21 συγκλονιστικά μεγάλες αλήθειες για το σύμπαν

Υπήρξε μια περίοδος στην παιδική ηλικία σχεδόν όλων μας που θέλαμε να γίνουμε αστροναύτες. Δεν γνωρίζαμε το γιατί. Ίσως ήταν η πρώτη μας επαφή με κάτι τόσο άγνωστο, όπως είναι το σύμπαν, που μας εξίταρε την περιέργεια.

Μετά από λίγους μήνες ή χρόνια, ο ‘επαγγελματικός’ μας προσανατολισμός άρχιζε να στρέφεται προς πιο συμβατικά επαγγέλματα, όπως είναι αυτά του δασκάλου, του τραγουδιστή και του ποδοσφαιριστή. Οτιδήποτε, όμως, είχε σχέση με το σύμπαν δεν έπαυε να μας σαγηνεύει. Είτε αυτό λεγόταν ‘X-Files’ είτε μια εκδρομή με το σχολείο στο Πλανητάριο.

Ακόμα και από όταν ενηλικιωθήκαμε, το γεγονός πως ‘η αλήθεια βρίσκεται εκεί έξω’, δεν σταμάτησενα μας απασχολεί. Κάθε νέα ανακάλυψη, κάθε νέα θεωρία, κάθε νέα πρόταση σχετικά με το σύμπαν (είτε πρόκειται για μύθο είτε για πραγματικότητα) μας εξάπτει το ενδιαφέρον. Εδώ, όμως, θα βάλουμε στην άκρη τους μύθους και θα μιλήσουμε για 21 μεγάλες αλήθειες που αφορούν στο σύμπαν που μας φιλοξενεί.

1. Το σύμπαν είναι περίπου 15 δισ. ετών.

2. Ένα βασικό πρόβλημα σχετικά με τον υπολογισμό της ηλικίας του σύμπαντος είναι πως υπάρχουν άστρα στο γαλαξία μας με ηλικία που υπολογίζεται μεταξύ 14 δισ. και 18 δισ. ετών. Οπότε ή τα άστρα είναι νεώτερα ή το σύμπαν γηραιότερο από τους αρχικούς υπολογισμούς.

3. Μία μέρα στον Ερμή διαρκεί όσο περίπου 59 μέρες στη Γη.

4. Η ατμόσφαιρα της Γης έχει δημιουργηθεί από αέρια που προήλθαν από ηφαίστεια.

5. Το καλοκαίρι στον πλανήτη Ουρανό ο ήλιος δεν δύει για 20 χρόνια. Το χειμώνα, το σκοτάδι διαρκεί για 20 χρόνια. Το φθινόπωρο ο ήλιος ανατέλλει και δύει κάθε 9 ώρες.

6. Οι αστροναύτες κάνουν μαθήματα scuba diving, τα οποία τους βοηθούν στους ‘περιπάτους’ στο διάστημα.

7. Η καρδιά ενός αστεριού φτάνει μέχρι και τους 16.000.000 βαθμούς κελσίου. Ένας κόκκος άμμου με τέτοια θερμοκρασία θα μπορούσε να σκοτώσει άνθρωπο σε απόσταση 150 χιλιομέτρων.

8. Ο ήλιος είναι 300.000 φορές πιο βαρύς από τη Γη, παρόλο που το μεγαλύτερος μέρος του είναι φτιαγμένο από υδρογόνο και ήλιο, δύο από τα πιο ελαφριά αέρια στο σύμπαν.

9. Η βαρύτητα της Σελήνης είναι ίση με το 17% της βαρύτητας της Γης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι αστροναύτες στο φεγγάρι να μπορούν να κάνουν άλματα μέχρι και 4 μέτρα ύψος.

10. Στην επιφάνεια του φεγγαριού υπάρχουν μεγάλες μαύρες κηλίδες που ονομάζονται ‘θάλασσες’ γιατί αυτό νομίζαμε ότι ήταν παλιότερα. Πρόκειται, όμως, για λάβα προερχόμενη από αρχαία ηφαίστεια.

