Reinhard Heydrich: O Ναζί που έτρεμαν μέχρι και οι υπόλοιποι Ναζί
- 27 ΜΑΙ 2023
Αν για κάποιο λόγο σε εξιτάρει να διαβάζεις για τις φρικαλεότητες και τα αισχρά πράγματα που έκαναν οι Ναζί, υπάρχει το εξαιρετικό προ ετών ντοκιμαντέρ του Netflix σχετικά με τον Σατανικό Κύκλο του Χίτλερ.
Εκεί που μαθαίνεις -με στρωτό, μελετημένα δομημένο και εύπεπτο τρόπο- απίστευτα info σχετικά με τους πρωταγωνιστές σε αυτή την 20χρονη Τόλμη & Γοητεία σαπουνόπερα διαφθοράς, προδοσίας και δολοπλοκίας που εξελισσόταν στο backstage των σημαντικών ιστορικών γεγονότων που ήδη γνωρίζουμε.
Όπως για το πόσο υπέρμετρα θρασύδειλος ήταν ο wannabe στρατιώτης Χίμλερ, πόσο ευλύγιστη -λόγω yoga- υπήρξε η Εύα Μπράουν (και γιατί ο Χίλτερ σιχαινόταν τα μαργαριτάρια), για τη μεγάλη μπάζα έργων τέχνης του -πάλαι ποτέ ήρωα πολέμου- Γκέριγκ, τον κρίσιμο ρόλο του κοντόχοντρου γραφειοκράτη γραμματέα του Αδόλφου ή για το μοναχικό ταξίδι του εσαεί πιστού και παραγκωνισμένου Ες, μέσα σε ένα αεροπλάνο, στη Σκοτία προκειμένου να συναντήσει τον Τσόρτσιλ και να σταματήσει τον πόλεμο.
Η σειρά (που μπλέκει αρχειακό υλικό με αναπαράσταση ιστορικών γεγονότων από ηθοποιούς) είναι εξαιρετική. Είτε σε νοιάζει να μάθεις κάτι παραπάνω για τη συγκεκριμένη εποχή είτε όχι. Εκείνος, ωστόσο, ο χαρακτήρας που ξεχωρίζει, εκείνος που ψάχνεις να γκουκλάρεις για να μάθεις περισσότερα, είναι αυτός του «αδικοχαμένου» (προφανώς ειρωνεύομαι) Ράινχαρντ Χάιντριχ.
Αν βαριέσαι να διαβάσεις παρακάτω, απλώς έχε στο μυαλό σου ότι πρόκειται για τον άνθρωπο για τον οποίο ο ίδιος ο Αδόλφος έλεγε πως διαθέτει «Σιδερένια Καρδιά» και oι φίλοι του στα Ες Ες του είχαν βγάλει το παρατσούκλι «Το Ξανθό Κτήνος».
Ένα υπερ-τέρας αποτελεσματικότητας, μεθοδικότητας και σκληρότητας που μπήκε στο ναζιστικό κόμμα όχι από κάποια ιδιαίτερη ιδεολογική κάψα, αλλά ξεκάθαρα για το μεροκάματο. Συγκεκριμένα όταν τον σχόλασαν από το γερμανικό ναυτικό (επειδή εγκατάλειψε την αρραβωνιαστικιά του για μια άλλη και γενικώς ήταν διαβόητος Καζανόβας) και έψαχνε απλώς να βρεί μια καλή δουλειά.
Με τον Χίμλερ, το σκουληκό-μορφο αφεντικό του, να εντυπωσιάζεται -μεταξύ άλλων- και από την επιβλητική φυσική του παρουσία αφού ο 191 εκατοστών, ξανθός και γαλαζομάτης γιος του τραγουδιστή της όπερας (επίσης ταλαντούχος βιολιστής, κολυμβητής και ξιφομάχος) αντιπροσώπευε ξεκάθαρα το ιδεώδες της Άριας Φυλής.
Ο Ράινχαρντ (που πήρε το όνομά του από τον ήρωα μιας όπερας) γρήγορα έδειξε τις εξαιρετικές οργανωτικές του ικανότητες και την παντελή αδιαφορία του για την ανθρώπινη ζωή ή οτιδήποτε αντιλαμβανόμαστε συνήθως ως ηθικό. Ξεκινώντας από αφεντικό της διαβόητης Sicherheitsdienst, της υπηρεσίας πληροφοριών των Ες Ες, γρήγορα βρέθηκε στη συνέχεια να έχει υπό τον έλεγχό του όλη την Γκεστάπο.
