Χαλβάη 5-0, α-χα κακό, έ;
Δεν ξέραμε, δεν ρωτήσαμε και είδαμε την ταινία του Μάρκου Σεφερλή από την αρχή ως το τέλος.
- 11 ΦΕΒ 2020
Δεν είμαι από αυτούς που κράζουν μέρα νύχτα τον Μάρκο Σεφερλή. Δεν έχω κάτι μαζί του και φυσικά έχει τύχει να παρακολουθήσω (όπως σχεδόν όλοι μας), ακόμα και να γελάσω κάποιες φορές με εκπομπές του ή επιθεωρήσεις του που παίζονται στην τηλεόραση.
Στο άκουσμα της είδησης πριν μερικούς μήνες ότι ετοιμάζει την πρώτη του κινηματογραφική ταινία στην αρχή απόρησα. Αλήθεια γιατί να το κάνει; Ποιος ο λόγος, από τη στιγμή που τρέχει τόσες παραστάσεις κάθε χρόνο, να θελήσει να καταπιαστεί με έναν χώρο έτοιμο να τον ‘κατασπαράξει’, όπως αυτός του κινηματογράφου; Βέβαια, Σεφερλής είναι, ό,τι θέλει κάνει, σιγά μη μας ρωτήσει κιόλας. Αυτό του το αναγνωρίζω.
Ήθελα, λοιπόν, να δω τη νέα του ταινία. Κυρίως από περιέργεια. Τον είχα ακούσει μάλιστα να μιλάει για αυτή πριν μερικές ημέρες σε μια τηλεοπτική του εμφάνιση στο ‘The 2Night Show’ με τον Γρηγόρη Αρναούτογλου, επισημαίνοντας ότι έχει δαπανήσει τρελά χρήματα σε εφέ που δεν έχουμε ξαναδεί σε ελληνική παραγωγή και αν και το φοβόμουν, ήθελα να δω τι ακριβώς είχε ετοιμάσει.
Αυτό που αντίκρισα φτάνοντας στον κινηματογράφο ήταν ουρές κόσμου να περιμένουν να κλείσουν ένα εισιτήριο για το Χαλβάη 5-0. Οι δύο προβολές στις 21.00 και στις 21.20 (αν θυμάμαι καλά) ήταν sold out και αναγκαστικά περίμενα την τρίτη στις δέκα παρά. Ναι, η ταινία του Σεφερλή παιζόταν σχεδόν ανά 20λεπτο σε διαφορετικές αίθουσες και ήταν όλες γεμάτες. Δεν προκαλεί εντύπωση ότι στις πρώτες ημέρες προβολής της ξεπέρασε τα 100.000 εισιτήρια και συνεχίζει με αμείωτους ρυθμούς παρά το ‘θάψιμο’ που τρώει η ταινία. Ο κόσμος αγαπάει τον Μάρκο Σεφερλή και αυτό φαίνεται.
Αυτό που επίσης φαίνεται αν παρακολουθήσεις την ταινία είναι το πόσο κακή, ασύνδετη και κιτς μπορεί να γίνει. Ο αρχικός ενθουσιασμός μου μπαίνοντας σε μια γεμάτη αίθουσα, γρήγορα μετατράπηκε σε αμηχανία. Από τα πρώτα κιόλας δευτερόλεπτα, όταν εμφανίζεται ο Τζόκερ στο όνειρο του αστυνόμου Μπέκρα κι εκείνος αναφωνεί πως έπιασε το ‘τζόκερ’. ΟΚ, προχωράμε.
