ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Στoυς αγώνες πάλης με λάδι των Αλεβιτών στα Πομακοχώρια

Αγώνες πάλης με λάδι, μαζί με εκδηλώσεις, πραγματοποιούνται εδώ και 7 αιώνες στο ύψωμα Χίλια από τους Αλεβίτες της Θράκης, συνήθως τις πρώτες μέρες του Αυγούστου.

Η πάλη με λάδι είναι ένα είδος Ελληνορωμαϊκής ή Ελεύθερης Πάλης, όπου οι παλαιστές παλεύουν λαδωμένοι. Στη συγκεκριμένη πάλη, όταν οι ώμοι του αντιπάλου ακουμπήσουν στο έδαφος, αυτός χάνει. Οι παλαιστές ονομάζονται πεχλιβάνηδες και φορούν στενά, δερμάτινα, χειροποίητα παντελόνια πάλης.

Αγώνες πάλης με λάδι, μαζί με εκδηλώσεις, πραγματοποιούνται εδώ και 7 αιώνες στο ύψωμα Χίλια από τους Αλεβίτες της Θράκης, συνήθως τις πρώτες μέρες του Αυγούστου. Η Ελλάδα, πριν από την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών το 1922, αποτέλεσε ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα Αλεβιτών-Μπεκτασήδων της νοτιοανατολικής Μεσογείου, με παρουσία από τον 14ο αιώνα.

Στην Ελλάδα υπάρχει πολύ ζωντανός ο Αλεβιτισμός, με ανθρώπους που διατηρούν ζωντανά ήθη, έθιμα, παραδόσεις και πνευματισμό αιώνων, τα οποία σε άλλες περιοχές των Βαλκανίων, όπου υπάρχουν ανάλογες κοινότητες, κοντεύουν να ατονήσουν ή να αναδιαμορφωθούν, αλλοιώνοντας έτσι την κουλτούρα και την παράδοση.

Οι εκδηλώσεις αυτές διαρκούν 3 μέρες. Κάθε χρόνο αλλάζει ο Αγάς και το χωριό που υποδέχεται τις εκδηλώσεις. Αυτό που παραμένει σταθερό είναι ότι τη δεύτερη και τρίτη μέρα όλοι μεταφέρονται στο ύψωμα Χίλια, όπου κορυφώνεται η γιορτή. Αυτή τη χρονιά, το Πομακοχώρι Σιδηρώ φιλοξένησε τις παραδοσιακές εκδηλώσεις των Αλεβιτών, με Αγά από την περιοχή, τον Αμπατζή Κερίμ Αλή.

Την πρώτη μέρα το πρωί, στο χωριό Σιδηρώ, αφού στήνονται τα καζάνια όπου θα μαγειρευτεί το φαγητό για την εκδήλωση, ξεκινούν οι παραδοσιακές μουσικές και η μεταφορά των ζώων στον Αγά. Τα ζώα που μεταφέρονται είναι τα δώρα των κατοίκων των γύρω χωριών προς τον Αγά, και η μεταφορά τους γίνεται με αυτοκίνητο, συνοδεία μουσικής.

Κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων, πλήθος κόσμου σπεύδει να δώσει τον χαιρετισμό του στον Αγά.

Οι αγώνες πάλης πραγματοποιούνται τη δεύτερη και τρίτη μέρα στο ύψωμα Χίλια, αλλά τα τελευταία χρόνια έχει καθιερωθεί να γίνονται και στο εκάστοτε χωριό που διοργανώνει τις γιορτές.

Αφού ολοκληρωθούν οι αγώνες, οι παλαιστές περνούν από τον κόσμο ώστε να μαζέψουν χρήματα. Όλη η διαδικασία της πρώτης μέρας ανοίγει την αυλαία για το τι θα ακολουθήσει τις επόμενες 2 μέρες στο ύψωμα Χίλια.

Το ύψωμα Χίλια βρίσκεται στα σύνορα Ελλάδας-Βουλγαρίας, στον νομό Έβρου. Το ύψωμα έχει υψόμετρο 800 μέτρα, στην οροσειρά της Ροδόπης. Απέχει περίπου 20 χλμ. από τη Ρούσσα Έβρου, 12 χλμ. από το Γονικό Έβρου και 16 χλμ. από τον Τεκέ Σεγίτ Αλή Σουλτάν.

