Παράνομο downloading; Όχι εγώ, ένας φίλος μου
- 2 ΦΕΒ 2012
“Οι
πωλήσεις των βιβλίων μου αυξάνονται αφότου οι αναγνώστες μου τα
ανεβάζουν σε P2P sites,” έγραφε πριν λίγες μέρες στην προσωπική του
σελίδα ο Paulo Coelho εξηγώντας τη συμμετοχή του σε ένα promotion του
Pirate Bay. Κλείνοντας με μια προτροπή: “Σας προσκαλώ να κατεβάσετε τα
βιβλία μου τσάμπα και, αν σας αρέσουν, να αγοράσετε ένα αντίτυπο. Έτσι
θα πούμε στη βιομηχανία πως η απληστία δεν οδηγεί πουθενά.”
Η πειρατεία βέβαια είναι έγκλημα, οπότε μην το κάνετε.
Αισθάνομαι
κάπως άσχημα που χρησιμοποιώ τον Coelho για να κάνω επίκληση στην
αυθεντία, καθότι σιχαίνομαι τα βιβλία του και δεν πρόκειται φυσικά να τα
αγοράσω (ούτε και να τα κατεβάσω, by the way), αλλά παραθέτει ένα αρκετά
πειστικό επιχείρημα. Η ανηλεής προπαγάνδα των πολυεθνικών κάνει ό,τι
μπορεί για να πείσει τους πάντες πως κάθε τι που κατεβάζουμε (όχι εμείς,
κάτι γνωστοί μας) ισοδυναμεί με χαμένα λεφτά για αυτούς, όμως αυτό δεν
ισχύει. Ο τυχαίος χρήστης που κατεβάζει 5 ταινίες τη βδομάδα, δε
σημαίνει ότι θα πλήρωνε για αυτές υπό άλλες συνθήκες: Απλά δε θα τις
κατέβαζε. (Ή θα τις αντέγραφε από φίλους όπως στο σχολείο όταν ανταλλάζαμε CD και κασέτες.)
Αυτό
που αντιθέτως πετυχαίνει αυτή η πλήρης αναρχία του συστήματος διάδοσης
έργων, είναι αυτό ακριβώς. Να αποκτούν δηλαδή πρόσβαση σε πάρα πολλά από
αυτά, πάρα πολλοί άνθρωποι που αλλιώς θα αδιαφορούσαν. Προφανέστατα
υπάρχει ανάγκη για κάτι πιο οργανωμένο με ένα μέτρο ελέγχου στην πληρωμή
(κάτι σαν bit torrent νόμιμο με μηνιαία συνδρομή;), αλλά όταν υπάρχει
μια παγκόσμια βιβλιοθήκη ασύλληπτου όγκου πληροφορίας, δεν γίνεται να
της βάλεις φωτιά. Κοιτάς να την εκμεταλλευτείς.
Σκέψου
πόσες ταινίες δεν έχουν έρθει ποτέ στην Ελλάδα και τις έχεις δει μόνο
κατεβάζοντάς τες. (Μόνο φέτος ας πούμε, δεν έχουν κυκλοφορήσει εδώ σε
οποιαδήποτε μορφή γύρω στις 15 από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς.)
Να πούμε για τις σειρές; Που ζούμε στην εποχή του ίντερνετ αλλά αν
περιμέναμε από την ελληνική τηλεόραση θα αναρωτιόμασταν ακόμα πως
τελειώνει το “24”; Ή πιστεύεις πως θα βλέπαμε τώρα σειρές σαν το “Game of Thrones” αν δεν είχε γίνει τόσο μεγάλο hype; Το New York Magazine έβγαλε πέρσι καλύτερη σειρά το
“Community”. Το “Community” που δεν κυκλοφορεί σε DVD ούτε υπάρχει σε
κανάλι εδώ.
Όμως
η πειρατεία είναι το ίδιο με το να κλέβεις ένα αυτοκίνητο, οπότε μην το
κατεβάσεις να δεις για τι πράγμα μιλάει το New York Magazine.
Όσο
πιο μαζική και παγκόσμια και άμεση είναι μια εμπειρία, τόσο πιο πιθανό
είναι η εμπλοκή του καθενός από εμάς να φτάσει ακόμα βαθύτερα. Όσο
μεγαλύτερο context έχεις για τη δουλειά ενός ηθοποιού ή ενός σκηνοθέτη ή
για μια κινηματογραφική χρονιά συνολικά, τόσο πιο πολύ θα θελήσεις να
πας να δεις μια καλή ταινία στο σινεμά. Η ευκολία στην πρόσβαση τείνει
να απαλείψει την έννοια του casual θεατή, εκείνου που θα δει ένα τυχαίο
επεισόδιο μιας σειράς αν το πετύχει στο ζάπινγκ την ώρα του φαγητού.
Πόσο απείρως καλύτερο είναι να συζητάς για Όσκαρ και για μουσική σήμερα
σε σχέση με 10 χρόνια πριν;
Εξάλλου
εκ των πραγμάτων, η ανοιχτή διάδοση πληροφορίας και ερεθισμάτων κάνει
τον κόσμο, πώς να το πω, εξυπνότερο. (Με την έννοια της συλλογικής
εξυπνάδας πάνω σε ένα αντικείμενο, όχι ότι ανεβαίνει το IQ.) Πριν κάποια
χρόνια ο Robin Pecknold, front man μιας από τις καλύτερες μπάντες αυτή
τη στιγμή, των Fleet Foxes, είχε πει στο BBC:
“Χάρη
στο file-sharing ήρθα σε επαφή με σχεδόν όλη τη μουσική που αγαπώ
σήμερα, και παραμένει ο ευκολότερος τρόπος για να βρεις πραγματικά
περίεργα πράγματα.” Περίμενε, έχει κι άλλο. “Έχω ανακαλύψει τόση πολλή
μουσική χάρη σε αυτό το μέσο. Αυτό ισχύει για κάθε καλλιτέχνη της
ηλικίας μου. Το να έχεις πρόσβαση σε μια δίχως όρια μουσική βιβλιοθήκη
σε κάνει καλύτερο μουσικό.”
Φυσικά αν κατεβάσεις αυτά που λέει ο φίλος μας ο Robin μπορεί να μπεις φυλακή, οπότε μην το κάνεις. Γιατί είναι λάθος.
Προσωπικά
μέσα από όλη αυτή την κατάσταση αγοράζω αμέτρητα DVD και blu-ray σειρών
και ταινιών που αγαπώ, πάω σε ένα σωρό συναυλίες και Φεστιβάλ για να
χαζεύω τα δεκάδες ημι-άγνωστα συγκροτήματα που σκάνε κάθε τρεις και
λίγο, αγοράζω κόμικς που αλλιώς μπορεί να μη μου γέμιζαν το μάτι (και
στα 3,5 ευρώ το τεύχος το σάμπλινγκ είναι τσουχτερό), για να μην
πιάσουμε τώρα τα διάφορα περιφερειακά items (t-shirts, πόστερ, φιγούρες,
ειδικές εκδόσεις, της Παναγιάς τα μάτια). Πώς τα γνώρισα όλα αυτά για
τα οποία μετά ξοδεύω χρήματα;
Όχι κατεβάζοντας πάντως. Η πειρατεία είναι παράνομη και σκοτώνει την τέχνη.