1969, η χρονιά που δεν τελείωσε ποτέ

Μισός αιώνας είναι πολύς καιρός, δεν θα διαφωνήσουμε σε αυτό. Στο πέρασμα 50 ολόκληρων χρόνων, πάρα πολλά μπορούν να αλλάξουν. Υπάρχουν όμως κάποια γεγονότα, τόσο σημαντικά στον ιστορικό ρου και τόσο εμβληματικά, που ακόμη κι αν συνέβησαν σε κάτι που μοιάζει πια μια ολόκληρη ζωή πίσω, εξακολουθούν να μας απασχολούν, να μας επηρεάζουν και να δείχνουν αξεπέραστα.

Το 1969, τόσο σε ό,τι αφορά την ελληνική πραγματικότητα, όσο και στη διεθνή, ήταν μια χρονιά στην οποία αντιστοιχούν μπόλικες σελίδες στο μεγάλο βιβλίο της ιστορίας. Μια χρονιά γεμάτη ορόσημα και γεγονότα τα οποία ακόμη και σήμερα μοιάζουν δύσκολο να ξεπεραστούν ή νιώθεις ότι εξακολουθούν να μας αφορούν. Μια χρονιά που θαρρείς πως δεν τελείωσε ποτέ.

Ξεκινώντας από το 1969, η εκπομπή ‘Μια χρονιά και έναν καιρό’, με τον Θανάση Κρεκούκια έρχεται να κλείσει όπως πρέπει το Σαββατοκύριακο, με μια αναδρομή στην ελληνική και την ξένη μουσική. Διαλέγοντας κάθε φορά μια τυχαία χρονιά, ο Θανάσης Κρεκούκιας από τις 10 ως τις 12 το βράδυ, μας ταξιδεύει στο παρελθόν, μοιρασμένο σε δυο μέρη. Κάθε Σάββατο βράδυ, στην εγχώρια μουσική σκηνή και κάθε Κυριακή βράδυ στην διεθνούς. Ας δούμε όμως μερικά από τα γεγονότα που στιγμάτισαν εκείνη τη χρονιά.

< Στην Ελλάδα, η Χούντα έχει φυλακίσει τον Μίκη Θεοδωράκη ήδη από το 1967 λόγω της αντιστασιακής του δράσης. Αρχικά φυλάκισή του στην οδό Μπουμπουλίνας, η απομόνωση, οι φυλακές Αβέρωφ, η μεγάλη απεργία πείνας, το νοσοκομείο, η αποφυλάκιση και ο κατ’ οίκον περιορισμός, η εκτόπιση με την οικογένειά του στη Ζάτουνα Αρκαδίας, και τέλος το στρατόπεδο Ωρωπού. Πολλά από τα καινούργια έργα του καταφέρνει με διάφορους τρόπους να τα μεταβιβάσει στο εξωτερικό, όπου τραγουδιούνται από τη Μαρία Φαραντούρη και τη Μελίνα Μερκούρη. Στον Ωρωπό η κατάσταση της υγείας του επιδεινώνεται και στο εξωτερικό ξεσηκώνεται θύελλα διαμαρτυριών. Προσωπικότητες, όπως οι Ντμίτρι Σοστακόβιτς, Άρθουρ Μίλερ, Λώρενς Ολίβιε, Υβ Μοντάν και άλλοι, δημιουργούν επιτροπές για την απελευθέρωσή του. Τελικά, υπό την πίεση αυτή αποφυλακίζεται και ταξιδεύει στο Παρίσι τον Απρίλιο του 1970. 50 χρόνια μετά, ο Μίκης Θεοδωράκης εξακολουθεί να αποτελεί ένα σύμβολο για τη χώρα, παίρνοντας συχνά θέση για τα πολιτικά δρώμενα.

< Ο Γιώργος Νταλάρας κυκλοφορεί σε ηλικία 20 ετών τον πρώτο του δίσκο, με τραγούδια των Σταύρου Κουγιουμτζή, Λουκιανού Κηλαηδόνη, Γιώργου Μητσάκη και Γρηγόρη Φούντα και στίχους των Κουγιουμτζή, Δασκαλόπουλου, Ιατρόπουλου και Βίρβου. Αμέσως μετά την κυκλοφορία του δίσκου που έφερε το όνομά του, συνεργάστηκε με την Μαρινέλλα στο ‘Στορκ’, με την μεγάλη ερμηνεύτρια να τον συστήνει σε όλη την Ελλάδα, παραμένοντας μέχρι σήμερα ένας από τους πιο αγαπημένους μουσικούς.

