Μπορείς να φτιάξεις τον θερμοσίφωνα γκουγκλάροντας;

Δύο είναι τα πράγματα που δεν μπορώ να αποφύγω με τίποτα όταν γυρίζω στο πατρικό μου: το δεύτερο πιάτο από το μνημειώδες κοκκινιστό της μάνας μου – που όπως όλες οι παραδοσιακές μανάδες είναι πεπεισμένη ότι είμαι ακόμα στην ανάπτυξη και πρέπει να τρώω για να δυναμώσω και να ψηλώσω – και πληθώρα (απ)αιτήσεων για διάσωση τεχνολογικού περιεχομένου. “Παιδί μου εξαφανίστηκε το εικονίδιο από το τηλέφωνο”, “αυτό το μαραφέτι χάλασε, κόλλησε όπως τα λέτε εσείς”, “με πήραν από τον ΟΤΕ και μου πρότειναν να αλλάξω το πακέτο γιατί δεν με συμφέρει” και ούτω καθεξής. Κάπου εκεί φοράω τη μπέρτα του ΙΤ Hero και αισθάνομαι χρήσιμος για τη μάνα μου. Αναλογικά, ανταποδίδω στο ελάχιστο μια σειρά από πράγματα που έκανε και εξακολουθεί να κάνει για μένα, καλύπτοντας αυτό το λεγόμενο γενεαλογικό gap που μας χωρίζει. Διότι όπως και να το κάνουμε, πολύ πιο εύκολα τα βάζεις με τα καλώδια, πολύ πιο άνετα συντονίζεις την καινούρια τηλεόραση ή κάνεις μια αναβάθμιση στο smartphone, παρά αντιμετωπίζεις οτιδήποτε έχει να κάνει με χειρωνακτική εργασία.

Ανήκω σε αυτή τη γενιά που της είναι απείρως πιο εύκολο να αντιμετωπίσει έναν trojan στον υπολογιστή του σπιτιού, παρά μια διαρροή στα υδραυλικά του μπάνιου. Για την ακρίβεια, το αδιέξοδο είναι βέβαιο μπροστά στη δίνη ενός φραγμένου ντους. Ωστόσο είναι (σχεδόν) αδύνατο να απαντήσεις “κάλεσε τον υδραυλικό /ηλεκτρολόγο / μάστορα” όταν άνθρωπος που αγαπάς σου ζητά βοήθεια. Για κάποιον αδιευκρίνιστο λόγο, ξυπνά η φαλλοκρατική πλευρά του εαυτού μου και δηλώνω ευθαρσώς πως ό,τι κι αν είναι “θα το φτιάξω”. Συνήθως, λοιπόν, εν όψει τέτοιων καταστάσεων, ενεργώ με δυο τρόπους: Ο πρώτος είναι να επιθεωρήσω σαν Κλουζώ το πρόβλημα υποκρινόμενος ότι καταλαβαίνω τι φταίει και ο δεύτερος να αναζητήσω τη γνώση από τους ίδιους ήρωες με εμένα που όχι μόνο αντιμετώπισαν το πρόβλημα, αλλά το έλυσαν και μάλιστα πόσταραν τη λύση στο διαδίκτυο.

