Ρωτήσαμε 4 χρήστες του BeReal τι είναι αυτό που το κρατάει αληθινό
Στην εποχή που όλοι κυνηγάμε την τέλεια λήψη και χάνουμε χρόνο στο scroll down, ένα εναλλακτικό social medium κερδίζει έδαφος κάνοντας το ακριβώς ανάποδο. Μπήκαμε στο BeReal και μιλήσαμε με κόσμο που το χρησιμοποιεί καθημερινά.
- 31 ΙΑΝ 2023
«Ωπα περίμενε, ήρθε ειδοποίηση για BeReal», ακούγεται σε ανύποπτο χρόνο από μια γωνιά του γραφείου. Τρία-τέσσερα άτομα τριγύρω κοιτάνε τα κινητά τους, σηκώνουν τις συσκευές σχεδόν ταυτόχρονα και βγάζουν φωτογραφίες, χωρίς όμως να μετακινηθούν από τη θέση τους – σε χρόνο dt ολοκληρώνεται η διαδικασία και επιστρέφουν όλοι στη δουλειά. Βλέποντας αυτό το τελετουργικό να επαναλαμβάνεται μέρα με τη μέρα, είπα να δώσω μια ευκαιρία στο νέο social medium που φιλοδοξεί να κλέψει τον θρόνο του Instagram και του TikTok.
Όπως λέει το χαρακτηριστικό μήνυμα που εμφανίζεται στην οθόνη των χρηστών, Time to Be Real.
Για όσους δυσκολεύονται να ενώσουν τις τελείες, η συζήτηση αφορά το μέσο κοινωνικής δικτύωσης που εκτοξεύθηκε διεθνώς το 2022 (+314% σε ενεργούς χρήστες, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε το Apptopia), υιοθετώντας την ακριβώς ανάποδη φιλοσοφία από τις κραταίες πλατφόρμες: το BeReal δεν είναι κατασκευασμένο για να ευνοεί influencers, δεν «θα σε κάνει διάσημο», όπως αναφέρει το σύντομο μήνυμα της εφαρμογής – δεν υπάρχουν followers, ούτε έχουν σημασία τα reactions.
Τι έχει σημασία; Να ανεβάσεις μια στιγμιαία φωτογραφία, δείχνοντας πού βρίσκεσαι και τι κάνεις. Μια φιλοσοφία κανονικού #nofilter, δηλαδή.
Πίσω στο 2019, η ιδέα των προγραμματιστών Alexis Barreyat και Kévin Perreau ήταν η εξής: για να αποδεσμεύσουν το νέο μέσο κοινωνικής δικτύωσης απ’ τη μανία της τελειότητας, έθεσαν συγκεκριμένες προϋποθέσεις στις δημοσιεύσεις – στο BeReal δεν μπορείς να ανεβάσεις αποθηκευμένες φωτογραφίες (άρα ούτε και επεξεργασμένες) παρά μόνο φωτογραφίες εκείνης της στιγμής, με το που έρθει η ειδοποίηση, μια φορά ανά ημέρα. Δεύτερο ποστάρισμα δεν επιτρέπεται, παρά μόνο η αντικατάσταση του πρώτου με τον ίδιο τρόπο.
Εντωμεταξύ, το ενδιαφέρον είναι ότι μέσω της εφαρμογής, ανοίγει ταυτόχρονα η μπροστινή και η πίσω κάμερα του κινητού, χωρίς να έχεις απόλυτη εικόνα του συνδυασμένου snapshot που θα προκύψει, οπότε δεν υπάρχει λόγος να αγχώνεσαι για τον φωτισμό, τη γωνία λήψης κι άλλες λεπτομέρειες. Εκείνο που ζητάει το BeReal είναι να ανεβάσεις με αυθόρμητο τρόπο τη φάση σου. Και εάν δεν το πράξεις, τότε η πλατφόρμα δεν επιτρέπει να δεις τα snapshots των φίλων σου.
