Πώς ο Andrew Cuomo εκμεταλλεύτηκε το #MeToo

Ήταν δύο καλοκαίρια πριν που ο Cuomo κοίταγε στα μάτια την κάμερα και υπέγραφε έναν νόμο που είχε υποσχεθεί στις γυναίκες ψηφοφόρους του. «Ας αλλάξουμε επιτέλους τα πράγματα», είχε τονίσει με τους εντυπωσιακούς αλλά μάλλον χοντροκομμένους τρόπους με τους οποίους συνήθιζε να μιλά. Ο νόμος αφορούσε την περαιτέρω προστασία των γυναικών από τη σεξουαλική παρενόχληση σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους. Ο Cuomo παρουσιάζε εαυτόν ως σύμμαχο των γυναικών και αυτή ήταν η κατάλληλη ευκαιρία να το αποδείξει.

Δύο χρόνια μετά, η εικόνα του πρώην Κυβερνήτη είναι τελείως διαφορετική. Φαίνεται ότι την αμέσως επόμενη μέρα εκείνης της δημόσιας εμφάνισης, σύμφωνα με μία έκθεση του γενικού εισαγγελέα της Νέας Υόρκης, ο ίδιος ρωτούσε μία γυναίκα στο επαγγελματικό περιβάλλον του: «Γιατί δεν φοράς φόρεμα;». Έναν μήνα αργότερα, όπως εκείνη είπε στον ανακριτή, ο πρώην Kυβερνήτης είχε προχωρήσει σε ένα μη συναινετικό άγγιγμα στην κοιλιά της. Aυτή ήταν μόνο μία από τα 11 μέχρι τώρα θύματα του Cuomo. Κάποια από αυτά υφίσταντο την παρενοχλητική του συμπεριφορά επί χρόνια.

Μία κλασική ιστορία παρενόχλησης

Η ιστορία είναι λίγο-πολύ γνωστή. ‘Ένας ισχυρός μεσήλικας άντρας που εκμεταλλεύεται τη θέση και την εξουσία του, προκειμένου να παρενοχλήσει νεότερες γυναίκες του επαγγελματικού του περιβάλλοντός. Σύμμαχος του η βεβαιότητα ότι εκείνες θα φοβηθούν να μιλήσουν δημόσια εναντίον του. Ποια ήταν η διαφορά εδώ; Ότι ο συγκεκριμένος πολιτικός είχε σηκώσει ψηλά τη σημαία του #MeToo, την ίδια στιγμή που προχωρούσε σε πράξεις που δήθεν καταδίκαζε.

Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις 11 γυναίκες που έχουν μέχρι τώρα προβεί σε καταγγελίες εις βάρος του Cuomo, τουλάχιστον οι οκτώ τόνισαν ότι υπέστησαν την παρενόχληση μετά τον Οκτώβριο του 2017, όταν έγιναν και οι πρώτες δημόσιες καταγγελίες εις βάρος του Harvey Weinsten. Τότε, ήταν περίπου που ο Cuomo ζήτησε από τη νεαρή βοηθό του Lindsey Boyan να παίξουν strip poker. Στην πορεία των ημερών, συνέχιζε να την πιέζει και τελικά την παρενόχλησε χαϊδεύοντας τη σε διάφορα σημεία του σώματός της και κάτω από το πουκάμισο χωρίς φυσικά να έχει τη συναίνεσή της.

Ο ίδιος ο πρώην Κυβερνήτης των ΗΠΑ αρνείται κατηγορηματικά ότι άγγιξε οποιαδήποτε γυναίκα ή ότι προχώρησε σε παρενοχλητικές ενέργειες. Κατηγόρησε μάλιστα τον γενικό εισαγγελέα ότι προέβη σε αυτή την έρευνα έχοντας τελικά πολιτικά κίνητρα εναντίον του. «Στο δικό μου το μυαλό, δεν ξεπέρασα ποτέ και με καμία τα όρια», τόνισε προς υπεράσπιση του εαυτού του και συμπλήρωσε: «Αλλά δεν συνειδητοποίησα σε ποιον βαθμό τα όρια αυτά είχαν πια επαναπροσδιοριστεί».

Η εκμετάλλευση του κύματος του MeToo

Tην περίοδο που ο Cuomo, σύμφωνα με τις καταγγελίες, είχε προβεί σε σειρά παρενοχλήσεων, έστηνε ταυτόχρονα την πολιτική του ατζέντα που στόχευε μέρος των προοδευτικών ψηφοφόρων και φυσικά των γυναικών. Το όνομα που του είχε δοθεί ήταν αυτό του «νούμερο ένα φεμινιστή, φίλου των γυναικών», σύμφωνα με την πρώην βοηθό του Alexis Grenell, η οποία μιλάει με απέχθεια για το πρόσωπό του.

Η ιστορία του Cuomo δείχνει πως δεν είναι καθόλου απίθανο για κάποιον άντρα να εκμεταλλευτεί σε μεγάλο βαθμό το κίνημα του #MeToo για ίδιον όφελος. Ένα παράδειγμα του τρόπου που λειτουργούσε ο Cuomo έρχεται από τον Μάρτιο του 2018 όπου εκείνος έστειλε ένα email με θέμα «H Nέα Υόρκη στέκεται στο πλευρό του #MeToo» και ζητούσε τη χρηματική βοήθεια σε μία καμπάνια υπέρ των θυμάτων.

