Πώς το νέο Justice League δικαιώνει απρόσμενα τους ήρωες της DC
Σχολιάζουμε το νέο Justice League κάνοντας μία αναδρομή στα λάθη που έχουν κάνει τον Zack Snyder έναν από τους πιο αμφιλεγόμενους σκηνοθέτες της τελευταίες εικοσαετίας. Πώς φτάσαμε σε αυτό το θαύμα;
- 24 ΜΑΡ 2021
Διανύοντας τις τελευταίες μέρες πριν την κυκλοφορία του νέου Justice League, προσπαθούσα να καταλάβω γιατί με ένοιαζε το Snyder Cut.
Για λόγους που θα εξηγήσω παρακάτω, ο Zack Snyder δεν υπήρξε ποτέ αγαπημένος μου σκηνοθέτης. Είναι επίσης ένας λευκός προνομιούχος δημιουργός στον οποίο δόθηκαν 70 εκατομμύρια δολάρια για να κατασκευάσει το Justice League των ονείρων του, όταν οι ταινίες που κοστίζουν 70 εκατομμύρια τείνουν να εξαλειφθούν από το box office. Θα είχε την ίδια τύχη μία γυναίκα σκηνοθέτης; Θέλω να πω ναι, αλλά έχω αμφιβολίες.
Σε σχέση με αυτό, δύο ήταν οι απαντήσεις που έδινα στον εαυτό μου. Καταρχάς έφταιγε η Warner Bros. αν είχε επιλέξει έναν καλλιτέχνη που βάσει της καριέρας του δε θα έβαζε ποτέ τις βάσεις για ένα πιο φωτεινό σύμπαν όπως αυτό του Marvel Cinematic Universe. Ότι στο τέλος του επέβαλαν επιτηρητές στο Justice League γιατί ήθελαν να αλλάξουν ρότα (άκου εδώ όλα όσα έγιναν πίσω από τις κάμερες του Justice League) δεν ήταν πρόβλημα του Snyder. Ήταν δικό τους και ας έκαναν ό,τι νόμιζαν για να ξεφορτωθούν την οργή του ίντερνετ. Το περιβάλλον του Hollywood δεν έχει υπάρξει διαχρονικά φιλικό με το όραμα των ανθρώπων που του δίνουν ζωή οπότε ναι, ας άφηναν τον χριστιανό να φτιάξει την ταινία του. Δεν ήταν άλλωστε φιλανθρωπικό ταμείο. Ανακοίνωσαν το Snyder Cut πριν το λανσάρισμα του HBO Max και ήξεραν ότι έτσι θα προσέλκυαν το ενδιαφέρον ενός μεγάλου κοινού.
Σε πιο προσωπικό επίσης επίπεδο, δυσκολευόμουν να χωνέψω πως βιώνοντας μία ανυπολόγιστη τραγωδία όπως ο θάνατός της κόρης του, ο Snyder έπρεπε να υποστεί μία τέτοια πίεση από το στούντιο. Ίσως λοιπόν το δικό του Justice League θα ήταν μία λύτρωση για τον ίδιο μιας που το φιλμ είχε δεθεί άρρηκτα πια με την κόρη του και, τι άλλο να πω, κάτι τέτοιο με έκανε να νιώθω όμορφα. Να γίνω γραφική και να πω ότι πάνω απ’ όλα είμαστε άνθρωποι; Να γίνω.
