Ένας κάτοικος της Ανάφης εξηγεί τι συμβαίνει στο νησί με τους σεισμούς
«Ας ελπίσουμε ότι θα είμαστε η γενιά που απλά είδαμε το νησί μας να κηρύσσεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και δεν ζήσαμε τα χειρότερα».
- 14 ΦΕΒ 2025
Σχεδόν τρεις εβδομάδες από την έναρξη της έντονης σεισμικής δραστηριότητας στη ζώνη Σαντορίνης-Αμοργού στις 26 Ιανουαρίου, η Ανάφη κηρύχτηκε χθες, Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης Πολιτικής Προστασίας μέχρι και τις 13 Μαρτίου, κατόπιν απόφασης του γενικού γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, Βασίλη Παπαγεωργίου. Πρόκειται για τον τρίτο δήμο, μετά από εκείνους της Αμοργού (η απόφαση λήφθηκε μία ημέρα πριν, στις 12 Φεβρουαρίου) και της Θήρας (βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης εδώ και πάνω από μία εβδομάδα).
«Μετά από αίτημα της δημοτικής αρχής και μετά από επικοινωνία με το υπουργείο Εσωτερικών και την Περιφέρεια λήφθηκε επιτέλους η συγκεκριμένη απόφαση, όπως εξαρχής θα έπρεπε να είχε συμβεί αντί να μπαίνουν τμηματικά τα νησιά σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Είμαστε όλοι στο ίδιο επίκεντρο, πολύ κοντά στην Άνυδρο -την νησίδα πάνω από το ρήγμα που «δίνει» τους σεισμούς- και επηρεαζόμαστε όλοι ανεξαιρέτως από τη σεισμική ακολουθία – άλλοι πιο ήπια, άλλοι πιο έντονα. Δηλαδή θα έπρεπε να ισχύσει το μέτρο για όλη την Περιφερειακή Ενότητα Θήρας (Σαντορίνη, Ανάφη, Φολέγανδρος, Ίος, Σίκινος, κ.λπ) και Νάξου (Νάξος, Αμοργός, Δονούσα, Ηράκλεια, Σχοινούσα, Κουφονήσια, κ.λπ)», λέει ο Γιάννης Χάλαρης, μόνιμος κάτοικος της Ανάφης, από την άλλη άκρη του ακουστικού.
Επικοινώνησα μαζί του αργά το απόγευμα της Πέμπτης, λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της απόφασης, ώστε να μας δώσει μία πιο σαφή εικόνα του τι συμβαίνει στο νησί αυτή τη στιγμή. Βρισκόταν στο σπίτι του, όπως όλοι οι κάτοικοι με το που πέσει το φως της ημέρας. «Δεν μαζεύεται πλέον ο κόσμος τα βράδια σε κάποιο μαγαζί, καφενείο. Είμαστε στα σπίτια μας, μιας και οι σεισμικές δονήσεις είναι αρκετά έντονες κατά τη διάρκεια της νύχτας και είμαστε σε επαγρύπνηση».
Αναφέρει ότι στην Ανάφη δεν έχουν υπάρξει ζημιές και κατολισθήσεις. «Μόνο μερικές μικρορωγμές στα τοιχώματα κτιρίων, που είναι κακοσυντηρημένα ή/και κακοβαμμένα. Επίσης, δεν έχει προκληθεί κάποιο πρόβλημα στο Κάστρο, που είναι μία βραχώδης περιοχή πάνω από τον οικισμό της Χώρας, όπου είναι συγκεντρωμένος ο μόνιμος πληθυσμός του νησιού μας – υπολογίζεται περί τους 180 κατοίκους». Όπως εξηγεί, η γεωλογία της Ανάφης διαφέρει από εκείνη της Σαντορίνης. «Έχουμε διαφορετικό έδαφος και λόγω αυτού αισθανόμαστε λιγότερο τις δονήσεις. Εμείς εδώ το λέμε “πάσπαρο”. Είναι ένα πέτρωμα που υπάρχει κυρίως στη Χώρα και είναι αρκετά ανθεκτικό στις δονήσεις, τις οποίες απορροφά με αποτέλεσμα να μη μεταφέρονται με μεγάλη ένταση στις υποδομές».