Η παντοδύναμη μηχανή αναζήτησης του Mountain View μετατρέπεται ξαφνικά σε εγκυκλοπαίδεια – αυθεντία, στο φωτεινό παντογνώστη και μοναδικό σωτήρα του σύμπαντος. Και τότε ανακαλύπτω ότι είμαστε πολλοί, πιο πολλοί απ’ ότι έβαζε ο νους μου. Το Google έχει όλες τις απαντήσεις, έχει ακόμα και τις πιο απίθανες οδηγίες, τις πιο περίεργες περιστάσεις, τα πιο τραβηγμένα σενάρια. Δεν έχετε επισκευάσει ποτέ νεροχύτη ή πλυντήριο; Δεν υπάρχει φόβος, υπάρχει κάποιος που το έκανε για μας πριν από εμάς και είναι έτοιμος να μας το εξηγήσει. Δεν έχει σημασία εάν είναι από τη Χιλή ή τη Λυκόβρυση, έχει τη λύση και μάλιστα αναλυτικά και σε βήματα. Αρκεί να ψάξουμε στο Internet. Θεωρώ αδιανόητο για οποιονδήποτε άντρα να μην έχει ψάξει έστω και μια φορά στη ζωή του ‘καζανάκι-τρέχει-επιδιόρθωση’ στο Google. Κάθε άντρας που σέβεται τον εαυτό του το έχει κάνει. Και στην απειροελάχιστη περίπτωση ευτυχούς κατάληξης, θα πάρει αυτό το περήφανο-βλακώδες ύφος του σούπερ ήρωα όταν η μάνα του / κοπέλα του / σύζυγός του ρωτήσει “τι έγινε με το καζανάκι;” και απαντήσει με αυτό το υπόκωφο χαμόγελο “τόφτιαξα”.

Ναι, σε μια λέξη, γιατί όταν ο άντρας επιδιορθώνει μια ζημιά στο σπίτι που απαιτεί να σηκώσει τα μανίκια, μπαίνει κανονικά στο ρόλο, γίνεται αυτό το είδος αρχέγονου μάστορα που μπορεί να τα φτιάξει όλα επειδή τον έμαθε η ζωή. Καμία ζωή. Το Google στα έμαθε, αλλά επίσης για αδιευκρίνιστο λόγο θεωρούμε ότι οι γυναίκες δεν ξέρουν τι είναι Google και δεν μπορούν να πληκτρολογήσουν ‘ανταλλακτικά θερμοσίφωνα’. Οι Αγγλοσάξωνες το έχουν εξελίξει, υπάρχουν ολόκληρα sites και λήμματα βασιζόμενα στο “how to fix … “, πανεπιστήμια γνώσεων για τον άντρα του 21ου αιώνα που εάν δεν χύσει κιλά ιδρώτα και δεν καταστρέψει τελείως το πλυντήριο, δεν πρόκειται ποτέ να αναφωνήσει ταπεινωμένος “δεν γίνεται, θέλει υδραυλικό”. Προβλήματα που φαίνονται αξεπέραστα, κάποιος πριν από σένα τα έλυσε στο Colchester ή στο Winsconsin και θέλησε να το μοιραστεί, να σε κάνει κοινωνό του όγδοου θαύματος. Δεν μιλάμε για μικροπράγματα όπως η αλλαγή μιας λάμπας ή μιας πρίζας (ναι, τα βρίσκεις κι αυτά), αλλά για ‘βουνά’ ζωτικής σημασίας όπως ‘πώς να αντικαταστήσετε τη σωλήνα της αποχέτευσης’.

Σύμφωνα με την ίδια την Google, οι αναζητήσεις σχετικά με αυτούς τους τύπους περιεχομένου έχουν αυξηθεί 140% την τελευταία δεκαετία, ένα σημάδι πρώτα απ’ όλα αμέριστης εμπιστοσύνης στη γνώση του διαδικτύου, μιας εμπιστοσύνης που τα τελευταία χρόνια τείνει να γίνει τυφλή και άνευ όρων. Αναζητώντας εν προκειμένω οδηγίες για επισκευή του καυστήρα του φυσικού αερίου, με έκπληξη διαπίστωσα ότι η ομάδα Trend της Google, σε συνεργασία με τον Xaquín González Veira, γραφίστα της Guardian, του National Geographic και των The New York Times, αποφάσισε τρόπον τινά να ‘γιορτάσει’ αυτή την επί μακρόν τάση μας να το παίζουμε Θανάσης Βέγγος στο ‘Πολυτεχνίτης και Ερημοσπίτης’, συγκεντρώνοντας όλες τις πιο περίεργες αναζητήσεις μας σε ένα ευανάγνωστο infographic σύνολο που εμπεριέχει όλη την ανδρική σοφία. Το site έχει τον ταιριαστό τίτλο How To Fix a Toilet και περικλείει όλες τις αγαπημένες αναζητήσεις μας στο πανεπιστήμιο του Google.