Περισσότερο όμως ίσως με ιντρίγκαρε το γεγονός ότι η τόσο καλή φήμη του Snyder ως συνεργάτη και ανθρώπου, ενός σκηνοθέτη που διατηρεί άψογες σχέσεις με τα καστ και τα συνεργεία του και δεν έχει υπάρξει παρά μόνο ευγενέστατος στην επαφή του με τους φαν, ερχόταν συχνά σε αντίθεση με την ψυχολογία των χοντροκέφαλων ταινιών του. Μου είναι δύσκολο να συμφιλιώσω τα δύο. Μιλάμε για τον άνθρωπο που έφτιαξε διαφήμιση για τη Budweiser το 2002, με τα άλογα μίας άμαξας να αποτίουν φόρο τιμής κάνοντας υπόκλιση στο σημείο όπου ένα χρόνο πριν βρίσκονταν οι Δίδυμοι Πύργοι. Θέλω να πω ότι η μελό σοβαρότητά του μπορεί να φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη, τόσο μεγάλα που δε μπορείς να μη διακρίνεις μέσα της το ψήγμα ενός αγαθιάρη, την ίδια ώρα όμως που εμπνέεται από ιστορίες όπως το 300 το οποίο είχε μεταφέρει αυτούσιο, παρέα με την ομοφοβία του Frank Miller και τα υπόλοιπα προβληματικά του στοιχεία.
Η απορία μου λοιπόν για τον συγκεκριμένο σκηνοθέτη ήταν αν έχει μέσα του μία ταινία που θα αγκάλιαζε τη θετική πλευρά που έχει στη ζωή του, που μισοκλείνοντας τα μάτια μπορούσες να δεις στις προθέσεις του Sucker Punch, που κάποιοι είμαστε σίγουροι ότι είδαμε στο Legend of the Guardians: The Owls of Ga’Hoole, την πρώτη και τελευταία του ως τώρα ταινία κινουμένων σχεδίων που μέσα στο χάος και τα τονικά της προβλήματα είχε αρετές στην οπερατική σκηνοθεσία της. Και επειδή στο Justice League θα έφερνε μαζί αγαπημένους μου ήρωες που ίσως δε θα ξαναβρεθούν σύντομα παρέα στη μεγάλη οθόνη, ευχόμουν διστακτικά να ήταν αυτή η ταινία.
Λόγω βιογραφικού, πολύ διστακτικά.
Ο Rorschach του Watchmen είχε αποτυπωθεί στο graphic novel του Alan Moore ως επικίνδυνος, εξαιτίας της αποκοπής του από την κοινωνία και την πραγματικότητά της αλλά και επειδή κατέφευγε εύκολα στη βία. Ο Snyder τον απέδωσε ως εκείνο τον αντι-ήρωα που μπορεί να αντιληφθεί όλα όσα τα υπόλοιπα πρόβατα δε μπορούσαν. Κυρίως ως εκείνο τον αντι-ήρωα που είναι διατεθειμένος να κάνει Αυτό Που Πρέπει όταν οι άλλοι διστάζουν. Τον είχε επιβραβεύσει επίσης στον θάνατό του – και ένας Έντιμος Θάνατος στον Snyder έχει πάντοτε τεράστια βαρύτητα – με τον θρήνο του Night Owl, ενός χαρακτήρα που δε βρισκόταν καν εκεί στο graphic novel του Moore, για να υπογραμμιστεί η τραγικότητα της περίστασης.
Για τη DC έχει γράψει ήρωες που σχεδόν πάντα έχουν αποτελέσματα μέσα από τη βία, είτε τη δική τους όπως με τη δολοφονία του Zod από τον Superman, είτε των εχθρών τους όπως στην περίπτωση του Lex Luthor που ανατίναξε το Καπιτώλιο για το δικό του συμφέρον, βγάζοντας παράλληλα από τη μέση ένα εμπόδιο για τον Superman. Ποιος μπορoύσε να κατηγορήσει όσους είδαν τον Superman να πετά μακριά από τον τόπο του εγκλήματος στο Batman v. Superman χωρίς ιδιαίτερη έννοια για τους πολίτες έξω από το κτίριο, επειδή αναρωτήθηκαν μήπως οι δύο άνδρες είχαν συμμαχήσει; Στην περίπτωση επίσης του πατέρα του στο Man of Steel, του Jor-El, είχαμε ξανά έναν χαρακτήρα που είχε την ίδια επιθυμία με τον Κακό, να αποκτήσει δηλαδή το Codex, και παρότι ως Καλός είχε διαφορετική μεθοδολογία για να πετύχει τον σκοπό του, είχε όφελος τελικά από την τρομοκρατική επίθεση του Zod ενάντια στην κυβέρνηση του Krypton. Με τα μέλη του Συμβουλίου έξω από την εικόνα, πήρε το Codex και κατάφερε να σώσει τον γιο του. Η ιδέα ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα επικρατεί έντονα, όχι (μόνο) επειδή οι καλοί επωφελούνται με κάποιον τρόπο από τις πράξεις των εχθρών τους, αλλά επειδή οι ίδιοι είναι συνήθως εμφανώς παραδομένοι στο αναπόφευκτο της βίας, του θανάτου και του μίσους.
