ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ

MasterChef: Το χρειαζόμαστε όλο αυτό το σκληρό reality;

Με αφορμή το χθεσινό επεισόδιο κρατάμε 5 σκέψεις για τη φετινή σεζόν, την Κατερίνα που λειτουργεί ως ο Μέσι των reality και την υψηλή μαγειρική μέσα από λαϊκά κανάλια.

Αν πρέπει σώνει και καλά να βάλουμε στις κλασικές κατηγορίες υψηλού/χαμηλού κύρους το MasterChef δεν θα ξέρω ακριβώς που θα το έβαζα. Γιατί το άλλο πετυχημένο reality show των τελευταίων χρόνων, το GNTM, είναι ένα κλασικό trash show. Το δηλώνει από την αρχή και αυτό το κάνει τίμιο. Γιατί το να δηλώνεις εξαρχής το τι είσαι και να γίνεσαι μια καλή εκδοχή αυτού που είσαι, ε, αν μη τι άλλο είναι κάτι. Και οκ, είναι σκατά το να βάζεις ανθρώπους κάπου και να τους παρακολουθείς. Όταν το κάνεις τουλάχιστον, πλαισίωνέ το ως κάτι χάλια.

Η trash tv λοιπόν είναι ένα είδος τηλεόρασης, όχι μια αξιολόγηση. Και αν θέλετε τη γνώμη μου δεν είναι η χειρότερη εκδοχή της. Μπορώ να σκεφτώ άπειρες “ενημερωτικές” ή “κοινωνικές” εκπομπές που κάνουν το Master Chef να φαίνεται αριστούργημα. Σε κάθε περίπτωση όμως δεν ξέρω αν αυτό ανήκει ακριβώς στην trash τηλεόραση. Μπορεί μεν να είναι reality και να βασίζει πολλά πράγματα στο ξεκατίνιασμα αλλά είναι και πολλά πράγματα παραπάνω. Είναι η ίδια η πολύ δημιουργική διαδικασία της μαγειρικής, το ειδικό λεξιλόγιο και τρεις κριτές που, ε, δεν τους λες ακριβώς και κλασικούς παρουσιαστές trash τηλεόρασης.

Με βάση λοιπόν και το χθεσινό επεισόδιο, μάζεψα μερικές σκέψεις για το φετινό MasterChef και πώς αυτό λειτουργεί μέχρι τώρα.

Το χρειάζεται το τόσο σκληρό ριάλιτι;

Κάθε χρονιά που περνάει, πάντα θα γκρινιάζουμε ότι το show γίνεται όλο και περισσότερο reality. Χωρίς να είναι ακριβώς ψέμα. Οι κόντρες και οι διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των παικτών παίρνουν όλο και περισσότερο χρόνο. Ήταν ανάγκη;

H πρώτη και προφανής απάντηση είναι πως όχι. Παρόλο που η κλειδαρότρυπα παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο, τα επεισόδια του MasterChef, χρονικά, αφιερώνονται κατά πολύ περισσότερο στο μαγειρικό-διαγωνιστικό κομμάτι. Για κάθε 10 λεπτά από το σπίτι, υπάρχουν κοντά στα 100 λεπτά στις κουζίνες. Κι όμως η κινητήρια δύναμη και γι’αυτά είναι οι περσόνες.

Για ποιον λόγο να κάτσω να βλέπω για 1 ώρα από τη ζωή μου ανθρώπους που μαγειρεύουν κάτι το οποίο δεν θα γευτώ ποτέ. Η λύση σε αυτό το φαινομενικά παράδοξο είναι ότι τελικά η μαγειρική είναι ο καταλύτης του reality και όχι το αντίστροφο. Τους βλέπω γιατί θέλω να δω ποιος από αυτούς που τσακώνονται ξέρει και να μαγειρεύει. Αν έβλεπα 24 άγνωστους μάγειρες να κάνουν παστινάκι, well. Δεν μπορώ να το συνεχίσω. Δεν θα έβλεπα ποτέ 24 μάγειρες να μαγειρεύουν παστινάκι, εκτός και αν από πίσω έκαναν ζογκλερικά και πέρναγαν τυραννόσαυροι με ημίψηλο. Που και πάλι θα έβλεπα 1-2 επεισόδια.

