Η νηστεία είναι μαγκιά, δεν είναι αυτοταπείνωση

Χρόνια τώρα έχουμε συνδέσει τη νηστεία με τα ‘πρέπει’ της εκκλησίας. Και πολλοί την απορρίπτουμε είτε γιατί αμφιβάλουμε για το κατά πόσο στερείται κάποιος όταν μπορεί να τρώει πατατόπιτες αντί γύρου και δύο ψωμιά στην καθισιά με ταραμά, είτε γιατί θεωρούμε ότι τα περί κάθαρσης σώματος και πνεύματος πριν το Πάσχα, είναι ξεπερασμένα και ότι είμαστε γενικά καλοί άνθρωποι και δεν χρειάζεται να νηστέψουμε.

Δεν θα κρυφτώ πίσω από το δάχτυλο μου, κι εγώ κάτι τέτοιο πίστευα για την νηστεία και για αυτό δεν έχω νηστέψει ποτέ σοβαρά στην ζωή μου, παρά μόνο όταν ήμουν μικρή και μου το επέβαλε η μαμά μου οπότε αναγκαστικά το έκανα, αφού δεν ήξερα να μαγειρέψω ή να ψωνίσω κάτι άλλο. Ήμουν ειρωνική και επιφυλακτική με όσους νήστευαν. Ωστόσο με τα χρόνια, άρχισα να τρέφω έναν μεγάλο σεβασμό για αυτούς που νηστεύουν, είτε γιατί το κάνουν για τους γνωστούς θρησκευτικούς λόγους, είτε γιατί το βλέπουν ως μια ευκαιρία ή μια πρόκληση να αποτοξινωθούν και να αυτοσυγκρατηθούν.

Και άρχισα να έχω αυτόν τον σεβασμό, γιατί θέλει γερά κότσια να νηστέψεις από όλα για 48 μέρες. (Μπορεί να το λέμε Σαρακοστή, αλλά ημερολογιακά είναι μερικές παραπάνω ημέρες). Και όταν λέω από όλα, εννοώ από όλα, χωρίς αυτά τα υποκατάστατα τυριού με βάση τη σόγια. Την παλιά καλή νηστεία, την παραδοσιακή, χωρίς κρέας, γαλακτοκομικά, ψάρι και λάδι την Μεγάλη Εβδομάδα. Αυτούς λοιπόν που το πετυχαίνουν αυτό, τους σέβομαι και τους θαυμάζω.

Δεν είναι πια ξενέρωτο να νηστεύει κανείς. Για την ακρίβεια ποτέ δεν ήταν, αλλά δεν ξέρω γιατί είχαμε αυτήν την αντίληψη για αυτούς που το κάνουν. Ήταν πολύ θρήσκοι για τα δικά μας τα γούστα; Ήταν ένα από τις πολλά έθιμα που επιβάλλει η εκκλησία και δεν χωνεύουμε και πολύ το σύστημα της; Λάθος.

Βασικά, το θεωρώ και γαστρονομικά πολύ ενδιαφέρον. Είναι πρόκληση ακόμα και γι’ αυτόν που θα μαγειρέψει, να δημιουργήσει κάθε μέρα κάτι διαφορετικό, αλλά εξίσου νόστιμο και συνταγές υπάρχουν χιλιάδες. Καταρχήν, από τον οργανισμό δεν θα λείψει τίποτα σε θρεπτικά στοιχεία, καθώς τα θαλασσινά περιέχουν πρωτεΐνη και ορισμένα λαχανικά περισσότερο ασβέστιο από τα γαλακτοκομικά.

Ακόμα κι αν κάποιος κάνει σκληρή γυμναστική και καθημερινή προπόνηση, ο οργανισμός του θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις καθημερινές απαιτήσεις ακόμα και μέσα στην νηστεία. Υπάρχουν τα υλικά, αρκεί να μπει λίγη φαντασία.

Και ενώ δεν νήστεψα ποτέ σοβαρά, θυμάμαι πάντα στα Goody’s να λιγουρεύομαι τέτοια εποχή τα μεσογειακά γεύματα και να παίρνω burger με καλαμάρι και άλλα νηστίσιμα. Γιατί; Γιατί αν το κωδικοποιήσεις στο μυαλό σου, η νηστεία μπορεί να είναι εξίσου απολαυστική με τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου.

Και φτάνουμε στην Μεγάλη Εβδομάδα. Οι περισσότεροι τότε νηστεύουν για μία εβδομάδα, για το έθιμο περισσότερο. Εμείς οι ‘επαναστάτες’ επιμένουμε να τρώμε κρέας, ακόμα και την Μεγάλη Παρασκευή. Με αποτέλεσμα την Κυριακή του Πάσχα να μην αισθανόμαστε καμία διαφορά. Καμία αναμονή ιδιαίτερη για το Πασχαλινό τραπέζι. Καμία αναμονή για τη μαγειρίτσα. Εντάξει η μαγειρίτσα είναι ένα ευαίσθητο θέμα, που δεν αρέσει σε όλους, ας μιλήσουμε λοιπόν για το αρνί.

Θυμάμαι τον θείο μου που νήστευε πάντα, να ορμάει στο αρνί σαν να μην υπάρχει αύριο, ενώ εγώ χορτασμένη από όλα, έτρωγα ελάχιστο. Δεν μου ασκούσε και καμία ιδιαίτερη γοητεία το κρέας. Γιατί άραγε; Γιατί δεν το στερήθηκα και ποτέ.

Στην ουσία η εκάστοτε θρησκεία επιβάλλει στους πιστούς την νηστεία, ενώ οι ίδιοι θα έπρεπε να την επιβάλλουν στους εαυτούς τους για λόγους υγείας, για ψυχολογικούς λόγους, για λόγους προσωπικής πρόκλησης. Άρα το επιχείρημα “δεν γουστάρω αυτά της εκκλησίας” καταρρίπτεται.

Στη ζωή μας κάποια στιγμή θα αναγκαστούμε να κόψουμε διάφορα πράγματα από τις καθημερινές μας συνήθειες, όπως το κάπνισμα, το ποτό, τα γλυκά, τα λιπαρά, γιατί θα μας το επιβάλλει κάποιος γιατρός. Αν μπορούσαμε όμως να λειτουργούμε σε όλα με περισσότερο μέτρο και να βάζουμε οι ίδιοι τα όρια στον εαυτό μας, ίσως να μην χρειαζόταν να στερηθούμε πράγματα για πολύ καιρό.

Βέβαια, για να μην τα παρουσιάζω και όλα ιδανικά σε σχέση με τη νηστεία, υπάρχει το πιο δύσκολο εμπόδιο από όλα. Η φέτα. Το τυρί. Ακόμα και το να στερηθεί κανείς το κρέας φαντάζει πολύ εύκολο, αλλά τι γίνεται με την αγαπημένη μας φέτα; Πόσο εύκολο είναι να απαλλαγούμε από αυτήν όταν έχουμε μάθει να την τρώμε με τα πάντα και να μην τρώμε τίποτα, αν αυτή απουσιάζει από το τραπέζι; Πώς να φας φασολάκια δίχως φέτα; Γεμιστά;

Γι’ αυτό βγάζω το καπέλο σε όσους νηστεύουν. Όχι για το κρέας, όχι για το λάδι, όχι για το γάλα. Για τη φέτα ρε γαμώτο. Για τη φέτα.