Δίκαιο, έτσι;
«Άμεσο, αστείο, αυθόρμητο»
© Unsplash / Josh Withers
«Ήταν Αύγουστος, στην πλατεία του χωριού, ήμασταν περίπου 10 άτομα μεταξύ 30-35 ετών που γνωριζόμαστε από μικρά και συζητούσαμε, όταν ξαφνικά ο Γιώργος άρχισε να επιμένει να κατεβάσουμε όλοι μαζί το BeReal, λέγοντας ότι δεν είναι σαν τα άλλα social media», αναφέρει η Ευγενία Μ. 34 ετών, για το πώς γνώρισε το μέσο. «Βασικός κανόνας που συμφωνήσαμε ήταν να μην ξανοιχτούμε, να το κρατήσουμε μεταξύ μας σε αυτή την πλατφόρμα – και ομολογώ με τράβηξε το γεγονός ότι η ειδοποίηση σε βρίσκει σε ανύποπτη στιγμή της καθημερινότητά σου, με όλο τον σουρεαλισμό που κρύβει αυτό».
«Αυτό πιστεύω ότι είναι και το ανταγωνιστικό του πλεονέκτημα συγκριτικά με τα υπόλοιπα social media – είναι άμεσο, αστείο, αυθόρμητο».
Το μήνυμα του BeReal θα σε βρει στο σούπερ μάρκετ, στο γραφείο, στο γυμναστήριο μετά την προπόνηση που είσαι ιδρωμένος, στο σαλόνι να χαζεύεις στο Netflix αγκαλιά με πατατάκια, στον δρόμο, στην τουαλέτα, στη στάση λεωφορείου μες το κρύο – τουλάχιστον αυτά είναι μερικά από τα snapshots που είδα να εμφανίζονται στο feed μου την τελευταία εβδομάδα από τον μικρό κύκλο ατόμων (όλοι τους πρόσωπα κοντινά), τον οποίον έφτιαξα.
Γενικά, κατάλαβα ότι στη συντριπτική πλειοψηφία οι χρήστες δεν ξεπερνούν τις 10-15 επαφές στο BeReal. Είναι ένας στενός κύκλος, ένα safe space όπου εκφράζεσαι άνετα, ακομπλεξάριστα, όπως κάποτε συνέβαινε στα γκρουπ του MSN. Γι’ αυτό έχει πλάκα.
«Ο κόσμος εκεί προσπαθεί να είναι αστείος, να παίξει με τη μιζέρια της καθημερινότητας», σχολιάζει ο Άλκης Π., ετών 30, που έχει παρουσία στην πλατφόρμα το τελευταίο τετράμηνο. Είναι πιο αυθεντική και πολύ πιο fun, επειδή ακριβώς επενδύει στο προσωπικό ύφος».
Πέρα από το αφιλτράριστο χυμαδιό στο καθημερινό feed, το BeReal ξεχωρίζει για την τελείως προσωπική διάσταση που έδωσε στα reactions: αντί για τα κλασικά emoticons, μπορείς να στείλεις απευθείας το πρόσωπό σου με μια γκριμάτσα ως απάντηση. Λέγονται Realmojis και είναι μια μικρή κατάκτηση, τη στιγμή που το στοίχημα για τα social media είναι πλέον να επαναφέρουν τη χαμένη τους αθωότητα, να είναι πιο αληθινά και προσωπικά, αφού το τέλειο κούρασε.
Η «κουρασμένη» Gen Z διαλέγει BeReal
«Φεύγει λίγο από την υπερ-στημένη φάση του Instagram και του Tiktok, που με είχε κουράσει», συνεχίζει ο Άλκης. «Δεν είχα ποτέ την ανάγκη της έκθεσης που προσφέρουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οπότε σπάνια ανέβαζα περιεχόμενο, κατά βάση παρακολουθούσα το feed, αλλά το μοντέλο του BeReal με έπεισε γιατί ουσιαστικά μοιράζομαι πράγματα με άτομα που είναι όντως φίλοι μου – δεν τα ανεβάζω δημόσια, παρότι υπάρχει σχετικό feature». Ο τρόπος που έμαθε ο Άλκης για την εφαρμογή ήταν πάλι από στόμα σε στόμα, από δύο φίλες του που ανήκουν στην Gen Z.