«Κανείς δε μένει καλός σε αυτόν τον κόσμο», λέει ο Superman στη Lois στο BvS πριν απογειωθεί με ένα κάποιο ύφος σιχαμάρας. Ακόμα και μετανιωμένος ο Batman στο τέλος εκείνης της ταινίας λέει, «κάνουμε πόλεμο, σκοτώνουμε, προδίδουμε ο ένας τον άλλον, αλλά μπορούμε να επαναδομήσουμε». Όχι ας πούμε να βρούμε τρόπους να εμποδίζουμε όσο γίνεται περισσότερο όλα αυτά από το να συμβαίνουν. Να ξαναχτίζουμε απλώς πάνω στα αποκαΐδια της βίας που, φυσικά, είναι σύμφυτη με τον άνθρωπο (μμμ, όχι απαραίτητα).
Στη μεταφορά του Watchmen ο Snyder ακύρωσε επιπλέον τελείως το φινάλε του Moore, που εν τέλει έγινε η βάση για την αριστουργηματική, βραβευμένη μίνι σειρά του Damon Lindelof. Στο graphic novel ο Ozymandias κατασκευάζει μία επίθεση στη Νέα Υόρκη και νιώθει πως δικαιώνεται όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Σοβιετική Ένωση ενώνουν τις δυνάμεις τους εναντίον αυτού που αντιλαμβάνονται ως κοινό εχθρό. Το ημερολόγιο του Rorschach όμως καταλήγει στα χέρια μίας ακροδεξιάς, ρατσιστικής οργάνωσης και το graphic novel καταλήγει στο εμβληματικό ρολόι που μετράει τις ώρες της ανθρωπότητας μέχρι το επόμενο τέλος του κόσμου. Ο Moore απορρίπτει, έτσι, την ιδέα ότι ο σκοπός του Ozymandias θα αγίαζε ποτέ τα μέσα. Οι μαζικές δολοφονίες απλώς θα έφερναν άλλες μαζικές δολοφονίες. Ο Snyder όμως ξεφορτώθηκε όλο αυτό το νόημα και έκλεισε την ταινία του σε μία κυκλική λογική, με ένα κοντινό στο ημερολόγιο του Rorschach και ένα voiceover που μας πήγαιναν πίσω στην αρχή της ιστορίας. Ο Moore απέδειξε ότι ο Ozymandias είχε κάνει λάθος. Ο Snyder απέδειξε ότι χρειαζόμαστε ήρωες όπως ο Ozymandias και ότι οι μαζικές δολοφονίες είναι μέρος της ζωής.
Αυτή την ισοπέδωση την είχε επιδείξει από το ντεμπούτο του ακόμα με το Dawn of the Dead, το remake της ταινίας του 1978 που ως τώρα θεωρείτο η καλύτερή του δουλειά (αυτό το παράσημο ας ανήκει πλέον στο Snyder Cut, αλλά η ταινία ήταν αδιαμφισβήτητα fun). Ο Snyder έθαψε εκεί την έμφαση του George Romero στην τραγική υπόσταση των ζόμπι που είχαν χάσει την ανθρωπιά τους και προσκαλούσε το κοινό να διασκεδάσει με τη χρήση τους ως κινούμενοι στόχοι.