Ο Γιάννης Χάλαρης είναι ένας από τους δύο ηλεκτρολόγους που εργάζονται στη ΔΕΗ στο νησί. Είναι επίσης δημοτικός σύμβουλος -επικεφαλής της παράταξης «Μειοψηφία»- και πρόεδρος στον αγροτικό συνεταιρισμό.
Ο Γιάννης Χάλαρης, μόνιμος κάτοικος της Ανάφης.
Τον ρωτώ ποια είναι τα έκτακτα μέτρα που έχουν ληφθεί την τρέχουσα περίοδο. «Έχει έρθει κλιμάκιο της πυροσβεστικής, έχουν ενεργοποιηθεί οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας ώστε να υπάρχει αδιάλειπτη επικοινωνία και έχουν σταλεί ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη από τον ΔΕΔΗΕ για να μπορέσουμε να ηλεκτροδοτήσουμε το νησί σε περίπτωση που προκληθεί τσουνάμι, καθώς το εργοστάσιο της ΔΕΗ είναι πολύ κοντά στο λιμάνι και στη θάλασσα.
Επιπλέον, τοποθετήθηκε σεισμογράφος στο νησί -δεν είχαμε- όταν ξεκίνησε η σεισμική ακολουθία. Με το πρώτο διαθέσιμο ακτοπλοϊκό δρομολόγιο, έφτασε στην Ανάφη σεισμολόγος και τον τοποθέτησε. Αν θυμάμαι καλά έγινε την ίδια ημέρα, που ανέβηκαν στην Άνυδρο και στη Θηρασιά για να τοποθετήσουν έξτρα σεισμογράφους.
Κατά τ’ άλλα, έχουμε κατεβάσει όλοι στα κινητά μας μία εφαρμογή παρακολούθησης και καταγραφής της σεισμικής δραστηριότητας και έχουμε φτιάξει μεταξύ μας ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης, δηλαδή πού θα συγκεντρωθούμε και πώς θα κινηθούμε σε περίπτωση που υπάρξει ανάγκη. Και κάπως έτσι, η ζωή, όπως καταλαβαίνετε, συνεχίζεται.
Ίσως, αυτή είναι μία ευκαιρία να υπάρξει από εδώ και στο εξής καλύτερη οργάνωση και μέριμνα από την Πολιτεία για τα νησιά μας, γιατί ζούμε σε μία σεισμογενή ζώνη της χώρας, ώστε να μη χρειαστεί ξανά να κάνουμε μέσα σε μία εβδομάδα ό,τι κάναμε τώρα για να είμαστε προετοιμασμένοι. Ήμασταν τυχεροί που υπήρξαν προειδοποιητικά σημάδια και προλάβαμε να οργανωθούμε».
Τις τελευταίες σχεδόν τρεις εβδομάδες, οι Αναφιώτες έχουν μπει σε μία νέα κανονικότητα, την ώρα που ειδικοί επισημαίνουν ότι το σεισμικό φαινόμενο ενδέχεται να κρατήσει μέχρι και το Πάσχα. «Ελάχιστοι κάτοικοι έχουν φύγει για την Αθήνα και τον Πειραιά, κυρίως κάποιες οικογένειες που έχουν σπίτια εκεί και οι εκπαιδευτικοί του νησιού με αφορμή το κλείσιμο των σχολείων. Γενικά, είμαστε ψύχραιμοι. Δεν θα έλεγα ότι υπάρχει πανικός, ωστόσο είναι φυσικό και επόμενο να ζούμε με τον φόβο, το άγχος και την αγωνία του πώς θα εξελιχθεί αυτό το πρωτοφανές φαινόμενο, το οποίο βιώνουμε στο πετσί μας.
