Πενταήμερη, η πρώτη εξωπραγματική εμπειρία ζωής

Πόσοι άραγε θυμούνται -από τους σαράντα συν- τη μεγάλη τους σχολική εκδρομή, πενθήμερη, εξαήμερη ή και επταήμερη, ανάλογα με τις καταστάσεις της εκάστοτε εποχής; Προφανώς για τους ‘σαράντα συν’ μοιάζει προπολεμικό όλο αυτό, αφού ‘πέρασαν αιώνες’ – που λέει κι ο αειθαλής Πασχάλης-, από τότε που όλοι τινάζονταν σαν τον Καραγκούνη στο άκουσμα του σχολικού ύμνου ‘όταν πηγαίναμε μαζί σχολείο’.

Τότε, χρόνια μεγαλύτερης ανεμελιάς, ίσως και αθωότητας, οι πολυήμερες εκδρομές της Τρίτης Λυκείου δεν γίνονταν ποτέ μέσα στον άγριο Δεκέμβρη. Φάνταζε αδιανόητο. Αλλά η πίεση των διαβασμάτων -λες και τότε δεν διαβάζαμε- έδωσε μετάθεση σ’ αυτές τις εκδρομές, ώστε τα παιδιά να είναι απερίσπαστα στις υποχρεώσεις τους και να μην τρέχουν σε ταξίδια πριν τις πανελλαδικές.

Η πενθήμερη λοιπόν -τόσος είναι ο μέσος όρος στα περισσότερα σχολεία- είναι προ των πυλών και ήδη δόθηκαν οι προκαταβολές. Τι κι αν είναι άγριος Δεκέμβρης; Τι κι αν τότε, το διάστημα της εκδρομής, βρέχει καρέκλες, λυσσομανάει, κάνει κρύο, χαλάει ο κόσμος; Τα παιδιά δεν νοιάζονται. Θα έτρεχαν και με σαράντα πυρετό. Και με αμάνικο. Και με σορτσάκι. Το γιατί, το έχει ήδη εξηγήσει υπέροχα η Δήμητρα Γαλάνη. ‘Θέλω μια εκδρομή των μυστικών, των φανερών και των χαμένων εαυτών’.

Ή -αυτό δεν θέλουν να το ξέρουν οι πατεράδες- στο νου είναι και κάτι ακόμα. ‘Πιάσε το μαντήλι μου απ’ την αρχή κι από τα χείλη μου μισό φιλί, το άλλο μισό για πάντα εσύ’. Δεν έχει μισό Δημητρούλα, ολόκληρο είναι κι αξημέρωτο. Κι ενώ έχουν αλλάξει εντελώς οι εποχές, τα παιδιά παραμένουν τρελαμένα γι’ αυτή την εκδρομή, την οποία σκέφτονται μήνες πριν και θυμούνται χρόνια μετά.

Παλιότερα λοιπόν, οι μαθητές της Τρίτης Λυκείου έβλεπαν την πολυήμερη εκδρομή τους ως την πρώτη απόδραση από το σπίτι, άρα κάτι μοναδικό και αδιανόητο μέχρι τότε. Ούτε στα τρελά τους όνειρα. Ήταν σαν να έπεφταν στην κολυμπήθρα της ζωής. Γι’ αυτό και ξεσάλωναν, δίχως να κλείσουν μάτι για σχεδόν μία εβδομάδα. Ήταν η ζώνη του λυκόφωτος

Τότε είχαν πολλοί το πρώτο τους μεθύσι, ίσως και τα πρώτα τους ‘μεγάλα’ φιλιά, πέρα από τις τρελές σκανταλιές, τη διάθεση να τα ‘διαλύσουν’ όλα. Κι όμως, ακόμα και είκοσι ή και τριάντα χρόνια μετά, τίποτα δεν άλλαξε για τη σημερινή νεολαία, που σαφώς ζει τελείως διαφορετικά από τους τότε συνομηλίκους. Σήμερα τα παιδιά βγαίνουν πολύ, έχουν παραστάσεις, έχουν ήδη κάνει πολλές εκδρομές, έχουν κοιμηθεί έξω από το σπίτι, έχουν ταξιδέψει, έχουν ξεσαλώσει. Κι όμως, ελάχιστα αλλάζουν ως προς τις συμπεριφορές των τότε τελειόφοιτων.