Το ύψωμα Χίλια βρίσκεται στα σύνορα Ελλάδας-Βουλγαρίας, στον νομό Έβρου. Το ύψωμα έχει υψόμετρο 800 μέτρα, στην οροσειρά της Ροδόπης. Απέχει περίπου 20 χλμ. από τη Ρούσσα Έβρου, 12 χλμ. από το Γονικό Έβρου και 16 χλμ. από τον Τεκέ Σεγίτ Αλή Σουλτάν.


Ο Τεκές Σεγίτ Αλή Σουλτάν είναι χώρος λατρείας των Αλεβιτών και συνηθίζεται να τον επισκέπτονται οι πιστοί πριν κατευθυνθούν στο ύψωμα Χίλια για την έναρξη των αγώνων πάλης. Υπήρχαν πολλοί τεκέδες (μουσουλμανικά μοναστήρια, τόποι συνάθροισης) από την Κρήτη μέχρι τη Θράκη, ελάχιστοι από τους οποίους όμως σώζονται μέχρι σήμερα.

Τη δεύτερη μέρα ξεκινά η πομπή από το χωριό Σιδηρώ προς το ύψωμα Χίλια και σταματά μερικά μέτρα πριν, ώστε το τελευταίο κομμάτι να διανυθεί με τα πόδια. Στη συνέχεια, ακολουθεί η πορεία του Αγά μέσα στο στάδιο, όπου θα πραγματοποιηθούν οι αγώνες και οι χαιρετισμοί.

Κατά τη διάρκεια του τριημέρου, εκτός από την πάλη, υπάρχει υπαίθριο παζάρι και μαγαζιά με φαγητό. Επισκέπτες από Ελλάδα, Τουρκία και Βουλγαρία συγκεντρώνονται στην περιοχή για να παρακολουθήσουν τις εκδηλώσεις.

Οι ομάδες των επαγγελματιών παλαιστών φτάνουν την τρίτη μέρα, όμως τη δεύτερη μέρα μπορεί όποιος θέλει να δηλώσει συμμετοχή και να αγωνιστεί στο στάδιο των αγώνων.

Μετά το τέλος της δεύτερης ημέρας, ένα μέρος του κόσμου διαμένει πάνω στο βουνό, ώστε να είναι παρόν στην κορύφωση του τριημέρου, που είναι η Κυριακή. Με το πρώτο φως του ήλιου, και αφού ο Αγάς μπει ξανά στο χώρο του σταδίου, ξεκινούν οι προετοιμασίες για τον επίσημο αγώνα.


Οι ομάδες πάλης, καθώς και παιδιά, αφού δηλώσουν συμμετοχή, ετοιμάζονται για τους αγώνες.

Ο κ. Κάρα Χουσεΐν Αχμέτ, πρόεδρος της Επιτροπής Αλεβιτών Ελλάδος, ανέφερε ότι η συγκεκριμένη διοργάνωση αποτελεί, πέρα από ένα πανηγύρι, και μία θρησκευτική γιορτή.


Με τη γιορτή του Κασίμ, οι Αλεβίτες τιμούν αφενός τη μνήμη του γιου του σημαντικού γι’ αυτούς αγίου, και αφετέρου αποχαιρετούν το καλοκαίρι και καλωσορίζουν το χειμώνα. Στο παρελθόν, η έλευση του χειμώνα σήμαινε έως και απομόνωση ορισμένων κοινοτήτων, αφού, δεδομένου του υψομέτρου και των καιρικών συνθηκών, η επικοινωνία μεταξύ των κοινοτήτων ήταν αδύνατη για μεγάλες περιόδους.

Στη γιορτή συμμετέχουν όλοι οι κάτοικοι των γύρω από τον τεκέ οικισμών, αλλά πλέον συμμετέχουν σε αυτήν και Αλεβίτες από άλλα μέρη της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Το τριήμερο αυτό των εκδηλώσεων έχει ρίζες αιώνων και γίνεται σε έναν τόπο στα στενά όρια των συνόρων, όπου άνθρωποι διαφορετικών κοινωνικών ομάδων και θρησκειών μαζεύονται και γιορτάζουν μαζί. Για 3 μέρες, σε αυτόν τον όμορφο τόπο, δημιουργείται μία κοινωνία που με έναν τρόπο καταργεί τα σύνορα.