Ο alt-right υπέρ βωμών και εστιών αγώνας ενάντια στον όρο «γυναικοκτονία»
- 22 ΙΟΥΝ 2021
Μέσα σε αυτόν τον ορυμαγδό πληροφοριών, εικασιών, μίσους και φθόνου ξέσπασε σε υψηλότατο επίπεδο και ένας πόλεμος λέξεων. Μετά την αποκάλυψη του δράστη το έγκλημα ταυτοποιήθηκε ως γυναικοκτονία, όρος που ενόχλησε πολλούς. Σταδιακά άρχισαν να εξαγριώνονται και μαζί να εξαγριώνουν και τους γύρω τους σε κάτι που τελικά κατέληξε ως ένας υπέρ βωμών και εστιών αγώνας ενάντια στον (δήθεν) νεολογισμό, αγώνας που ομολογουμένως αν τον κοιτάξεις ως έχει και χωρίς να το σκεφτείς περισσότερο σε ξενίζει. Γιατί κάποιος να είναι τόσο εξοργισμένος με έναν τέτοιου τύπου όρο; Ποιον μπορεί να ενοχλεί και πώς;
Τα επιχειρήματα που ακούστηκαν και ακούγονται κατά καιρούς εντάσσονται σε ένα φάσμα κάποιων που τέλος πάντων έχουν το νόημά τους μέχρι άλλων παντελώς γελοίων που υποτιμάται η νοημοσύνη σου και μόνο όταν χρειάζεται να απαντήσεις. Στους πρώτους εντάσσεται ο προβληματισμός περί του αν ο όρος ευσταθεί σε ποινικό, νομικό επίπεδο. Το ζήτημα εδώ είναι ότι κανείς προς το παρόν δεν χρησιμοποίησε τον όρο με αυστηρά ποινικούς όρους, ακόμα και αν υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις να τιμωρούνται σκληρότερα τα εγκλήματα που έγιναν λόγω κάποιας ιδιότητας του θύματος (εν προκειμένω του φύλου της).
Τα επιχειρήματα που δήθεν απαντούν
Οι αντιδράσεις, λοιπόν, αρχίζουν να μοιάζουν πολύ περίεργες. Η ελληνική γλώσσα έχει ήδη διάφορες παρόμοιες σύνθετες λέξεις με το ίδιο β’συνθετικό (πατροκτόνος, μητροκτόνος, παιδοκτόνος, αδερφοκτόνος) που αφορούν συνήθως οικογενειακά εγκλήματα για τα οποία προφανώς και δεν θα διαβάσετε ποτέ παρόμοιες αντιρρήσεις.
Την ίδια στιγμή, μάλιστα προκύπτουν και διάφορες άλλες φανταστικές επιχειρηματολογίες σύμφωνα με τις οποίες ο όρος «γυναικοκτονία» με κάποιον τρόπο αμφισβητεί την «ανθρωπινότητα» των γυναικών καθώς προβάλλεται δήθεν η γυναικεία ιδιότητα πάνω από την ανθρώπινη την οποία τονίζει ο όρος «ανθρωποκτονία». Λες και η έννοια γυναίκα είναι εννοιολογικά ανεξάρτητη από την αντίστοιχη του άνθρωπος. Αυτές οι αντιρρήσεις που εκφράζουν αυτή τη σημασιολογική αγωνία προκύπτουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία από άντρες. Καθόλου παράξενο.
Η Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων της Νέας Δημοκρατίας τράβηξε κόκκινη γραμμή χαρακτηρίζοντας το έγκλημα στα Γλυκά Νερά ως γυναικοκτονία. Αυτόν τον πόλεμο λέξεων τον μυρίστηκαν όμως και οι οποίοι βρήκαν την ευκαιρία τους να καβαλήσουν ένα εκλογικά πολύ συμφέρον για εκείνους κύμα. Ως γνήσιος διάλογος που γίνεται με alt-right χαρακτηριστικά η ισότητα είναι δήθεν το πρώτο και το κύριο μέλημα όσων διατρανώνουν την έντονη αντίρρησή τους. Ίσως είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο.
