Τα ‘Κορίτσια της Συγνώμης’ των Αδελφών Κατσιμίχα είναι το πιο σπάνιο ελληνικό ποπ κομμάτι

Μπορούμε να μιλήσουμε για ώρες για το ‘Υπόγειο’ και το ποίημα της Ρίτας Μπούμη-Παππά στο οποίο βασίζεται, για τις ‘Νύχτες τις λευκές’ και την μυθιστορηματική ιστορία του ‘Φάνη’ από και προς την φυλακή και τα ναρκωτικά, για την Ρενέ και το μπάρ στην οδό Χάριτος (Κολωνάκι) που γράφτηκε το ‘Μια Βραδιά στο Λούκι’. Όμως τα ‘Κορίτσια της Συγνώμης’ ξεχωρίζουν και στέκονται εκεί, πάνω από το ίδιο τηλέφωνο και περιμένουν για εκείνο το τηλεφώνημα που τους υποσχεθήκαμε άλλα δεν κάναμε ποτέ.

Προϊστορία – ή μια έμπνευση του Πάνου μέσα στην μαύρη νύχτα

“Τα «Κορίτσια της συγγνώμης», που μου τα έπαιξε ο Πάνος από το τηλέφωνο — με ξύπνησε μέσα στα άγρια χαράματα και έκλαιγα εγώ και η γκόμενα που κοιμόταν δίπλα μου νόμιζε ότι είχα τρελαθεί”. (Χάρης Κατσιμίχας, απόσπασμα συνέντευξης από το περιοδικό Δίφωνο). 

Το πρώτο τραγούδι που έγραψαν μαζί τα αδέλφια Κατσιμίχα ήταν ο ‘Φάνης’, που χρονολογείται από το 1977, ενώ το 1982 στους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού της Κέρκυρας που διοργάνωσε ο Μάνος Χατζηδάκις, παρουσιάσαν για πρώτη φορά το ‘Μια Βραδιά στο Λούκι’. Εκείνη την εποχή το ‘στρατευμένο’, πολιτικό τραγούδι έδειχνε να υποχωρεί σε εμπορικότητα και τα λαϊκά κέντρα γέμιζαν κάθε βράδυ, δοξάζοντας τον Γιάννη Πάριο, την Χάρις Άλεξίου και τον Γιώργο Νταλάρα. Από την άλλη, το punk και η new wave προσπαθούσαν να ανατρέψουν το κουκούλι του ‘επικίνδυνου’ και να ορίσουν τον αντίκτυπο τους ως αυθύπαρκτα, εμπορικά υπό-είδη ποπ μουσικής, όπως σε όλο τον υπόλοιπό κόσμο. Τα ‘Ζεστά Ποτά’ των αδελφών Κατσιμίχα έσκασαν σαν διακριτικός κομήτης στην ελληνική μουσική το 1985. Τίποτα δεν ήταν ίδιο.

Μεγάλη νυχτερίδα τρέφεται
απ’ τη νιότη σου
γι’ αυτό νωρίς βραδιάζει
πριν χορτάσεις.

Δε φτάνει μόνο το μυαλό σου,
δε φτάνει μόνο το κορμί σου.
Το πιο σπουδαίο είν’ η ψυχή σου, δικέ μου.
Έχει τους νόμους τους αυτή η ιστορία,
δεν φτάνει μόνο η δουλειά.

Βοήθεια, Χριστιανοί, κοντεύω να φλιπάρω
εγώ για κείνη χάνομαι και κείνη ούτε με ξέρει
αχ, να ‘μουνα αεράκι, καπνός από τσιγάρο
στα στήθια της να μπαίνω και κείνη ας μη με θέλει

Ναι, είχε ΚΑΙ videoclip

Τα Κορίτσια της Συγνώμης

Αυτό το άδειο βλέμμα στον καθρέφτη μου
κάπου το ξέρω καλά από παλιά
Nα με κοιτάει όπως οι γκρίζες οι κοπέλες που μ’ αγάπησαν
κάτι χλωμές κάτι χοντρούλες με γυαλιά

Αυτές που δεν τους ρίχνεις δεύτερη ματιά
ξενοδοχεία της αγάπης νυχτωμένα
Που περιμένεις να περάσει η μπόρα και μετά
φεύγεις και σε κοιτάζουν λυπημένα

Tι συνέβη εδώ; Ο Πάνος Κατσιμίχας επιχειρησε το αδιανόητο: Να βγει από το ανδρικό σώμα και μυαλό του, να ξεχάσει όλα τα ζόρικα κόλπα που είχε χρησιμοποιήσει για να φλερτάρει με γυναίκες, με μοναδικό σκοπό το να περάσει ένα βράδυ μαζί τους. O Πάνος επιχείρησε να αφουγκραστεί την αντίπερα όχθη. Τρελό;

