Οι παρελάσεις δεν σώζονται ούτε με 90s πάρτι στο τέλος

Δεν αλλάζει και πολλά για την αμφιλεγόμενη σημασία της το φετινό happening του ‘λαϊκού γλεντιού στο Σύνταγμα’ μετά τη μαθητική παρέλαση. Ενδεχομένως ο συμβολισμός της να αποκτά πιο φολκλόρ χαρακτήρα, αλλά αυτά είναι πταίσματα μπροστά στη μεγάλη εικόνα.

Πολλά (η τουλάχιστον πολύ περισσότερα απ’ όσα θα ‘πρεπε) κομμάτια της συλλογικής παιδείας μας βασίζονται στο “επειδή έτσι έχουμε συνηθίσει” και στο “επειδή κανένας δεν τόλμησε να χρεωθεί μια γενναία αλλαγή”. Ο θεσμός της παρέλασης είναι ένα από αυτά. Μάλιστα, αν τα ίδια κομμάτια εκπροσωπούνταν από ένα 15μελές, ο θεσμός της παρέλασης θα ήταν ο ισόβιος πρόεδρος.

Σε μια κοινωνία που ό,τι δεν είναι άσπρο είναι απαραίτητα μαύρο και τούμπαλιν, η συζήτηση γύρω από την ουσία(;) των παρελάσεων για την 28η Οκτωβρίου και την 25η Μαρτίου χώρισε τους συνέδρους σε δύο αντίπαλες ομάδες. Αυτούς που θέλουν οι παρελάσεις να συνεχιστούν και τον 22ο αιώνα και αυτοί που θέλουν να σταματήσουν χθες. Αν πρέπει να διαλέξω στρατόπεδο, καταλαβαίνεις ήδη με ποιους θα κάνω παρέα, αλλά αυτό δεν λέει κάτι από μόνο του.

Στον αντίποδα, το βασικό επιχείρημα υπέρ είναι το κλασικό “οι παρελάσεις θυμίζουν τους αγώνες των προγόνων και των παππούδων μας που πολέμησαν για να γράφει ο κάθε Ηλίας ανενόχλητος τη γνώμη του για τις παρελάσεις”.

Πρώτον, καήκαμε αν περιμένουμε μια παρέλαση για να θυμηθούμε τους αγώνες για ελευθερία και δεύτερον, έχουμε φτάσει σε ένα σημείο που οι παρελάσεις, μαθητικές και στρατιωτικές, αποτελούν την πιο ζωντανή απαξίωση αυτών των αγώνων. Κι αυτό είναι μόνο ένα επιχείρημα κατά.

Η ‘τεθωρακισμένη’ ιστορία των στρατιωτικών παρελάσεων

Το ότι η ευρεσιτεχνία του θεσμού της παρέλασης στην Ελλάδα ανήκει στον Ιωάννη Μεταξά δεν είναι κάτι που μαθαίνεις τώρα. Το ίδιο ισχύει για τον φωναχτά μιλιταριστικό της χαρακτήρα. Ποια είναι σήμερα όμως η ουσία αυτού του από ξηράς και από αέρος show-off των ενόπλων δυνάμεων που παρελαύνουν περήφανα στη θέα πολιτικών, επισήμων και ιερέων με χιλιάδες (ευρώ) αξεσουάρ στο λαιμό;

Το να στέκει όρθια η -κατά τ’ άλλα κατάκοιτη- γιαγιά μου μπροστά από την τηλεόραση και να χειροκροτά τα στρατά ψιθυρίζοντας “Αυτή η περηφάνια είναι η Ελλάδα μας” είναι η μία, συγκινητική αλλά και πολύ φθαρμένη όψη του νομίσματος. Η άλλη όψη της Ελλάδας, η σύγχρονη, είναι πνιγμένη στη διαφθορά, στα χρέη, και λογικά δεν είναι και τόσο περήφανη.

Νομίζω πως στα τερέν που χρειάστηκε τα τελευταία 40 χρόνια να κάνουμε μαγκιές -και μάλιστα σαφώς πιο οικονομικές μαγκιές απ’ ό,τι μια κομπλέ στρατιωτική παρέλαση με F16- κατεβήκαμε ντυμένοι losers και όχι μάγκες. Και το εθνικό φρόνημα το είχαμε ξεχάσει πίσω.

Σαν να μην έφτανε η τρύπα στο νερό που καταφέρνει η ‘μεγάλη στρατιωτική παρέλαση’, φτάσαμε στα 2014 για να (μην) τη δούμε να πραγματοποιείται πολλαπλά τεθωρακισμένη υπό τον φόβο επεισοδίων και λιντσαρίσματος των κυβερνητικών εκπροσώπων.

(ενδεικτικό στιγμιότυπο από πριβέ πάρτι)

Παράνοια στο βαθμό του χιούμορ ή απλά κακό χιούμορ, λίγη σημασία έχει. Φοβάμαι ότι πέρυσι χάθηκε η φανταστική ευκαιρία να τελειώνουμε με τις παρελάσεις, έστω και αν αυτή η αναβολή συνέβαινε για τους λάθους λόγους (βλέπε φόβοι επεισοδίων).

