Η επιστροφή του Stabler στο Law & Order έριξε το Ίντερνετ. Χωράει όμως στο 2021;

«Αμέ» μου είχε πει. «Φυσικά. Κάθε φορά που μου κάνουν αυτή την ερώτηση λένε μετά ότι ετοιμάζω την επιστροφή μου. Η απάντηση είναι ναι, θα το έκανα, αλλά δεν έχει να κάνει με μένα. Δεν είναι στο δικό μου χέρι». Μετά από μία δωδεκαετή πορεία στην πιο δημοφιλή σειρά του franchise του Law & Order, ο Meloni είχε αποχωρήσει όταν η παραγωγή δεν είχε ικανοποιήσει τα αιτήματά του σε σχέση με την ανανέωση του συμβολαίου του και ο τρόπος που η σειρά τον αποχαιρέτησε ήταν ο πιο κοφτός που θα μπορούσαμε να είχαμε φανταστεί. Μία νεαρή κοπέλα, ταραγμένη από την απώλεια της μητέρας της, είχε φέρει όπλο μέσα στο αστυνομικό τμήμα και ο Stabler την είχε πυροβολήσει. Κάνα-δυο “dun-dun” μετά, η Olivia θα ενημερωνόταν ότι ο Stabler είχε δηλώσει παραίτηση χωρίς να την προειδοποιήσει, και θα έκλαιγε σα να είχε πεθάνει κάποιος στο διπλανό γραφείο. Το διαζύγιο του Meloni με τη σειρά λοιπόν δεν ήταν ακριβώς συναινετικό, γι’ αυτό και φαινόταν πάντοτε πρόθυμος αλλά διστακτικός όταν τύχαινε να ερωτηθεί για τυχόν επιστροφή του. Θέλω, αλλά μάλλον δε θα μπορέσω.

Όταν, λοιπόν, επιβεβαιώθηκε το Law & Order: Organized Crime, η spin-off σειρά με πρωταγωνιστή τον ήρωα του Meloni, η αντίδραση του κοινού είχε μεν ενθουσιασμό, ήταν όμως και λίγο μουδιασμένη. Οι φαν, όπως έλεγε πρόσφατα η Hargitay, «δεν είχαν προχωρήσει» μετά την απότομη αποχώρησή του. Ίσως περίμεναν πως μέχρι να δούμε ξανά τον Stabler στην οθόνη μας, όλο και κάτι θα βρισκόταν για να εμποδίσει την επιστροφή του. Η ανακοίνωση έμοιαζε λίγο με πρωταπριλιάτικο αστείο τον Μάρτιο.

Ο Stabler και η Olivia έχουν υπάρξει αναμφισβήτητα οι δύο πιο αγαπητοί μπάτσοι στον κόσμο του Law & Order και, ανατρέχοντας στο κοινωνικοϊστορικό context του SVU, δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί.

Όταν το show έκανε πρεμιέρα το 1999 – μία χρονιά ορόσημο τόσο για το σινεμά όσο και για την τηλεόραση – η κουλτούρα δε μιλούσε για το σεξ και το φάσμα των σεξουαλικών παραβάσεων όπως, έστω και με αποκαρδιωτικές αγκυλώσεις, κάνει σήμερα. Το να βγάλει το NBC, το κανάλι των sitcoms, μία σκανδαλώδη – όπως είχε θεωρηθεί – σειρά για σεξουαλικά εγκλήματα, έξι μήνες μετά τη διαδικασία μομφής κατά του Bill Clinton, ήταν δίχως υπερβολή ριζοσπαστικό. Βλέποντας κιόλας εκείνες τις πρώτες σεζόν του SVU, η επιμορφωτική διάσταση του show ήταν πρωτοφανής.