Στο Sucker Punch, μία ταινία που ήθελα να λατρέψω και η μοναδική του ως τώρα που δεν έχει βασιστεί σε προϋπάρχουσα πηγή (το Army of the Dead που θα δούμε φέτος στο Netflix είναι η πρώτη τέτοια μετά από μία δεκαετία), ήταν ένα άστοχο, ψευδο-φεμινιστικό μανιφέστο που ήθελε να φάει την πίτα και να αφήσει και τον σκύλο χορτάτο. Ήθελε οι ηρωίδες του να καταφεύγουν σε ονειρικά περιβάλλοντα όπου θα μπορούσαν να καταπολεμήσουν το τραύμα που τους έχει αφήσει μία πατριαρχική κοινωνία αποφασισμένη να τις εκμεταλλεύεται και να τις αντικειμενοποιεί, την ίδια στιγμή που και η δική του κάμερα τις κοιτούσε λάγνα. Ακόμα και αν ήθελε να σχολιάσει το ανδρικό βλέμμα (male gaze) και να κάνει τους θεατές συνεργούς στην αντικειμενοποίηση των ηρωίδων και άρα με αυτόν τον τρόπο να τους κριτικάρει, χρειάζεται τρομερή μαεστρία για να κάνεις μία τέτοια αποδόμηση. Δεν υπάρχει τίποτα εύκολο στο να κατασκευάζεις εντυπωσιακά set pieces με φαινομενικά σέξι δράση και να ζητάς ταυτόχρονα από το κοινό να λογοδοτήσει επειδή τα απολαμβάνει.
Και φυσικά η Babydoll δε θα έβλεπε άλλον τρόπο στο φινάλε από το να αυτοθυσιαστεί. Μέχρι τώρα σχεδόν όλοι οι χαρακτήρες του Snyder που νοιάζονταν, το πλήρωναν. Ο Michael στο Dawn of the Dead αυτοκτονεί πριν γίνει και αυτός ζόμπι, και η Ana καταπιέζει την ανάγκη της να φροντίζει (ήταν νοσοκόμα!) για να γίνει μία αποτελεσματική δολοφόνος ζόμπι. Η Babydoll μένει πίσω για να λοβοτομηθεί. Ο Superman ήταν άλλος ένας από αυτούς τους χαρακτήρες, σε σημείο να του λέει ο ίδιος του ο πατέρας στο Man of Steel πως ίσως θα ήταν καλύτερα να είχε αφήσει τους συμμαθητές του να πνιγούν. Σιγά-σιγά ο ήρωας που περισσότερο από όλους πρεσβεύει την ελπίδα στα κόμικ, θα αποτραβιόταν από την ανθρωπότητα. Όσο και αν θα τη βοηθούσε όπως είδαμε στο BvS σε μεγαλοπρεπείς σκηνές, από αυτές που είναι βούτυρο στο ψωμί του Snyder και που τον κάνουν τον ιδανικό σκηνοθέτη για τρέιλερ. Στην αιώρησή του για παράδειγμα πάνω από την κάτοικο μίας πλημμυρισμένης πόλης που τον βλέπει να υψώνεται μπροστά της ως Μεσσίας, ή στην κάθοδό του στην πόλη του Μεξικό την Ημέρα των Νεκρών με τα χέρια των πιστών του να προσπαθούν να τον φτάσουν.
Ομοίως με το Sucker Punch και ως ένα σημείο το Man of Steel, το BvS ήταν και αυτό πρόσφορο για αναλύσεις. Για αυτή την υποψία αμφισημίας τους έχει χυθεί πολύ μελάνι. Ό,τι και αν πιστεύεις για τον Snyder, είναι ενδιαφέρον να συζητάς τις υπερηρωικές του ταινίες (σε αυτές περιλαμβάνω και το Sucker Punch), και το τι μπορεί να ήθελε να πει ο ποιητής. Ή αν ήθελε καν ποτέ να πει κάτι. Ειδικά για την περίπτωση του Superman.
