Λίνα Μενδώνη, η παραίτησή σας δεν θα είναι αρκετή

«Δεν ζητάμε από την υπουργό να επιτελέσει τον ρόλο της δικαιοσύνης. Δε ζητάω από την υπουργό να παραιτηθεί επειδή γνώριζε. Αν γνώριζε η υπουργός θα ζητούσα να παρέμβει εισαγγελέας και για την ίδια. Ζητάω να παραιτηθεί η υπουργός, ακριβώς επειδή δε γνώριζε. Και όταν βάζουμε ανθρώπους σε τέτοιες θέσεις, οφείλουμε, αν μη τι άλλο, να ψάχνουμε τα πάντα. Και ακόμα και μία φήμη να υπάρχει, θα πρέπει να την αναζητήσουμε», ανέφερε ο ηθοποιός Χάρης Τζωρτζάκης στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ σχετικά με την αμφιλεγόμενη συνέντευξη Τύπου της Λίνας Μενδώνη, που ούτε λίγο ούτε πολύ έκανε λόγο για εξαπάτησή της από τη βαθιά υποκριτική δεινότητα του ηθοποιού-σκηνοθέτη-πρώην καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου Δημήτρη Λιγνάδη.

Το απόσπασμα από τη σφοδρή ανακοίνωση του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών είναι ενδεικτικό της οργής και της απογοήτευσης που έχει πλημμυρίσει έκτοτε τους ανθρώπους του χώρου: «Το θέατρο δεν έχει καμία ανάγκη, ούτε από το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών, ούτε από κανέναν να υπερασπιστεί την υπόληψη του ως Τέχνη στην κοινή γνώμη της ίδιας της χώρας που το γέννησε πριν 2500 χρόνια. Ποτέ ως τώρα, κάποια εγκληματική ενέργεια ή η συγκάλυψή της, κάποια σκευωρία, κάποιος πολιτικός σχεδιασμός, κάποια ατάκα επικοινωνιολόγου και κάποια πολιτική διγλωσσία (που επιβάλει άλλο νόημα στις λέξεις που ο όποιος ομιλητής χρησιμοποιεί) δεν μπόρεσε να το σπιλώσει. Ούτε το θέατρο, ούτε τους ηθοποιούς του: από τον πρώτο “Υποκριτή”, τον Θέσπι, μέχρι σήμερα, αυτή η χώρα έχει ευλογηθεί από μεγάλες προσωπικότητες ηθοποιών που ενέπνευσαν και άνοιξαν δρόμο όχι μόνο για τους επόμενους, αλλά και για την κοινωνία ολόκληρη. Όσο κι αν επιχειρούν να απαξιώσουν έναν ολόκληρο κλάδο για να μην αναλάβουν ΚΑΜΙΑ ευθύνη, δεν θα το καταφέρουν. Το βέλος πάντα θα δείχνει την ίδια και την Κυβέρνηση στην οποία συμμετέχει. Γιατί, εν τέλει, και να ήξεραν και να μην ήξεραν, είναι ΕΥΘΥΝΗ τους».

Κι ενώ χθες, Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου, η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος Αριστοτελία Πελώνη δήλωνε ότι «ένας ατυχής επικοινωνιακός χειρισμός δεν συνιστά λόγο αποπομπής», αλλά και ότι «Η κυβέρνηση στηρίζει την κ. Μενδώνη. Η κ. Μενδώνη είναι μία καλή υπουργός με σημαντικό έργο στο υπουργείο Πολιτισμού», έξω από το υπουργείο Πολιτισμού εργαζόμενοι στον χώρο της τέχνης διαδήλωναν, αναρτώντας πανό που έγραφε «Μενδώνη Παραιτήσου» τόσο για τα καθυστερημένα αντανακλαστικά στις καταγγελίες για παιδοφιλία, βιασμούς και λεκτική και σωματική βία στο θέατρο, αλλά και για τον τρόπο επιλογής των ανθρώπων που τοποθετούνται σε νευραλγικές θέσεις (θυμίζουμε ότι η ανάθεση της καλλιτεχνικής διεύθυνσης του Εθνικού Θεάτρου έγινε απευθείας στον Δημήτρη Λιγνάδη και όχι μέσω διαγωνισμού).

