© Print Collector / Contributor / Ideal Image / Getty Images The Idol / HBO / Instagram
ΙΣΤΟΡΙΑ

5 μεγάλοι πολιτισμοί του κόσμου που όμως θυσίαζαν παιδιά

Οι αρχαίοι θεοί διψούσαν για αίμα.

Πολύ συχνά, όταν κοιτάμε το παρελθόν και βλέπουμε τις βάρβαρες πρακτικές κάποιων λαών, τα αιμοδιψή έθιμα τα οποία κυριαρχούσαν μέσα στην κοινωνία τους, μας πιάνει μια αποστροφή και μια απορία για το πώς μπορούσαν αυτοί οι άνθρωποι να κάνουν κάτι τόσο εξωφρενικό, όπως είναι για παράδειγμα ο κανιβαλισμός ή οι ανθρωποθυσίες.

Μεγαλύτερη εντύπωση όμως μας κάνει, όταν συναντάμε παρόμοιες πρακτικές σε πολιτισμούς που θεωρούνται φωτισμένοι, σε λαούς που υποτίθεται ότι έφεραν την ανθρωπότητα ένα βήμα μπροστά. Είναι δύσκολο να πιστέψεις για παράδειγμα ότι οι Βαβυλώνιοι θυσίαζαν παιδιά ή ότι οι Κέλτες δεν τα έσφαζαν απλά, αλλά ότι τα έτρωγαν κιόλας.

Στη λίστα που ακολουθεί, υπάρχουν οι περιπτώσεις πέντε λαών που θυσίαζαν τα ίδια τα παιδιά τους στους θεούς τους, για να τους ευχαριστήσουν, για να ζητήσουν την εύνοιά τους. Μοιάζει τρομακτικό, αλλά είναι πέρα για πέρα αληθινό.

Βαβυλώνιοι

Η Βαβυλώνα δεν ήταν μία οποιαδήποτε πόλη, στεκόταν ακριβώς στο κέντρο του αρχαίου κόσμου, σε εκείνη τη γεωγραφική περιοχή που έφερε τα πρώτα δείγματα πολιτισμού στην ανθρωπότητα, παραμένοντας παράλληλα για πολλούς αιώνες μία από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές και οικονομικές δυνάμεις του πλανήτη.

Στη Βαβυλώνα, λοιπόν, ήταν πολύ συνηθισμένο, ή μάλλον για να είμαστε πιο ακριβείς, καθιερωμένο, να θυσιάζονται μικρά παιδιά προς τιμήν του κύριου θεού τους, του Μαρντούκ, αλλά και προς τιμήν του Άνου, μίας θεότητας που κυριάρχησε στα τελευταία χρόνια της Βαβυλωνιακής Αυτοκρατορίας. Κάθε χρόνο, κατά τη διάρκεια των εορτασμών προς τιμήν του Άνου, ανάβονταν φωτιές στην πόλη Ουρούκ και εκεί μέσα πετάγονταν ζωντανά μωρά και μικρά παιδιά.

Είναι ασφαλές να πούμε ότι η ανθρώπινη θυσία ήταν κάτι το καθιερωμένο για όσα χρόνια άντεξε ως δυνατή πόλη η Βαβυλώνα, με την πρώτη αναφορά σ’ αυτό το ‘έθιμο’ να γίνεται ήδη από τον 23ο αιώνα π.Χ.

Παρέμεινε δυνατή και μεγάλη πόλη, μέχρι και την κατάκτησή της από τον Μέγα Αλέξανδρο το 331 π.Χ. Από εκεί και μετά, δεν ανέκτησε ποτέ ξανά τη χαμένη της δόξα.

Ίνκας

Οι Ίνκας ξεχώριζαν από τους υπόλοιπους αμερικανικούς πολιτισμούς, στο θέμα των ανθρωποθυσιών, όχι γιατί δεν έκαναν, αλλά γιατί έσφαζαν αποκλειστικά μικρά παιδιά, ποτέ ενήλικους. Αυτή η πρακτική συνεχίστηκε μέχρι και την αιματηρή απόβαση των Ευρωπαίων στις περιοχές τους.

Τα παιδιά που συνήθως διαλέγονταν για να θυσιαστούν ήταν τα δυνατότερα και τα πιο υγιή, καθώς πίστευαν ότι αυτά θα ήταν τα καλύτερα δώρα για τους θεούς. Μπορεί να ακούγεται τρελό σήμερα, αλλά θεωρούταν μεγάλη τιμή για τις οικογένειες να δουν τα παιδιά τους να θυσιάζονται.

Παρά το γεγονός ότι ο πληθυσμός τους ήταν μικρότερος από τους άλλους μεσοαμερικανικούς πολιτισμούς, η αυτοκρατορία των Ίνκας ήταν εξαπλωμένη γεωγραφικά σε υπερβολικό βαθμό, φτάνοντας μέχρι και τα 4.000 χλμ στην καλύτερη περίοδό της.

Και αυτό σημαίνει βέβαια ότι η ανθρωποθυσία ήταν διαδεδομένη σε πολλές και μεγάλες περιοχές της τότε Αμερικής. Οι Ευρωπαίοι που έφτασαν, παρ’ όλα τα κακά που έκαναν, οφείλουμε να τους αναγνωρίσουμε ότι πάλεψαν να σταματήσουν αυτά τα βάναυσα τελετουργικά. Ωστόσο, ήταν τόσο βαθιά ριζωμένα στην καρδιά αυτού του λαού, που συνέχισαν να συμβαίνουν για πολλά χρόνια ακόμη, αλλά στα κρυφά.