Στην κατηγορία επί παραδείγματι των πρακτικών ενδυματολογικών συμβουλών, πρώτη φιγουράρει η αναζήτηση για τον τέλειο κόμπο γραβάτας. Διότι κάποια στιγμή έρχεται η ώρα που ο άντρας πρέπει να δέσει γραβάτα και τότε προκύπτει το πρόβλημα. Είναι δυνατόν να μην ξέρω ακόμα να δένω γραβάτα; Κι όμως είναι. Και οι φίλτατοι συναγωνιστές, σου εξηγούν όλους του πιθανούς και απίθανους κόμπους, εσύ στήνεσαι στον καθρέφτη και μετά από καμιά ώρα καταλήγεις ότι μάλλον δεν θα φορέσεις τελικά γραβάτα γιατί είναι και πασέ. Εννοείται ότι αναζητήσεις στο στυλ ‘πώς δεν θα μείνει έγκυος’ είναι εκτός του επιστημονικού πεδίου ενδιαφέροντός μας, ο πήχης, ωστόσο, ανεβαίνει όταν ο άντρας γκουγκλάρει σχετικά με γυναίκες. Από το τέλειο pancake ή αυγό για το πρωινό της ‘επόμενης μέρας’, μέχρι την τέλεια αφροδισιακή μακαρονάδα της d-night του δείπνου στο διαμέρισμά μας, ο άντρας αναζητά στο Google κάτι σαν επιβεβαίωση, κάτι σαν επικρότηση ότι πάει να κάνει το σωστό.

Έρχονται βέβαια και στιγμές που πιάνεις το κεφάλι σου από απόγνωση, όταν φερ’ ειπείν κοιτάζεις πόσο ψηλά στο search παγκοσμίως είναι το ερώτημα “Πώς θα βγάλω πολλά λεφτά”, αλλά και προβληματίζεσαι όταν ανακαλύπτεις πόσο κακό μας έχουν κάνει οι γυναίκες που μας θέλουν όλους μοντέλα της Abercrombie, με το σωστό μαλλί, με τον σμιλεμένο κοιλιακό και με όλα τα περιοδικίστικα στάνταρ τέλος πάντων, που καλώς ή κακώς επηρεάζουν τις νεαρότερες ηλικίες. Διότι οι μεγαλύτεροι ξέρουμε καλύτερα τα δεδομένα και μάλλον έχουμε συμφιλιωθεί με την ιδέα του ελαττωματικού τύπου. Και το μυστικό αυτό είναι, να βρεις την αδελφή ψυχή που θα αγαπήσει τα ελαττώματά σου.

Επιστρέφοντας μετά από το διάλειμμα φτηνής αυτογνωσίας σε αυτό καθαυτό το θέμα, πολύ ψηλά συναντά κανείς εσωτερικού χαρακτήρα ερωτήματα (τα οποία δεν απαντώνται στο Internet, αλλά μέσα στον πανικό γίνεται και αυτό) που είναι και εντελώς κωμικό να τα διαβάζεις δίπλα σε υπαρξιακούς προβληματισμούς του στυλ ‘Πώς να ξεκολλήσω το παράθυρο του μπάνιου’ και διαπιστώνεις ότι τελικά με τον καιρό και το Ιnternet και το Γoogle έχουν αποκτήσει μια κοινωνιολογική υπόσταση και πέρα από τον παραπλανητικό χαρακτήρα ορισμένων αναζητήσεων, έχουν μετεξελίξει την ίδια την κοινωνία. Το διαδίκτυο εμπλουτίζει τις δεξιότητές μας, βελτιώνει το γνωστικό μας πεδίο ή τελικά μας κάνει απείρως πιο αδαείς και τεμπέληδες; Το ερώτημα είναι τόσο δύσκολο που έτσι μου ‘ρχεται να το γκουγκλάρω…