Σύμφωνα με το βασικό στόρι που ακολουθεί η ταινία, ένας βιομήχανος χαλβά βρίσκεται δολοφονημένος στην έπαυλή του. Για να λυθεί το μυστήριο της δολοφονίας καλείται στην έπαυλη ο καλύτερος αστυνομικός που διαθέτει η χώρα, ο αστυνόμος Ντίμης Μπέκρας, όπου βρίσκει πέντε βασικούς ύποπτους, αλλά και κανένα αποδεικτικό στοιχείο που να τον οδηγεί στη λύση της υπόθεσης. Εξ’ ου και ο τίτλος της ταινίας ‘Χαλβάη 5-0’. Ναι, πολύ καλά κατάλαβες όλη η ταινία ακολουθεί το γνωστό μοτίβο, στο οποίο μας έχει συνηθίσει ο Σεφερλής στις επιθεωρήσεις του. Πολλά κρύα αστεία, το ένα μετά το άλλο, τα περισσότερα όμως χωρίς κανένα απολύτως νόημα. Σε σημείο που σε κάνουν να κοιτάζεσαι με άγνωστο κόσμο σε διπλανά καθίσματα και να σκέφτεστε ακριβώς το ίδιο πράγμα. “ΓΙΑΤΙ;”
Καταλαβαίνω πως σε μια live παράστασή του μπορεί να προκαλούν γέλιο, όμως στο σινεμά πραγματικά σχεδόν κανένας δεν γέλασε όταν πετάχτηκε στο άκυρο μια αρκούδα όταν ειπώθηκε η ατάκα ‘το κρύο της αρκούδας’, ή μια ‘κουτσή Μαρία’, σε ένα αντίστοιχο αστείο. Και πραγματικά ήταν τόσα πολλά που δεν μπορώ να τα απαριθμήσω όλα.
Για τα πρώτα δέκα λεπτά και αφού είδα δει τον Τζόκερ, τον αστυνόμο Μπέκρα να πέφτει από ένα παράθυρο με το εσώρουχό του και να αλλάζει ρούχα σε ένα κάδο, είπα “ΟΚ, μπορεί να μην είναι ό,τι καλύτερο έχεις δει, ίσως όμως την απολαύσουν τα (πολλά) παιδάκια που βρίσκονταν στην αίθουσα”.
Και αυτή η σκέψη απομακρύνθηκε γρήγορα, μιας και τα πολλά σεξιστικά αστεία που χρησιμοποιούσε ο αστυνόμος Μπέκρας έκαναν αρκετούς γονείς να θέλουν να κλείσουν τα αυτιά των παιδιών τους. Ταυτόχρονα, τα πολλά καλλίγραμμα γυναικεία σώματα που παρουσιάζονταν μόνο με τα απολύτως απαραίτητα σου προκαλούσαν μια αμηχανία. Μια μητέρα με την κόρης της μάλιστα αποχώρησαν μετά τα πρώτα 60 λεπτά της ταινίας από την αίθουσα. Α, ναι, σωστά ξέχασα να αναφέρω ότι η ταινία διαρκεί 120 γεμάτα λεπτά. Δύο ώρες με πολλές τούμπες, κρύα αστεία, αρκετές γυναίκες με εσώρουχα και πολλά ακόμα.
Είναι λες και όταν ετοίμαζε την ταινία ο Μάρκος Σεφερλής είχε μια λίστα και προσπαθούσε να χωρέσει μέσα της λίγο από όλα όσα κάνουν τον κόσμο να γελάει στις παραστάσεις του. Αλβανός, τσεκ. Γυναίκες με μεγάλο στήθος, τσεκ. Ομοφυλόφιλος, τσεκ. Χαζός που κάνει συνέχεια γκάφες, τσεκ. Το Χαλβάη 5-0 έχει όλα όσα περίμενε κανείς. Ίσως και ακόμη περισσότερα.