Διαμαρτυρία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος Ακροάματος έξω από το υπουργείο Πολιτισμού, την Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2021. / EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ

Τα τελευταία 24ωρα οι αντιδράσεις ολοένα και πληθαίνουν και ο καλλιτεχνικός κόσμος σύσσωμος δε ζητά, πλέον απαιτεί την απομάκρυνση της υπουργού. Ο ηθοποιός, σκηνοθέτης και ιδρυτής του Θεάτρου Στοά, Θανάσης Παπαγεωργίου απέσυρε την αίτηση του για επιχορήγηση αναφέροντας ότι «Δεν επιθυμώ να λάβω καμία βοήθεια από ένα γελοιοποιημένο υπουργείο Πολιτισμού».

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων τονίζει: «Η κυρία Μενδώνη αποτελεί persona non grata για τους ανθρώπους του πολιτισμού. Δε διαθέτει κανένα κοινωνικό έρεισμα. Τα λεγόμενά της εκπροσωπούν αποκλειστικά εκείνη και τους συνεργάτες της, ενώ η υπογραφή της αποτελεί λαλούν σύμβολο απαξίωσης». Με τη σειρά του ο Ενιαίος Σύλλογος Υπαλλήλων ΥΠΠΟ Αττικής, Στερεάς και Νήσων σημειώνει: «Θεωρούμε ότι, μετά από τις καταιγιστικές αυτές εξελίξεις, η παραμονή της Λ. Μενδώνη στη θέση της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού μόνο καταστροφική μπορεί να είναι για το Υπουργείο, για τους ανθρώπους που υπηρετούμε τον πολιτισμό από κάθε θέση και επαγγελματική ιδιότητα, για όλους όσους παλεύουμε για ένα καλύτερο αύριο και την ανάδειξη του Πολιτισμού στη θέση που πραγματικά του αξίζει».

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η δήλωση των μελών του Δ.Σ. του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης («Υπό το σκότος των πρόσφατων εξελίξεων στο χώρο του Πολιτισμού και επειδή η ευθιξία, η φιλοτιμία και η υπευθυνότητα είναι αρετές που πρέπει να διαθέτουν όχι μόνο οι άρχοντες αλλά και οι υπηρετούντες τους άρχοντες, ιδίως όταν οι πρώτοι δεν τις διαθέτουν, επιθυμούμε, με την παρούσα δήλωση, να εκφράσουμε την εντονότατη δυσαρέσκειά μας για τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη την πρωτοφανή υπόθεση των αποκαλύψεων που αφορούν τον τέως Καλλιτεχνικό Διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου Δημήτρη Λιγνάδη, αποποιούμενη με τόση επιτηδευμένη ελαφρότητα τις προσωπικές της ευθύνες και αδυνατώντας ν’ ανταποκριθεί στο ρόλο της και να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων. Θεωρούμε αυτονόητο, παίρνοντας υπόψη μας και μια σειρά απαράδεκτους χειρισμούς της κατά την πολιτεία της, ότι η μόνη ενδεδειγμένη λύση είναι η άμεση παραίτησή της»), αλλά και εκείνη της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου («Η δήλωση δεν είναι “ατυχής στιγμή”, ούτε “εκφραστικό ατόπημα”. Είτε επιλέγει να ξεσηκώσει νοσηρές αντιλήψεις που θυματοποιούν τους ανθρώπους των τεχνών από καταβολής, είτε μαρτυρεί ανεπίτρεπτη αφέλεια, άγνοια και ανεπάρκεια. Σε όποια από τις δύο περιπτώσεις, αποτελεί βαρύτατη προσβολή προς όλους τους ηθοποιούς, προς όλους τους ηθοποιούς-μέλη της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, προς όλο τον καλλιτεχνικό κόσμο της χώρας και την ίδια την πνευματική ζωή όλων μας. Το λιγότερο που μπορεί να κάνει είναι να αναλάβει την πολιτική ευθύνη»).

