Οι “Λεωφόροι” του TEDxThessaloniki μας άνοιξαν νέους ορίζοντες

Το θέμα του ήταν «Avenues – Λεωφόροι» και για τους TEDx’ers που βρέθηκαν στο κοινό της αίθουσας και το simulcast ή το παρακολούθησαν μέσω live streaming, πραγματικά άνοιξαν νέοι δρόμοι στον τρόπου που σκεφτόμαστε και αντιμετωπίζουμε διάφορους τομείς της καθημερινότητάς μας, είτε έχουν να κάνουν με την πληροφορική, την πολιτική και την τέχνη, είτε με τον τομέα της υγείας και της αρχιτεκτονικής – δεν έλειψαν βέβαια και τα ταξίδια σε πιο μακρινές λεωφόρους , στη νοημοσύνη των ρομπότ, αλλά και στο μακρινό διάστημα.

Οδηγοί μας σε αυτές τις συναρπαστικές Λεωφόρους οι 15 ομιλητές και μαζί τους και οι καλλιτέχνες που δημιούργησαν 4 ξεχωριστές performance.

1o session

Οι «Λεωφόροι» του TEDxThessaloniki άνοιξαν με την χορευτική παράσταση Warm Up Suite από τους χορευτές της Εθνικής Λυρικής Σκηνής , με τη ματιά του Κωνσταντίνου Ρήγου.

Η curator του TEDxThessaloniki, Έλενα Παπαδοπούλου, ανέβηκε στη συνέχεια στη σκηνή, και αφού αναφέρθηκε στο φετινό θέμα, τις Λεωφόρους, που γεφυρώνουν καταστάσεις, φέρνουν κοντά ανθρώπους και ανοίγουν νέα μονοπάτια, υποδέχτηκε την Άννα Μπουσδούκου, που ήταν η οικοδέσποινα για τρίτη χρονιά.

Warm up suite – Photo credit Σήλια Καραβασίλη

Πρώτη ομιλία της ημέρας αυτή του χορογράφου και σκηνοθέτη, Κωνσταντίνου Ρήγου, που μας μίλησε για την τέχνη, ειδικότερα για τον χορό, που όπως μας είπε, του έμαθε να σκέφτεται και τον βοήθησε να αποκτήσει κοινωνική συνείδηση. Μοιράστηκε μαζί μας εμπειρίες από την πορεία του και κατέληξε τονίζοντας ότι η Τέχνη είναι απαραίτητη για να υποκλιθούμε μπροστά της.

Επόμενος ομιλητής ο Μιχάλης Βίτος, που μας ταξίδεψε στο τροπικό δάσος του Κονγκό, το δεύτερο μεγαλύτερο του κόσμου, που αντιμετωπίζει όμως μια σοβαρή απειλή από την αλόγιστη εξόρυξη πόρων. Το πρόβλημα αυτό οδήγησε τον ίδιο και τους συναδέλφους του στη δημιουργία μιας εφαρμογής που βοηθάει τις κοινότητες των περιοχών αυτών να φτιάχνουν χάρτες και να καταγράφουν αυθαιρεσίες γύρω από την υλοτόμηση. Είχαν να αντιμετωπίσουν διάφορες προκλήσεις, με κυριότερη των αναλφαβητισμό των κατοίκων και η λύση, όπως μας είπε, δόθηκε με την τεχνολογία NFC, που δίνει στους κατοίκους τη δυνατότητα να επιλέγουν εικόνες, αφήνοντας στη συνέχεια την τεχνολογία να κάνει τη δουλειά της.

Η Μαριάννα Ρέντζου από τους Point Supreme μας «έβγαλε στους δρόμους» και στη σημασία τους, τόσο ως αρχιτεκτονικό στοιχείο των πόλεων όσο και ως μέρος της ζωής των ανθρώπων και μας θύμισε ότι οι δρόμοι μπορούν να γίνουν χώροι ιδιαίτεροι και μαγικοί, παρότι τους θεωρούμε δεδομένους και τους έχουμε αφήσει στην τύχη τους. Με οδηγό εικόνες από χαρακτηριστικούς δρόμους σε όλο τον κόσμο, αλλά και αρχιτεκτονικά project που έδωσαν υπεραξία στους δρόμους, μας υπενθύμισε ότι είναι ώρα να σκεφτούμε τον δρόμο ξανά ως χώρο-προορισμό.