Δεν είναι φυσικά ότι δεν έχουμε πλακωθεί και στο παρελθόν για λέξεις. Φυσικά και όχι. Εδώ και δεκαετίες η προάσπιση του όρου Μακεδονία έχει γίνει η αιχμή του δόρατος του εθνικού λόγου, ενώ έντονες αντιρρήσεις έχουν εκφραστεί για τον ρατσιστικό όρο λαθρομετανάστης, για τον κακοποιητικό τραβεστί αλλά και σε πολλές ακόμα περιπτώσεις. Η διαφορά εδώ είναι ότι οργανώνεται αντίδραση εις βάρος ενός όρου που παρουσιάζεται ως νέος (όχι προάσπιση ενός παλιού), σε ένα πλαίσιο που βλέπει την πολιτική ορθότητα ως ηγεμονική ιδεολογία και φυσικά με την επίφαση ότι «όλοι είμαστε ίσοι». Γιατί γυναικοκτονία και όχι ανδροκτονία; Γιατί Black Lives Matter και όχι All Lives Matter; Γιατί Gay Pride και όχι Straight Pride;
Γιατί όμως τόση οργή με τη γυναικοκτονία;
Τίθεται συχνά ως ερώτημα το «γιατί να λέμε γυναικοκτονία και όχι ανθρωποκτονία;». Οι απαντήσεις έχουν δοθεί πολλές φορές από άλλες πολύ καταλληλότερες από εμένα για να τις δώσουν. Η χρήση του συγκεκριμένου όρου έρχεται και ενώνει διάφορα «μεμονωμένα κομμάτια του παζλ» και φωτίζει εγκλήματα που γίνονται εις βάρος των γυναικών στη βάση των διακρίσεων με βάση το φύλο, ανεξαρτητοποιείται στα μάτια της κοινής γνώμης ως είδος εγκλήματος και επομένως αυξάνεται η κοινωνική πίεση για επίλυσή του. To σοκ για τη δολοφονία της Κάρολαιν δεν αλλάζει τίποτα. Η οργή για ακόμα μία γυναικοκτονία όμως αλλάζει.
Ας αντιστρέψουμε όμως το ερώτημα σε αυτούς που το θέτουν διαρκώς. Γιατί όχι; Η απάντηση αν κάνουμε στην άκρη για λίγο τις γελοιότητες περί υποτίμησης της ανθρωπινότητας των γυναικών είναι τα ακριβώς αντίθετα από τα παραπάνω. Ο όρος γυναικοκτονία θα καταστήσει ως ζήτημα κοινωνικό αυτό που μέχρι σήμερα αντιμετωπίζεται ως ιδιαίτερο και ειδικό. Η αναγνώριση του όρου γυναικοκτονία προϋποθέτει την αναγνώριση μίας κοινωνίας και δομών εξουσιών που τις προκαλεί, ενώ δίνει ακόμα έναν λόγο ύπαρξης των φεμινιστικών οργανώσεων που τόσο έχουν στοχοποιηθεί. Δημιουργεί ρήγματα σε μία παράλληλη πραγματικότητα που προσπαθεί να μας πείσει και ενδεχομένως έχει πείσει τον εαυτό της, ότι οι διακρίσεις με βάση το φύλο είναι πια παρελθόν.
Τα στατιστικά στοιχεία για την ενδοοικογενειακή βία, τους βιασμούς, τις παρενοχλήσεις και τελικά τις γυναικοκτονίες δείχνουν βέβαια το ακριβώς αντίθετο. Φυσικά, δεν θα έπρεπε καν να καταφύγουμε σε αυτά. Όταν ένα τεράστιο κομμάτι της κοινωνίας λέει ότι φοβάται να κυκλοφορήσει μόνο του το βράδυ και νιώθει ότι υφίσταται διακρίσεις σε κάθε τομέα της ζωής με βάση το φύλο του, τα πράγματα είναι μάλλον προφανή. Αν αρνείσαι να αναγνωρίσεις την ανάγκη επίλυσης του ζητήματος είναι άλλο θέμα. Ας είμαστε όμως τουλάχιστον ειλικρινείς στο τι συζητάμε.