Mιλώντας επιτέλους για τη Marfin

Να κλείσουν βέβαια με την ανάγνωση της ιστορίας εκ μέρους εκείνου που βλέπει τον εαυτό του ως νικητή. «Θύματα του τυφλούς μίσους που γεννά ο διχασμός» και όχι για παράδειγμα της εργοδοτικής αυθαιρεσίας. Όταν είσαι αυτός που κλείνει μία υπόθεση είσαι και αυτός που έχει το πάνω χέρι την επόμενη μέρα. Μέχρι εδώ όλα είναι κλασικού τύπου πολιτική. Η θανατολαγνεία αφορά όλη την πολιτική σκηνή. Δεν είναι προνόμιο της μίας ή της άλλης παράταξης. Αθροίζει και ταυτόχρονα φορτώνει στους απέναντι τους δικούς της νεκρούς και ως απάντηση φορτώνεται από τους απέναντι άλλους.

Σε αυτόν τον μακάβριο αγώνα, κορύφωση υπήρξε για πολλούς και διαφορετικούς λόγους η τραγωδία της Marfin. Ποιος έφταιξε; Κανείς και όλοι μαζί.

Άνθρωποι – πολλοί εκ των οποίων είμαι σίγουρος ότι δεν ξέρουν ακόμη και σήμερα ούτε τα ονόματά των θυμάτων – πέταγαν δεξιά και αριστερά το περιστατικό, ακόμα και πάνω σε παντελώς άσχετες με το θέμα συζητήσεις. Ηλιθιωδώς πολύ συχνά οι υπόλοιποι ερχόμασταν σε αμηχανία. Ίσως πράγματι να μη μιλούσαμε όσο έπρεπε ή τέλος πάντων όσο θα θέλαμε.
Τελευταία προχωράμε ένα βήμα πιο κάτω. Βλέπω μία τάση να γίνουν οι συγκεκριμένοι άνθρωποι μάρτυρες της μίας παράταξης.

Όχι απλά θύματα της άλλης. Προφανώς, μικρή σημασία έχει τι πίστευαν και τι ήθελαν οι ίδιοι, τι πρέσβευαν ή αν ήθελαν να γίνει η τραγωδία τους μέρος της ιστορίας αυτού του τόπου. Όταν πεθαίνεις με τέτοιο τρόπο είναι σαν να χάνεις το δικαίωμα να αφήσεις το αποτύπωμα που ήθελες εσύ σε αυτόν τον κόσμο. Γίνεσαι ένα σύμβολο που νοηματοδοτείται και επανοηματοδοτείται στην αιωνιότητα.

Γνωρίζω ότι το να μιλάς για ηθική στην πολιτική είναι ένα σημείο που τείνει προς την αφέλεια και όχι την αγνότητα. Η θανατολαγνεία όμως μπορεί να έχει ως δήθεν βάση την έγνοια για τη ζωή και το δικαίωμα σε αυτή αλλά τελικά είναι μία (συχνά) αηδιαστική διακήρυξη για το αντίθετο. Οι νεκροί ανέκαθεν είχαν τον τρόπο τους να μιλούν στις κοινωνίες και στον τρόπο που αυτές συγκροτούνταν. Το να προσπαθείς να μιλήσεις εξ ονόματός τους είναι και θα είναι για πάντα μία κόκκινη γραμμή που κανείς ποτέ δεν πρέπει να την περνάει.