Όσα γέννησαν το #MeToo είναι ακόμη υπαρκτά ζητήματα

«Δεν νομίζω ότι υπάρχει οποιαδήποτε μείωση στη συχνότητα που γίνονται οι παρενοχλήσεις», τόνισε η Debra Katz, δικηγόρος που εκπροσωπεί μία από τις κατηγόρους του Cuomo, την Charlotte Bennett. Ακόμα και αν έχει χτιστεί η εντύπωση μίας κοινωνίας που είναι πλέον πολύ περισσότερο ευαισθητοποιημένη σε τέτοια ζητήματα, η υπόθεση ενός Κυβερνήτη που υπογράφει τη μία μέρα έναν νόμο και την αμέσως επόμενη τον καταπατά ο ίδιος, δείχνει πόσο πολλή δουλειά μένει ακόμα να γίνει.

Σε αυτό συμφωνεί άλλωστε και η Tarana Burke, μία από τις ιδρύτριες του κινήματος #MeToo. «Ο ακτιβισμός που εξαντλείται στη ψήφιση νόμων που μένουν στα χαρτιά δεν είναι αρκετός. Λίγη σημασία έχουν τέτοιου τύπου αλλαγές, αν δεν συνοδευτούν από ευρύτερες αλλαγές που αφορούν συνολικότερα την κοινωνική μας συμπεριφορά. Για παράδειγμα, αν δεν μάθουμε στα παιδιά από πολύ νεαρή ηλικία ποσό μεγάλη σημασία έχει η συναίνεση. Αυτό είναι πολύ σημαντικότερο από το να περνάμε συνεχώς νέους νόμους».

Ένα από τα πιο ενδεικτικά σημεία του προβλήματος είναι ότι όλες αυτές οι φημολογίες εις βάρος του Cuomo έμεναν λίγο πολύ κρυφές για τους περισσότερους. Η ισχύς του Cuomo φόβιζε τα θύματά του, ένα εκ των οποίων υποστήριζε είχε την πρόθεση «να πάρει την εμπειρία της παρενόχλησής της από τον Cuomo στον τάφο της». Σε άλλες περιπτώσεις, η δημόσια εικόνα του συμμάχου μπορεί να μπέρδευε τα θύματά του τα οποία έδειχναν την πρόθεση να του δώσουν μία δεύτερη ευκαιρία.

Τα πράγματα λίγο-πολύ άλλαξαν όταν ήρθε η πρώτη καταγγελία εις βάρος του Κυβερνήτη μέσω Twitter. H ίδια τόνισε ότι προχώρησε στην καταγγελία όταν είδε τη σταδιοδρομία του Cuomo να παίρνει την ανιούσα, πράγμα που η ίδια έβρισκε πολύ δύσκολα ανεκτό. Πράγματι, η πρώτη καταγγελία εις βάρος του ήρθε στο απόγειο της δόξας του. Ο ίδιος μάλιστα ετοίμαζε και βιβλίο όπου εξιστορούσε τον τρόπο διαχείρισης της πανδημίας στη Νέα Υόρκη. Ακολούθησαν πολλές ακόμα καταγγελίες που έδειχναν έναν μοτίβο συμπεριφοράς.

Ένα πρόβλημα που ξεπερνάει τον Cuomo

Πλέον οι περισσότερες από τις γυναίκες ψηφοφόρους του έχουν εξοργιστεί. Αυτό το νέφος σεξισμού, μισογυνισμού και παρενοχλήσεων επικάθησε πάνω από τη δημόσια εικόνα του Cuomo. Η τελευταία προφανώς και είναι τελείως αντίθετη με τη μέχρι αυτό το καλοκαίρι εικόνα του. Την ίδια στιγμή, γυναικείες και φεμινιστικές οργανώσεις που συνεργάστηκαν μαζί του αναρωτιούνται αν τελικά όλο αυτό ήταν απλώς ένα show. Αν δηλαδή ο Cuomo τις εκμεταλλεύτηκε, προκειμένου να εξυπηρετήσει την πολιτική του ατζέντα.

«Πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να καταλάβουν σε ποιο βαθμό η δική μας δουλειά είναι στο έλεος ανδρών όπως ο Cuomo», τονίζει η Tarana Burke. «Αν δω κάποιον πολιτικό που δείχνει να έχει ανοιχτά τα αυτιά στα αιτήματά μας, που μπορεί να κάνει την αλλαγή, θα συνεργαστώ με αυτόν τον άνθρωπο», συμπληρώνει φέρνοντας και μία τελευταία αλλά πολύ σημαντική εκδοχή της υπόθεσης Cuomo, που υπερβαίνει πια τον ίδιο τον πρώην Κυβερνήτη της Νέας Υόρκης.

Δυστυχώς, όπως τόνισε και η Tarana Burke, ένα πολύ σημαντικό μέρος των πραγμάτων που πρέπει να γίνουν όσον αφορά τη σεξουαλική παρενόχληση εξαρτώνται από άντρες. Κάποιοι από αυτούς μπορεί να λειτουργούν όπως ο Cuomo εκμεταλλευόμενοι το κίνημα ως μέρος της δικής τους ατζέντας. Άλλοι μπορεί να έχουν πιο ειλικρινείς προθέσεις αλλά σίγουρα όχι τη βιωμένη εμπειρία του πώς είναι να είσαι γυναίκα σε έναν κόσμο όπως είναι αυτός που ζούμε.

Οι ευαισθητοποιημένες καμπάνιες πολιτικών, δημοσιογραφικών οργανισμών και εταιρειών ίσως έχουν φτιάξει την αυταπάτη μίας ριζικά διαφορετικής από την προηγούμενη εποχής. Περιπτώσεις όμως όπως είναι και αυτή του ονομαστού πολιτικού δείχνουν ότι το πρόβλημα είναι ακόμα εδώ. Τα λόγια, δυστυχώς, δεν αρκούν σε καμία περίπτωση. Χρειάζονται και έργα.