Για το ελληνικό, αθάνατο φραπόγαλο ρε γαμώτο

Η λέξη ‘φραπόγαλο’ είναι μια εύηχη, αλλά όχι ωραία και δίκαιη για το προϊόν λέξη. Επίσης, είναι μια χρηστική λέξη. Μέσα σε εννιά γράμματα περικλείει την πιο κλασική παραγγελία στις καφετέριες όλης της χώρας κατά τη διάρκεια των 90s και των 00s, αυτό το κλασικό, “πάρε-μακριά-τα-προβλήματά-μου” (που δεν λες) και “φέρε ένα φραπέ γλυκό με γάλα” (που λες). Κανείς δεν παρήγγειλε ποτέ ‘φραπόγαλο’, αλλά όλοι έχουμε πιει εκατοντάδες. Χάλια τα νεύρα μας σήμερα. Με την επικράτηση του φρέντο. 

Ειλικρινά δεν ξέρω και δεν έχω το κουράγιο να υπολογίσω ποιοι και πόσοι πίνουν φραπέ τη σήμερον ημέρα. Για να μην παρεξηγηθούμε, ξεκαθαρίζω κάτι από νωρίς. Ο ύμνος που θα ψάλλουμε εδώ είναι για το φραπόγαλο, όχι για τον φραπέ χωρίς γάλα.

Εξάλλου, το μέγεθος και η δύναμη που απέκτησε το φραπόγαλο με τα χρόνια απεικονίζονται στην πιο άκυρη, πλην άκρως διαδεδομένη παραγγελία που ακούστηκε κατά κόρον εκεί έξω, δηλαδή το ‘ένα φραπέ χωρίς γάλα’. Την ανάγκη δηλαδή του πελάτη να τονίσει το ‘χωρίς γάλα’, το -υπό άλλες συνθήκες- αυτονόητο. Όχι κύριοι, αυτονόητο ήταν το ‘φραπές με γάλα’. Για τέτοια ανατροπή των φυσικών νόμων μιλάμε.

Αν είσαι 18-22 το πιθανότερο είναι να μην καταλαβαίνεις το βάθος του προϊόντος που αναλύουμε-αποθεώνουμε σε αυτό το άρθρο, απλά γιατί οι πρώτοι καφέδες που ήπιες με τους συμμαθητές σου ή στα πρώτα ραντεβού ήταν φρέντο οτιδήποτε. Βασικά, είναι πιο πιθανό να ήπιες φρίο, παρά τον πατροπαράδοτο φραπέ γλυκό με γάλα.

Δεν φταις. Έτσι μεγάλωσες. Εδώ υπάρχουν παιδιά που δεν ξέρουν τον Λάγιος Ντέταρι. Γι’ αυτά τα κενά είναι εδώ το ONEMAN.

Ποιο ήταν το μεγαλείο του φραπόγαλου; Μελετώντας το φαινόμενο με μια βουτιά στις προηγούμενες δεκαετίες, με άκρως επιστημονικές μεθόδους και με ISO πιστοποιητικά, καταλήγουμε ότι το φραπόγαλο ήταν στάση ζωής. Δεν ήταν μια ακόμα επιλογή από τον κατάλογο. Ήταν συνώνυμο του ‘κάθομαι στην καφετέρια, αφήνω το Rayban στο πράσινο, σιδερένιο τραπεζάκι, απλώνω το πόδι στη δίπλα καρέκλα και κάνω μια σύνθετη σκέψη για τη ζωή’. Ήταν μια τόσο ρομαντικά ωχαδερφική στάση όσο το μυθικό “το Αιγάλεω και ο Ολυμπιακό να κερδάνε” του Γιάννη Σπάθα.

Εσύ που έφαγες όλα σου τα ψιλά σε φραπόγαλα μπορείς να κατανοήσεις τη διαφορά τους από τον απλό φραπέ. Δεν είναι μόνο το καφέ χρώμα που εκρήγνυται σε πολλές πιο ανοιχτόχρωμες ακτίνες τη στιγμή που το γάλα βουτάει μέσα του. Δεν είναι μόνο το υποκατάστατο μιας σοκολατίνας (και τρεις κουταλιές ζάχαρη και γάλα ρε ατρόμητε;). Δεν είναι μόνο η ανάμνηση των παιδικών σου χρόνων όταν κάθε φορά που τέλειωνε το Hemo, η μαμά σου έκλεινε το μάτι και έβαζε λίγο καφέ στο γάλα σου.

