Η παράλληλη διάσταση της Πρωτοχρονιάς του 1980

Ζούμε μέσα σ’ ένα όνειρο που τρίζει σαν το ξύλινο ποδάρι της γιαγιάς μας μα ο χρόνος ο αληθινός σαν μικρό παιδί είναι εξόριστος μα ο χρόνος ο αληθινός είναι ο γιος μας ο μεγάλος κι ο μικρός…

Τρίζει το όνειρο, όπως τα λόγια του Διονύση Σαββόπουλου που έγιναν κιόλας 39 ετών. Τριάντα εννέα χρόνια από τότε “που έπαιζε στο Λαύριο“, κι όμως σαν χτες, κι όμως σαν τώρα, γιατί μπορεί να άλλαξαν πολλά, ίσως και τα πάντα, αλλά ένα έμεινε ίδιο, αυτό που διαλαλεί το χάσμα των γενεών.

Πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά; Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα. Και μας κοιτάζουν με μάτια σαν κι αυτά όταν ξυπνούν στις δύο η ώρα.  Ακόμα δύο η ώρα ξυπνούν, καμιά φορά κι αργότερα. Έτσι έκαναν τότε, έτσι και τώρα. Απλώς τα τωρινά ξυπνάνε και σπεύδουν να συνδεθούν με το Facebook, γιατί εκεί είναι το φλερτ, οι σχέσεις, “όλη του κόσμου η επικοινωνία“. Κάπως αλλιώς βέβαια. Το φλερτ έγινε friend request, το κομπλιμέντο έγινε like, η σχέση έγινε status, ο χωρισμός έγινε block.

Αλλά ναι, ο χρόνος ο αληθινός είναι ο γιος μας, ο μεγάλος κι ο μικρός, αυτός που τότε ήταν παιδί και τώρα μεσήλικας, αφού η ρημαδιασμένη άμμος στην κλεψύδρα τρέχει πιο πολύ κι από τον Μπολτ. Αυτός λοιπόν ο μεσήλικας που τώρα ανοίγει την τηλεόραση την Πρωτοχρονιά και ακούει στις πρώτες ειδήσεις της ημέρας ότι αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού των εισφορών από πρώτης πρώτου, ότι λήγει σε τρεις ημέρες η προθεσμία πληρωμής των τελών κυκλοφορίας, ότι υπάρχει αισιοδοξία στην κυβέρνηση ότι θα βγούμε ξανά στις αγορές, ότι η Βόρεια Κορέα γιόρτασε μεν την έλευση του νέου έτους με δυτικό τρόπο, αλλά προχωράει πυρετωδώς το πυρηνικό της πρόγραμμα για να τιμωρήσει όσους την επιβουλεύονται.

Τότε που έτριζε το ξύλινο ποδάρι της γιαγιάς, άλλα άκουγε κι άλλα περίμενε να δει. “Κυρίες και κύριοι καλησπέρα σας και ευτυχές το νέον έτος 1980. Βλέπετε το πρώτο δελτίο της ημέρας από την Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση, η οποία έχει εντυπωσιακές εικόνες από την έλευση του νέου έτους, μιας νέας δεκαετίας με προοπτικές για τον τόπο μας“.

Τότε ο κόσμος δεν μαζευόταν στους δρόμους για να αλλάξει χρονιά, δεν είχε ίντερνετ για να πληροφορηθεί τα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο, περίμενε -μαγεμένος- να δει φαντασμαγορικές εικόνες από την Αυστραλία που πάντα είχε πολλά βεγγαλικά εκεί στην Όπερα του Σίδνεϊ. Ο κόσμος λοιπόν είχε ξενυχτήσει με την ΥΕΝΕΔ, που μετέδωσε το πρόγραμμα ‘Πρωτοχρονιά με τη Μαρινέλα’, η οποία είχε μαζί της τον Τόλη Βοσκόπουλο, τον Γιώργο Μαρίνο και τους αδελφούς Τζαβάρα, τα περίφημα Τζαβαράκια.

