Εκεί που μας θυμίζει Πάσχα

To concept ήταν να γράψουμε για το μέρος που πηγαίναμε Πάσχα παιδιά. Αυτό που έχουμε συνδέσει με την Ανάσταση, τη μαγειρίτσα, τα κοκορέτσια και το αρνί την Κυριακή του Πάσχα. Αλλά, να, όπως πάντα, κάποιοι θα το ακολουθήσουν, άλλοι θα γράψουν για τα προεόρτια του καλοκαιριού και κάποιοι για μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις χωρίς τις οποίες η Μεγάλη Εβδομάδα δεν περνάει με τίποτα.

Με θέα τον φλεγόμενο σταυρό στην Ναύπακτο ο Πάνος Κοκκίνης

Τα Πάσχα της εφηβείας μας (Καλλιθέα και Σαλαμίνα) ήταν επιεικώς κοινότυπα και ξενέρωτα. Ίσως για αυτό ποτέ δεν ξεπέρασα την πρώτη φορά που είδα, το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής (κατά την περιφορά των δυο επιταφίων), τον φλεγόμενο σταυρό στην μέση του ιστορικού λιμανιού της Ναυπάκτου. Με τα υπόλοιπα φώτα της πόλης κλειστά και τις αναμένες δάδες στις πολεμίστρες να σε μεταφέρουν καμία 500άρια χρόνια πίσω. Αν και, για μένα, Πάσχα σημαίνει περισσότερο το να στριμώχνομαι με την υπόλοιπη οικογένεια στο μπαλκόνι της γιαγιάς απέναντι από την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής το βράδυ της Ανάστασης ή να απολαμβάνω κοκορέτσι από τα χέρια του μπατζανάκη και του αδελφού του από τις δέκα και μετά το πρωί της Κυριακής. Έστω και αν, γύρω στις 4, αναγκάζομαι να φύγω σαν κλέφτης για να μην βυθιστώ στις ορδές της επιστροφής.

Πάσχα στην Κόστα ο Στέφανος Τριαντάφυλλος

Δεν υπάρχει καλύτερο μέρος να κάνεις Πάσχα (μετά τα νησιά του Πάσχα φυσικά) από την Κόστα. Κόστα = κοντά στο Πόρτο Χέλι, όπως είναι η “αυτοματοποιημένη” απάντηση στη δεύτερη ερώτηση μετά το “που θα πας για Πάσχα”. Κόστα, λοιπόν. Κοντά στο Πόρτο Χέλι. Κάποτε σιχτίριζα γιατί κάθε χρόνο κάναμε τα ίδια και τα ίδια: να πηγαίνουμε με το ζόρι στον Επιτάφιο, το βράδυ να παίρνουμε μπριζόλες με τον αδερφό μου στον Δρούζα, το Σάββατο να κοροϊδεύουμε τον Γιώργο που “χώθηκε” να γυρίσει το κοκορέτσι, μετά Ανάσταση με βεγγαλικά, “άντε και του χρόνου” και “αληθώς” (γενικά μου τη δίνει το “αληθώς”, το ξέρουμε 2.000 χρόνια περίπου, δεν χρειαζόμαστε τη δική σου επιβεβαίωση. Ευχαριστούμε), στη συνέχεια κακό τραπέζι που δεν έχω τι να φάω και επιρρίπτω ευθύνες κατά παντός, μετά ξενύχτι στις Σπέτσες και “δεν βαριέστε να βγείτε στις 2.00”, άγαρμπο πρωινό ξύπνημα για να δούμε το αρνί να γυρνάει, το αρνί να κατακρεουργείται επί τόπου στη σούβλα και μετά το “αρνί να τρώγεται καλύτερα κρύο”, να σβήνουμε τα πιρούνια στο τζατζίκι και στη συνέχεια να διοργανώνουμε τον διαγωνισμό “ποιος θα φάει περισσότερα ντολμαδάκια ο Στέφανος ή όλοι οι υπόλοιποι”; (κερδίζω κάθε χρόνο για όποιον αναρωτιέται).

Πάσχα = Κόστα. Κυρίως γιατί Πάσχα = ένα preview του καλοκαιριού. Θάλασσα, ήλιος και κοκορέτσι. Η συνταγή της επιτυχίας. Στο ιδανικό γεωγραφικό σημείο. Εκεί όπου η παραπάνω ρουτίνα γίνεται απολαυστική, έστω κι αν χρειάστηκε να “χαλάσει” (όπως τα τελευταία τρία χρόνια) για να καταλάβεις πόσο σημαντική ήταν.