< Ο Δρόμος, του Μίμη Πλέσσα, κυκλοφορεί από την Lyra και θεωρείται μέχρι και σήμερα ο πιο εμπορικός δίσκος στη χώρα μας, με πάνω από 1.000.0000. πωλήσεις, μόνο σαν δίσκος βινυλίου. Στους στίχους τραγουδιών όπως το ‘Άγαλμα’ και ‘Μέθυσ’ απόψε το κορίτσι μου’ σε ερμηνεία Γιάννη Πουλόπουλου, ο Λευτέρης Παπαδόπουλος και στη μουσική ο Μίμης Πλέσσας.

< Η ταινία ‘Ζ’ του Κώστα Γαβρά, με θέμα της την δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, ανακηρύσσεται ταινία της χρονιάς από την Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης.

< Στις 21 Ιουλίου, ο Νιλ Άρμστρονγκ γίνεται ο πρώτος άνθρωπος που πατά στη Σελήνη, ένα ιστορικό γεγονός που εμπνέει και αποτελεί πηγή δημιουργίας για την ποπ κουλτούρα μέχρι και σήμερα.

< Στις 15 Νοεμβρίου του 1969, στην Ουάσινγκτον, λαμβάνει χώρα αντιπολεμική συγκέντρωση διαμαρτυρίας κατά του πολέμου του Βιετνάμ, η οποία συγκέντρωσε περισσότερους από 500.000 διαδηλωτές. Ανάμεσά τους, φοιτητές, ακτιβιστές και πλήθος καλλιτεχνών, με τον Pete Seeger να ερμηνεύει το ‘Give Peace A Chance’ του John Lennon.

< Από τις 15 μέχρι και τις 18 Αυγούστου, σε μια φάρμα στα Catskill Mountains, βόρεια της Νέας Υόρκης, έλαβε χώρα το ‘Woodstock’, το οποίο πλασαρίστηκε ως 3 ημέρες μουσικής και ειρήνης και έμελλε να αλλάξει την ιστορία της παγκόσμιας μουσικής. Συγκεντρώθηκαν περισσότεροι από 400.000 άνθρωποι, για να δουν από κοντά καλλιτέχνες όπως η Janis Joplin, οι Who, οι Jefferson Airplane, ο Joe Cocker, o Jimi Hendrix και οι Grateful Dead. Ένα φεστιβάλ που ποτέ δεν θα ξεπεραστεί και φυσικά συζητιέται έντονα μέχρι σήμερα, για την επίδραση και τον αντίκτυπό του.

< Στις 30 Ιανουαρίου του 1969, οι Beatles εμφανίζονται για τελευταία φορά δημόσια με μια impromptu συναυλία στην ταράτσα της δισκογραφικής εταιρείας που ίδρυσαν, Apple Records. Στο διάρκειας 42 λεπτών σετ, θα ερμηνεύσουν 90 εκτελέσεις 5 διαφορετικών τραγουδιών πριν η αστυνομία τους αναγκάσει να χαμηλώσουν την ένταση. 50 χρόνια μετά, οι Beatles παραμένουν χωρίς την παραμικρή αμφιβολία το μεγαλύτερο συγκρότημα όλων των εποχών.

< Στις 23 Μαΐου του 1969, οι The Who κυκλοφορούν το τέταρτο στούντιο άλμπουμ τους, ‘Tommy’, το οποίο συνέθεσε στον μεγαλύτερο βαθμό του ο Pete Townshend σαν ροκ όπερα που αφηγείται την ιστορία ενός ‘κουφού, χαζού και τυφλού αγοριού’. Το ‘Tommy’ αποτελεί την πρώτη ροκ όπερα στην ιστορία και λίγα χρόνια αργότερα ανέβηκε σε θέατρα, έγινε ταινία και απέκτησε ορχηστρική βερσιόν.

Για να ακούσεις περισσότερα για το μαγικό 1969, συντονίσου αυτό το Σαββατοκύριακο στον News 24/7 στους 88,6 στην εκπομπή ‘Μια χρονιά κι έναν καιρό’ με τον Θανάση Κρεκούκια, από τις 10 μέχρι τις 12 το βράδυ. Οι σημαντικότεροι δίσκοι, τα σημαντικότερα singles, οι μεγαλύτερες μπάντες και καλλιτέχνες, τα νο1 σε ΗΠΑ, Βρετανία και Ελλάδα, όλα αυτά μαζί με πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα της εκάστοτε χρονιάς που επηρέασαν τον κόσμο γενικότερα, αλλά και τα μουσικά κινήματα ειδικότερα.

Κεντρική φωτογραφία: AP Photo/NASA/Neil A. Armstrong