Κάθε λίγο και λιγάκι κουνιόμαστε. Καταλαβαίνουμε τουλάχιστον 4 με 5 δονήσεις μέσα στο 24ωρο. Στη Χώρα, γίνονται πολύ αισθητοί γενικά οι σεισμοί που είναι από 4 Ρίχτερ και πάνω».
Τα προβλήματα που ήδη αντιμετωπίζουμε βέβαια παραμένουν, δυσχεραίνοντας την κατάσταση και επιδεινώνοντας το άγχος. Επί παραδείγματι, το αγροτικό ιατρείο είναι εξοπλισμένο μεν, αλλά έχουμε έναν γιατρό και μία νοσηλεύτρια. Αυτή είναι όλη κι όλη η δύναμή μας στο κομμάτι της υγείας. Επίσης, έχουμε μόνο δύο πλοία από τον Πειραιά την εβδομάδα -δύο αφίξεις και δύο αναχωρήσεις- και μία σύνδεση με μία λάντζα στη Σαντορίνη, η οποία την προηγούμενη εβδομάδα λόγω κακοκαιρίας δεν πραγματοποιήθηκε.
Όπως αντιλαμβάνεστε όλα αυτά δημιουργούν επιπλέον ανασφάλεια, παρά το γεγονός ότι έχουμε μάθει να ζούμε με αυτές τις ελλείψεις. Εν προκειμένω όμως, το αίσθημα της απομόνωσης και του εγκλωβισμού εντείνονται. Φανταστείτε κάποιος να μην αντέχει άλλο να βιώνει αυτή την καθημερινότητα με τους σεισμούς, να είναι σε οριακή κατάσταση και να θέλει να εγκαταλείψει τώρα το νησί. Δεν μπορεί. Θα πρέπει να υπομείνει 3-4 μέρες ακόμα τους σεισμούς μέχρι να φύγει για Πειραιά.
Καταλαβαίνετε ότι είναι μία πολύ ψυχοφθόρα κατάσταση και κάποια στιγμή, το κράτος θα πρέπει να μεριμνήσει για τα κατάλοιπα που θα αφήσει στον κόσμο όλη αυτή η ιστορία. Είναι πολλές οι μέρες, είναι μεγάλη αγωνία. Θα πρέπει να έρθει ένα κλιμάκιο επαγγελματιών ψυχικής υγείας να συζητήσουν κατ’ ιδίαν με τους κατοίκους. Δεν αντιμετωπίζουμε όλοι οι άνθρωποι το ίδιο τις τραυματικές εμπειρίες και αυτό που ζούμε αυτή τη στιγμή είναι μία τέτοια εμπειρία. Προς το παρόν, φαινόμαστε όλοι ψύχραιμοι αλλά δεν μπορούμε να ξέρουμε τι κρύβει ο καθένας μέσα του».
Γεννημένος στην Αθήνα από Αναφιώτες γονείς, ο Γιάννης Χάλαρης εγκαταστάθηκε μόνιμα στο νησί στα 27 του. «Ήθελα να αλλάξω τρόπο ζωής και να φύγω από το κέντρο της Αθήνας. Δεν θα άλλαζα τη ζωή που έχω φτιάξει εδώ. Αγαπώ το νησί μου, όπως και όλοι όσοι έχουμε επιλέξει να ζούμε εδώ και προσπαθούμε να διατηρήσουμε έναν βράχο του Αιγαίου ζωντανό.
Υπάρχουν ελάχιστοι ηλικιωμένοι που έχουν αναμνήσεις από τον τρομερό σεισμό των 7,7 Ρίχτερ της Αμοργού το 1956 και βουρκώνουν με όσα συμβαίνουν τις τελευταίες εβδομάδες. Ας ελπίσουμε ότι θα είμαστε η γενιά που απλά είδαμε το νησί μας να κηρύσσεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και δεν ζήσαμε τα χειρότερα».
