήρητος. Θέλω να πετύχω αληθινές εκφράσεις.
Πώς, όμως, γίνεται τα βλέμματα να είναι τόσο παγωμένα;
Περιμένω καρτερικά μέχρι να πάρω το κλικ που θέλω. Πολλές φορές, όταν βλέπω πως δεν με κοιτάει, επιστρατεύω και διάφορα κόλπα για το κάνει. Βήχω, κουνιέμαι. Και όταν ρίχνει το βλέμμα του πάνω μου, παίρνω τη λήψη.
Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν αντιδράσει στο δρόμο για αυτό που κάνεις;
Ναι, αλλά είναι πολύ λιγότεροι από αυτούς που φαντάζεσαι. Μερικοί «μανουριάζουν» και μου ζητούν να διαγράψω τη φωτογραφία. Εγώ είμαι πάντα με το χαμόγελο, τους δείχνω τι έχω βγάλει και για ποιο λόγο το κάνω. Οι περισσότεροι το καταλαβαίνουν.
Πού κυκλοφορείς;
Στο κέντρο της Αθήνας. Είμαι ερωτευμένος με αυτή την πόλη. Έχω πάντα μια διαδρομή που τη χρησιμοποιώ ως μπούσουλα: αρχίζω από Θησείο, μπαίνω στου Ψυρρή, βγαίνω στο Μοναστηράκι και συνεχίζω με Σύνταγμα και Ομόνοια. Με οδηγεί η φωτογραφία, όμως. Μπορεί να βρεθώ ακόμη και Πειραιά χωρίς να το καταλάβω.
Έχεις ακολουθήσει ποτέ κόσμο για να βγάλεις μια φωτογραφία;
Ναι, αλλά διακριτικά όμως. Δεν θέλω να ενοχλώ.
Ποια είναι η πιο ενδιαφέρουσα ιστορία ανθρώπου που έχεις πετύχει στον δρόμο;
Θα σου πω. Πριν από μερικές εβδομάδες είχα φωτογραφίσει μια νεαρή κοπέλα από την Ουκρανία. Αφού έβγαλα τη φωτογραφία κάτσαμε και τα είπαμε. Είναι 30 χρονών και ο άντρας και ο πατέρας της είναι στην Ουκρανία και πολεμάνε. Δεν έχει κανένα μέσο επικοινωνίας μαζί τους. Δεν ξέρει αν ζουν ή αν έχουν πεθάνει.
Πόσο εύκολο είναι στην εποχή του κορονοϊού και με τις μάσκες στο πρόσωπο να κάνεις πορτραίτα δρόμου;
Είναι πολύ δύσκολο. Είχα πιάσει τον εαυτό μου τους προηγούμενους μήνες να βγάζω την ίδια σκηνή απλά σε διαφορετικό δρόμο. Δεν είχε καμία προσωπικότητα η φωτογραφία. Είχε μόνο το βλέμμα, αλλά έχανες όλη τη φυσιογνωμία. Υπάρχουν άνθρωποι που γελάνε, που έχουν σουφρωμένα χείλη, που φωνάζουν. Τώρα τελευταία, όμως, τα πράγματα είναι καλύτερα.
Πώς ήταν η φωτογραφική σου εμπειρία στο Μαρόκο;
Ήταν το πρώτο μου φωτογραφικό ταξίδι. Το έκανα μόνος. Έβγαλα 3.000 φωτογραφίες αλλά μέχρι να το βρω ήταν πολύ δύσκολο. Έπρεπε να είσαι ακόμη πιο διακριτικός στις κινήσεις σου, καθώς οι ντόπιοι δεν είναι και τόσο εξοικειωμένοι με τη φωτογραφία. Μερικοί με κυνηγούσαν και μου έλεγαν πως έπρεπε να πληρώσω για να τους φωτογραφήσω.
Σου έχει τύχει ποτέ να δεις ένα όμορφο πορτραίτο αλλά να μην έχεις μαζί σου φωτογραφική μηχανή;
Άστα να πάνε. Αυτή είναι η κατάρα μου, θα μπορούσα να πω. Δεν μπορώ να έχω τη φωτογραφική μηχανή πάντα μαζί μου. Δεν βολεύει και το πρόγραμμά μου με τη δουλειά. Μια μέρα γυρνούσα σπίτι και είδα μια φοβερή γυναίκα στο λεωφορείο. Την ακολούθησα χωρίς κάμερα μόνο και μόνο για να δω τι φωτογραφία είχα χάσει.