Από τη μία πλευρά – και όσο τοξικό μπορεί να ήταν για τους φαν του χαρακτήρα όπως εγώ – οι ταινίες του έμοιαζαν να θέλουν να τιθασεύσουν τον ενθουσιασμό τους για έναν ήρωα σαν αυτόν, για την προοπτική ενός υπέρηρωα επίσης, αλλά και τις δικές μας προσδοκίες. Την ίδια ώρα ο περιοριστικός για όλους τους λόγους που ανέφερα παραπάνω κόσμος του Snyder, θα μπορούσε να είναι η λιγότερο περίπλοκη εξήγηση. Δεν είχε κάποια meta κατάθεση να κάνει για την ύπαρξη και τη σημασία του Superman, απλά ο χαρακτήρας του Clark όπως τον έχουμε μάθει, ανιδιοτελής και πιο άνθρωπος από τους ανθρώπους παρά την εξωγήινη φύση του, δε θα μπορούσε να συμβεί οργανικά στον κόσμο του.
Ίσως γι’ αυτό οι ταινίες του Snyder μπορούν να γίνουν τόσο βαρετές παρά το υπερθέαμα. Η μοίρα των χαρακτήρων του μοιάζει πολύ συχνά προκαθορισμένη άρα δε νιώθεις ότι έχουν ιδιαίτερη αυτενέργεια, και η αποστασιοποίησή τους από τα καλά συναισθήματα – ή η τιμωρία τους όταν ενδίδουν σε αυτά – δε σε βοηθά να συνδεθείς μαζί τους. Και όλα αυτά θα ήταν εντάξει για μία ταινία, αλλά όταν γίνονται μανιέρα, ε, προκαταλαμβάνεσαι. Νιώθεις πως ξέρεις τι θα δεις.
Αυτό μέχρι την κυκλοφορία του νέου Justice League. Ακολουθούν SPOILERS.
Η ταινία έχει, βεβαίως, πολλά από τα αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά του Snyder. Το slow motion ας πούμε. (Θα είχε ενδιαφέρον να ξέραμε ποια θα ήταν η διάρκεια της ταινίας αν οι χαρακτήρες της κινούνταν όπως κινούνται οι άνθρωποι στις υπόλοιπες ταινίες του πλανήτη). Η λατρεία του για το desaturation (αδερφέ, δε βλέπουμε). Προφανώς τον Nick Cave. Το ακραίο CGI και τα video game γραφικά που πονάνε τα μάτια. Η αγάπη του για τον μαξιμαλισμό που χτυπάει σε κάθε μεγαλόπρεπο καρέ, σε κάθε Αμαζόνα που σηκώνει το σφυρί της, με κάθε αρχέγονο λυγμό των ύμνων που έγραψε ο Junkie XL για το σάουντρακ.
Παραμένει επίσης εντυπωσιασμένος με τη βία που μπορούν να ασκήσουν οι υπερήρωες. Η Wonder Woman επιλέγει να κάνει κυριολεκτικά σκόνη έναν τρομοκράτη αντί να τον παραδώσει στην αστυνομία. Στην ίδια σκηνή ένας άλλος τρομοκράτης αφήνει το αιματηρό του αποτύπωμα στον τοίχο. Κανείς από εμάς δε θα μπορούσε να επιβιώσει σε έναν κόσμο με υπερπλάσματα σύμφωνα με τον Snyder. Όχι αν δεν επιλέξουν αυτά να μας το επιτρέπουν. Ο Snyder είναι λιγότερο αποδομιστής απ’ όσο νομίζει – ίσα ίσα τιμάει τον τιτάνιο ρόλο των υπερηρώων στη σύγχρονη μυθολογία μας – αλλά μπορεί όντως αν το θέλει να χρησιμοποιεί αυτές τις γερές δόσεις βίας στο Justice League για να ισχυρίζεται μια κάποια αποδιάρθρωση.