Βάφοντας αυγά στην Αιδηψό η Ελιάνα Χρυσικοπούλου

Θα ‘θελα πολύ να έχω συνδέσει το Πάσχα μου με ένα μέρος πιο trademark πασχαλινό, με μια Κέρκυρα, μια Πάτμο, έστω μια Σαντορίνη, αδελφέ, αλλά τι να κάνουμε τώρα που η ζωή (και ο μπαμπάς μου, που έχτισε εδώ το εξοχικό για να είμαστε πάντα κοντά στην Αθήνα μην τύχει και χρειαστούμε νοσοκομείο) με έριξε σε αυτή την -πανέμορφη, κατά τ’ άλλα- κωμόπολη της Βόρειας Εύβοιας. Εδώ λοιπόν πέρασα όλα τα παιδικά και εφηβικά μου χρόνια, εδώ έχω τις πιο συμπυκνωμένες μου πασχαλινές αναμνήσεις. Η αλήθεια είναι πως δεν ακολουθούσαμε τα όποια έθιμα έχει η περιοχή, ούτε παίρναμε σβάρνα κοντινούς τόπους κατάνυξης και θρησκευτικής λατρείας, αυτό όμως δεν σημαίνει πως οι γονείς μου δεν ήθελαν “να το ζήσουν” ή, μάλλον, “να το ζήσουμε” εμείς, τα παιδιά. Δεν εξηγείται αλλιώς γιατί η μαμά μου τηρούσε όλα τα πασχαλινά τελετουργικά, από βάψιμο αυγών και πλάσιμο πασχαλινών κουλουρακίων -στα οποία φυσικά βοηθούσα- μέχρι καθάρισμα εντόσθιων -από το οποίο φυσικά απείχα και μπαινόβγαινα στην κουζίνα με κλειστή μύτη και έκφραση αηδίας- και παραγωγή homemade γιαουρτιού που έπηζε μέσα σε μάλλινες κουβέρτες. Δηλαδή πιο βουκολικά δεν γίνεται. Και από την άλλη ο μπαμπάς μου, όταν δεν μας μάζευε όλες (τρεις αδερφούλες είμαστε) γύρω από το τζάκι να δούμε Τζεφιρέλι, μας έβαζε να ακούμε στο repeat το Ω Γλυκύ μου Έαρ και ό,τι έχει γραφτεί ποτέ σε ρέκβιεμ. Μέχρι και το οικογενειακό κανίς φορούσε κόκκινο πουλόβερ και ασορτί φιογκάκια και έκανε θραύση στην εκκλησία, εκεί που όσο κι αν είχαμε τσακωθεί προηγουμένως (τι περίμενες; ελληνική οικογένεια είμαστε) μόλις ακουγόταν το Χριστός Ανέστη, φιλιόμασταν, αγκαλιαζόμασταν και όλα είχαν περάσει.

Στο μικρό Γαλατικό χωριό που το λένε Βούλα ο Χρήστος Χατζηιωάννου

Προσπαθώ πολλή ώρα να σκεφτώ μέρη που να έχουν σημαδέψει την εβδομάδα των Παθών. Έχω κάνει Πάσχα στη Σικελία, το Ρότερνταμ, το Λονδίνο. Έχω κάνει δυο φορές Πάσχα στην Κέρκυρα με κανάτια κι όλα τα σχετικά. Αλλά η κοινή συνισταμένη είναι μία. Το Πάσχα στο μοναδικό μέρος που μπορώ να αποκαλώ χωριό μου.

Επιτάφιος με αυτή τη γελοιοδέστατη βόλτα μέχρι το περίπτερο του Πέτρου και πίσω, συνάντηση γιγάντων κάτω από το καμπαναριό του Αη Γιάννη, ανάσταση στο πρώτο μεγάλο πεύκο κατεβαίνοντας. Και το πρωί τσιμπούρωμα στον κύριο Κώστα και τη θράκα που έχει ανάψει στην αυλή του Παπαδακέικου, πέρασμα για μεζέ από Τερζοπουλέικα και Μαυροειδακέικα και άλλα πολλά για τα οποία φυσικά αδιαφορείτε. Πάσχα είναι εκεί που δίπλα στο κοκορέτσι παίζει και κοντοσούβλι γενικά. Για να τα λέμε όλα

Ανάσταση στο Μάνστεστερ ο Στέλιος Αρτεμάκης

Πάσχα έχω κάνει σε όλη την Ελλάδα (#min_ginesai_malakas) οπότε δεν το έχω συνδέσει με κάποιο συγκεκριμένο μέρος. Φανταστική η περιφορά του Επιταφίου στην παλιά πόλη της Καβάλας. Την Ανάσταση την έχω νιώσει με τους δυναμίτες στην Κάλυμνο. Ένα από τα καλύτερα αρνιά το έχω φάει στο Δαμνόνι στην Νότια Κρήτη (ο καταστηματάρχης μας έχει βγάλει από το δικό του).