Παράλληλα, δημιουργήθηκαν δύο διαδικτυακές δράσεις: η ιστοσελίδα mendoni.gr και το ψήφισμα στην ιστοσελίδα Avaaz, όπου συλλέγονται υπογραφές για την παραίτηση της υπουργού.

Ο εκθρονισμός της Μενδώνη δεν αρκεί για να ελευθερωθεί ο πολιτισμός από τα δεσμά του

Είναι εμφανές και όποιος δεν το βλέπει εθελοτυφλεί: Η Λίνα Μενδώνη μπορεί να χαίρει της εμπιστοσύνης του πρωθυπουργού, δεν χαίρει όμως της εμπιστοσύνης των ανθρώπων και των φορέων του χώρου που υπηρετεί και αυτό είναι κάτι που ακόμα και οι πιο ισχυροί δεν πρέπει να αγνοήσουν εις το όνομα του Πολιτισμού. Η ρήξη είναι βαθιά και η μεταξύ τους σχέση μη αναστρέψιμη. Εδώ που φτάσαμε ακόμα και η παραίτησή της δε θα είναι αρκετή για να διασωθεί ό,τι απέμεινε, για να αισθανθούμε όλοι ότι πράγματι ζούμε σε ένα Κράτος Δικαίου. Θα είναι μόνο η αρχή, κάτι που φρόντισε να υπογραμμίσει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος (ΠΟΘΑ), θέτοντας το ζήτημα στη σωστή του βάση: «Η αυθόρμητη προσέλευση του κόσμου έξω από το υπουργείο Πολιτισμού δείχνει την ανάγκη ενός κλάδου που έχει ταλαιπωρηθεί πολύ για κάθαρση και δικαιοσύνη. Σε αυτό το σημείο η παραίτηση Μενδώνη δεν αρκεί. Πρέπει να ξεριζωθεί όλο το στρεβλό σύστημα που εκμεταλλεύεται τον χώρο του Πολιτισμού και να τιμωρηθούν όσοι το στήριξαν».

«Οι μεγάλες θέσεις προϋποθέτουν και μεγάλες ευθύνες. Όπως αν ο Δημήτρης Λιγνάδης ήταν ένας απόλυτα επιτυχημένος καλλιτεχνικός διευθυντής, η υπουργός θα καρπωνόταν την επιτυχία της επιλογής, έτσι και τώρα πρέπει να δείξει ότι διαθέτει πολιτικό και ψυχικό ήθος και να παραδεχθεί την αποτυχία της», αναφέρει σε τηλεφωνική μας επικοινωνία ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Μάξιμος Μουμούρης. Για τον ίδιο, η παραίτηση της Λίνας Μενδώνη «θα αποκαταστήσει απλά για λίγο την καλλιτεχνική και κοινωνική ηρεμία».

Ο Μάξιμος Μουμούρης στην παράσταση «Μεγάλη Χίμαιρα» σε σκηνοθεσία Δημήτρη Τάρλοου. / Patroklos Skafidas

«Το θέμα από εκεί και πέρα είναι πώς θα αλλάξει ο τρόπος που μέχρι σήμερα λειτουργούν οι θεσμοί στην Ελλάδα. Πότε θα πάψουν τα κριτήρια επιλογής να είναι κομματικά αντί για αξιοκρατικά; Πότε θα σταματήσουν οι πολιτικές πεποιθήσεις και οι ισχυρές φιλίες να τοποθετούν ανθρώπους σε θέσεις εξουσίας; Πότε οι κυβερνήσεις θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και θα αποδείξουν έμπρακτα ότι οι πόρτες της δικαιοσύνης είναι ανοιχτές και τα αυτιά της πολιτείας ανοιχτά να αφουγκραστούν; Η στιγμή είναι τώρα, που τίποτα πια δεν μπορεί να φιμώσει τα στόματα, αλλά μπορεί να φιμώσει τη δράση εν δυνάμει θυτών. Πολιτεία και πολίτες όλοι μαζί να επαναπροσδιοριστούμε ώστε να αισιοδοξούμε για την επόμενη ημέρα».