Πάταγο έκανε το τρομερό ‘Αχ Μαρία’ στα Εξάρχεια, ένα θρυλικό υπόγειο στο οποίο έκανε -και τότε- παπάδες ο Γιάννης Ζουγανέλης με την Ισιδώρα Σιδέρη. Τότε ο ελληνικός καφές -μετά φιλοδωρήματος, όπως έγραφε ο κατάλογος- έκανε 25 δραχμές, το τέϊον 31 δραχμές, ο γαλλικός 35, το κακάο 21,5 και η πάστα αμυγδάλου 45 δραχμές. Αφού λοιπόν βλέπαμε στην τηλεόραση την αλλαγή του χρόνου σε διάφορα σημεία του κόσμου -τρομερό θέμα εκείνη την εποχή- ακούγαμε τον σοβαρό εκφωνητή με τη χοντρή γραβάτα να μας ενημερώνει:

• Το πρώτο παιδί του 1980 γεννήθηκε στο Βόλο στις 00.01 και είναι κορίτσι, ζυγίζει δύο κιλά και οκτακόσια γραμμάρια και χαίρει άκρας υγείας, όπως και η μητέρα του. Ο Υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών Σπυρίδων Δοξιάδης απέστειλε συγχαρητήριο τηλεγράφημα και ανθοδέσμην.
• Η πρώτη κλήση στην Άμεσο Δράση έγινε στις 00.02 από την περιοχή του Αιγάλεω, όπου, σύμφωνα με τις καταγγελίες, κυκλοφορούσαν στους δρόμους μεθυσμένοι άνδρες οι οποίοι φωνασκούσαν και ύβριζαν. Στους εργαζομένους αστυνομικούς ευχήθηκε ο Υπουργός Δημοσίας Τάξεως Δημήτριος Δαβάκης.
• Η πρώτη κλήση στην Πυροσβεστική Υπηρεσία έγινε στις 00.15 από την περιοχή του Περιστερίου, όπου ξέσπασε πυρκαγιά σε κάδους δίπλα στο Δημαρχείο.
• Το πρώτο πλοίο που έφτασε στον λιμένα του Πειραιώς είναι το ‘Διαγόρας’ προερχόμενον από την όμορφη Ρόδο. Το πλήρωμα υπεδέχθη ο Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας Ιωάννης Φικιώρης.

Σε άλλες ειδήσεις της ημέρας, ο πρωθυπουργός Γεώργιος Ράλλης απηύθυνε διάγγελμα στον ελληνικό λαό, τονίζοντας ότι οι θυσίες του θα πιάσουν τόπο, αφού η Ελλάς χάρη στον Κωνσταντίνο Καραμανλή μπήκε σε λεωφόρους ευημερίας. Ο υπουργός Εθνικής Αμύνης Ευάγγελος Αβέρωφ Τοσίτσας μετέβη εις το Καστελλόριζον για να δώσει τις πρωτοχρονιάτικες ευχές του στους ηρωικούς ακρίτες, κατοίκους και άνδρας των Ενόπλων Δυνάμεων.

Στο ραδιόφωνο άκουγε κανείς τις μεγάλες επιτυχίες της εποχής. Τον ‘Σταυρό του Νότου’ του Θάνου Μικρούτσικου που είχε πολύ καλές κριτικές (!) μερικούς μήνες πριν, ‘Όλα σε θυμίζουν’ της Χαρούλας Αλεξίου, ‘Παραπονεμένα Λόγια’ του Γιώργου Νταλάρα, ‘Ζω’ της Δήμητρας Γαλάνη, ‘Θα με θυμηθείς’ του Γιάννη Πάριου, ‘Αυγερινός’ του Ηλία Κλωναρίδη, ‘Γυναίκες- Γυναίκες’ του Στράτου Διονυσίου, κι ακόμα ‘Κάνε μου λιγάκι μμμ’ του Γιώργου Μαρίνου, ‘Αυτός που περιμένω’ της Άννας Βίσση, ‘Σωκράτη εσύ σούπερ σταρ’ της Ελπίδας. Φωτογραφίες βασιλόπιτας, μελομακάρονων, κουραμπιέδων και στολισμένων δέντρων –όπως τώρα στο Facebook- έβλεπε κανείς μόνο στα περιοδικά. Φωτογραφίες σπιτιών σπάνιζαν.

Όλα άλλαξαν, όλα. Και το παλιό παλτό του Χρήστου Δάντη είναι πια… πολύ παλιό, αλλά η βραχνή του φωνή αντηχεί ακόμα: Πώς περάσαν τα χρόνια, τι είναι αυτά που φορώ…