Μαριάννα Ρέντζου – Photo credit Σήλια Καραβασίλη

Σειρά είχε η Rosalind Eggo με ένα θέμα που δεν σκεφτόμαστε καθημερινά: πώς η τεχνολογία μας βοηθάει, με τη χρήση μαθηματικών και υπολογιστικών μοντέλων, να αναλύσουμε τις πανδημίες, να μάθουμε πώς εξαπλώνονται και πώς μπορούμε να τις ελέγξουμε. Ο ρυθμός αναπαραγωγής είναι η πιο σημαντική μετρική που έχουμε σε κάθε τέτοια περίπτωση. Η Rosalind αναφέρθηκε στον τρόπο που προσεγγίζει αυτές τις αναλύσεις. Όπως μας είπε, οι αναλύσεις που έχουν γίνει κατά καιρούς έχουν δείξει πως η μόνη πανδημία που μπορεί πραγματικά να απειλήσει σήμερα το ανθρώπινο είδος, είναι ένα… zombie apocalypse! Και αυτό είναι ένα πολύ θετικό νέο, αφού τα zombies δεν υπάρχουν.

Το πρώτο session ολοκληρώθηκε με τον Πάνο Γεωργιάδη, που μοιράστηκε μαζί μας μια ιστορία ξεχωριστή, για τη ζωή και τον θάνατο, για τη χαρά και τη λύπη, αλλά κυρίως για την αγάπη στον ανάπηρο γιο του, το Δημήτρη. Θυμήθηκε το πρώτο διάστημα μετά τη διάγνωση του Δημήτρη, τις ατελείωτες ώρες σκέψης μέχρι να συμφιλιωθεί με την κατάσταση, αλλά και το πώς αποφάσισαν τελικά να του χαρίσουν τις πιο σημαντικές «τροφές», αγάπη και βιώματα. Μας θύμισε ότι το πρόβλημα των αναπήρων στην Ελλάδα δεν είναι οι υποδομές, αλλά η φιλοσοφία μας και το εμπόδιό που αντιμετωπίζουν είναι η μοναξιά. Και έκλεισε την ομιλία του με μία προτροπή. « Ο Δημήτρης με τόσα προβλήματα, με τόσο πόνο τα κατάφερε να γελάει. Γιατί όχι κι εμείς;»

2ο session

Το δεύτερο session άρχισε με ένα εντυπωσιακό θέαμα επί σκηνής. Ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης, χορευτής, ζογκλέρ και ακροβάτης, με τον ακροβατικό τροχό Cyr Wheel έκοψε την ανάσα του κοινού.

O Γιώργος Μπαλαφούτης αναφέρθηκε σε ένα καίριο θέμα, που μας απασχολεί όλο και περισσότερο τον τελευταίο καιρό: την ασφάλεια στο Ίντερνετ. Όλοι πλέον έχουμε μια online ταυτότητα και πρέπει να την προστατεύσουμε όσο καλύτερα γίνεται, και ο καλύτερος τρόπος είναι να είμαστε πάντα σε εγρήγορση. Μας έδωσε πρακτικές συμβουλές για το πώς να διαχειριζόμαστε τα link και τα attachment που λαμβάνουμε σε mail, τι να προσέχουμε στην επιλογή password και τι να σκεφτόμαστε όταν συνδεόμαστε σε ένα wifi δίκτυο.