Γενικά, αυτής της ηλικίας κοινό (και λίγο μεγαλύτερο) έχει τραβήξει το BeReal. Το εντυπωσιακό στα στατιστικά της περσινής χρονιάς, όπως επισημαίνει το ετήσιο report του data.ai, δεν έγκειται στον απόλυτο αριθμό χρηστών του νέου social medium, όσο στην ταχύτητα με την οποία εκτοξεύθηκε σε downloads, κυρίως μεταξύ των μαθητών γυμνασίου και λυκείου με 5, 3 εκατομμύρια νέους χρήστες τον Αύγουστο του 2022 (ένας αριθμός-ρεκόρ για την τελευταία πενταετία). Τουλάχιστον, αυτή είναι η πραγματικότητα για την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, που ανέκαθεν έδειχνε τις τάσεις στο τοπίο της τεχνολογίας.
Πώς κατάφερε να ξεφύγει το BeReal από το αίσθημα κούρασης που χαρακτηρίζει τα υπόλοιπα social media; Πρώτον, προς το παρόν δεν έχει διαφημίσεις (σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Financial Times, η εταιρία επεξεργάζεται να εισάγει features επί πληρωμή ή συνδρομής αργότερα) και δεύτερον, δεν απαιτεί σχεδόν καθόλου χρόνο απ’ τους χρήστες.
Όσα άτομα μίλησα παραδέχονται ότι μπαίνουν στην πλατφόρμα τη στιγμή της ειδοποίησης – τότε τσεκάρουν το feed. «Μακάρι να περνούσα τον ίδιο χρόνο και στα υπόλοιπα social media», εύχεται ο Τάσος Μ. στα 38 του, «μόλις μερικά λεπτά τη μέρα, δηλαδή». Το report του data.ai, που αναφέραμε, κατέδειξε ένα +17% στον ρυθμό ανάπτυξης του χρόνου που ξοδεύεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οπότε σε αυτό το ατελείωτο ροκάνισμα του ελεύθερου χρόνου, είναι σωτήρια μια πλατφόρμα που δεν έχει πρόθεση να παρασύρει το κοινό σε ατελείωτο scroll down, όπως το TikTok και το Instagram.
«Επίσης, έχει ενδιαφέρον ότι με τον νέο τρόπο λειτουργίας το BeReal έχει ακυρώσει την ποσοτική αξία των reactions», σχολιάζει ο Γιάννης Κ., ετών 29, που έμαθε για το μέσο από μια φίλη του και το συγκάτοικό της από τη γενιά των Millennials. Δεν είναι ορατά σε τρίτους, οπότε άμεσα αποδεσμεύεσαι από το κυνήγι των likes. «Με έναν τρόπο, βλέπω ότι έχει απλοποιήσει ένας μέρος της διαδικτυακής έκθεσης, το οποίο –αν κρίνω από το μπούχτισμα που νιώθω σε προσωπικό επίπεδο από τα social– θεωρώ πως είναι αναγκαίο».
Για τελευταίο σχόλιο, αφήσαμε την πιο χαοτική πλευρά αυτού του social medium, τη σελίδα του Discovery: ο αλγόριθμος του BeReal δε συνδέεται με τα υπόλοιπα μέσα κοινωνικής δικτύωση, οπότε είναι μη προσωποποιημένος, με αποτέλεσμα, όπως εξηγεί ο Γιάννης, «να εμφανίζονται δημόσια BeReal προφίλ από όλο τον κόσμο, στην κυριολεξία – μερικές φορές φλερτάρω με την ιδέα να φερθώ κι εγώ χαοτικά, κάνοντας reaction π.χ. σε έναν Φιλιππινέζο που έχει πάει για κούρεμα, αλλά προς το παρόν κρατάω τους τύπους».
