2021, Dimitris Kapantais/Associated Press
ΠΑΣΟΚ

Ψηφίζοντας ως ΚΙΝΑΛ, πανηγυρίζοντας ως ΠΑΣΟΚ

Ο Νίκος Ανδρουλάκης ψηφίστηκε ως το νέο και άφθαρτο πρόσωπο. Το κοινό του ΠΑΣΟΚ θέλει μία ρήξη με το παρελθόν το οποίο ταυτόχρονα αναπολεί.

Έτσι τελειώνει ο κόσμος, όχι με πάταγο αλλά με μία ζεϊμπεκιά. Αυτή η ανερυθρίαστη (και εν μέρει κλισέ) εκ μέρους μου αλλαγή του στίχου του T.S. Eliot ταιριάζει τέλεια με τα τεκταινόμενα στις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ που τελείωσαν με τον Νίκο Ανδρουλάκη θριαμβευτή και τον Γιώργο Παπανδρέου να κλείνει (;) την πολιτική του καριέρα όπως περίπου την ξεκίνησε: Με μία ζεϊμπεκιά.

Λίγες ώρες πριν, οι περισσότεροι από 200.000 ψηφοφόροι που βρέθηκαν στις κάλπες και για τον β’ γύρο των εσωκομματικών εκλογών του ΠΑΣΟΚ έστειλαν ένα σαφές μήνυμα, όπως και στον α’ γύρο. Δεν ξέρω πόσο πιο σαφές θα μπορούσε να το καταστήσει μία διαφορά κοντά στις 40 μονάδες. Θέλουμε ανανέωση και την ψάχνουμε στο πρόσωπο του ανθρώπου εκείνου που δεν γνωρίζουμε τους γονείς του, δεν πολυξέρουμε ποια ήταν η μέχρι ιστορία του και που στην τελική δεν υπήρξε ποτέ υπουργός.

Το pasokification και το νέο

Την τελευταία δεκαετία έχει ανατείλει σε ολόκληρη την Ευρώπη ο όρος pasokification που ξεκίνησε από την καθ’ημάς σοσιαλδημοκρατική παράταξη για να σημάνει τελικά κάτι πολύ ευρύτερο: Την κατάρρευση που υπέστησαν τα κεντρώα και κεντροαριστερά κόμματα μετά από το διαζύγιο που πήραν με τη λαϊκή βάση τους, όταν φάνηκε ότι από ένα σημείο και μετά δεν είχαν καμία πραγματική έγνοια να τις αντιπροσωπεύσουν.

Παρά τη χρήση του όρου και την έξωθεν στενή παρακολούθηση του τι συνέβη μεταξύ του 2009 και του 2012, είναι τελικά αδύνατον κάποιος που δεν ζει στην Ελλάδα να πιάσει όλο το εύρος των πραγμάτων που εννοεί ένας Έλληνας κάθε φορά που αναφέρει τη λέξη ΠΑΣΟΚ. Ένα ολόκληρο φιλτράρισμα ενός παρελθόντος που πολύ πιθανόν ποτέ να μην έζησε και το οποίο το βλέπει ταυτόχρονα με μία νοσταλγία αλλά και με μία ενοχή. Με το ΠΑΣΟΚ περάσαμε καλά αλλά τώρα αυτό πληρώνουμε.

Αυτή η φρενήρης (ανα)παραγωγη συμβόλων και νοημάτων συνεχίστηκε και εχθές. Αν κοιτάξει κανείς τα νούμερα θα δει ότι ο κόσμος, όπως είναι τελείως αναμενόμενο να κάνει, άφησε πίσω του το παλιό και προχώρησε με τη νέα-αδοκίμαστη συνταγή. Αγαπάμε το επώνυμο, έχουμε τους Παπανδρέου στην καρδιά μας αλλά ήρθε η ώρα να τους αφήσουμε στο παρελθόν μας και να προχωρήσουμε μπροστά. Μέχρι εδώ καλά. Ενώ όμως συμφωνούμε σε όλα τα υπόλοιπα, χθες λίγο πριν τις 11 έγινε αυτό:

Οι εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ. 2021, Dimitris Kapantais/Associated Press

Ο αδιαμφισβήτος νικητής και το νέο ΠΑΣΟΚ

Λέμε ότι κέρδισε ο περισσότερο ΚΙΝΑΛ υποψήφιος και πράγματι το έκανε θριαμβευτικώ τω τρόπω. Τι είπε στον πρώτο λόγο; «Tο ΠΑΣΟΚ επέστρεψε και είναι εδώ ενωμένο δυνατό. Να είστε καλά και καλό μας αγώνα». Πίσω του στη Χαριλάου Τρικούπη ανέμιζαν οι σημαίες του πράσινου ήλιου. Κάθε τόσο ακούγονταν από τα μεγάφωνα ή ως σύνθημα «Καλημέρα ήλιε καλημέρα», «το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ, ενωμένο δυνατό». Δεν ήταν meme και δεν ήταν κάποιου τύπου performance. Εδώ που τα λέμε τι να έλεγε; «Το ΚΙΝΑΛ επέστρεψε»; Δεν το λες. Δεν σου βγαίνει.

Ένα μεγάλο κομμάτι των ψηφοφόρων των χθεσινών εκλογών πήγε για να δείξει τη διάθεσή του για ρήξη με το παρελθόν το οποίο ταυτόχρονα αναπολεί. Ο Νίκος Ανδρουλάκης ήρθε με όλη τη φρεσκάδα της ηλικίας του αλλά και με τη σχεδόν μηδενική φθορά που έχει ως πολιτικό πρόσωπο. Βρέθηκε μπροστά σε ένα σκηνικό όπου όλα ήταν ταγμένα στο παρελθόν. Το πρώτο τεστ του ενδεχομένως δυσκολότερου πράγματος που θα κάνει. Να ισορροπήσει σε ένα χωροχρονικό πασοκικό παράδοξο.

Την ίδια ώρα, λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω, ο γιος του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ χόρευε ζεϊμπέκικο υπό τον ήχο της «Συννεφιασμένης Κυριακής» βλέποντας το κόμμα του πατέρα του να περνάει οριστικά πια στα χέρια άλλων. Τα σύμβολα του παλιού ΠΑΣΟΚ δείχνουν να επιβιώνουν στον χρόνο. Τα πρόσωπα όχι. Αυτά που είπε πάντως πριν τη ζεϊμπεκιά ήταν πολύ ενδιαφέροντα, ιδίως αν κοιτάξει κανείς πίσω από τις γραμμές.

Τι συμπέρασμα βγάζουμε; Το καινούργιο κέρδισε πανηγυρίζοντας ως παλιό. Το παλιό έχασε, αποδεχόμενο την ήττα ως παλιό. Προχωράμε μπροστά περπατώντας ανάποδα. Τι περίεργη σχέση έχουμε οι άνθρωποι με το παρελθόν;