Με την Kanta Dihal βρεθήκαμε σε έναν τομέα που παλιά θεωρούσαμε ότι ανήκει στην επιστημονική φαντασία, καθώς μας έθεσε ένα ερώτημα που θα μας απασχολήσει τα επόμενα χρόνια: θα πρέπει να συμπεριφερόμαστε στα ρομπότ σαν να είναι άνθρωποι, δίνοντάς του δικαιώματα και υποχρεώσεις; Το ανθρωπόμορφο ρομπότ Sophia, υπήκοος της Σαουδικής Αραβίας, και ο William Windsor I, μια… κατσίκα που είναι υποδεκανέας στον Βρετανικό Στρατό ήταν δύο πολύ χαρακτηριστικά παραδείγματα και το συμπέρασμα ήταν ότι τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τα παραχωρούμε πιο εύκολα σε αντικείμενα παρά σε ανθρώπους.

Ο παιδίατρος- νεογνολόγος Αντώνης Δαρζέντας ήταν ο επόμενος ομιλητής, που μας μετέφερε στον τομέα της υγείας και ειδικότερα στο θέμα της σημαντικότερης ιατρικής εφεύρεσης στη σύγχρονη εποχή, των εμβολίων. Κατέρριψε τους μύθους που παρουσιάζουν ως επιχειρήματα οι οπαδοί του αντιεμβολιαστικού κινήματος και μας έδωσε συγκλονιστικά νούμερα: λόγω μη διαθεσιμότητας εμβολίων πεθαίνουν περισσότεροι άνθρωποι από ηπατίτιδα Β σε ένα χρόνο από όσοι είναι οι νεκροί στη Συρία τα τελευταία 7 χρόνια εμπόλεμης κατάστασης.

Στην ομιλία του ο Γιώργος Χατζηγεωργίου μας εξήγησε πώς προέκυψε η ιδέα πίσω από το skroutz.gr, όταν πριν από 13 χρόνια ανακάλυψε ο ίδιος, εντελώς τυχαία, καθώς θέλησε να φτιάξει έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, το βασικό συστατικό που δημιουργεί μια επιχειρηματική ιδέα: την ανάγκη. Η επιλογή του συνεργάτη έρχεται αμέσως μετά και είναι ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα σε μια επιχειρηματική πορεία, αλλά συνάμα ένα από τα πιο σπουδαία. Όπως μοιράστηκε μαζί μας, αν το πετύχεις αυτό και μάθεις να κάνεις και συμβιβασμούς, τότε καταλαβαίνεις ότι με παρέα, μπορείς να πας πιο μακριά απ’ ό,τι θα μπορούσες να πας μόνος σου. Αυτό που πρέπει να σκεφτόμαστε τελικά, όπως μας είπε, είναι ότι αυτή τη στιγμή που διαβάζετε αυτές τις γραμμές, κάποιος από εσάς μπορεί σε μερικά χρόνια να αλλάξει τον κόσμο. Η συμβουλή του Γιώργου Χατζηγεωργίου; Να μη φοβηθείτε και να το κάνετε! Λίγο πριν το lunch break, το δεύτερο session έκλεισε με μια stand up comedy performance από τον Δημήτρη Δούκογλου, που μας έκανε να γελάσουμε δυνατά.

3ο session

Για άλλη μια χρονιά, το 3ο session του TEDxThessaloniki περιελάμβανε 4 panel discussions, όπου οι TEDx’ers είχαν την ευκαιρία να έρθουν σε διάλογο με τους ομιλητές για διάφορα θέματα.

Το 1o panel discussion με τους Ανδρέα Πετρουλάκη, Κωνσταντίνο Ρήγο, Μαριάννα Ρέντζου, Κωνσταντίνο Πανταζή και συντονίστρια την Άννα Μπουσδούκου είχε ως θέμα του την τέχνη. Το 2ο panel discussion της ημέρας σχετιζόταν με τις θετικές επιστήμες και την τεχνολογία με ομιλητές τους Earl Maize, Kanta Dihal, Μιχάλη Βίτο και Rosalind Eggo. Στο 3ο panel discussion, με θέμα την ασφάλεια στο διαδίκτυο και τη χρήση προσωπικών δεδομένων για την επιρροή στην πολιτική συμπεριφορά ψηφοφόρων. συμμετείχαν οι ομιλητές Κωνσταντίνος Κωμαΐτης, Γιώργος Μπαλαφούτης, Γιώργος Χατζηγεωργίου και Brian Klaas.