Ο Γιάννης, μαθητής της Τρίτης Λυκείου που θέλει να γίνει δικηγόρος, εξηγεί με το δικό του τρόπο την παντοτινή ένωση των εποχών. “Αν έχεις κορίτσι, θα είσαι μαζί του πέντε μέρες και πέντε νύχτες, τρομερή ευκαιρία. Αν δεν έχεις, κάτι μπορεί να παίξει στην εκδρομή, εκεί όλες είναι πιο χαλαρές! Νιώθεις ότι μεγαλώνεις κι αυτή είναι μια ευκαιρία να το δείξεις. Εντάξει, υπάρχουν και μαλακισμένα που ξεπερνάνε τα όρια. Τι το πίνεις το κρασί ρε φίλε αν σε διαλύει; Θα ξερνοβολάς τρεις μέρες και θα τα χάσεις όλα! Αλλά έτσι γίνεται, γιατί όλοι θέλουν να ξεδώσουν. Μετά θα έρθει τρελό διάβασμα, απίστευτη πίεση, οπότε αυτές τις μέρες της ανεμελιάς δεν σκέφτεσαι τίποτα. Μόνο να περάσεις καλά. Η αλήθεια είναι ότι κάποιοι ξεπερνάνε τα όρια, αλλά εντάξει, δεν είναι η πλειοψηφία“.

Ο Στέλιος, ήδη φοιτητής από πέρσι, θυμάται συνέχεια την περσινή εκδρομή στη Ρόδο. “Τα περισσότερα αγόρια είχαν στη βαλίτσα προφυλακτικά και τουλάχιστον ένα μπουκάλι ποτό, βότκα ή ουίσκι, μια τράπουλα, ένα άσπρο πουκάμισο και το καλό τζιν παντελόνι. Φαντάζονται ότι θα ζήσουν τρομερές ερωτικές στιγμές, το σκέφτονται μήνες ολόκληρους. Πολλοί γυρίζουν απογοητευμένοι αλλά τουλάχιστον θυμούνται τις απίθανες πλάκες, τις φάρσες, τα πειράγματα, τα μπουγελώματα, τα ατέλειωτα ξενύχτια, τον ύπνο στο πούλμαν γιατί κουτούλαγαν. Σ’ αυτές τις εκδρομές μπορεί να χαλάσουν φιλίες χρόνων ή να στεριώσουν άλλες, που θα κρατήσουν χρόνια“.

Τα κυνηγητά τη νύχτα στους διαδρόμους του ξενοδοχείου, η ‘απόδραση’ απ’ αυτό για νυχτερινή βόλτα, τα ‘κονέ’ με μαθητές άλλων σχολείων, τα ποτά στο δωμάτιο, η ανταλλαγή θαμώνων στα δωμάτια, ίσως κάποιες ζημιές, είναι μερικοί από τους φόβους των συνοδών καθηγητών. Κάποιοι απ’ αυτούς φοβούνται τόσο πολύ το κυνηγητό, το κρυφτό και την ‘αμπάριζα’ των μαθητών, ώστε αρνούνται να τους συνοδεύσουν. Έτσι θα έχουν το κεφάλι τους ήσυχο και δεν θα τρέχουν να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα ούτε θα μπλέξουν σε ΕΔΕ.

