Τι συμβαίνει με το πάρκο Δρακόπουλου και γιατί διαμαρτύρονται οι κάτοικοι
Ποιο είναι το πρόβλημα με τα σχέδια για το πάρκο στα Άνω Πατήσια και γιατί κινδυνεύει να χαθεί ένας χώρος πρασίνου;
- 4 ΙΟΥΛ 2023
«Αυτό το πάρκο θα μας ενώσει όλους – και όσους στέκονται σε αυτήν την πλευρά και όσους στέκονται στην απέναντι», ακούστηκε να λέει ανάμεσα σε φωνές και συνθήματα αποδοκιμασίας ο δήμαρχος Κώστας Μπακογιάννης στο Πάρκο Δρακόπουλου, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης που είχε προγραμματίσει νωρίς το απόγευμα της Δευτέρας (3/7), προς ενημέρωση για την επικείμενη ανάπλαση στον χώρο πρασίνου των Πατησίων. Αλλά η υποδοχή δεν ήταν εκείνη η οποία λογικά θα περίμενε, καθώς κόσμος ήταν συγκεντρωμένος για να διαμαρτυρηθεί.
«Δεν κάνουμε τίποτα το διαφορετικό εδώ απ’ ό,τι στο πάρκο Φιξ και στο πάρκο Κύπρου και Πατησίων», συνέχισε πριν αποχωρήσει, αφήνοντας την ομιλία που είχε κατά νου. «Μιλάμε για πράσινες αναπλάσεις, με σεβασμό στη γειτονιά και τους κατοίκους. Σημασία έχει ότι το έργο θα γίνει –αυτό είναι δέσμευση– και ότι θα μείνει», ανέφερε ανάμεσα σε ένα σύνολο ατόμων που τον υποστήριζαν, χειροκροτώντας, μακριά από τους διαμαρτυρόμενους.
Το γεγονός των διαμαρτυριών δεν προέκυψε από το πουθενά, λόγω «των γνωστών-άγνωστων που είχαν στόχο να διαλύσουν τη διαβούλευση για την πράσινη ανάπλαση στο Πάρκο Δρακόπουλου», όπως ανέφερε το απαντητικό δελτίο Τύπου του Δ. Αθηναίων.
Αντίθετα, αποτελεί το τελευταίο «επεισόδιο» από μια ιστορία της οποίας ο τελευταίος «κύκλος» ξεκίνησε αρχές της τρέχουσας χρονιάς, αλλά κανονικά πάει πολύ, πολύ παλιότερα, στον αγώνα των κατοίκων για τη διατήρηση αυτού του πνεύμονα πρασίνου επί δημαρχίας Κακλαμάνη, αλλά και μια παρέμβαση από τη μητέρα του νυν δημάρχου, Ντόρα Μπακογιάννη, το 2004.
Καταρχάς, ποιο είναι το πλάνο για το πάρκο Δρακόπουλου;
Πρόκειται για έναν από τους λίγους χώρους πρασίνου στην περιοχή των Άνω Πατησίων, που για χρόνια συντηρούταν από πρωτοβουλίες κατοίκων. Από αρχές του έτους, αναθερμάνθηκε η υπόθεση της ανάπλασης από τη δημαρχία Μπακογιάννη. περίπου στα 4,5 από τα 9 στρέμματα της έκτασης πρόκειται να φτιαχτεί «ένας καταπράσινος κοινόχρηστος χώρος» με νέα φυτά και δέντρα, σύγχρονο σχεδιασμό, αυτοματοποιημένο σύστημα ποτίσματος και υλικά φιλικά προς το περιβάλλον». Εκπονήθηκε μελέτη, λοιπόν, και ξεκίνησαν οι διαδικασίες της ανάπλασης, με την εγκατάσταση των συνεργείων τέλη του προηγούμενου μήνα.
Και πού είναι το πρόβλημα; Δε θέλουν οι κάτοικοι χώρους πρασίνου;
Με την ανιδιοτελή προσφορά τους από το 2009 στο πάρκο Δρακόπουλου, οι κάτοικοι έχουν αποδείξει το αντίθετο: έχουν φυτέψει δέντρα, έχουν διαμορφώσει τον χώρο (π.χ. τη σκηνή των συναυλιών και την παιδική χαρά) και φρόντιζαν το πότισμα, αξιοποιώντας νερό από πηγάδι που βρέθηκε στις εγκαταστάσεις του παλιού εργοστασίου (να θυμίσουμε ότι τον 19ο αι. λειτουργούσε εκεί εργοστάσιο εριουργίας).
Όπως αναφέρεται σε κείμενο της συνέλευσης που έχει συσταθεί για την υπεράσπιση του πάρκου Δρακόπουλου, «οι λόγοι που αντιδρούμε σε αυτή την εξέλιξη έχουν να κάνουν με τη συμφωνία παραχώρησης του κτίσματος, όπως και τη μελέτη που περιγράφει την ανάπλαση». Πέρα απ το ξήλωμα και την ανακατασκευή –αντί για τη συντήρηση– ενός ακόμη χώρου πρασίνου, υπάρχει και το μείζον ζήτημα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος.
