Γλώσσα, μαθηματικά, Αντετοκούνμπο: Βάλτε τον Γιάννη στα σχολεία

Φαντάσου να είσαι έξι χρονών. Έξι. Να φτάνεις αγουροξυπνημένος μπροστά στη μεγάλη πόρτα της εισόδου που συνήθως είναι βαμμένη με κάποιο αποτυχημένο χρώμα και να αφήνεις το χέρι του γονιού σου με την αναπόδραστη παραδοχή ότι για τα επόμενα – αρκετά – χρόνια θα σε καλημερίζει το ‘Γλώσσα – Γλώσσα’. Έχεις ήδη μάθει να κρατάς το μολύβι σωστά, ότι το αριστερόχειρας δεν είναι ανίατη πάθηση και συμβαίνει και σε άλλους και να σχηματίζεις τις πρώτες σου προτάσεις. Χρήσιμο. Στη συνέχεια γράφεις. Πολύ. Σβήνεις περισσότερο. Τρως ένα σίγμα από τη ‘θάλασσα’ και το προσθέσεις στην ‘ανάσα’. Ξανασβήνεις. Το δίωρο τελειώνει, μαλώνεις για οτιδήποτε σου φαίνεται λόγος έναρξης παγκοσμίου πολέμου (το κλέψιμο της ουράς στο κυλικείο ας πούμε) και ξαναμπαίνεις στην τάξη. Έχετε ‘Αντετοκούνμπο’.

Κάθεσαι στην πιο μη αναπαυτική καρέκλα στο ευρωπαϊκό σύστημα εκπαίδευσης και η κυρία σας βάζει μία ταινία. Στα πρώτα καρέ βλέπεις έναν συμπαθητικό πιτσιρίκο να μοιράζεται το δωμάτιο με τα αδέρφια του. Ποιο δωμάτιο δηλαδή; Όλο το σπίτι είναι ένα δωμάτιο. Πολλοί άνθρωποι σκέφτεσαι. Λες να γράφεται ‘πολύ’ αναρωτιέσαι. Θα το τσεκάρεις μετά. Ο πιτσιρίκος στην οθόνη προέρχεται από φτωχή οικογένεια. Δεν έχει σχέση με τη δική σου. Καμία. Είναι τέτοια η κατάστασή τους που αναγκάζεται να δουλέψει. Είναι μεγαλύτερος από σένα. Ορκίζεσαι, όμως, ότι θα έπρεπε να πάει κι αυτός σχολείο. Το ‘ορκίζεσαι’ γράφεται σίγουρα με ‘αι’. Δεν χρειάζεται να το ψάξεις μετά.

Χαμογελάς. Με το ίδιο χαμόγελο που ο πιτσιρίκος πλησιάζει περαστικούς και τους ζητά να αγοράσουν κάποιο από τα ρολόγια και τα CD που πουλάει στον δρόμο. Δεν μπορείς να φανταστείς πως ένα παιδί τριγυρνά στους δρόμους χωρίς να του κρατάνε το χέρι οι γονείς του. Ανυπομονείς για τη στιγμή που θα φτάσεις την ηλικία του. Όχι, όμως, για να πουλάς ρολόγια και CD. Αλλά για να ακούς μόνος σου στο δωμάτιο τη μουσική που θέλεις. Δυνατά. Χωρίς να σε νοιάζει η ώρα. Ο πιτσιρίκος δεν μπορεί να το κάνει. Δεν έχει καν δικό του δωμάτιο. Εδώ ακόμα και το κρεβάτι του δεν τον χωράει. Βλέπεις πως του συμπεριφέρονται μερικοί στον δρόμο. Βρισιές και χειρονομίες. Νιώθεις άσχημα. Όπως και για τον συμμαθητή σου που κάποιοι πειράζουν στο διάλειμμα. Άραγε με δύο ‘μ’ το διάλειμμα; Θα το ψάξεις μετά.