Μου έκαναν εντύπωση τα πολλά σεξουαλικά υπονοούμενα που υπήρχαν στην ταινία. Περίμενα ότι θα υπήρχαν, αλλά όχι σε τέτοια ποσότητα. Υπήρχαν πολλές σκηνές που ξεπερνούσαν κάποια όρια, όπως όταν ο Μπέκρας κουνούσε και έχυνε μια σαμπάνια, μπροστά από μια αιθέρια ύπαρξη, ή όταν βρισκόταν στο κρεβάτι αγκαλιά με δύο γυναίκες που φορούσαν με τα εσώρουχα και έλεγε μιλώντας στο τηλέφωνο ότι ψάχνει “ποια τρύπα να βουλώσει πρώτα”.
Το σενάριο της ταινίας δεν ήταν κακό. Κακός ήταν ο τρόπος που αυτή εξελισσόταν. Ήταν λες και δεν την σεβάστηκε ο ίδιος ο δημιουργός της, σε μια προσπάθεια να κάνει αποκλειστικά τον κόσμο να γελάσει χρησιμοποιώντας χιούμορ άλλης εποχής. Και δυστυχώς γι’ αυτόν, δεν το κατάφερε στο βαθμό που θα ήθελε. Ωστόσο αυτός ήταν και θα είναι ο Μάρκος Σεφερλής, με τους fans του και τους haters του. Και παρά τα όσα έχουν γραφτεί, κατάφερε να πετύχει τον εισπρακτικό στόχο της ταινίας. Ίσως και ακόμη καλύτερα από αυτό που πίστευε.
Όπως είχε γράψει και ο Νίκος Σταματίνης σε παλιότερο κείμενο στο Oneman, “η κωμωδία του Σεφερλή στηρίζεται σε στερεότυπα και προκαταλήψεις πολύ βαθιά χωμένες στην κυριαρχική κουλτούρα. Το είδος κωμωδίας που κάνει είναι η κωμωδία χαρακτήρων. Σατιρίζει γνωστές περσόνες και μετά από λίγο ανθρωπότυπους της ελληνικής κοινωνίας, αλλά τελικά το αποτέλεσμα καταντά έντονα σεξιστικό και πολλές φορές ρατσιστικό”.
Από αυτό δεν ξεφεύγει ούτε η πρώτη κινηματογραφική απόπειρα του Μάρκου. Τα αστεία είναι τόσο προβλέψιμα που νιώθεις σαν να τα έχεις ακούσει ξανά. Χωρίς καμία πρωτοτυπία και σχεδόν γυμνασιακού επιπέδου. Επίσης, τα εφέ που χρησιμοποιούνται μπορεί να ήταν ακριβά όπως δήλωσε ο Σεφερλής, ωστόσο δεν έδιναν αυτό το κάτι παραπάνω στην ταινία. Ίσα ίσα που σε κάποιες περιπτώσεις ήταν εντελώς αχρείαστα.
Όσον αφορά τους υπόλοιπους ηθοποιούς που συμμετέχουν στην ταινία (που δεν είναι και λίγοι) αυτός που ξεχωρίζει είναι ο Γιώργος Αγγελόπουλος στο ρόλο του ιατροδικαστή. Μάλιστα τα αστεία του Ντάνου, ίσως είναι και από τα ελάχιστα που έκαναν το κοινό να γελάσει. Δεν ξέρω αν ο κόσμος βρήκε την ταινία τόσο διασκεδαστική, όσο πίστευε πριν μπει στην αίθουσα. Δεν ξέρω αν ήμασταν κατάλληλα προετοιμασμένοι για όλο αυτό που είδαμε. Αυτό που ξέρουμε σχεδόν σίγουρα είναι ότι βλέποντας την εισπρακτική επιτυχία της πρώτης του ταινίας ο Μάρκος Σεφερλής θα βγάλει και δεύτερη, ίσως και τρίτη.
Το μόνο που μπορούμε να ελπίζουμε είναι πως θα μάθει από τα λάθη του Χαλβάη 5-0 και ΙΣΩΣ, λέω ΙΣΩΣ, επιχειρήσει κάτι διαφορετικό και λιγότερο προβλέψιμο στην επόμενή του προσπάθεια. Αν και δύσκολο το κόβω.