Τα νέα street art έργα που κάνουν την Αθήνα δημόσια γκαλερί
Χτενίζουμε τα στενά και τις τυφλές όψεις κτιρίων από το κέντρο μέχρι τη θάλασσα, μετρώντας τα murals που είναι πιο εντυπωσιακά και γράφοντας για τα μηνύματα που μεταφέρουν.
- 18 ΙΟΥΛ 2023
Κατά μία έννοια, τα murals που εμφανίζονται απροσδόκητα μέσα στα στενά και τους δρόμους, είναι μια απόδειξη ότι η πόλη δε μένει ποτέ στάσιμη, παρά συνεχώς αλλάζει. Αποκτά καινούργια σημεία αναφοράς, καινούργιες εικόνες και νέα σύμβολα. Εάν δηλαδή δεχθούμε τα έργα αυτά σαν φορέματα, τα οποία προσθέτουν χρώμα στην γκρίζα επιδερμίδα της μεγαλούπολης, είναι λογικό να μεταβάλλεται το στυλ και το ύφος τους, οι ιδέες τους, ανάλογα κάθε φορά με την περίσταση και το κλίμα που επικρατεί, σε μεταφορικό επίπεδο πάντα μιλώντας.
Τα τελευταία χρόνια το είδος αυτό εγκαθιδρύθηκε, ξέφυγε από τη σφαίρα του βανδαλισμού, και οι αναθέσεις είναι τακτικό φαινόμενο. Γίνονται σε φεστιβάλ και διοργανώσεις, όπως εκείνες από το Awesome Athens Experiences, γίνονται από πολλά ξενοδοχεία και επιχειρήσεις που ζητούν ένα νέο σημείο αναφοράς για το κτίριό τους, γίνονται από τους δήμους και σε συνεργασία με τα υπουργεία.
Παρακάτω, τα πιο εντυπωσιακά από τα murals που έχουν προστεθεί στην Αθήνα. Το μήνυμα της αλληλεγγύης, οι κοινωνικές ανισότητες και το παραμυθένιο, ονειρικό στοιχείο είναι μερικοί από τους άξονες που ξεχωρίζει κάποιος από ένα γρήγορο σκανάρισμα.
Project Peramo στην Νέα Πέραμο
Μερικά χιλιόμετρα έξω από τα όρια της Αθήνας, αλλά μέσα στα όρια της Αττικής, σε ένα εγκαταλελειμμένο εργοστασιακό σύμπλεγμα μετά την Ελευσίνα, σε περιμένει ένας κανονικός ναός της street art – μια πτέρυγα η οποία έχει μεταμορφωθεί σε ενιαίο compact έργο με 70+ murals. Πρόκειται για ένα μεγάλο πρότζεκτ, το οποίο υλοποιήθηκε συλλογικά από μια ομάδα καλλιτεχνών, κάτω από το ραντάρ, σε διάρκεια δύο χρόνων και πριν λίγες εβδομάδες έγιναν τα αποκαλυπτήρια.
Ανάμεσα στα ονόματα ήταν οι Barba Dee, Monos Cwtos, Silver Forms, Taxis, Nikos.Komis, Senor και ο Tefra90.
Μέχρι σήμερα (και μετά το buzz που έφερε η αποκάλυψη του spot), νέα έργα προστίθενται, όπως πληροφορηθήκαμε. Φρόντισε να φτάσεις μόνο νωρίς το απόγευμα γιατί το φως πέφτει απότομα στο σούρουπο. Για προορισμό στο GPS βάλε το πρώην εργοστάσιο της Softex στη Νέα Πέραμο.
Under Acropolis What? στου Ψυρρή
Θα μπορούσαμε να δούμε τα murals και σαν εφήμερα δημόσια μνημεία, ενίοτε ειρωνικά ή σκωπτικά, ενάντια στις κυρίαρχες αφηγήσεις, πράγμα το οποίο επιβεβαιώνεται κατά κράτος στο πρόσφατο mural που έφτιαξε ο γνωστός street artist Hambas στη γειτονιά του Ψυρρή: Under Acropolis What?, ρωτάει με υπαινικτικό τρόπο ο τίτλος, αντιπαραβάλλοντας το μνημείο των μνημείων, τη διάσημη Ακρόπολη, με την πικρή πραγματικότητα της αθηναϊκής κοινωνίας που κρύβεται από κάτω της (και κάτω από το χαλί).