Ο Stabler και η Olivia μάχονταν εναντίον στερεοτύπων που ακόμα σπαράζουν την κοινωνία και τον δημόσιο λόγο μας. Επέμεναν, για παράδειγμα, να εντοπίζουν κίνητρα έμφυλης βίας στις υποθέσεις τους – υποθέσεις εγκλημάτων που στη σειρά όπως στην πραγματική ζωή έχουν κυρίως θύματα γυναίκες – ή να τονίζουν τα όχι πάντοτε αυτονόητα, όπως ότι ο βιασμός μέσα σε γάμο μπορεί να είναι ένα απολύτως υπαρκτό σενάριο. Η επισήμανση της Olivia με αφορμή τον ομαδικό βιασμό ενός άνδρα από γυναίκες ότι «η διέγερση δε σημαίνει συναίνεση» ήταν η πρώτη τέτοια υπόδειξη που θυμάμαι να ακούω, σε ηλικία Γυμνασίου τότε. Όπως θα διαπίστωνα πολύ αργότερα, εκείνο το επεισόδιο (3×10: “Ridicule”) ήταν η πρώτη φορά που η δημόσια αμερικανική τηλεόραση είχε διαχειριστεί μία τέτοια υπόθεση.

Αυτές ήταν συζητήσεις που δεν είχαν ξαναγίνει με σοβαρότητα μέσα από ένα τέτοιο όχημα και θα ωρίμαζαν ακόμα περισσότερο στην πορεία του show, παρότι το SVU υπήρξε πάντοτε πιο ευγενές στις προθέσεις του απ’ ότι συχνά στην εκτέλεση. Παρ’ όλα αυτά, όπως έδειξε πρόσφατη έρευνα του Washington State University, η σειρά έχει κάνει πολύ καλύτερη δουλειά στο να εκπαιδεύσει το κοινό για τη φύση και το φάσμα του βιασμού από άλλα αστυνομικά procedurals όπως το CSI και το NCIS. Ο Stabler και η Olivia Benson ήταν για πάρα πολλά χρόνια τα πρόσωπα αυτής της συζήτησης, πολύ καιρό πριν την επέλαση του #MeToo. Ειδικά η Hargitay που, εκτός από το γεγονός ότι είναι πια η γραμμή ζωής της σειράς και η ταφόπλακά του εάν ποτέ αποφασίσει να το αφήσει, έχει γίνει στο μεταξύ ισχυρή φωνή για τα θύματα βιασμού και εκτός κάμερας.

Συνέβαλε επίσης και η διαφορετική, πιο προσωπική προσέγγιση του SVU σε σχέση με το πρώτο Law & Order, τη ναυαρχίδα του franchise που δεν είναι πλέον στον αέρα. Είχε γίνει και εκεί μία σύντομη απόπειρα να μπούμε περισσότερο στις ζωές κατά την έκτη σεζόν του show, όμως η ανταπόκριση του κοινού ήταν αρκετά μετριοπαθής και έτσι η δημιουργική εβδομάδα θα επανέφερε το πιο συμβατικό case-of-the-week φορμάτ αμέσως μετά. Το SVU είχε εξαρχής μία ακριβώς αντίθετη διαχείριση. Από τον πιλότο ακόμα, είδαμε μία συζήτηση της Olivia με τη μητέρα της που μας εξήγησε ότι η ίδια ήταν αποτέλεσμα βιασμού. Κάθε έγκλημα λοιπόν που θα εξερευνούσε στη σειρά, θα ήταν έστω και λίγο πιο κοντά της. Θα μαθαίναμε επίσης περισσότερα για τον Stabler και την οικογενειακή του ζωή στη διάρκεια του show απ’ ότι για όλο το καστ του βασικού Law & Order μαζεμένο. Στα τελευταία χρόνια του SVU μάλιστα, η Olivia θα υιοθετούσε ένα αγοράκι που είναι κι αυτό αποτέλεσμα βιασμού. Η εργασία και η ιδιωτική της ζωή είναι δηλαδή αναπόσπαστα συνδεδεμένες, και το κοινό το γνωρίζει και το εκτιμάει. Όπως λέει ο αφηγητής στην έναρξη κάθε επεισοδίου, «αυτές είναι οι ιστορίες τους».

Το μόνο σίγουρο είναι επίσης ότι η εκρηκτική χημεία μεταξύ Stabler και Olivia είχε παίξει τεράστιο ρόλο στις κορυφώσεις δημοτικότητας της σειράς, στις αποφάσεις που έπαιρνε το SVU για τα arcs και το ατέρμονο will-they-won’t-they των χαρακτήρων τους, και οπωσδήποτε στο σάρωμα που έκανε το crossover του SVU μαζί με το Organized Crime δύο εβδομάδες πριν.

