Artem Bryzgalov / Unsplash
OPINIONS

Γιατί δεν θα πάω ποτέ σε ζωολογικό κήπο

Ένας χιμπατζής αποφάσισε να το σκάσει από το κλουβί του για να ζήσει ελεύθερος. Ο άνθρωπος τον σκότωσε. Μάντεψε ποιο από τα δύο είναι το χειρότερο ζώο.

Η θανάτωση ενός χιμπατζή που προσπάθησε να το σκάσει από το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο έχει προκαλέσει αντιδράσεις τα τελευταία 24ωρα σε ολόκληρη τη χώρα. Το απόγευμα της Κυριακής, μάλιστα, πολλοί από τους διαμαρτυρόμενους βρέθηκαν έξω από τον ζωολογικό κήπο για να διαμαρτυρηθούν για το περιστατικό και να ζητήσουν να μπει λουκέτο σε αυτόν.

Οι διαμαρτυρίες είναι πέρα για πέρα δίκαιες. Άλλωστε δεν είναι και λίγο πράγμα αυτό που συνέβη. Ένα ζώο, το οποίο ζούσε φυλακισμένο μέσα σ’ έναν ζωολογικό κήπο αποφάσισε να δραπετεύσει και να γυρίσει στο φυσικό του περιβάλλον. Έτσι όπως πλάστηκε από τη φύση.

Ο άνθρωπος, όμως, ή καλύτερα, το «πιο επικίνδυνο ζώο που μπορείς να δεις σ’ έναν ζωολογικό κήπο» κατά τον Yall Martell, αποφάσισε να το σκοτώσει. Για να μη «γίνει κανένα κακό». Μην τυχόν και επιτεθεί σε κάποιον ανυποψίαστο περαστικό. Γιατί, ως γνωστόν, αυτός ο πλανήτης κατασκευαστεί αποκλειστικά και μόνο για το ανθρώπινο γένος. Όλα τα υπόλοιπα είδη, απλά υπάρχουν για να εξυπηρετούν τις ανάγκες του.

«Και τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτό;» αναρωτιούνται πολλοί. Η πρώτη και κύρια δράση είναι να μην πατήσουμε ποτέ το πόδι μας σε τέτοια μέρη. Να μην επιτρέψουμε τα παιδιά μας να πάνε, να μην αφήσουμε ούτε ένα ευρώ στους ανθρώπους που αποφάσισαν να τους φτιάξουν. Γιατί; Να μερικοί λόγοι.

Οι λόγοι που δε θα επισκεφτώ ποτέ ζωολογικό κήπο

Προσωπικά ποτέ δε συμπάθησα τους ζωολογικούς κήπους. Ίσως φταίει το γεγονός πως μεγάλωσα στην επαρχία και είχα τη δυνατότητα να δω αρκετά πλάσματα της φύσης στον χώρο που ανήκουν. Ελεύθερα, χαρούμενα και ανεξάρτητα. Κι όταν έβλεπα τις εικόνες από τον ζωολογικό κήπο στην τηλεόραση και στις εκπομπές που έτρεχαν ως τα Σπάτα για να βγάλουν κάποιο θέμα μέσα στο κατακαλόκαιρο, μ’ έπιανε μια αηδία.

«Μα καλά πως γίνεται οι άνθρωποι να πληρώνουν για να δουν φυλακισμένα ζώα;» αναρωτιόμουν. Κι όμως, πολλοί το έκαναν, πολλοί ακόμη το κάνουν. Είμαι σίγουρος πως και σήμερα αν πάω με μια κάμερα στον χώρο θα δω αρκετούς επισκέπτες. Οικογενειάρχες που φτάνουν ως εκεί με τα παιδιά τους για να τους γνωρίσουν τη φύση. Με τα λιοντάρια, τις καμηλοπαρδάλεις και τις τίγρεις. Από πότε έγιναν τα Σπάτα ζούγκλα και δεν το πήραμε χαμπάρι;

Τα ζώα που ζουν στους ζωολογικούς κήπους είναι φυλακισμένα και δυστυχισμένα. Και αυτό δε συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα. Σύμφωνα με έρευνες, τα ζώα που βρίσκονται στους συγκεκριμένους χώρους κακομεταχειρίζονται, ζουν σε ασφυκτικά μικρούς χώρους και, σε πολλές περιπτώσεις, σκοτώνονται ή πωλούνται – εάν κριθούν πλεονάζοντα.