Για τη διάρκεια του φιλμ δεν έχω πολλά να πω, πραγματικά δε βαρέθηκα καθόλου, αλλά είμαι επίσης σε lockdown εδώ και ένα χρόνο, έχω στερηθεί τα blockbusters σε μεγάλη οθόνη, και ο χρόνος δεν κυλάει πια το ίδιο. Αν βαρεθείς it’s not you, it’s me μάλλον.
Α, και οι ατάκες!
Είναι δύσκολο να μη γελάσεις όταν ο Willem Dafoe φορώντας την περούκα του Denethor, κυβερνήτη της Gondor και άτιμου πατέρα του Faramir, φωνάζει «ΠΑΡΕ ΤΗΝ ΤΡΙΑΙΝΑ ΤΗΣ ΜΑΝΑΣ ΣΟΥ!11!» στον Aquaman. Αλλά ο παραλογισμός τέτοιων φράσεων και σκηνών είναι μέρος της γοητείας τους. Όπως και το γεγονός ότι έχουν αποδοθεί με τρόπο τόσο βαρύγδουπο. Ο Snyder γυρίζει τα πάντα στο Justice League ως Τη Μία Μεγάλη Στιγμή και σίγουρα όταν όλες είναι τέτοιες υπάρχει ο κίνδυνος στο τέλος να μην είναι καμία, αυτή όμως η σπουδαιότητα που θέλει να προσδίδει παντού, γεμίζει πολλές φορές τα κενά.
Πάρε για παράδειγμα το backstory του Cyborg. Την καρδιά της ταινίας που ο Joss Whedon ξερίζωσε σε ένα ακαταλόγιστο power trip αφήνοντας το νόημα του φιλμ παντελώς στον αέρα. Το παρελθόν του ήρωα παραμένει ουσιαστικά το ίδιο: είναι ένας νεαρός αθλητής που πέθανε σε ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα και ο επιστήμονας πατέρας του χρησιμοποίησε εξωγήινη τεχνολογία για να τον αναστήσει. Το slow motion στιγμιότυπο του Victor όμως να κοιτά υπό καταρρακτώδη βροχή την άδεια θέση του πατέρα του όταν το γήπεδο και οι συμπαίκτες του ζητωκραυγάζουν για το touchdown του, σου δίνει ό,τι χρειάζεται να ξέρεις για την οικογενειακή του ζωή και τον απομονώνει πολύ πριν τον δεις να κρύβεται στο διαμέρισμά του. Το ίδιο συμβαίνει όταν βλέπουμε τον πατέρα του να παρακολουθεί τον Victor να μπαίνει στο εργαστήριό του σε αργή κίνηση και να αποφασίζει να ακυρώσει την έκκλησή του περί λανθασμένης εκκένωσης. Απλά συνεννοήθηκαν.