Δεν συμφωνώ συχνά με τη Μαρία Ρεπούση, αλλά αν δεν σε πείθουν τα παραπάνω για την ανύπαρκτη χρησιμότητα των στρατιωτικών παρελάσεων, συνέχισε να σκέφτεσαι ‘πατριωτικά’ (λες και εδώ θα κριθεί η αγάπη για την πατρίδα) και δες το πραγματικό κόστος μιας περιποιημένης στρατιωτικής παρέλασης για τα δημόσια ταμεία που δεν περνάνε και τις καλύτερες μέρες τους όπως θα ‘χει πάρει το αυτί σου.

Μαθητικές παρελάσεις: Όταν το καθισιό κερδίζει τον σκοπό

Είναι η τρίτη φορά μέσα σε δέκα μέρες που θα επικαλεστώ την ελληνική Παιδεία που αλλού πατάει και αλλού βρίσκεται. Αν αυτό που μας κόφτει είναι να κάνουμε μαθητικές παρελάσεις για να μην ξεχάσουμε το κορόιδο Μουσολίνι ή την αποτίναξη απ’ τον τούρκικο ζυγό, τότε το μήνυμα πάει να περαστεί από κομμένα καλώδια.

Δεν είναι η αγαπημένη μου σκέψη, αλλά η δύναμη της αργίας, του “δεν έχουμε σχολείο την 25η” και του “έχασα τουλάχιστον 20 ώρες μάθημα κάνοντας βήμα” είναι πιο σημαντικά δεδομένα για τον μέσο μαθητή από τον συμβολισμό του σκοπού που συμβαίνει όλο αυτό. Και μιας και ήρθε το ντύσιμο στη συζήτηση: όταν όλο το υποστηρικτικό σύστημα έχει πάει περίπατο μαζί με τον ‘σκοπό’ όλου αυτού, ποιος έχει το θράσος να επιπλήττει το κορίτσι που φοράει μίνι μέχρι τον ώμο ή το αγόρι που παρελαύνει παίζοντας με το μπεγλέρι του;

Αν αυτό έχουν καταλάβει τα παιδιά για τη σημασία της μέρας, καλά κάνουν και πράττουν αναλόγως. Μόνο αυτά δεν φταίνε.

(Για τις διακρίσεις που γεννάει και συντηρεί το ποιος μαθητής επιλέγεται να παρελάσει στις μπροστά γραμμές και ποιος στην ουρά, έγραψα με αφορμή την Ημέρα κατά του Ρατσισμού. Με άλλα λόγια, ήταν στραβό το κλήμα, το ‘φαγε κι ο γάιδαρος…)

Ίσως το πιο δυνατό επιχείρημα κατά των μαθητικών παρελάσεων είναι η αποκαρδιωτική εικόνα 15χρονων που στοιχίζονται σε φάλαγγες -ή όπως τα λένε αυτά- και περπατάνε σαν στρατιώτες.

Γιατί δεν τους δίνουμε να κρατάνε και ρέπλικες καρυοφύλλια;

Η απαραίτητη πινελιά των social media

Όταν ο κόσμος που ζούμε περάσει στο στάδιο της αυτανάφλεξης και η κοινωνία ξεκινήσει από το μηδέν, θα μαζεύονται ταλαιπωρημένες γιαγιάδες στα συντρίμμια του παρελθόντος και θα μοιρολογάνε: “Αχ, αυτά τα ρημάδια τα social media φταίνε για την κατάντια μας”.

Όσο εξελίσσονται, το Twitter και το Facebook παίρνουν τις συνήθειες των αδηφάγων και άπληστων χρηστών τους και εμφανίζουν την τάση να εξαφανίζουν απ’ τον χάρτη θεσμούς και καταστάσεις. Και δεν μιλάμε για καμιά ανώδυνη εξαφάνιση α λα Κόπερφιλντ, αλλά για εξαφάνιση μέσω οδυνηρού ‘τερματισμού’.

Μπορεί λοιπόν η Eurovision ή οι Έλληνες πολιτικοί να μην είχαν ανάγκη να ξεφτιλιστούν από τρίτους, αλλά άπαξ και οι παρελάσεις μπήκαν στο στόμα του Twitter, κονόμησαν και την πινελιά της online απαξίωσης. Πόσοι, ποιοι και κυρίως πότε, θα μάθαιναν ότι ένας μαθητής στην Πάτρα μούντζωσε προς την εξέδρα των επισήμων, αν δεν υπήρχαν τα ριτουίτ;

Σε μια χώρα με ικανοποιητική ενσυνείδηση, οι παρελάσεις θα καταργούνταν μόνο και μόνο για να μην τις ξεφτιλίζει το βαθύ Twitter και τα υπόλοιπα θα ήταν περιττές σκέψεις και αναλύσεις.

Θα μου πεις, “Τι γκρινιάζεις; Τα παιδιά θα μάθουν παραδοσιακούς χορούς”. Σωστό κι αυτό.

(Για το τέλος, μερικά ‘γλυκά’ συνθήματα στο βαθύ πνεύμα της παρέλασης, τα οποία δυστυχώς δεν χορεύονται)