Η προώθηση του νέου επεισοδίου της σειράς είχε βασιστεί εξ ολοκλήρου στο reunion των δύο πρωταγωνιστών, η σειρά σημείωσε τα καλύτερα νούμερα που έχει κάνει από το 2016 ξεπερνώντας το Grey’s Anatomy (ναι κι αυτό υπάρχει ακόμα, ναι μάλλον τα πηγαίνει καλύτερα από την αγαπημένη σου σειρά), και το spin-off του Meloni που ακολούθησε αμέσως μετά τα πήγε εξαιρετικά. Το Twitter και το Instagram γέμισαν τσιρίδες. Το Jezebel δημοσίευσε άρθρο με τίτλο “Are Benson And Stabler Gonna Bang Now Or What?”. Γράφτηκαν thinkpieces για το κατά πόσο θα ήταν σοφή μία σχέση μεταξύ των δύο παλιών συνεργατών.

Ο κόσμος – ανάμεσά τους και εγώ – έχασε τα λογικά του.

 

Οι δύο πρωταγωνιστές είχαν αναπτύξει μία περίπλοκη, αλληλοεξαρτώμενη σχέση που πολύ συχνά δημιουργούσε εμπόδια στις διαδικασίες χειρισμού των υποθέσεών τους, καθώς επέλεγαν πολλές φορές να προστατεύσουν ο ένας τον άλλον παρά να κάνουν το καθήκον τους όταν αυτό σήμαινε ότι κάποιος από τους δύο θα ήταν σε κίνδυνο. Οι φορτισμένες στιγμές μεταξύ τους τροφοδοτούσαν επίσης τη βαθιά ενοχικότητα του Καθολικού Stabler, ενώ η Olivia που έχει γίνει τόσο αγαπητή στο κοινό για την ενσυναίσθησή της, τη φροντίδα της στα θύματα και την αμετακίνητη στάση της να τα πιστεύει, κάποιες φορές παρασυρόταν από τις παράνομες τακτικές του Stabler. Η απώλειά του ήταν τόσο τραυματική γι’ αυτήν, που αφού εκείνος έφυγε από το τμήμα, οι πάντες νυχοπατούσαν γύρω της όταν χρειαζόταν να τον αναφέρουν. Το όνομά του ήταν όπως του Voldemort, το ανέφερες μονάχα σε απόλυτη ανάγκη.

Σε έναν αμφιλεγόμενο διάλογό της με τον Nick Amaro, τον συνεργάτη της μετά τον Stabler, η Olivia είχε πει πως στα τέσσερα χρόνια δικής τους συνεργασίας είχε ωριμάσει και εξελιχθεί περισσότερο απ’ ότι στα δώδεκα χρόνια της δίπλα στον Stabler, γιατί «εκείνη η σχέση, ό,τι κι αν ήταν, δεν επέτρεπε τίποτε άλλο έξω από αυτή». Η δήλωση είχε εκνευρίσει μεγάλη μερίδα των φανατικών του Law & Order που θεωρούν τις πρώτες σεζόν της σειράς τα χρυσά της χρόνια (και από αρκετές απόψεις ήταν), αλλά ήταν αλήθεια. Έχουν υπάρξει φυσικά στιγμές όπου η σειρά έχει προδώσει τον χαρακτήρα της στη μετα-Stabler εποχή – σκέφτομαι ας πούμε την περίσταση όπου είχε πει σε θύμα βιασμού που είχε μείνει έγκυος ότι το μωρό της ήταν αθώο και «αξίζει να αγαπηθεί άνευ όρων», μία ατάκα κατάφωρα εκτός χαρακτήρα που δε θα περνούσε ποτέ από τον Warren Leight, τον showrunner που ανέπτυξε όσο κανείς την Olivia και φέτος επέστρεψε στο SVU – σε γενικές γραμμές όμως το show έχει χτίσει έναν τρισδιάστατο γυναικείο χαρακτήρα που μετά την αποχώρηση του Stabler είχε όλο το έδαφος δικό της. Αυτή ήταν κιόλας η πρώτη μου ανησυχία κι ας μην παρακολουθώ τη σειρά με τον τρόπο που έκανα παλαιότερα: Θα συρρίκνωνε ο ερχομός του Stabler την Olivia;