Ένα βράδυ ο πιτσιρίκος επιστρέφει σπίτι χωρίς ρολόγια και χρήματα. Του τα έχουν κλέψει στον δρόμο. Δεν είναι η πρώτη φορά. Δεν μπορεί να κοιμηθεί. Μα καλά γιατί δεν του παίρνουν μεγαλύτερο κρεβάτι; Χτυπάς ρυθμικά το πόδι μέχρι να αλλάξει το καρέ. Σε μιμείται ο πιτσιρίκος στην οθόνη. Κρατάς το μολύβι. Όπως πρέπει. Κρατάει μία ασπρόμαυρη μπάλα. Όχι όπως πρέπει. Του χαρίζουν μία πορτοκαλί. Του πάει περισσότερο. Κάνει μία προσποίηση και σκοράρει. Ξανά και ξανά. Αν και ο μικρότερος ηλικιακά δείχνει ότι το γήπεδο είναι στα μέτρα του. Όχι όπως το κρεβάτι.

Καρφώνει και πανηγυρίζεις λες και του έδωσες εσύ την πάσα. Σε μιμούνται οι συμμαθητές σου. Ο διπλανός σου σε ρωτάει πόσο μακριά μπορεί να είναι η Αμερική που μόλις ακούσατε στην οθόνη. Δεν έχεις ιδέα. Σίγουρα αρκετά μακριά από το περίπτερο στο τέλος της πλατείας. Δεν είσαι σίγουρος. Μόνο ότι η ‘πλατεία’ γράφεται με ‘ι’. Ο πιτσιρίκος ετοιμάζεται να ταξιδέψει. Μαζεύει τη βαλίτσα του. Θα του φτάσει μία;

Του ανακοινώνουν ότι μπορεί να έχει πρόβλημα με το διαβατήριο. Προλαβαίνεις να απαντήσεις στον διπλανό σου προτού γυρίσει τελείως το κεφάλι του. Δεν έχεις ιδέα τι είναι το διαβατήριο. Ούτε πώς γράφεται. Αναρωτιέσαι πως είναι να πετάς με αεροπλάνο. Το βλέπεις μόνο στην τηλεόραση κάποια βράδια Σαββάτου. Ο πιτσιρίκος πέταξε. Πόσα φώτα. Ορκίζεσαι ότι αυτούς που παίζουν τώρα μαζί του τους έχεις ξαναδεί. Μα ναι. Οι αφίσες στο δωμάτιο του αδερφού σου θα έκαναν το δικό τους πρωτάθλημα σκέφτεσαι. Ευτυχώς αυτός έχει ξεχωριστό δωμάτιο. Και κανονικό κρεβάτι. Το ρολόι του αγώνα μηδενίζει. Ακούγεται δυνατή μουσική. Άνθρωποι από όλο τον κόσμο αγκαλιάζουν τον πιτσιρίκο. Φωνάζουν το όνομά του. Βγαίνει φωτογραφίες και υπογράφει. Ήρθε η ώρα να ρωτήσεις εσύ τον διπλανό σου. Ναι είναι όντως ο ίδιος πιτσιρίκος. Δεν άλλαξε κάτι. Υπολογίζεις αν ένας άνθρωπος μπορεί να καρφώσει από τέτοια απόσταση. Ο πιτσιρίκος μπορεί. Το κάνει στο επόμενο πλάνο. Όλα τα μπορεί. Φαντάζεσαι ότι πλέον θα έχει δικό του δωμάτιο.

Ελπίζεις, μόνο, το κρεβάτι του να είναι τόσο μεγάλο όσο αυτός. Υπάρχει τόσο μεγάλο κρεβάτι; Όταν επιστρέψεις στο δικό σου θα ελέγξεις τον χώρο από πάνω. Θα χωράει να μπει η αφίσα του; Μα πώς ακριβώς τον λένε; Πολλά μπερδεμένα γράμματα. Σίγουρα και ο ίδιος θα γράφει το επίθετό του λάθος. Δεν πειράζει. Θα πεις στους γονείς σου ότι θέλεις αφίσα του πιτσιρικά. Του Γιάννη. Αυτού που μοιράστηκε το δωμάτιό του και έμαθε να ζει σε μικρά κρεβάτια. Αυτού που έγινε μεγάλος και δεν ξέχασε ότι ήταν πιτσιρικάς. Αυτού που σου έμαθε να ονειρεύεσαι. Χωρίς να ξέρεις πώς γράφεται το διαβατήριο.

Κεντρική φωτογραφία:  Chris Pizzello/Invision/AP