Ακόμα και η ατάκα «μπορείς να γίνεις ό,τι επιλέξεις» της Wonder Woman σε ένα κοριτσάκι που τη ρωτάει με δέος αν μπορεί να γίνει σαν κι αυτή όταν μεγαλώσει, εδώ λειτουργεί. Σε άλλο πλαίσιο θα με είχε οδηγήσει στην τρέλα, όπως είχε γίνει με μία παρόμοιας λογικής στο Sucker Punch. Σε εκείνη την ταινία ο Snyder είχε γράψει έναν εκνευριστικό επίλογο με σκοπό να εμπνεύσει, κλείνοντας με τη φράση «Ποιος μας διδάσκει τι είναι αληθινό και πώς να γελάμε με τα ψέματα; Ποιος αποφασίζει γιατί να ζούμε και για ποιο πράγμα θα πεθάνουμε για να το υπερασπιστούμε; Και ποιος κρατά το κλειδί που θα μας απελευθερώσει; Εσύ. Έχεις όλα τα όπλα που χρειάζεσαι. Τώρα πολέμα». Ήταν μία πρόχειρη προσπάθεια να ενδυναμώσει τις γυναίκες, σε μία ταινία που όμως είχε τις ηρωίδες της να παλεύουν σε sets που δεν έμοιαζαν δικά τους, που αποκόπτονταν από την πραγματικότητά τους για να αντιμετωπίσουν το τραύμα τους, που στο τέλος θα βίωναν μέχρι και τη λοβοτομή. Είχαν όντως όλα τα εργαλεία που χρειάζονταν στη διάθεσή τους για να απελευθερωθούν; Και ήταν ας πούμε αδυναμία ή και επιλογή τους που δεν το έκαναν;
Κάπως έτσι θα μπορούσε να ακουστεί και η ατάκα της Wonder Woman. Γιατί όχι Diana, είσαι ημίθεη Αμαζόνα με super speed, λογικά δε μπορεί το κοριτσάκι να γίνει σαν κι εσένα, και η νεοφιλελεύθερη κουλτούρα των motivational quotes που θέλει να μας πείσει ότι είναι τα πάντα δυνατά αρκεί να το θελήσουμε, είναι μία απάτη που παραβλέπει την αλήθεια και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει κάθε ευάλωτη ομάδα. Η πρώτη διαφορά όμως είναι σίγουρα στο πρόσωπο που το λέει.
Η Wonder Woman δεν είναι μία Babydoll που μόλις θυσιάστηκε και λοβοτομήθηκε. Αποδίδεται ως ένα θεϊκό κυριολεκτικά πλάσμα που διεκδικεί ξανά τον ρόλο της ανάμεσα στους θνητούς και θέλει να τους ενδυναμώσει. Κυριότερα όμως, η καρδιά του Snyder είναι τόσο ανοιχτή στο Justice League, για πρώτη φορά σε τέτοιο βαθμό στην καριέρα του, που γίνεται αφοπλιστική. Έχει ξαφνικά χροιές του σινεμά και της τηλεόρασης που κάνουν οι αδελφές Wachowski, αυτή την εγκάρδια αφέλεια που μπορεί να παντρεύει το πένθος και την αμήχανη ύπαρξή μας με τη βαθιά πεποίθηση ότι η ενότητα στο τέλος θα μας σώσει, με τις πιο αλλόκοτες σκηνές να αποκτούν ιδιαίτερη χάρη μέσω της ανάγκης του Snyder να απαθανατίζει την κίνηση σαν να είναι αναγεννησιακός πίνακας.
Ίσως τίποτα στο Justice League δε μαρτύρησε την ψυχολογία του αυτή περισσότερο από τον χαρακτήρα του Batman.
Στο προπαρασκευαστικό επεισόδιο του POP για τις Δύσκολες Ώρες για το Snyder Cut είχα πει πως ήθελα να δω πώς θα διαχειριζόταν ο Snyder τον χαρακτήρα του Superman. Ως χαρακτήρας που συμβολίζει την ελπίδα, νόμιζα πως θα ήταν ο κατάλληλος για να κρίνω αν θα βρει τη διάθεση να ξεφύγει από τις πιο μηδενιστικές του τάσεις. Τελικά όμως το βρήκα τελικά από αλλού.