Ο Χάρης από την πλευρά του, άκουσε το κομμάτι στο τηλέφωνο και έβαλε τα κλάματα, ίσως γιατί η ενοχή του Πάνου συνάντησε τη δική του σε μια τέλεια μετωπική σύγκρουση. Ίσως γιατί εκείνο το βράδυ και ο Χάρης φορούσε μόνο τη ντροπή του και σκεφτόταν μόνο το ξημέρωμα που έπρεπε να πει στο κορίτσι που κοιμόταν δίπλα του “Συγνώμη αλλά…”. Ας ακούσουμε όμως τι άλλο λένε τα ‘Κορίτσια της Συγνώμης’:

Το ξέρουν από την αρχή μα πάντα ελπίζουν
όταν σου δίνουν με αγωνία το φιλί τους
Το βλέπουν μες στα μάτια σου
το βλέπεις στα δικά τους
ένα σωρό “τελειώσαμε” η ζωή τους

Μου μείνανε οι θεωρίες και τα λόγια
ένα “τελειώσαμε” και εγώ μες στη ζωή σου
Έφυγα σαν τον κλέφτη δίχως λόγια
και δεν λογάριασα την πίκρα τη δική σου

Ένας γελοίος παρλαπίπας κοκοράκος
που όπου με παίρνει και μένα κοκορεύομαι
Ένας χαζός και ζαλισμένος ανθρωπάκος
μες του φαλλού μου το φολκλόρ να κοροϊδεύομαι

Τα αδέλφια Κατσιμίχα τραγουδάνε “Έφυγα σαν τον κλέφτη δίχως λόγια” και ύστερα περιγράφουν έναν “γελοίο παρλαπίπα κοκοράκο” που μες του φαλλού του φολκλόρ κοροιδεύεται. Εδώ δεν έχουμε ένα απλό “mea culpa”, αλλά μια ολόκληρη αποκαθήλωση της alpha-male προσέγγισης γυναίκας, ένα ναρκοπέδιο που καίγονται όλα τα “Έμπαινες μπρό μου;” μεταξύ ανδρών πάνω από φωτογραφίες γυναικών και όλες τους τίτλους ‘συμβουλές για να μην περάσεις μόνος κι αυτό το βράδυ’ που έχουν κοσμήσει για δεκαετίες τους τίτλους ανδρικών περιοδικών και τηλεοπτικών εκπομπών. “Μου μέινανε οι θεωρίες και τα λόγια”, τίποτα περισσότερο.

Μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για ένα τραγούδι που γράφτηκε στα μισά της δεκαετίας του ’80, μην ξεχνάμε ότι το 1991 ήταν πολιτικά ορθό να λέει ο Σπύρος Παπαδόπουλος στους ‘Απαράδεκτους’ ατάκες όπως  “βούλωστο Δημητρούλα, τώρα μιλάνε οι άντρες” σε σενάριο γραμμένο από γυναίκα (Δήμητρα Παπαδόπουλου). Δεν ξέρω αν τα ‘Κοριτσια της Συγνώμης’ μπορούν να περιγραφούν ως μια πρώτη προσέγγιση φεμινιστικού τραγουδιού από άντρες. Δεν ξέρω αν μπορεί ένας άνθρωπος να αποκαλείται φεμινιστής χωρίς να περνάει κάθε μήνα εμμηνόροια, χωρίς να κυοφορεί μια ανθρώπινη ζωή για έννεα μήνες.

Οι αδελφοί Κατσιμίχα τουλάχιστον, κοίταξαν στον καθρέφτη την ανδρική αυταρέσκεια και είδαν μια καμπούρα. Πίσω από αυτήν, είδαν έναν υπόκωφο βιασμό της γυναικείας αξιοπρέπειας. Οι αδελφοί Κατσιμίχα συνειδητοποίησαν την ματαιότητα πίσω από χιλίαδες ανδροκουβέντες για γυναίκες που όλοι είναι σίγουροι πως τις έχουν του χεριού τους και πώς έχουν ελευθέρας για να μπαίνουν στις ζωές τους όποτε εκείνοι θέλουν. Η αλήθεια είναι αρκετά πιο πεζή και κυνική: Ίσως μπορούμε να ξεγελάσουμε μια γυναίκα με λίγο επιφανειακό ενδιαφέρον, αλλά καμία γυναίκα δεν μπορούμε να επιλέξουμε σε μια σχέση με ίσους όρους και κανόνες. Μας επιλέγουν.