Στη διάρκεια του 3oυ session έγιναν και δύο workshop, το ένα με θέμα την Κορεάτικη Καλλιγραφία , διοργανωμένο από το Κέντρο Ξένων Γλωσσών Speak, και το δεύτερο με τίτλο «Χρωματίζοντας τις Λεωφόρους του μέλλοντος», με ειδικούς από την εταιρεία χρωμάτων Κοσμάογλου και θέμα του τεχνικές διακόσμησης και κατασκευής με ειδικά χρώματα.

4ο session

Το 4ο session ξεκίνησε με τη συζήτηση επί σκηνής ανάμεσα στην curator του TEDxThessaloniki, Έλενα Παπαδοπούλου και τον σεφ και ιδιοκτήτη του εστιατορίου «Βαρούλκο Seaside», Λευτέρη Λαζάρου, που είχε και την επιμέλεια των γευστικών πιάτων που απόλαυσαν οι TEDx’er στο lunch break. Ο Λευτέρης Λαζάρου μας μίλησε για την ενασχόλησή του με τη μαγειρική τέχνη, τις δυσκολίες που πρέπει να ξέρουν ότι θα αντιμετωπίσουν οι νέοι που θα την επιλέξουν ως επαγγελματική πορεία, αλλά και την κουζίνα της Θεσσαλονίκης, με την ιδιαίτερη ταυτότητά της και τα στοιχεία που μπορούν να την κάνουν να ξεχωρίσει.

Αγαπημένος πολιτικός γελοιογράφος ο ίδιος, ο Ανδρέας Πετρουλάκης ανέβηκε στη συνέχεια στη σκηνή του TEDxThessaloniki και αναφέρθηκε στη δημιουργικότητα και τη σχέση της με τη γελοιογραφία. O γελοιογράφος δεν επιτρέπεται να γίνει φλύαρος, όπως μας είπε. Μετρά τις λέξεις του σαν ποιητής. Διαφορετικά ελλοχεύει ο κίνδυνος η γελοιογραφία να χυλώσει. Οι “κεραίες” του γελοιογράφου πρέπει να είναι στραμμένες στο κοινωνικό δράμα. Έχει όρια η σάτιρα; “Τα πάντα έχουν όρια σε μια κοινωνία συνύπαρξης. Τα όρια αυτά τα βάζει το ταλέντο του γελοιογράφου, το ένστικτο του, η αισθητική του και η παιδεία του.

Επιστρέφουμε στο Ίντερνετ και στις αρχές της λειτουργίας του, με οδηγό μας σε αυτή τη Λεωφόρο τον Κωνσταντίνο Κωμαΐτη. Το Ίντερνετ ξεκίνησε ως μια μικρή ομάδα αποκεντροποιημένων υπολογιστών, σχεδόν 50 χρόνια αργότερα όμως, το Ίντερνετ γίνεται όλο και πιο συγκεντρωτικό, έχει ανακύψει ένας «θαυμαστός νέος κόσμος» όπου γινόμαστε θύματα της «τυραννίας της άνεσης». Ο συγκεντρωτισμός σημαίνει έλλειψη επιλογής, μας προσφέρεται άνεση σε βάρος της ιδιωτικότητας. Εφόσον λοιπόν ο συγκεντρωτισμός εξυπηρετεί όσους είναι στην εξουσία, ο τρόπος αντίδρασης είναι να κάνουμε το Ίντερνετ αυτό που ήταν παλιά: λιγότερο συγκεντρωτικό, περισσότερο ανοιχτό και ασφαλές.

