Ο hipster έζησε και πέθανε ειρωνικά

Τελικά, τι σημαίνει hipster; Θυμάσαι μια εποχή που η παραπάνω ερώτηση έμοιαζε αρκετά κρίσιμη και σημαντική; Που υπήρχαν ένα σωρό άνθρωποι γύρω μας που αναρωτιούνταν τι σημαίνει hipster, αν και οι ίδιοι ήταν η ζωντανή ενσάρκωση του όρου;

Για την διευκόλυνση της αφήγησης μας, θα απαντήσουμε στην παραπάνω ερώτηση, με τον ορισμό του hipster από το Hipster Handbook του Robert Lanham, ένα από τα λίγα βιβλία που όντως ερμήνευσαν επαρκώς τον όρο: “Hip-ster” – Το άτομο του οποίου οι απόψεις, οι κοινωνικές πεποιθήσεις και γνώμες θεωρούνται ‘cool’ από ένα κοινό ‘cool’ ανθρώπων. O hipster βρίσκεται μέσα στην κοινωνία καθημερινά, αλλά δεν θεωρεί τον εαυτό του mainstream ή ‘άνθρωπο της μάζας’ .

Σημάδια πως είσαι Hipster

• Έχεις αποφοιτήσει από κάποια σχολή θεωρητικών επιστημών.
• Χρησιμοποιείς τον όρο ‘μεταμοντέρνο’ αρκετά συχνά
• Έχεις εκλεπτυσμένα γούστα και θεωρείς τον εαυτό σου οπαδό μιας ανώτερης κουλτούρας, αλλά έχεις όμως και ένα ‘guilty pleasure’.
• Έχεις φιλήσει στα χείλη άτομο του ίδιου φίλου με σένα, αλλά ήταν σε πάρτι και δεν ήξερες τι έκανες.
• Έχεις αγοράσει τα πιάτα και το τραπεζομάντιλο σου σε μαγαζί με μεταχειρισμένα, τα χρώματα τους είναι υπέρ-κιτσάτα και συχνά σκαρώνεις πάρτι με βήγκαν πιάτα
• Παραπονιέσαι για το gentrification των γειτονιών, αν και μάλλον ευθύνεσαι λίγο γι`αυτό.
• Ακούς μπάντες από alternative δισκογραφικές εταιρείες όπως οι Matador, DFA, Definitive Jux, Dischord, Warp, Thrill Jockey, Smells Like Records και Drag City.

Μια αποτίμηση

Αν όλα τα παραπάνω σου φαίνονται υπερβολικά ‘επιστημονικά’, μπορείς απλά να θυμηθείς τα πρώτα επεισόδια της σειράς ‘You're The Worst’ με τον Jimmy (Chris Geere) και την Gretchen (Aya Cash) να πνίγουν τα μεταξύ τους ρομαντικά συναισθήματα και την οργή για το σύμπαν των ανθρώπων που του περιβάλλουν, κάνοντας άγριο σεξ.Ο Jimmy και η Gretchen τρολάρουν τους φίλους τους, γίνονται κομμάτια από το ποτό σε μπραντσαδικα της Καλιφόρνια, ακούν mumble rap αλλά και Peter Gabriel, θεωρούν εαυτούς μέλη μιας κλίκας που ρεύεται και κλάνει πάνω στα αθώα μάτια εκείνων που έμειναν απ`έξω, κοιτώντας τους με αγαθή απορία. Μπορεί κανένας να μην έχει lumberjack γένια, αλλά όλοι τους είναι hipster στη ψυχή.

Μια πιο στερεοτυπική και κωμική αποτίμηση επιχειρήθηκε στην σειρά ‘Portlandia’ που παρουσιάζει τους hipster ως κυνικές φιγούρες που φοράνε φλάνελ πουκάμισα, πίνουν ιαματικά βότανα από τους αγρούς, ακουν ψυχεδελική φολκ από χωρια της Νορβηγίας, φοράνε γυαλιά ‘πατομπούκαλα’ και η μόδα είναι σύμφυτη του τρόπου ζωής τους: Ένα mix & mash από τα ’60s, τα ’80s,τα ’50s, το swing, την jazz, τον βιγκανισμό, το σεξ ως σταθερά που καθιστά άχρηστη και περιττή την σχέση, την ειρωνεία επί παντός επιστητού, το ποστάρισμα memes αντί για τον οποιονδήποτε σοβαρό διάλογο.

Η ύβρις του hipster

Το μεγαλεπίβολο album των Arcade Fire με τίτλο ‘Reflector’, ένα οπερατικό σύμπαν με disco, dub, electronica, rock, prog rock και ένα σωρό ακόμα μουσικές επιρροές, ίσως μπορεί να θεωρηθεί η επιτομη του cool, το απόλυτο hipster album, αλλά δεν ξεπέρασε όρια όπως η τάση που θα αναφέρουμε παρακάτω.