Ο λυκειάρχης Κ.Π, με πείρα είκοσι χρόνων από σχολικές εκδρομές, έχει τη δική του θεωρία. “Αν έχεις κάνει καλή προεργασία και έχεις εξηγήσει από πριν στα παιδιά τι πρέπει τι δεν πρέπει, όλα κυλάνε φυσιολογικά, εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων. Απλώς σε μια τέτοια εκδρομή τα παιδιά είναι διαφορετικά σε σχέση με το σχολείο. Εκεί θα δεις τα παιδιά που έχουν βάσεις από το σπίτι, εκείνα που δεν έχουν φρένα, άλλα που είναι αδιάφορα όλη τη χρονιά κι εκεί στο ταξίδι θέλουν να φανούν. Για όλα πάντως είναι μια περιπέτεια, για μας αγωνιώδεις μέρες. Τουλάχιστον οι σημερινές μαθήτριες δεν ερωτεύονται τους καθηγητές τους όπως η Βουγιουκλάκη τον Παπαμιχαήλ.

Η αλήθεια είναι ότι πολλοί καθηγητές έχουν τη διάθεση να είναι χαλαροί, να αφήσουν τα παιδιά να διασκεδάσουν λίγο περισσότερο, να κάνουν τα στραβά μάτια σε κάποια θέματα. Αλλά η αλήθεια είναι επίσης ότι κάποιοι έχουν τραβήξει τα πάνδεινα. Κι όχι από φάρσες όπως της Λίζας Παπασταύρου στον Πάνο Φλωρά και τον γυμνασιάρχη, τον Χρήστο Τσαγανέα, (πριν… αρχίσουν τα χαστούκια), αυτά μπορεί να είναι και αθώα.

Άλλα είναι τα άσχημα, τα οποία κάνουν και πολλούς γονείς να τρέμουν τις ημέρες της εκδρομής. Να τρέχουν σε νοσοκομεία για μεθυσμένους μαθητές, να βρίσκουν παιδιά να ψήνονται στον πυρετό, και, πιο σπάνια, να καλούνται σε αστυνομικά τμήματα για κάποιους που ξεπέρασαν εντελώς τα όρια. Ή, να βλέπουν να ανεβαίνουν στο διαδίκτυο πιπεράτα βιντεάκια με μαθητές του σχολείου τους. Αυτά τους φοβίζουν, τους κάνουν να τρέμουν και να χάνουν κι αυτοί τον ύπνο τους. Γιατί ναι, κάποιοι κάνουν και νυχτερινές βάρδιες για να ελέγχουν κάπως την κατάσταση. Δεν μιλάμε καν για τις κακές στιγμές που οδήγησαν σε τραγωδίες, στις οποίες έχασαν τη ζωή τους συνολικά 49 μαθητές!

> Είκοσι μία μαθήτριες του Γυμνασίου Σπηλίου Ρεθύμνης πνίγηκαν στη θάλασσα της Γεωργιούπολης Χανίων στις 4 Μαΐου 1972 όταν βυθίστηκε η μηχανότρατα στην οποία επέβαιναν, οι ‘Δύο Γιώργηδες’.

> Είκοσι ένας μαθητές του Λυκείου Μακροχωρίου βρήκαν τραγικό θάνατο στα Τέμπη στις 13 Απριλίου 2003 όταν μια νταλίκα γεμάτη νοβοπάν πέρασε στο αντίθετο ρεύμα και χτύπησε το πούλμαν τους.

> Επτά μαθητές του Λυκείου Φαρκαδώνας Τρικάλων έχασαν τη ζωή τους στις 27 Σεπτεμβρίου 2004 στην Εθνική οδό Αθήνας- Θεσσαλονίκης όταν το ΚΤΕΛ στο οποίο επέβαιναν τσακίστηκε από μια νταλίκα που επίσης μπήκε στο αντίθετο ρεύμα.

Το θέμα είναι ότι όντως οι σχολικές εκδρομές είναι το οξυγόνο των παιδιών, που ζουν και αναπνέουν γι’ αυτές τις μέρες. Ας τους τις προφέρουμε, ζητώντας τους μόνο να είναι προσεκτικοί όσο χρειάζεται, αποφεύγοντας τις κακοτοπιές. Κι αν υπάρχει και κανένας Φλωράς στην απέναντι πλευρά, ε, το πολύ-πολύ να τον προσλάβουν για ιδιαίτερα.