3.090.000 Under Acropolis, έχει σχολιάσει ο ίδιος στον λογαριασμό του, αναφερόμενους στον αριθμό ανθρώπων που σύμφωνα με τα στοιχεία βρίσκεται κάτω από το όριο της φτώχειας ή αντιμετωπίζουν τον κοινωνικό αποκλεισμό. Το έργο φιλοτεχνήθηκε επάνω στην «πλάτη» ξενοδοχείου, εντείνοντας την ειρωνεία ανάμεσα στο live your myth in Greece και τα κοινωνικά αδιέξοδα.
Solidarity, fiery and free στο Αιγάλεω
«Η αλληλεγγύη είναι το όπλο μας, ας κρατήσουμε το πνεύμα της ουτοπίας και της ελευθερίας», έγραψε στη λεζάντα που συνοδεύει το τελευταίο του mural στην Αθήνα ο πασίγνωστος αλλά ανώνυμος Wild Drawing.
Στον απόηχο των οδομαχιών στη Γαλλία αλλά και της εξέγερσης στο Ιράν για την υποχρεωτική χρήση της μαντίλας, ο πάντα ξεκάθαρος στις κοινωνικές και πολιτικές δηλώσεις του WD τοποθετεί στον τοίχο αυτή τη φορά γυναίκα ηρωίδα, με μόνο ακάλυπτο στοιχείο το ευθύβολο βλέμμα της, να κρατάει στα χέρια της ένα φλεγόμενο τριαντάφυλλο, προστατεύοντάς το απ’ τον αέρα να μη σβήσει, όπως κάνουμε στο κερί.
Είναι ένας συμβολισμός για την ελπίδα, τον αγώνα, τη δικαίωση. Το φόντο έχει το εφέ ψευδαίσθησης που χαρακτηρίζει τα έργα του WD. Το έργο βρίσκεται στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.
R Tlaloc κάπου στον Περισσό
Ο βέλτιστος τρόπος να το δεις είναι πετώντας ένα drone πάνω από το εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο της Κολούμπια στον Περισσό – και πάλι δύσκολα θα νιώσεις την κλίμακα. Έχει διαστάσεις 23×11 μέτρα και βρίσκεται ξαπλωμένο στην ταράτσα των εγκαταστάσεων. Το να φτιάξεις ένα mural σε κάθετο τοίχο, όπως σημειώνει ο artist, θα ήταν σίγουρα πιο δύσκολο και λιγότερο απολαυστικό εξαιτίας της υψοφοβίας.
Δημιουργός είναι ο Pupet, «μια κούκλα που νομίζει ότι είναι άνθρωπος», όπως έχει γράψει χιουμοριστικά για την περσόνα του, είναι ένας καλλιτέχνης με υπόβαθρο ΑΣΚΤ (φαίνεται άλλωστε) και σειρά από εκθέσεις στο ενεργητικό του, είναι ο κατά κόσμον Στέλιος Βράκας. Γενικά, χρησιμοποιεί διάφορες πρακτικές και ύφη, αλλά ένα χαρακτηριστικό στοιχείο που απαντάται και στο οριζόντιο mural είναι η απαλή νεο-κυβιστική φόρμα που ρυθμίζει το feeling του έργου.
Η αναφορά της μάσκας αντλείται από την αζντέκικη ιστορία και τον Τλάλοκ, θεό της βροχής και της γονιμότητας.
Underwatersky στην Κυψέλη
Εδώ και μήνες, ένα υπέροχο πρόγραμμα τρέχει από τον οργανισμό Urban Act, σκανάροντας τις σχολικές εγκαταστάσεις ανά την επικράτεια, τόσο σε Αθήνα όσο και σε επαρχεία, και φρεσκάροντας την εικόνα τους με ένα νέο mural-πρωταγωνιστή – μια έξυπνη κίνηση που κάνει αυτόματα πιο ελκυστικά τα κτίρια στα μικρά παιδιά (υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας). Η θεματική για τις πιο πρόσφατες αναθέσεις είχε τον τίτλο From The Roots To The Sky, κάτι που φυσικά έχει αρκετά περιθώρια ερμηνείας και δυνατότητες οπτικοποίησης.