Το πιο δυνατό κομμάτι του όλου πράγματος

Από την άλλη, ένας ακόμα λόγος που κάνει το MasterChef μια όχι ακριβώς trash τηλεόραση είναι το οπτικό κομμάτι. Ο σκηνοθέτης, οι εικονολήπτες, ο ήχος. Όλα είναι άρτια δοσμένα και σε επίπεδο documentary, όχι reality show. Παρατηρήστε την επόμενη φορά που θα δείτε κάποιο επεισόδιο, πόσο καλογυρισμένο είναι και κυρίως πόσο καλό είναι το μοντάζ. Αν ένα χαρακτηριστικό της trash tv είναι ότι δεν νοιάζεται καθόλου να είναι σε τίποτα όμορφη, εδώ δεν μπορούμε να τικάρουμε το κουτάκι.

Πραγματικά πάρτε τους ανθρώπους που κάνουν το μοντάζ και κάντε τους κάτι. Ο ελληνικός κινηματογράφος έχει ανάγκη από μια καλή περιπέτεια.

Η κλίκα ως κινητήρια δύναμη

Αν παρατηρήσετε, σε κάθε reality show υπάρχει μια συγκεκριμένη δομή που αποτελεί και τους λόγους του 98% των τσακωμών. ΟΙ ΚΛΙΚΕΣ. Εντός ενός ιδρυματικού περιβάλλοντος παντελώς αποκομμένου από το περιβάλλον, ο κόσμος σου γίνεται το σπίτι σου. Αυτή η πολύ απλή συνταγή του εγκλεισμού δημιουργεί ίντριγκες χωρίς να χρειάζεται να στήσεις τίποτα.

Το πιστεύω ότι οι παίκτες πράγματι κλαίνε όταν φεύγει ένας φίλος τους, κι ας τον γνωρίζουν 2 βδομάδες. Πράγματι νιώθουν προδομένοι, πράγματι τσαντίζονται, πράγματι μισούν. Ένα βασικό κομμάτι του εγκλεισμού είναι να αφήσεις το ποιος ήσουν και να μπεις 100 στα 100 στη νέα συνθήκη στην οποία ζεις.

Οι τσακωμοί, λοιπόν, αφορούν πάντα μια παρέα που σχηματοποιείται ως η ισχυρή, μια άλλη ομάδα ουδετέρων και κάποια άτομα ή μικρές ομάδες ατόμων που λειτουργούν ανεξάρτητα και χτυπώντας την ισχυρή ομάδα. Σας θυμίζει κάτι αυτό;

Οι μαγειρικοί όροι

Η σχετική αμηχανία ανθρώπων -ιδίως των κριτών- που έχουν συνηθίσει να απευθύνονται σε συγκεκριμένες ελίτ αλλά εν προκειμένω απευθύνονται σε μαζικά κοινά. Διάφοροι πάρα πολύ εξειδικευμένοι όροι μαγειρικής πετιούνται δεξιά και αριστερά και κανείς δεν ενδιαφέρεται να τους εξηγήσει.

Δεν είναι ότι βαριούνται να το κάνουν. Είναι ότι μέσω της γλώσσας η υψηλή γαστρονομία προσπαθεί να κρατήσει την ελιτίστική της διάθεση παρότι εντάσσεται στο πλέον λαϊκό μέσο. Η μαγειρική πρέπει να ξεχωρίσει κάπως από το reality.

Η Κατερίνα ως Μέσι

Και τελικά υπάρχει μια παίκτρια που λειτουργεί για το MasterChef όπως ο Μέσι για την Μπαρτσελόνα. Δεν είναι απλά το κέντρο των πάντων, είναι το κέντρο των πάντων με έναν τελείως δικό της τρόπο. Αυτό το κάτι διαφορετικό που σκάει εκτός προγράμματος και σου φτιάχνει όλο το project.

 

Όλους τους υπόλοιπους τους έχουμε ψιλοδεί. Και τους κακούς και τις ψωνάρες και τους ομορφονιούς και τους κάγκουρες και τους ρατσιστές και τους κλικαδόρους. Η Κατερίνα όμως πήρε τον χαρακτήρα του villain και τον απογείωσε. Έγινε ο Darth Vader των reality. Μπορεί να θέλει να καταστρέψει τον κόσμο αλλά κανείς δεν την αντιπαθεί πραγματικά.