Αν με κάτι έχω συνδέσει το Πάσχα είναι παλιά το Final Four τη Μεγάλη Βδομάδα και μετέπειτα το Snooker. Αυτές οι διοργανώσεις έχουν ξελασπώσει για όλους τους Φράνκο Τζεφιρέλι που είδα μικρός. Οπότε θα πω Μάντσεστερ που έχει γίνει το κορυφαίο σκηνικό. Που μετά από χρόνια πετυχαίνω παγκόσμιο πρωτάθλημα Snooker Live. Ο τελικός Μεγάλο Σάββατο. Ebdon με τον Hendry στην τελευταία αναλαμπή του. Καταλαβαίνεις τώρα. Πιο καλές άμυνες και πιο πολλά snooker δεν έχω ξαναδεί. Πολλά game να ξεκινούν με αρνητικό σκορ. Και η ώρα να περνάει. Κανένας να μη θέλει να παίξει το παιχνίδι. Και η ώρα να περνάει. 1 λεπτό πριν την Ανάσταση έφτασα στην Εκκλησία. Με ταξί.

(κατά βάθος) στη Γλυφάδα ο Μάνος Μίχαλος

Η Κόστα ανήκει δικαιωματικά (και με κάθε νόμιμο τρόπο) στον Στέφανο, οπότε δεν πρόκειται να την οικειοποιηθώ σε αυτό το κείμενο, ακόμη και αν το έχω κάνει στα περισσότερα από τα ενήλικα Πάσχα-τα μου, σε σημαντικές στιγμές μου, σε αξέχαστες διακοπές μου. Ας αφήσω το Τριανταφυλλέικο να μιλήσει για αυτή, προτιμώ απλώς να την επισκέπτομαι και να ξεχνάω πουκάμισα και άλλα αντικείμενα κάθε φορά που φεύγω, για να με κυνηγάει ο κυρ-Γιάννης.

Θα επιλέξω “πατρίδα”, δηλαδή Γλυφάδα και Άγιο Νικόλαο. Εκεί, που έχω να θυμάμαι τις περισσότερες κοινές οικογενειακές στιγμές, αφού Χριστούγεννα (λιγότερο) και καλοκαίρι (πολύ περισσότερο), όλο και κάποιο τουρνουά, FINA Cup, Ολυμπιακοί Αγώνες, Παγκόσμιο Πρωτάθλημα θα έστελνε τον πατέρα μου από εδώ (Αμερική) κι από εκεί (Αυστραλία), οπότε το Μεγάλο Σάββατο και η Μεγάλη Παρασκευή, καθώς και τα κοκορέτσια της Κυριακής, είναι οικογενειακές στιγμές, που έδω που φτάσαμε μοιάζουν με συλλεκτικές.

Στον Άγιο Νικόλαο Γλυφάδας, ήταν και παραμένουν όλοι τους εκεί: συμμαθητές από το 2ο Λύκειο, γείτονες, γνωστά πρόσωπα, γνωστοί – άγνωστοι, συγγενείς όχι, αλλά φίλοι ναι. Σίγουρα, το να μένεις στην Αθήνα τέτοιες μέρες δεν είναι και το καλύτερο (οι πασχαλινές διακοπές είναι προσωπικά οι καλύτερες μου), αλλά ακόμη και εδώ, μπορείς να κάνεις Πάσχα και να το έχεις να το λες στα παιδιά σου. Κι επειδή, από ό,τι φαίνεται τα επόμενα 1-2 αρνιά θα τα φάμε εντός της Αττικής, μάλλον φέτος θα κάνουμε πρόβα τζενεράλε.