Κι αν τα οικονομικά δεν πάνε καλά για τους ιδιοκτήτες τους, απλά τα παρατάνε στο έλεός τους. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του ζωολογικού κήπου στην περιοχή Costa de la Luz στην Ισπανία. Οι αρχές της χώρας αποφάσισαν να βάλουν λουκέτο, και αυτό που έκαναν οι ιδιοκτήτες του ήταν να παρατήσουν τα ζώα αβοήθητα μέσα στα κελιά τους. Εάν δεν είχαν ενδιαφερθεί οι τοπικές φιλοζωικές οργανώσεις, ίσως πολλά από αυτά να μη ζούσαν σήμερα.

Όλες αυτές οι άσχημες συνθήκες μεταλλάζουν τη συμπεριφορά τους και τα οδηγούν σε μείωση του προσδόκιμου ζωής. Ζώντας, λοιπόν, έτσι, οι άνθρωποι φτάνουν στους ζωολογικούς κήπους περιμένοντας πως θα δουν τα άγρια ζώα λες και βρίσκονται στο περιβάλλον τους. Μόνο που κάτι τέτοιο δεν ισχύει.

Και εδώ έρχεται το μεγάλο ερώτημα: «Και πώς μπορούν τα παιδιά μας να γνωρίσουν τη φύση εάν δεν πάνε σε ζωολογικούς κήπους;». Οι λύσεις είναι πολλές ειδικά στην εποχή που ζούμε.

Πώς μπορούμε να θαυμάσουμε τη φύση χωρίς να τη βλάπτουμε

Ειδικά σήμερα δεν υπάρχουν δικαιολογίες. Μια αναζήτηση στο YouTube, στο Netflix ή σε οποιαδήποτε άλλη πλατφόρμα ψηφιακού περιεχομένου, θα σε φέρει μπροστά σε μια σειρά από εκατοντάδες έως χιλιάδες ντοκιμαντέρ και σειρές, οι οποίες πια είναι τόσο καλογυρισμένες που σου δίνουν την εντύπωση πως οι σκηνές συμβαίνουν μπροστά σου.

Σε αυτά τα ντοκιμαντέρ, τα οποία έχουν γυριστεί από έμπειρα τηλεοπτικά συνεργεία, που γνωρίζουν πως να μη συνταράσσουν το περιβάλλον που ζουν τα άγρια ζώα, μπορούμε όλοι να τα θαυμάσουμε να τρέχουν, να κυνηγούν, να παίζουν, να είναι ζωντανά.

Κι αν τα παιδιά μας, ή εμείς οι ίδιοι έχουμε περισσότερες απορίες για το πώς μοιάζουν ή το πώς λειτουργούν μέσα στο φυσικό τους περιβάλλον τότε μπορούμε να διαβάσουμε βιβλία και εγκυκλοπαίδειες. Άλλωστε έτσι δεν κάναμε και με τους δεινοσαύρους; Τώρα που το σκέφτομαι, ευτυχώς που δεν υπάρχουν μέχρι σήμερα, γιατί είμαι σίγουρος πως το Jurassic Park θα υπήρχε στην πραγματικότητα.

Ακόμη κι αν αυτό δε μας καλύπτει, τότε υπάρχει η δυνατότητα ακόμη και να επισκεφτούμε καταφύγια άγριων ζώων στην Ελλάδα, όπως για παράδειγμα τον Αρκτούρο στο Νυμφαίο, για να θαυμάσουμε τις εντυπωσιακές καφέ αρκούδες και τους λύκους που ζουν στη χώρα μας και το κυριότερο: να ενημερωθούμε από επιστήμονες για τη φύση τους, τις συνήθειες και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν.

Έτσι και θα μάθουμε για τη φύση και τα ζώα που ζουν σε αυτή και δε θα διαταράξουμε το φυσικό τους περιβάλλον. Τουναντίον, όσο συνεχίζουμε να επισκεπτόμαστε ζωολογικούς κήπους, το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να επιβραβεύουμε όλους εκείνους που αποφάσισαν πως τα ζώα πρέπει να ζουν φυλακισμένα, για να τα «θαυμάζουμε» τρώγοντας ποπ κορν.