Μήπως, τελικά, η ρουφιανιά εξελίσσεται σε εθνικό μας σπορ;

Αυτό είναι το πρώτο πρόβλημα και είναι πραγματικά βαθύ. Ένα κομμάτι της ελληνικής της κοινωνίας έχει έντονα ρατσιστικά ανακλαστικά, απόψεις και αντιδράσεις που δεν χωρούν δηλαδή στην πολυπολιτισμική κοινωνία του τώρα και του μέλλοντος. Φυσικά, αυτό δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο: ακόμα και οι Έλληνες πρόσφυγες της Μικρασιατής καταστροφής αντιμετωπίστηκαν σε πολλές περιπτώσεις με ρατσισμό από τους «ντόπιους» Αθηναίους. Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι οι άνθρωποι έχουμε κοντή μνήμη· κάπου, κάποτε, κάποια στιγμή, οι οικογένειες όλων μας μετανάστευσαν. Στη ρατσιστική φωτιά που σιγοκαίει, όμως, εκείνο το λάδι που φουντώνει τις φλόγες λεγεται ρουφιανιά.

Αλήθεια, πώς θα ένιωθε ο οποιοσδήποτε από εμάς αν έβλεπε το όνομα του παιδιού του να δημοσιεύεται φόρα πατρίδα σε κάποια γερμανική εφημερίδα με την υπόδειξη ότι «έρχονται τα Ελληνάκια και μας παίρνουν τις θέσεις στα σχολεία»; Καθώς περνούν τα χρόνια τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα -ακόμα και ανηλίκων- μετατρέπονται δυστυχώς με επικίνδυνα ταχύτατους ρυθμούς σε «αδιάφορα προσωπικά δεδομένα».

Κάπως έτσι, γίνεται μια συνεπής προσπάθεια να μεταγλωττίσουμε τη λέξη «ρουφιανιά» σε «διαφάνεια». Κατά το δοκούν, όπως και όποτε μας συμφέρει.

Ρουφιανιά, ένα νέο (;) εθνικό σπορ

Το ιντερνετικό μέσο που δημοσίευσε την περιβόητη λίστα κρεμώντας στα μανταλάκια ανήλικα πιτσιρίκια λες και είναι σεσημασμένοι και καταδικασμένοι κακοποιοί δικαιολογήθηκε λέγοντας πως πρόκειται για εκ παραδρομής ανάρτηση. Αντίστοιχα, συγγνώμη ζήτησε και ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας που φαίνεται να είναι μπλεγμένος στην υπόθεση η οποία έχει απασχολήσει έντονα την κοινή γνώμη τις τελευταίες μέρες.

Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά αν πρόκειται για δόλο ή εγκληματική αμέλεια – αυτό είναι κάτι για το οποίο θα πρέπει να αποφασίσει η δικαιοσύνη. Ακροδεξιό ακροατήριο άλλωστε υπάρχει, και κάποιος πρέπει να το πάρει στην αγκαλιά του (αν δεν ντρέπεται).

Στο ενδιάμεσο, όμως, όλο και περισσότερος κόσμος ζητά αίμα στη δημόσια αρένα. «Δείξτε ποιοι είναι». «Να φανούν τα πρόσωπά τους». «Τι μας κρύβουν;». Ενώ η συζήτηση θα έπρεπε να γίνεται στη βάση του κατά πόσο είναι θεμιτό  -ή όχι- να φαίνονται τα πρόσωπα και τα ονόματα ακόμα και ανθρώπων που σχεδόν σίγουρα θα καταδικαστούν, εδώ φτάνουμε στο άλλο άκρο: δημοσιοποιούνται ονόματα μικρών παιδιών και (ακόμα) δεν πέφτουν κεφάλια.

Πρώτα, ήταν ο αντικαπνιστικός νόμος ο οποίος θα επιβράβευε όσους πολίτες κατέδιδαν άλλους πολίτες που δεν τηρούν τους κανονισμούς. Μετά, ήρθαν τα αναγκαστικά lockdowns τα οποία όπως ήταν φυσικό έφεραν και την καταστρατήγηση διαφόρων δικαιωμάτων σχετικά με τα προσωπικά δεδομένα. Εδώ και κάποια χρόνια γίνεται ένας κακός χαμός στο θέμα των ψηφιακών δικαιωμάτων αλλά, γενικά, οι περισσότεροι δηλώνουμε άγνοια.

Το παιχνίδι του καταδότη έχει πέσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο πολλές φορές στο τραπέζι. Η ρουφιανιά μοιάζει να εξελίσσεται στο νέο εθνικό μας σπορ και ένα μέρος του κόσμου σφυρίζει αδιάφορα.

Δεν είναι όμως ο ρόλος του πολίτη ούτε να καταδίδει, ούτε να καταδικάζει. Αυτό πρέπει να το κάνει το κράτος μέσα από τις απαραίτητες διαδικασίες. Οτιδήποτε άλλο είναι επικίνδυνο.

ΟΚ, ναι, δεν είναι όλα τα προσωπικά δεδομένα υπερευαίσθητα. Εδώ όμως μιλάμε για τα ονόματα ανήλικων παιδιών, με τα οποία κάποιοι έριξαν λάδι σε ρατσιστικές φωτιές. Πώς λοιπόν θα χαρακτήριζες μια τέτοια συμπεριφορά;

Δεν έχουν περάσει και τόσο πολλά χρόνια από τα ναζιστικά πογκρόμ της Χρυσής Αυγής στο κέντρο της Αθήνας ενάντια σε πρόσφυγες και μετανάστες. Ας μην παίζουμε, λοιπόν, με τη φωτιά σκαλίζοντας τη φωλιά του φιδιού. Γιατί στο τέλος μπορεί να γυρίσει και να μας δαγκώσει όπως έκανε στο πρόσφατο παρελθόν.

* Ο Δήμος Σταρένιος που βρίσκεται στη κεντρική φωτό ταυτίστηκε από μια ειρωνία της τύχης με την κινηματογραφική ρουφιανιά. Ο ίδιος όμως ήταν ένας συνεπής αγωνιστής του ΕΑΜ που ταλαιπωρήθηκε εξαιτίας των πολιτικών του πεποιθήσεων.