Εκτός και αν γίνει καμιά Κόστα τελευταία στιγμή, αλλά μετά το περυσινό (πρώτο) αυτόνομο σούβλισμα αρνιού, τι άλλο να κάνω, να πάρω back to back Ευρωλίγκα στη σούβλα;

Με το αρνί στη Λα Ράμπλα ο Ηλίας Αναστασιάδης

Όλες τις Κυριακές του Πάσχα που μπορώ να θυμηθώ, τις έχω περάσει στην αυλή της γιαγιάς μου στην Ηλιούπολη, εκεί που υπάρχει ακόμα αρκετός χώρος για 50 καλεσμένους στα τραπέζια και 4 αρνιά στη σειρά. Δυστυχώς, η Ηλιούπολη για σένα δεν είναι ό,τι και πιο εξωτικό (τόσα ξέρεις, τόσα λες), οπότε το αμέσως επόμενο location που ‘χω συνδυάσει με το Πάσχα είναι η Βαρκελώνη. Τότε, το 2006, μαζί με τον νυν συγκάτοικο, είχαμε εξορμήσει για τάπας (αντί αρνιού) στην πόλη του Γκαουντί και του Φεράν Μαρτίνεθ (τον πετύχαμε έξω από το ξενοδοχείο μας). Τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου, για την ακρίβεια στις 22.00 ώρα Ισπανίας, δεν ακούσαμε κανένα βαρελότο, καμία αυτοσχέδια έκρηξη “για το καλό(;)” και για να είμαι ειλικρινής, καθόλου δεν μας πείραξε. Το αρνί ήταν που ψάχναμε σαν γραφικοί ανήμερα το Πάσχα. Μάταια. Χαμόν.

Κοκορέτσι στην Κάρυστο ο Θοδωρής Δημητρόπουλος

Υπάρχει μια συγκεκριμένη διαδρομή ανοιχτά της Καρύστου, κοντά στον Αετό, από την κορυφή του λόφου μέχρι κάτω προς μια συγκεκριμένη απομονωμένη παραλία, που την έχουμε σκάψει τόσο πολύ που νομίζω πως μπορώ να την κάνω ξανά με κλειστά τα μάτια κι ας έχω να πάω χρόνια. Βάλε βολικό εξοχικό, βάλε οικογενειακούς φίλους, βάλε καλό καιρό και διάθεση για άραγμα κάθε τρεις και λίγο, κι έχεις το σκηνικό του πιο συχνού προορισμού οικογενειακής απόδρασης της ζωής μου. Για σερί πολλών ετών δεν υπήρχε χρονιά (και Πάσχα συγκεκριμένα αλλά και χρονιά γενικότερα) που να μην έχουμε πάει στο συγκεκριμένο μέρος με οσοδήποτε μεγάλη παρέα κάθε φορά. Κι επειδή μεγαλώνοντας σταμάτησε να με ενδιαφέρει το Πάσχα γενικότερα ως ‘θεσμός’ (τις μέρες αυτές προτιμώ απλά να βγαίνω για καφέδες στο κέντρο με όποιον έχει μείνει εδώ ή έστω να κλείνομαι μέσα και απλά να ΞΕΚΟΥΡΑΖΟΜΑΙ), στο μυαλό έχει παραμείνει κολλημένο σε εκείνες τις ανοιξιάτικες μέρες στη νότια Εύβοια. Δηλαδή, όταν ακούω Πάσχα, κοκορέτσι, αρνί, οτιδήποτε από όλο αυτό το πλαίσιο εννοιών τελοσπάντων, πάντα σκέφτομαι το ίδιο πράγμα: Ένα μπάρμπεκιου με ψάθινο ‘ταβάνι’ και θέα όλο το βουνό προς τα κάτω, μέχρι τη θάλασσα. Καλό καιρό. Δυνατή μουσική. Πολύ κόσμο να φωνάζει και να γελάει και να χορεύει. Γραφικό μακελειό πάνω από την πέτσα του αρνιού. (Το ίδιο το αρνί ποσώς μας ενδιέφερε.) Φόρμουλα 1, που συνήθως έπεφτε πάνω στο Πάσχα, να παίζει στο background. (Θυμάμαι να βλέπουμε τον θάνατο του Senna σε εκείνη ακριβώς την τηλεόραση.) Άραγμα στις αιώρες, στην αυλή που υπήρχε πιο δίπλα. Το SEGA Mega Drive πάντα συνδεδεμένο με μια τηλεόραση. Κι άλλη μουσική. Αργότερα και μια πισίνα. Τι να πω; Ίσως ύστερα από αυτή τη φάση να μη με ένοιαζε πλέον το Πάσχα.