Δηλαδή, σε ποιον ανήκει το κτήμα Δρακόπουλου;
Το κτήμα, όπως και η βίλα με τον χαρακτηριστικό εξαγωνικό πύργο στο τέρμα Πατησίων, ήταν κάποτε ιδιοκτησία του αδελφών Δρακοπούλου (μετά το 1922), μέχρι που έκλεισε το εργοστάσιο και η περιουσία κληροδοτήθηκε (το 1977) στον Ερυθρό Σταυρό «για κοινωφελείς σκοπούς». Και ενώ το μεγαλύτερο μέρος του οικοπέδου είχε αποδοθεί σε δημόσια χρήση ως πάρκο από τέλη της δεκαετίας του ’80, παρέμενε σε εκκρεμότητα ο ρόλος και η χρήση του.
Συγκεκριμένα, το 2003-2004, πρώτα με παρέμβαση στο ρυμοτομικό σχέδιο από την τότε δήμαρχο Ντόρα Μπακογιάννη κι έπειτα από κυβερνητική απόφαση, ένα μέρος του οικοπέδου (εκείνο με τα κτίρια) αποχαρακτηρίστηκε ως χώρος πρασίνου, με σκοπό να οικοδομηθεί.
Είχαν ακουστεί διάφορα σχέδια, κανένα απ’ αυτά δεν υλοποιήθηκε, έτσι που φτάνουμε στο σήμερα. Τα κτίρια είναι σε κατάσταση ερειπίων, το σύνολο της έκτασης παραμένει ουσιαστικά να ανήκει στον Ερυθρό Σταυρό (παρά τα 30+ χρόνια χρήσης του ως πάρκου) και ο Δήμος Αθηναίων παρεμβαίνει παρενθετικά για την ανάπλαση, χωρίς να εξασφαλίζεται για το μέλλον ο ρόλος και η χρήση των 9 στρεμμάτων.
Μα, αφού θα γίνει πάρκο. Δεν έγινε απαλλοτρίωση;
Όχι. Αρχές του έτους, η δημοτική αρχή ενέκρινε σύμβαση διάρκειας οκτώ ετών με τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, παραλαμβάνοντας το Κτήμα Δρακόπουλου, αφήνοντας σε αοριστία το ενδεχόμενο ανανέωσης. Από τη σύμβαση εξαιρούνται ρητά τα κτίρια (ο ΕΕΣ θα έχει την ευθύνη για την ανακατασκευή τους, οπότε «αναλαμβάνει να προβεί στην περίφραξη και οριοθέτηση προς αποφυγή τυχόν ατυχημάτων»).
Στη σύμβαση δεν περιλαμβάνεται, επίσης, καμία αναφορά είτε δέσμευση για την αλλαγή χρήσεων γης – με απλά λόγια, η δημοτική αρχή αναλαμβάνει την ανάπλαση, κάνοντας χρήση δημόσιου χρήματος, δίχως πρώτα να εξασφαλίσει ότι το παραδοτέο θα μείνει στον δήμο και τους δημότες, μιας και ο ΕΕΣ διατηρεί κάθε νόμιμο δικαίωμα παρέμβασης, αλλαγής και οικοδόμησης στον χώρο μετά το διάστημα αυτό.
Θα μπορούσε να αλλάξει αυτό;
Μόνο με την επαναφορά του ρυμοτομικού του 1981, σύμφωνα με το οποίο όλη η έκταση ήταν χαρακτηρισμένη ως κοινόχρηστος χώρος πρασίνου. Πρόκειται για το βασικό αίτημα των οργανωμένων κατοίκων για την υπεράσπιση του πάρκου, αυτή τη στιγμή.
© EUROKINISSI / ΚΩΣΤΑΣ ΤΖΟΥΜΑΣ
Έχει απαντήσει στο αίτημα αυτό η δημαρχία Μπακογιάννη; Έγινε διαβούλευση;
Όπως εφαρμόζεται στο σύνολο των αναπλάσεων επί δημαρχίας Μπακογιάννη (βλ. Μεγάλο Περίπατο, αντισταθμιστικά μέτρα για τους σταθμούς γραμμής 4 του μετρό κ.ο.κ.), το στάδιο της διαβούλευσης απουσιάζει και προωθούνται τετελεσμένες αποφάσεις.
Σε αντίθεση με τον ορισμό που δίνει έμμεσα ο Δ.Α. μέσω της απάντησης που εξέδωσε μετά το περιστατικό της Δευτέρας («μια πρόσκληση για μια ανοικτή δημόσια ενημέρωση και διαβούλευση σχετικά με τις εργασίες ανάπλασης»), η διαβούλευση δεν έπεται αλλά προηγείται της μελέτης. Στην προκειμένη περίπτωση, είχαν εγκατασταθεί τα συνεργεία, είχε αρχίσει η περίφραξη του πάρκου και η συνάντηση αφορούσε καθαρά ενημερωτικούς σκοπούς.