Το μυαλό του Gospel, για παράδειγμα, που δουλεύει σχεδόν αποκλειστικά τρίχρωμη παλέτα (μπλε-κόκκινο-μαύρο), οδηγήθηκε σε ένα κορίτσι που κρατάει μια ανεμώνη, αναδύονται μπουρμπουλήθρες και στον ώμο της έχει ξαποστάσει ένα πτηνό. Βρίσκεται πάνω ή κάτω από την επιφάνεια του νερού; Δική σου η επιλογή.
Μια χειραψία κοντά στον Σταθμό Λαρίσης
Στο ίδιο πλαίσιο, σε συνεργασία δηλαδή με την Urban Act και υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας, ολοκληρώθηκε και το παραπάνω mural σε μεγάλο τοίχο ενός Γυμνασίου στον Δ. Αθηναίων, κοντά στον Σταθμό Λαρίσης – μια χειραψία-σύμβολο αλληλεγγύης και στήριξης υπεράνω φυλετικών διακρίσεων, με την υπογραφή του διεθνώς καταξιωμένου Alex Martinez, που έχει αφήσει μέρος της κληρονομιάς του στους δρόμους της Αθήνας.
08:15 στο Χαλάνδρι
Μέσα στον χορό της αισθητικής αναμόρφωσης σχολικών εγκαταστάσεων μέσω street art βρίσκεται και το 4o γυμνάσιο Χαλανδρίου, έχοντας αυτή τη στιγμή επάνω του ένα υπέροχο ρεαλιστικό mural από το χέρι του SimpleG, ενός artist πολύ γνωστού με έργα όπως η καθιστή κοπέλα με τα βιβλία στο Μεταξουργείο. Το concept δεν απείχε πολύ από την καινούργια ανάθεση στο Χαλάνδρι – ο δεξιά και ο αριστερά τοίχος του σχολείου έχει καλυφθεί με το φόντο μιας γεμάτης βιβλιοθήκης, ενώ αδιαμφισβήτητη πρωταγωνίστρια, με το βλέμμα της να σε καθηλώνει, είναι η νεαρή μαθήτρια.
Το 08:15 αναφέρεται φυσικά στην έναρξη του σχολικού ωραρίου.
Roots of Instability στη Νέα Φιλαδέλφεια
Αποστομωτικό και ικανό να κόψει την ανάσα την πρώτη φορά που το αντικρίζεις, το mural που πρόσθεσε πρόσφατα στον χάρτη της Νέας Φιλαδέλφειας ο Gera αποτελεί ευθεία αναφορά στην προσφυγική ιστορία της συνοικίας. Ένα παιδί στην αγκαλιά του γονιού του, σύμβολο για τα απανταχού μεταναστευτικά ρεύματα όλων των εποχών, απλώνεται σ’ έναν μεγάλο τοίχο πολυκατοικίας. Είναι μια «έκφραση της ευαλωτότητας του ανθρώπινου είδους μέσα στα χρόνια, αλλά και μια αναπαράσταση της σκληρότητας που αντιμετωπίζουν τα άτομα, όταν καλούνται να αφήσουν τις πατρίδες τους», όπως σχολιάζει ο ίδιος.
Στη δουλειά του Gera είναι πολύ διακριτή η τεχνική του: χρησιμοποιώντας τη χρωματική παραμόρφωση και παίζοντας με το RGB των χρωμάτων, αλλά όχι στο ψηφιακό περιβάλλον, επάνω στον τοίχο, παράγει μια αισθητική υβριδικής φύσεως, που παρακινεί τον θεατή να αντιληφθεί το έργο σαν να κατοικεί σε μια άλλη, παράλληλη πραγματικότητα.
INO κοντά στην Τεχνόπολη
Κάθε νέο mural του αγνώστων μέχρι σήμερα στοιχείων INO ισοδυναμεί με καλλιτεχνικό γεγονός για τον κόσμο του street art. Το τελευταίο του σημάδι είναι μια γυναικεία μορφή ανεπτυγμένη σε έναν μακρόστενο τοίχο κοντά στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων. Φοράει μαγιό και αντιασφυξιογόνα μάσκα, στέκεται φιλήδονα προς τον θεατή και έχει την παλέτα (και τη φινέτσα) που χαρακτηρίζει κάθε έργο του INO.