Χαναάν

Η Χαναάν ήταν μία γεωγραφική περιοχή στον αρχαίο κόσμο, η οποία σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, περιελάμβανε τον Λίβανο, τη Συρία, την Ιορδανία, το Ισραήλ και την Παλαιστίνη. Υπάρχουν τόσες πολλές αναφορές για ανθρωποθυσίες σε έναν παντοδύναμο θεό ονόματι Μολώχ, που δεν μπορούν παρά να αποδεικνύουν ότι αποτελούσε μία απολύτως συνηθισμένη πρακτική για εκείνα τα χρόνια.

Στην Παλαιά Διαθήκη για παράδειγμα, στο Λευιτικόν, αναφέρεται χαρακτηριστικά σε ένα σημείο «δεν θα ξαναδώσεις κανένα απ’ τα παιδιά σου ως θυσία στον Μολώχ, ούτε θα βεβηλώσεις το όνομα του Θεού. Εγώ είμαι ο Κύριος».

Ο Μολώχ, μάλιστα, από κάποιους αναφέρεται και ως ο «θεός της παιδικής ανθρωποθυσίας», ενώ πίστευαν ότι θα τον ευχαριστούσαν περισσότερο αν οι ανθρώπινες προσφορές που θα έφταναν στα χέρια του, πετούνταν πρώτα ζωντανές στη φωτιά. Και φυσικά οι ανθρώπινες προσφορές θα έπρεπε να είναι παιδιά.

Αζτέκοι

Η κοινωνία των Αζτέκων είναι ίσως η πιο γνωστή αρχαία κοινωνία που ασκούσε τη βάρβαρη πρακτική που αναφέρουμε συνεχώς. Τον Οκτώβριο του 2017, οι αρχαιολόγοι ήρθαν μπροστά σε μία σπάνια εύρεση, έναν κυλινδρικό λάκκο επενδυμένο με ηφαιστιακές πέτρες, αποκλειστικά φτιαγμένο για θυσίες στο όνομα των θεών των Αζτέκων.

Η Τενοκτιτλάν ήταν μία αρχαία πόλη των Αζτέκων, που με σημερινούς όρους, θα λέγαμε ότι τώρα βρίσκεται κάπου στο κέντρο του Μεξικού. Το παραπάνω εύρημα ανακαλύφθηκε στην είσοδο του “Templo Mayor”, ενός αρχαίου ναού που δέσποζε σ’ αυτήν την πόλη.

Πιστεύεται, ότι το παιδί της φωτογραφίας -γνωστότερο στους αρχαιολόγους και ως «προσφορά στους θεούς 176»- θυσιάστηκε εκεί μέσα, κάπου το 1.400 μ.Χ. Ήταν η εποχή που οι Αζτέκοι επεκτείνονταν και για να έχουν καλή τύχη, θυσίαζαν όλο και περισσότερα παιδιά. Είναι πολύ πιθανό αυτό το παιδί να θυσιάστηκε για τον Αζτέκο θεό του πολέμου, τον Ουιτζιλοπότστλι, προκειμένου να φέρει καλοτυχία στους κατοίκους αυτής της πόλης.

Κέλτες

Όταν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία επεκτάθηκε, συνάντησε λαούς που είχαν τις ανθρωποθυσίες στο μενού τους, μία πρακτική που θεωρούταν ταμπού στον ελληνορωμαϊκό κόσμο, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Πολλά γραπτά που σώζονται από εκείνη την περίοδο αποδεικνύουν ότι οι Ρωμαίοι είχαν πολύ μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους, θεωρούσαν ότι ήταν ανώτεροι από κάθε έμβιο πλάσμα, ωστόσο δεν μπλέκονταν ποτέ με ανθρωποθυσίες. Ένας από αυτούς τους λαούς, λοιπόν, που βρέθηκε κάτω απ’ τη ρωμαϊκή εξουσία, οι Κέλτες, συνήθιζαν να θυσίαζουν παιδιά στους θεούς τους σε πολλά απ’ τα σημεία της αρχαίας Ευρώπης, όπου κατοικούσαν.

Οι Κέλτες ήταν μία σειρά από φυλές, που μπορεί να είχαν τις διαφορές τους και να σχημάτιζαν διαφορετικές ομάδες, αλλά πολύ συχνά ενώνονταν μπροστά στην απειλή των Ρωμαίων. Μετά το τέλος της μάχης, οι Κέλτες συνήθιζαν να αποκεφαλίζουν τους εχθρούς τους και να παίρνουν τα κεφάλια μαζί τους ως τρόπαια, καθώς πέρα απ’ την τιμή που τους γέμιζε αυτό, χρησίμευε και ως απειλή για τους μελλοντικούς τους εχθρούς.

Επομένως δεν θα πρέπει να μας κάνει εντύπωση το γεγονός ότι μία τόσο αιμοχαρής και σκληροτράχηλη φυλή, συνήθιζε να θυσιάζει παιδιά προκειμένου να ‘ευχαριστεί’ τους θεούς της. Ρωμαίοι συγγραφείς, μεταξύ των οποίων και ο Ιούλιος Καίσαρας, έχουν καταγράψει πολλά παρόμοια περιστατικά, δεν ήταν κάτι κρυφό.

Μάλιστα, πρόσφατες ανασκαφές σε μέρη που ζούσαν οι Κέλτες, έχουν φέρει στην επιφάνεια μούμιες παιδιών που θυσιάστηκαν, καθώς και κατασκευές που θυμίζουν “κρήνες αίματος”, σημεία δηλαδή από όπου έπιναν αίμα ή έτρωγαν ανθρώπινο κρέας.

Αρκετά σοκαριστικό για τα σημερινά δεδομένα.