(άμα είναι μπελαλής ο άνθρωπος)

Είναι η εξής βασική διαφορά. Αυτός που παίρνει φραπέ (σκέτο, μέτριο, γλυκό) κάνει μια πολύ ειδική. βραχυπρόθεσμη επιλογή. Μια επιλογή που τελειώνει με την τελευταία ρουφηξιά. Αυτός που παίρνει φραπέ γλυκό με γάλα, επειδή έτσι του έμαθε η ζωή κάνει μια μακροχρόνια δήλωση. Είναι cool. Πολύ cool για να αναλωθεί σε συζητήσεις για ποικιλίες δέντρων στην νότια Βραζιλία ή για καινοτόμα blends ή για το αν το ένα μαγαζί κάνει καλύτερο αφρόγαλα από το άλλο.

Είπαμε. Φραπόγαλο, όχι αφρόγαλα. Ας μην γυρνάμε την πλάτη στην ιστορία.

Το φραπόγαλο είναι τα φλάιτ που φορούσαμε στο Γυμνάσιο, τα σπυράκια στη μούρη μας, οι πενταήμερες. Είναι οι πρώτες μας κοπάνες. Είναι οι πρώτοι μας καφέδες. Είναι οι δυόμισι χιλιάδες θεωρίες που έχεις πει και έχεις ακούσει για τον σωστό αφρό από πάνω.

Αν όπως και δήποτε πρέπει να μιλήσουμε για τη γεύση του συγκεκριμένου ΠΟΠ, πέρα από τους συμβολισμούς και την εικόνα στο μυαλό μας, αρκεί να αναφέρουμε ξανά το βασικό χαρακτηριστικό της γλυκύτητας.

Όποιος θέλει να πιει καφέ και να τον πιάσει, δεν θα πάρει φραπόγαλο. Ή τουλάχιστον δεν θα σκεφτεί πρώτα αυτό. Ένας μονός εσπρέσο χωρίς ζάχαρη ή ένας φραπέ σκέτος είναι πιο λογικές (και πιο αποτελεσματικές) επιλογές.

Φραπόγαλο πίνουμε κυρίως εμείς που “δεν θα το κάνουμε και μεγάλο θέμα μωρέ”. Κατάλαβες; Κι εμείς που περάσαμε εργατοώρες κοπανώντας τα πούλια στο τάβλι.

Εμείς που σχεδόν κάναμε διαγράμματα για τη στρατηγική που θα ακολουθήσουμε στο φεύγα. Νόμιζες ότι θα κλείσει χωρίς αναφορά στο τάβλι ένα θέμα για το φραπόγαλο;

Για το τέλος, έχω κρατήσει μια εξαιρετική ιδέα που θα ήθελα να μοιραστώ με το υπουργείο Πολιτισμού. Οφείλουμε ως έθνος που τιμά τις λαϊκές του παραδόσεις να προκηρύξουμε έναν διαγωνισμό αφηρημένης τέχνης με κεντρικό θέμα το φραπόγαλο.

Είναι σίγουρο πως το Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης θα γέμιζε από εκπληκτικά μεταμοντέρνα έργα όπως: μια προβολή ενός τοπικού ντέρμπι τύπου Λάρισα-Ολυμπιακός Βόλου σε προτζέκτορα, μια σκηνή από τους Δέκα Μικρούς Μήτσους με Λαζόπουλο και Σταρόβα να παίζει σε λούπα, το γάλα να σχηματίζει ανάποδο μανιτάρι πυρηνικής έκρηξης καθώς εισέρχεται στο ποτήρι με τον καφέ, καλαμάκια, κανάτες με κρύα νερά, ένα πανοραμικό ενός μεσημεριού στην πλατεία Εξαρχείων. Τέχνη. Μόνο.

Και ένα κίτρινο καλαμάκι παιδιά. Η ιεροτελεστία είναι ιεροτελεστία. Όποιος φέρει ντόρτια, ρουφάει πρώτος.

Ας μιλήσουμε για τον φραπέ με γάλα και στο @illanastasiadis