Ο κυβερνοεκφοβισμός ήταν το θέμα της ομιλίας της Dr. Ναυσικάς Αντωνιάδου. Για να θεωρηθεί ένα περιστατικό ως κυβερνοεκφοβισμός, πρέπει ο θύτης να είναι πιο ισχυρός από το θύμα και να έχει πρόθεση να το βλάψει και να αδυνατεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Όμως, όπως σημείωσε, μεταξύ του θύτη και του θύματος υπάρχει μια ομάδα ανθρώπων που πρέπει να μας τραβήξει το ενδιαφέρον. Είναι νέοι που δέχονται περιθωριοποίηση ή/και εκφοβισμό στο σχολείο, αλλά δεν μπορούν να λύσουν ή να διαχειριστούν αποτελεσματικά το πρόβλημα. Αυτοί οι νέοι είναι πιθανό να γίνουν οι ίδιοι θύτες εκφοβισμού αν τους δοθεί η ευκαιρία και το διαδίκτυο αποτελεί το ιδανικό μέσο για να το πετύχουν αυτό. Η καλύτερη λύση είναι η πρόληψη, η συζήτηση, ενώ η δεύτερη λύση είναι η ενσυναίσθηση. Ο κυβερνοεκφοβισμός είναι κοινωνικό φαινόμενο. Οι θύτες τρέφονται από τα likes, τα clicks, τις κοινοποιήσεις μας. Μαραζώνουν χωρίς κοινό.

Ο Brian Klaas μας οδήγησε με την ομιλία του σε πολιτικές λεωφόρους και ειδικότερα σε ό,τι έχει να κάνει με τον πολιτικό εξτρεμισμό. Παρατηρώντας την σημερινή πολιτική πραγματικότητα καταλήγουμε στο δυσάρεστο συμπέρασμα ότι η δημοκρατία είναι υπό απειλή. Ο πολιτικός εξτρεμισμός ανθεί, όταν τον τρέφουν ο θυμός, τα ψέματα και υπάρχει ο «κακός» της ιστορίας. Όταν υπάρχουν αυτά τα στοιχεία, ο συμβιβασμός και η πρόοδος αντικαθίστανται από την αδιαλλαξία και κάποιες φορές τη βία. Με πυξίδα μας την ιστορία του Said Ferzani από την Τυνησία, που έθεσε τη συμφιλίωση πιο πάνω από την εκδίκηση και επέτρεψε στη λογική να υπερνικήσει το ένστικτο, βοηθώντας τελικά τη δημοκρατία στην πατρίδα του, τόνισε ότι στη Δύση μπορούμε και πρέπει να κάνουμε το ίδιο.

Brian Klaas – Photo Credit Μάνος Τσοπάνογλου

Τελευταίος ομιλητής ο Earl Maize από τη NASA. Γυρίσαμε στο παρελθόν και “μπήκαμε” μαζί του στο Mission Control Center που λειτουργούσε πίσω στη γη, και πιο συγκεκριμένα την ημέρα όπου το Cassini επικοινώνησε για τελευταία φορά με τη γη: είχε πια μπει σε τροχιά πρόσκρουσης, και δεν υπήρχε επιστροφή. Ήταν ένα μεγαλεπήβολο project που προσέφερε πολλά στους επιστήμονες της NASA. Σε αυτό συμμετείχαν 3 space agencies και 19 χώρες ανά τον κόσμο. Ο Earl Maize απάντησε σε ερωτήματα για τον Κρόνο και τον Τιτάνα, ενώ οι φωτογραφίες και τα ηχητικά αποσπάσματα που παρουσίασε κέντρισαν το ενδιαφέρον του κοινού, κάθε ένα μοναδικό, κάθε ένα με τη δική του αξία.

Η μέρα έκλεισε με την performance της Ρένας Μόρφη – ή αλλιώς Σούλη Ανατολή – που ξεσήκωσε τόσο το κοινό όσο και την ομάδα του TEDxThessaloniki.

Σύντομα οι ομιλίες του θα αναρτηθούν στο διαδίκτυο, ώστε να ξεκινήσουν το ταξίδι τους ως πηγή έμπνευσης για όλους όσους μοιράζονται τις αξίες του TED. Θα τις βρείτε στο www.tedxthessaloniki.com και στην επίσημη σελίδα της διοργάνωσης στο facebook .