Πολίτες δύο κατηγοριών: Tα δώρα στους ένστολους, η σφαίρα στους Ρομά
Μερικές ώρες μετά τον πυροβολισμό του 16χρονου Ρομ στη Θεσσαλονίκη, η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιβραβεύει τα σώματα ασφαλείας επειδή «έβαλαν μεγάλη πλάτη στο μεταναστευτικό».
- 6 ΔΕΚ 2022
Από ποιο σημείο και μετά κατά τη διάρκεια καταδίωξης αιτιολογείται ο πυροβολισμός εξουδετέρωσης από χέρι αστυνομικού; Στην περίπτωση του 16χρονου που νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση στη Θεσσαλονίκη με τραύμα από σφαίρα στο κεφάλι, ούτε ανταλλαγή πυρών υπήρξε, ούτε όπως φαίνεται κάποια επιθετική ενέργεια από μέρος του εναντίον της ομάδας ΔΙΑΣ που τον καταδίωκε.
Λίγα λεπτά πριν, είχε προβεί σε κλοπή ευτελούς αξίας από πρατήριο βενζίνης και ομάδα αστυνομικών που ήταν παρούσα ξεκίνησε την καταδίωξη, γνωρίζοντας το περιστατικό και αποφασίζοντας αυθαίρετα ότι χρήζει επέμβασης με πυρά.
Πυρά όχι στα λάστιχα του αυτοκινήτου, αλλά κατευθείαν στον οδηγό. Δύο σφαίρες έπεσαν, σύμφωνα με την προανακριτική διαδικασία της αστυνομίας, αλλά ακόμη δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για να κριθεί το μέγεθος της αστυνομικής αυθαιρεσίας.
Εκείνο που υπάρχει με σιγουριά είναι ο φόβος μέσα μας για μια αστυνομία που γίνεται όλο και πιο αδίστακτη από την πανδημία κι έπειτα, μια αστυνομία που αυθαιρετεί εις βάρος της ανθρώπινης ζωής και κλιμακώνει την καταστολή: η πλατεία Νέας Σμύρνης, ο Μάριος Λώλος, τα πανεπιστήμια είναι μερικές από τις κορυφές αυτού του παγόβουνου, που κρύβει έναν σωρό από περιστατικά αυθαιρεσίας, που δε βρήκαν ποτέ δικαίωση.
Σε αυτή τη διαπίστωση καταλήγει η έκθεση που εξέδωσε ο καθ ύλην αρμόδιος μηχανισμός του Συνηγόρου του Πολίτη («ΕΛ.ΑΣ.: Ζητήματα υπέρμετρης βίας και αυθαιρεσίας): Στη συντριπτική πλειοψηφία των πειθαρχικών υποθέσεων που αφορούσαν το ένστολο προσωπικό της χώρας και διερεύνησε ο φορέας για το έτος 2021, τα περιστατικά αυθαιρεσίας καταλήγουν σε αρχειοθέτηση χωρίς να αποδίδονται οι αρμόζουσες ποινές.
Από πού πηγάζει αυτό; Πρωτίστως από το γεγονός ότι η πειθαρχική διαδικασία είναι διάτρητη: οι μάρτυρες επιλέγονται, δεν προσκομίζεται βιντεοληπτικό υλικό, ούτε συνομιλίες των αστυνομικών με το επιχειρησιακό κέντρο. Με λίγα λόγια, υπάρχει πάγια στρατηγική συσκότισης, παράλληλα με την κλιμάκωση της βίας και της καταστολής.
Σε ένα απόλυτα τραγικό συγχρονισμό, την ίδια μέρα που εκδίδεται το συγκεκριμένο report, μερικές ώρες μετά τη δολοφονική επίθεση εναντίον του 16χρονου Ρομά και μια μέρα πριν την επέτειο του Αλέξη Γρηγορόπουλου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοινώνει εφάπαξ ενίσχυση στους ένστολους της ΕΛΑΣ και του Λιμενικού, δίνοντας τα εύσημα για την «επιτυχή αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών».
Η ατμόσφαιρα μυρίζει εκλογές και το επουράνιο μπόνους είναι φυσικά μια προσπάθεια συσπείρωσης του συντηρητικού τόξου στα εδάφη της ΝΔ, αλλά παράλληλα συμβαίνει να επιβραβεύει την καταχρηστική και πολλές φορές επικίνδυνη συμπεριφορά της αστυνομίας, ειδικά στο μεταναστευτικό και στα περιστατικά καθημερινής αυθαιρεσίας με ελλοχεύον ρατσιστικό κίνητρο.
Διότι μην ξεχνάμε ότι το αυτοκίνητο που έφυγε από το βενζινάδικο χωρίς να πληρώσει ήταν Datsun και ο οδηγός, Ρομ. Μερικούς μήνες πριν, έπειτα από ένα ανάλογο περιστατικό μεταξύ ομάδας ΔΙΑΣ και όχημα με επιβαίνοντες Ρομά, η καταδίωξη καταλήγει με 36 σφαίρες και νεκρό τον Νίκο Σαμπάνη.
Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα συνέβαινε τα ξημερώματα της Δευτέρας στη Θεσσαλονίκη, εάν το όχημα ήταν διαφορετικό και ο δράστης όχι σκουρόχρωμος, αν και η ιστορία έχει δείξει ότι ζούμε σε μια κοινωνία με πολίτες πρώτης και δεύτερης κατηγορίας. Ότι το όπλο βγαίνει πιο γρήγορα αν είσαι μετανάστης, και δη Ρομά.
Και ειδικά όταν το χέρι που απασφαλίζει το όπλο από τη θήκη ανήκει σε στέλεχος που είναι εκπαιδευμένο με fast-track διαδικασίες και γνώμονα να εκτελεί εντολές καταστολής, παρά να κρίνει με βάση δεοντολογίας και επαγγελματισμού.
Αυτή είναι η γνωστή περίπτωση των ειδικών αστυνομικών σωμάτων που έχουν πληθύνει τα τελευταία χρόνια (ΔΕΛΤΑ, ΔΙΑΣ, ΔΡΑΣΗ), με διαδικασίες επιλογής που παρεκκλίνουν από τις καθιερωμένες. Διόλου τυχαία, δομείται μια αστυνομία που χτυπάει, χωρίς να σκέφτεται και στο τέλος επιβραβεύεται για τη δράση της τα Χριστούγεννα.
Με τις εκλογές να πλησιάζουν, φαίνεται πως η κυβέρνηση ξέρει ακριβώς ποιες κοινωνικές ομάδες θέλει να διατηρήσει «ζεστές» και για ποιες δεν ενδιαφέρεται και τόσο.