Το 2016, αναβίωσε ξανά μια περίεργη μόδα στην αμερικάνικη λογοτεχνία: Με αφορμή τα 20 χρόνια από την κυκλοφορία του μυθιστορήματος ‘Infinite Jest’ , ο συγγραφέας του, David Foster Wallace, λατρευόταν ως θεός και το βιβλίο του, μια ογκώδης, εξωπραγματικού μεγέθους νουβέλα 1098 σελίδων, με χιλιάδες υποσημειώσεις σε κάθε σελίδα και υποσημειώσεις υποσημειώσεων (!) ξεπούλησε σαν τρελό. Δεν είχε σημασία αν είχες διαβάσει το ‘Infinite Jest’, αρκούσε απλά να το έχεις στην κατοχή σου, να έχεις στα χέρια σου αυτό το κειμήλιο της μεταμοντέρνας λογοτεχνίας, ώστε να θεωρείσαι ‘cool’. Δεν υπήρξε ποτέ κάτι πιο hipster από την υστερία με τον David Foster Wallace, που μας χάρισε παρ`όλα αυτά και μια υπέροχη αυτοβιογραφική ταινία με πρωταγωνιστή τον Jason Segel. Η φάση ‘hipster’ είχε χτυπήσει ταβάνι.

Πέθανε (;) τελικά ο hipster;

Η ίδια του η φύση ήταν τόσο αυταναφορική και ειρωνική, που ο κάθε hipster δύσκολα θα παραδεχτεί έστω ότι υπήρξε. Ακόμα και το να βγεις μια βόλτα στο κέντρο, στην οδό Πρωτογένους, στην Παλλάδος, στην Ασκληπιού, σε περιοχές που μέχρι σήμερα θεωρούνται hipster-friendly και να ρωτήσεις ανθρώπους με ξεχωριστή εμφάνιση και γνήσια εναλλακτική παρουσία, αν θεωρούν τους εαυτούς τους hipster, θα σου απαντήσουν αρνητικά, ενδεχομένως και με μια δόση ενόχλησης.

Δεν βρίσκονται απλά σε ένα συγκεκριμένο μέρος, στο θέατρο Μπάγκειον, στην Dark Sun ή στο Barret, βρίσκονται παντού, αλλά και και πουθενά. Πιο συγκεκριμένα, το VICE αναφέρει πως σήμερα hipster αποκαλείται αυτός που κάνει ότι δεν κάνεις εσύ: Αυτός που βλέπει GNTM ειρωνικά και παράλληλα είναι μόνιμος θεατής των θεατρικών παραστάσεων στο BIOS, αυτός που πίνει vegan cappuccino και λατρεύει το αργοψημένο χοιρινό, αυτός που ακούει vaporwave και remix σε τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη.

O pretentious τύπος με το ‘παπαδίστικο’ γένι που προσπερνούσες στο δρόμο, ο ελιτιστής που προσκυνάει τους LCD Soundsystem και κλαψουρίζει ‘Γουέαρ αρ γιορ φρεντς τουναααααααητ;’ και κρατάει ένα μπάφο για την ώρα που θα είναι ξενέρωτη η φάση στο μαγαζί και θα πρέπει να βγείτε έξω, όλοι αυτοί και ακόμα περισσότερες χιπστερικές αντανακλάσεις, όπως τα κορίτσια που μοιάζουν βγαλμένα από swing cabaret, οι femmes fatales, τα αντιδραστικά στοιχεία που σκάνε σε gay club και ποζάρουν με την γλώσσα έξω σε φωτό γεμάτες από φίλτρα του Ιnstagram, όλοι αυτοί και ακόμα περισσότερες φυλές εκεί έξω, έχουν ξορκίσει τον hipster, έχουν πατήσει την στερεότυπη εικόνα του.

Ο hipster ‘πέθανε’ και γέννησε χιλιάδες φυλές ανθρώπων που παίζουν στην δική τους κινηματογραφική ταινία, που κοιμούνται και ξυπνάνε στο δικό τους technicolor παραμύθι. Τo ‘πακέτο’ hipster ίσως να πέθανε μόνο για τις εκείνα τα brands που μοσχοπούλησαν hipster περηφάνια και εναλλακτικό πνεύμα, αλλά στην πραγματικότητα όχι μόνο δεν πέθανε, αλλά πολλαπλασιάστηκε, γέννησε δεκάδες απογόνους και μπορεί πια εύκολα να περιγραφεί με εκείνο το meme του Σπλίντερ που κρατούν αγκαλιά τα Χελωνονιντζάκια σε νεαρή και ώριμη ηλικία. Ίσως αυτός να ήταν ο μοναδικός ορισμός που θα αποδεχόταν ο ίδιος ο hipster.