Αυτό το πιθανό πρόβλημα φαίνεται προς το παρόν τακτοποιημένο, μιας που ο Meloni θα έχει περιορισμένες εμφανίσεις στο SVU και η Hargitay περιορισμένες εμφανίσεις στο Organized Crime. Τι θα γίνει όμως με τα νεύρα του Stabler;

Επί δώδεκα χρόνια, ο Stabler ήταν η επιτομή του ηρωικού μπάτσου που εφάρμοζε τα μέσα που θα αγίαζαν τους σκοπούς. Παρέκαμπτε τους κανονισμούς, έκανε βίαια ξεσπάσματα εντός και εκτός της αίθουσας, άφηνε τον θυμό του να παραβιάζει πρωτόκολλα και φαντασιωνόταν να σκοτώνει τους θύτες. Για όποιον θυμάται τα φόρουμ του Television Without Pity, εκεί ο Elliot ονομαζόταν (χαϊδευτικά και μη) Un-Stabler.

Δες ένα δείγμα της κατάστασής του:

Είχε πυροβολήσει έξι άτομα στα χρόνια που τον βλέπαμε (δύο από αυτά πέθαναν) και ο παραβιαστικός του βιτζιλαντισμός ως Στάθης Θεοχάρης της αμερικανικής τηλεόρασης έχει εκ των υστέρων μοιάσει ακόμη πιο προβληματικός μπροστά στη συλλογική μας αφύπνιση σχετικά με τη συστημική αστυνομική βία.

Μετά τις διαμαρτυρίες για τον φόνο του George Floyd και της Breonna Taylor, το κίνημα Defund the Police και την επανεξέταση των αστυνομικών σειρών ως copaganda (οι εκπομπές Cops και Live PD έχουν ακυρωθεί), την ηρωοποίηση και τον καθαγιασμό δηλαδή των αστυνομικών μέσα από αμερικανικά shows, πώς θα συμβιβάσει το Law & Order, μία σειρά που τοποθετεί σταθερά την αφήγησή της από την οπτική των αστυνομικών, την απόσταση μεταξύ της τηλεοπτικής φαντασίωσης με την πραγματικότητα ενός τόσο αναξιόπιστου θεσμού; Πώς θα διαχειριστεί γόνιμα έναν αστυνομικό όπως ο Stabler όταν η επιθετικότητα και η βία του καταδικάζονται δίκαια πλέον; Γιατί η δική του συμπεριφορά υποχρεωτικά κανονικοποιείται όταν τη συγκρίνεις με τους βιαστές και τους δολοφόνους που αντιμετώπιζε, και πώς να μη γίνει κάτι τέτοιο άλλωστε όταν βρισκόταν μπροστά στα πιο αποτρόπαια εγκλήματα – πρέπει όμως να συμφιλιωθούμε με αυτό το 2021;

Αυτή είναι μία απάντηση που θεωρητικά δεν έχει αρνηθεί να δώσει ο Leight. Στη διάρκεια του περασμένου πύρινου καλοκαιριού στις μητροπόλεις της Αμερικής, ο showrunner είχε αναφέρει σε podcast του Hollywood Reporter ότι το Law & Order: SVU θα έθετε επί τάπητος την οργή του κόσμου αλλά και την επιρροή που έχει η αφήγηση του καλού μπάτσου. «Οι αστυνομικοί μας θα προσπαθούν να κάνουν ακόμα το σωστό, αλλά θα είναι πιο δύσκολο γι’ αυτούς και θα κατανοούν γιατί τους είναι πιο δύσκολο», είχε πει. «Αυτή θα πρέπει να γίνει μία στιγμή όπου οι άνθρωποι θα νιώθουν αμήχανα, όπου οι άνθρωποι της εξουσίας θα πρέπει να νιώσουν αμήχανα».