Πνιγμένος από τις ενοχές του, ο Bruce του νέου Justice League έπαθε Jack Shephard στην 5η σεζόν του Lost. Απαλλαγμένος από τον θυμό και τα στεγανά του, έχει αφήσει πίσω την ατσαλένια λογική που διαπίστωσε ότι δε μπορεί να είναι το μοναδικό του εργαλείο σε έναν κόσμο με τέρατα και υπερδυνάμεις, και δεν είναι πια ο Rorschach αυτού του σύμπαντος. Ο μόνος που θα ήταν διατεθειμένος να κάνει αυτό που έπρεπε. Δεν είναι καν ούτε λίγο τιμωρητικός όπως ο Batman του Whedon, που αγνοούσε τα μέλη της ομάδας και που ήθελε να βάζει τη Wonder Woman στη θέση της με τη δικαιολογία κάποιας υποτιθέμενης αφύπνισης. «Λειτουργώ μόνο με πίστη αυτή τη στιγμή» λέει στον Alfred. Γίνεται οπωσδήποτε εγωιστής στην προσπάθειά του να ξεφορτωθεί τις ενοχές του, όμως είναι έτοιμος κιόλας να πιστέψει πως ο Luthor μπορεί κάτι να ήξερε παραπάνω, ότι όλα ίσως γίνονται για κάποιο λόγο και πως well, η ενότητα στο τέλος θα μας σώσει!
Ο χαρακτήρας σπάει το μοτίβο του όπως κάνουν και οι υπόλοιποι στην Justice League. Η Wonder Woman θέλει να συνδεθεί ξανά με την ανθρωπότητα. Ο Cyborg νιώθει πως «δεν είναι χαλασμένος». Ο Aquaman είναι έτοιμος να αναλάβει τις ευθύνες του (με τόσο λιγότερη bro energy στο Snyder Cut από τον Aquaman του Whedon να σημειώσω). Ο Flash δοκιμάζει να σπάσει τον κανόνα του και να αγγίξει το εύρος των δυνατοτήτων του. Ήρωες που προέρχονται από ένα μέσο που σπάνια τους επιτρέπει να μεγαλώσουν, εφευρίσκοντας τρόπους να τους πηγαίνει πίσω στο μηδέν, εδώ ωριμάζουν.
Ακόμα και η Lois Lane που στη Justice League του 2017 ζητούσε συγνώμη από τον Superman επειδή δεν ήταν δυνατή εν τη απουσία του, εδώ τον συναντά ξανά αφού έχει ήδη συμφιλιωθεί με το πένθος της. Αφού έχει αποφασίσει πως η ζωή κάποια στιγμή συνεχίζεται. Αλλιώτικα, αλλά συνεχίζεται.
Προφανώς όλο αυτό δε γίνεται τέλεια. Ο Snyder συμπεριέλαβε την πραγματικότητα του Knightmare όπως ήταν το αρχικό του πλάνο, άρα για ένα μεγάλο μέρος της ταινίας υπάρχει μετέωρη η γνώση ότι ο Superman θα γινόταν πάλι το πιόνι ενός Κακού και ότι η Lois θα γινόταν άλλος ένας γυναικείος χαρακτήρας που θα θυσιαζόταν στο όνομα του manpain. Η επίγευση όμως εδώ δίνει την αίσθηση πως αυτή η Justice League, ό,τι και αν προέκυπτε στον δρόμο της, θα έβρισκε τρόπο να το αντιμετωπίσει. Όχι μόνο γιατί μιλάμε για υπερηρωικές ταινίες, αλλά γιατί πέρα από όλους είναι ο Snyder εδώ που σπάει για λίγο το μοτίβο του.
Γι’ αυτό ίσως δεν έχω την ανάγκη να δω τη συνέχεια που θα ‘θελε να είχε φτιάξει. Όπως ήρθαν τα πράγματα το Snyder Cut του Justice League είναι αυτή η στιγμή στην ιστορία όπου η αισθητική ταυτότητα του δημιουργού του απώλεσε τον άδειο εντυπωσιασμό και ενίσχυσε τις ιστορίες των ηρώων του. Και ενώ τώρα με την έναρξη του κινηματογραφικού πολυσύμπαντος της DC δε θα είχα πρόβλημα να ολοκληρωθεί το όραμά του ως κάτι ξεχωριστό και διαχωρισμένο, προτιμώ να κρατήσω αυτή τη στιγμή αναλλοίωτη.
Το Zack Snyder’s Justice League μπορείς να το δεις TVoD στο Vodafone TV και στο Movies Club της Cosmote TV.