11. Τα φωτεινότερα αστέρια του ουρανού δεν είναι στα αλήθεια αστέρια, αλλά πλανήτες. Είναι ο Δίας, η Αφροδίτη, ο Άρης και ο Ερμής.

12. Υπάρχουν πάνω από 20 τρις γαλαξίες στο σύμπαν.

13. Λέμε ότι το ηλιακό μας σύστημα αποτελείται από 9 πλανήτες μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνουμε και τον Πλούτωνα. Ο Πλούτωνας, όμως, δεν είναι πλανήτης. Είτε πρόκειται για φεγγάρι που έχει φύγει από την αρχική του τροχιά είτε για αστεροειδή.

14. Ένας δορυφόρος ή ένα διαστημόπλοιο το οποίο θέλει να μπει σε τροχιά 200 χλμ από τη Γη, θα πρέπει να πετάξει με 8 χλμ/δευτερόλεπτο.

15. Ο ήλιος μας χρειάζεται 225.000.000 χρόνια για να κάνει το γύρο του γαλαξία.

16. Το μεγαλύτερο βουνό του ηλιακού μας συστήματος βρίσκεται στον Άρη και λέγεται ‘Όλυμπος’. Αποτελείται από βράχια και κόκκινη σκόνη. Το πλάτωμα της κορυφής του βρίσκεται σε υψόμετρο 27 χιλιομέτρων, παραπάνω από 3 φορές από το αντίστοιχο υψόμετρο του Έβερεστ (8.848 μέτρα).

17. Αν συμπυκνώναμε χρονικά την ηλικία του σύμπαντος σε 1 ημερολογιακό έτος, τότε συγκριτικά η ιστορία της ανθρωπότητας θα ανερχόταν στα 14 δευτερόλεπτα.

18. Τα βραδύπορα είναι ίσως το μοναδικό έμβιο ον που έχει επιβιώσει από τις πέντε μαζικές εξαφανίσεις της ζωής από τη Γη. Τα βραδύπορα έχουν οχτώ πόδια και το μέγεθος τους κυμαίνεται από 1,5 μέχρι 0,1 χιλιοστά. Επιβιώνουν σε θερμοκρασίες ως και 151, αλλά και -272 βαθμών Κελσίου.

19. Ένα χρόνος στην Αφροδίτη διαρκεί λιγότερο από μία μέρα στον ίδιο πλανήτη. Όλως περιέργως, η Αφροδίτη ολοκληρώνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον ‘Ηλιο πιο γρήγορα από ότι γύρω από τον εαυτό της.

20. Υπάρχουν πάνω από 8.000 αντικείμενα που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη. Τα περισσότερα είναι διαστημικά σκουπίδια ή συντρίμμια διαστημοπλοίων ή παλιότερων διαστημικών αποστολών.

21. Δεν υπάρχει μόνο ένα, αλλά πάρα πολλά σύμπαντα – συγκεκριμένα δέκα εις την πεντακοσιοστή- και δεν αποκλείεται στο μέλλον να δημιουργούμε σύμπαντα στο εργαστήριο, ενώ δεν αντιλαμβανόμαστε ότι πιθανότατα ζούμε σε δέκα διαστάσεις. Αυτή είναι μία νέα επιστημονική ιδέα που ανέπτυξε ο Δημήτρης Νανόπουλος, διακεκριμένος καθηγητής Φυσικής Υψηλών Ενεργειών του πανεπιστημίου του Τέξας A&M και τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Η πιο μεγάλη, ίσως, αλήθεια για το σύμπαν είναι το ότι παραμένει μυστηριώδες και ανεξερεύνητο. Γι’ αυτό και δεν πρόκειται ποτέ να πάψει να μας συναρπάζει και να μας δίνει αφορμές για συζητήσεις, προβληματισμούς και όνειρα. Η πιο ενδιαφέρουσα τέτοια συζήτηση, με άξονα την έρευνα και τις επιστημονικές υποθέσεις για το σύμπαν που μας περιβάλλει, θα γίνει ανάμεσα στον ίδιο τον καθηγητή Δημήτρη Νανόπουλο και στον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη,  στην εκπομπή ‘Κορυφές’ του OTE History, η οποία θα προβληθεί την Τρίτη, 27/9, στις 22.00.