Ο Stabler και η Olivia συνταντιούνται ξανά / Photo by: Christopher Del Sordo/NBC/NBCU Photo Bank via Getty Images

Εάν η αρχή γι’ αυτό έγινε στο επεισόδιο επιστροφής του Meloni στο Law & Order, η σειρά θα τα βρει σκούρα. Αφού μάθαμε ότι ο Stabler δούλευε όλα αυτά τα χρόνια στη Ρώμη ως σύνδεσμος της αστυνομίας της Νέας Υόρκης με την πόλη, τον είδαμε μέσα στα δέκα πρώτα λεπτά να σηκώνει τα μανίκια του για την περίπτωση που θα ήθελε να δείρει άνετα τον άντρα που βρισκόταν μπροστά του. Ήταν ένας πιθανός αυτόπτης μάρτυρας/ύποπτος για τη βομβιστική επίθεση που είχε τραυματίσει τη γυναίκα του και έτσι παρακάλεσε την Olivia να μπει μαζί της στην ανάκριση. Της υποσχέθηκε ότι θα ήταν καλό παιδί.

Επειδή προφανώς δε μπορούν να τον γράψουν εντελώς εκτός χαρακτήρα, ο Stabler αθέτησε την υπόσχεσή του και πήγε να χυμήξει στον ύποπτο πριν η Olivia χρειαστεί να τον συγκρατήσει και να τον πετάξει έξω από το δωμάτιο.

Όπως συμβαίνει με όλα όσα μας έχουν τηλεμεταφέρει σε προηγούμενους, πιο απλούς για εμάς καιρούς τα τελευταία πέντε περίπου χρόνια όπου η ποπ κουλτούρα έχει επενδύσει τόσο πολύ σε comebacks ή φόρους τιμής σε αυτά που είχαμε λατρέψει μικρότεροι, για λίγα δευτερόλεπτα υπήρξε μία ανακούφιση. Όσα χρόνια κι αν περάσουν, κάποια πράγματα δεν αλλάζουν, σκέφτεσαι. Πλέον πληρώνεις λογαριασμούς και ο πλανήτης φοράει μάσκες για να κυκλοφορήσει έξω, αλλά hey, ο Stabler και τα μπράτσα του είναι ακόμη αξιόπιστα. Μόνο που ο Stabler είναι αστυνομικός που έχει ορκιστεί να προστατεύει και να υπηρετεί και όχι να τσουβαλιάζει τον κόσμο δεξιά κι αριστερά. Και αυτό δε θα ήταν από μόνο του πρόβλημα εάν η σειρά δε δικαιολογούσε τις πράξεις του.

«Δεν το κάνουμε με αυτόν τον τρόπο πια», τον ενημερώνει τσαντισμένη η Olivia, πριν εξηγήσει κατ’ ιδίαν στον εισαγγελέα της ομάδας ότι ο Stabler υπήρξε καλός αστυνομικός γιατί «νοιαζόταν τόσο πολύ». Μήπως δεν ήταν αυτός ένας από τους λόγους που κάναμε τα στραβά μάτια τότε; Πως όντως νοιαζόταν τρομερά και δεν ησύχαζε μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη για θύματα που στην πραγματική ζωή δεν τη βρίσκουν; «Δεν είναι το σπίτι σου πλέον εδώ», του λέει η νέα του προϊσταμένη στο Organized Crime (που έχει διαφορετική showrunner από τον Leight, την Ilene Chaiken του Empire). Δε δέχομαι, κραύγασε εκείνος, να κρίνομαι από τα λάθη που έκανα τόσα χρόνια πριν. «Ήμουν ένας πολύ καλός μπάτσος τότε και είμαι ακόμα καλύτερος μπάτσος τώρα!». Μέχρι να τελειώσει όμως ο πιλότος της σειράς είχε ήδη αλλοιώσει τη σκηνή ενός εγκλήματος.

Ίσως είναι νωρίς για να κρίνουμε από τώρα τους νέους στόχους του Law & Order ως προς τον Stabler. Ο Leight είχε πει στο ίδιο podcast άλλωστε ότι έχει την ευθύνη να παρουσιάζει τα γεγονότα όσο πιο κοντά στην πραγματικότητα μπορεί. Είχε πει και κάτι άλλο ωστόσο: «Ο κόσμος βλέπει τα shows γιατί θέλει να βλέπει ήρωες».

Το Law & Order: Organized Crime προβάλλεται κάθε Παρασκευή στις 23.00 στο COSMOTE SERIES HD.