Μετατρέποντάς τη σε μια μηχανή τρόμου με δύναμη 40.000 ατόμων και εξολοθρεύοντας, συστηματικά και διαδοχικά όλους τους πολιτικούς αντιπάλους των Ναζί, τους συνδικαλιστές, τους διανοούμενους, τους προοδευτικούς ιερείς, τους ομοφυλόφιλους, τους Ρομά και, φυσικά, τους Εβραίους.
Ο Χάιντριχ ήταν εκείνος που εκτέλεσε υποδειγματικά, το 1934, τη Νύχτα των Μεγάλων Μαχαιριών, το τριήμερο δηλαδή μαζικών δολοφονιών προκειμένου να ξεφορτωθούν την ηγεσία της πιο λαϊκής «αδελφής» παραστρατιωτικής οργάνωσης Sturmabteilung (Τμήματα Εφόδου) και συγκεκριμένα τον ομοφυλόφιλο ιδρυτή της Έρνστ Ρεμ. Καθώς επίσης, λίγα χρόνια μετά, τη «Νύχτα των Κρυστάλλων», το πογκρόμ εναντίον των Εβραίων που αποτέλεσε την αρχή του Ολοκαυτώματος. Τότε, μάλιστα, είχε βαλθεί να καθιερώσει και το κίτρινο αστέρι του Δαβίδ για όλους τους Εβραίους, με τον Χίτλερ να τον συγκρατεί (προσωρινά).
Όπως καταλαβαίνεις, όταν φτάνεις στο σημείο να χρειάζεται να σε επαναφέρει στη λογική ο Χίτλερ, αυτό κάτι σημαίνει. Η δύναμη του Χάιντριχ γιγαντώθηκε με το που ξεκίνησε η επίθεση της Γερμανίας στην Πολωνία, όταν και οργάνωσε ειδικά τάγματα θανάτου που εκτιμάται ότι εξολόθρευσαν 50.000 αντιπάλους του καθεστώτος μέσα σε πέντε μήνες. Μια τακτική που επανέλαβε και μετά την εισβολή στη Σοβιετική Ένωση, οργανώνοντας τέσσερα ακόμη για να ακολουθήσουν το στρατό (με θύματα γύρω στο 1.500.000).
Το μοναδικό «πρόβλημα»; Η αναποτελεσματικότητα του να πυροβολείς σε καθημερινή βάση τόσους άοπλους ανθρώπους. Οπότε ο Χάιντριχ έψαξε να βρει, σε συνεργασία με επιστήμονες, ένα διαφορετικό τρόπο. Καταλήγοντας στα φορτηγά-φορητούς θαλάμους αερίου όπου οι αναθυμιάσεις από την εξάτμιση κατέληγαν στο ερμητικά κλειστό πίσω μέρος.
Το ότι ο Χάιντριχ δε φέρεται να ήταν ιδεολόγος, καθιστά το έργο του ακόμη πιο τρομακτικό. Αποδεικνύοντας ότι τα πιο απάνθρωπα τέρατα είναι οι άνθρωποι που ισχυρίζονται ότι απλά κάνουν τη δουλειά τους. Και η δουλειά του Χάιντριχ ήταν να βρίσκει λύσεις. Οπότε, νομοτελειακά, σε αυτόν έμελλε να δοθεί η αρμοδιότητα να βρεθεί και η τελική (η εφαρμογή της οποίας ήταν το Ολοκαύτωμα).
Στην αρχή, γύρω στο 1940, το πήγε πιο λάιτ. Ήθελε να μετακομίσει όλους τους Εβραίους της Ευρώπης στη γαλλική αποικία της Μαδαγασκάρης, που μόλις είχε περιέλθει στην κατοχή του. Ή, τουλάχιστον, όσους θα άντεχαν το δύσκολο ταξίδι. Με το κόστος να καλύπτεται από τη ρευστοποίηση της περιουσίας τους. Στην πορεία αποφάσισε ότι χρειαζόταν κάτι πιο δραστικό.
Οπότε, το 1942, στη διάσκεψη του Βάνζεε, στην οποία προέδρευσε, έδωσε στη γραφειοκρατία της Γερμανίας τη σαφή εντολή για εξόντωση των Εβραίων. Μάλιστα, η επιχείρηση μεταφοράς των Εβραίων στα στρατόπεδα εξολόθρευσης που δημιουργήθηκαν, ονομάστηκε προς τιμή του «Επιχείρηση Ράινχαρντ».
Μεταξύ των άλλων καθηκόντων του ο Χάιντριχ ονομάστηκε και «Προτέκτορας του Ράιχ» στη -σημαντική για την πολεμική προσπάθεια λόγω των εργοστασίων που είχε- Βοημία και Μοραβία (Τσεχία). Εκεί που, μετά τη μετακόμισή του στην Πράγα, γρήγορα κέρδισε ένα ακόμη «χαριτωμένο» παρατσούκλι, αυτό του «Χασάπη της Πράγας». Και όπου, πέρα από γκέτο, διωγμούς και σκοτωμούς, εφάρμοσε και ένα σχέδιο γερμανοποιήσης (διεξάγοντας π.χ. τεστ αίματος για να δει ποιοι Τσέχοι μπορούν να γίνουν Γερμανοί και διαγράφοντας την τσέχικη κουλτούρα αντικαθιστώντας τη με γερμανική).
Άξιο επισήμανσης αποτελεί επίσης το γεγονός ότι, μέσα σε όλα αυτά, ο Χάιντριχ πρόλαβε να εκπαιδευτεί ως πιλότος καταδιωκτικού και να πετάξει incognito και πάνω από 60 αποστολές στο πλαίσιο των εκστρατειών εναντίον Δανίας, Νορβηγίας και Σοβιετικής Ένωσης. Αποδεικνύοντας ένα άλλο στοιχειό του χαρακτήρα του, το πόσο δηλαδή ριψοκίνδυνος ήταν. Αυτό που, τελικά, πλήρωσε με τη ζωή του καθώς επέμενε να κυκλοφορεί στην Πράγα μέσα σε μια cabrio πράσινη Mercedes και χωρίς ένοπλη συνοδεία. Γιατί, όντως, ποιος λογικός άνθρωπος θα τολμούσε να τον πειράξει;
Αυτοί που τελικά τόλμησαν ήταν, τον Μάιο του 1942, δυο μέλη της Τσεχικής αντίστασης που είχαν εκπαιδευτεί στην Αγγλία και είχαν επιστρέψει στη χώρα τους για αυτόν τον σκοπό. Σε μια κλειστή στροφή πρώτα τον γάζωσαν με ένα οπλοπυροβόλο και μετά του πέταξαν μια χειροβομβίδα. Παρ’ όλα αυτά εκείνος, τραυματισμένος, βγήκε από το αυτοκίνητο και άρχισε να τους πυροβολεί. Μια κινηματογραφική σκηνή που μπορείς να δει στην ταινία Anthropoid στην οποία πρωταγωνιστούν (στον ρόλο των δολοφόνων) οι Jamie Dornan και Cillian Murphy.
Ο στρατηγός του τρόμου μεταφέρεται στο νοσοκομείο, ο Χίμλερ στέλνει τους προσωπικούς του γιατρούς για να τον φροντίσουν, αλλά τελικά υποκύπτει στα τραύματά του. Ως αντίποινα ισοπεδώνεται και η κωμόπολη του Λίντιτσε και το χωριό του Λεζάκι με την κατηγορία ότι οι κάτοικοι βοήθησαν τους εκτελεστές (βλέπε σκοτώνονται όλοι οι άντρες άνω των 16, τα γυναικόπαιδα πηγαίνουν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, η πόλη πυρπολείται, τα ερείπια καταστρέφονται με δυναμίτη, μπουλντόζες την ισοπεδώνουν και στο χωράφι που μένει σπέρνεται σιτάρι).
Η Τελική Λύση συνεχίστηκε, χωρίς τον εμπνευστή της. Και, έτσι και αλλιώς, σε τρία χρόνια το Ράιχ των 1.000 χρόνων θα κατέρρεε. Αλλά κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος τι θα είχε συμβεί αν ένας τέτοιος «άνθρωπος» παρέμεινε στην εξουσία, έστω για μερικούς μήνες παραπάνω. Ή σε τι κτηνωδίες θα είχε προχωρήσει αν ένοιωθε ότι χάνει το παιχνίδι. Ένας Ναζί που όλοι οι υπόλοιποι δικαίως φοβόντουσαν και ο πιο μεθοδικός serial killer της παγκόσμιας ιστορίας.
